Συνοπτικός πίνακας περιεχομένων 11 ΣΥΝΟΠΤΙΚΟΣ ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ σελ. ΠΡΟΛΟΓΟΣ... 7 ΕΙΣΑΓΩΓH... 15 Α) Η Περιβαλλοντική παράμετρος της βιώσιμης ανάπτυξης... 17 Β) Η κοινοτική περιβαλλοντική πολιτική για τη βιώσιμη ανάπτυξη... 20 Γ) Η εθνική νομολογιακή προσέγγιση της βιώσιμης ανάπτυξης... 27 Δ) Η Χωρική παράμετρος της βιώσιμης ανάπτυξης... 33 Ε) Η έννοια του βιώσιμου χωρικού σχεδιασμού... 37 ΣΤ) Η βιώσιμη χωρική ανάπτυξη στην Ευρωπαϊκή Ένωση... 39 Η) Η εθνική διάσταση της βιώσιμης χωρικής ανάπτυξης... 43 ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ Ο Χωροταξικός Σχεδιασμός ως επιμέρους στοιχείο του ευρύτερου Αναπτυξιακού Σχεδιασμού... 53 ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Θεωρητικές και Εννοιολογικές Προσεγγίσεις της Χωροταξίας και του Χωροταξικού Αναπτυξιακού Σχεδιασμού... 57 Ι. Κλασσικές και Σύγχρονες Προσεγγίσεις για τη σχέση της Οικονομικής Ανάπτυξης με το Χωροταξικό Σχεδιασμό... 62 Α) Η στροφή προς κοινωνικο-οικονομικές θεωρήσεις της έννοιας της χωρικής ανάπτυξης και του χωροταξικού σχεδιασμού... 65 Β) Οικονομική ανάπτυξη και Χωροταξικός Σχεδιασμός υπό το πρίσμα του Μεταμοντερισμού. Αναδυόμενες τάσεις και προσεγγίσεις... 73 ΙΙ. Το ευρύτερο περιεχόμενο και τα ειδικότερα χαρακτηριστικά της έννοιας του χωροταξικού σχεδιασμού... 83 Α) Το σύγχρονο περιεχόμενο του όρου χωροταξικός σχεδιασμός... 86 Β) Οριοθέτηση της χωροταξικής πολιτικής και διασύνδεσή της με τις υπόλοιπες κρατικές πολιτικές... 90
12 Συνοπτικός πίνακας περιεχομένων ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Η έννοια και το περιεχόμενο του Χωροταξικού Σχεδιασμού στη γαλλική έννομη τάξη... 101 Ι. Το σύστημα Χωροταξικού Σχεδιασμού στη Γαλλία... 102 Α) Η ιστορική εξέλιξη της θεσμοθέτησης του χωροταξικού σχεδιασμού... 103 Β) Η διασύνδεση μεταξύ οικονομικού, αναπτυξιακού και χωροταξικού σχεδιασμού... 106 ΙΙ. Τα σύγχρονα μέσα άσκησης χωροταξικού σχεδιασμού στη γαλλική έννομη τάξη... 114 Α) Κριτική του πρώτου μεταπολιτευτικού θεσμικού πλαισίου για το σχεδιασμό του χώρου... 117 Β) Η καθιέρωση του θεσμικού πλαισίου για το βιώσιμο χωρικό σχεδιασμό... 119 Γ) Τα Σχέδια Εδαφικής Συνοχής... 124 ΤΡΙΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Αναπτυξιακός Προγραμματισμός και Χωροταξικός Σχεδιασμός στη σύγχρονη Ελλάδα... 135 Ι. Η Αναπτυξιακή Πολιτική του Ελληνικού κράτους κατά τη Μεταπολεμική περίοδο... 142 ΙΙ. Αναπτυξιακός και Χωροταξικός Σχεδιασμός μετά την Μεταπολίτευση. 162 ΤΕΤΑΡΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Η συμβολή των ευρωπαϊκών πολιτικών με χωρικές επιπτώσεις στη διαμόρφωση του θεσμικού πλαισίου για το βιώσιμο χωροταξικό σχεδιασμό... 189 I. Oι χωρικές επιπτώσεις των επιμέρους ευρωπαϊκών πολιτικών... 194 Α) Η χωροταξική πολιτική στην Ευρωπαϊκή Ένωση... 199 Β) Οι χωρικές επιπτώσεις της διαρθρωτικής- περιφερειακής πολιτικής της Κοινότητας... 207 Γ) Οι χωρικές επιπτώσεις της ευρωπαϊκής πολιτικής μεταφορών και μεταφορών και των Διευρωπαϊκών Δικτύων (ΔΕΔ)... 232 Δ) Οι χωρικές επιπτώσεις της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ)... 235 ΙΙ. Η χωρική διάσταση της Κοινοτικής Πολιτικής Περιβάλλοντος... 239 Α) Η νομική θεμελίωση της κοινοτικής πολιτικής περιβάλλοντος... 241 Β) Η έννοια και το περιεχόμενο της σύγχρονης κοινοτικής πολιτικής πε-
Συνοπτικός πίνακας περιεχομένων 13 ριβάλλοντος... 246 Γ) Οι επιμέρους χωρικές επιπτώσεις της κοινοτικής πολιτικής περιβάλλοντος... 254 ΠΕΜΠΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Η επίδραση της εθνικής νομολογίας στη διαμόρφωση του θεσμικού πλαισίου για το βιώσιμο χωροταξικό σχεδιασμό... 261 Ι. Η νομολογία του Συμβουλίου της Επικρατείας για τη χωροθέτηση έργων και δραστηριοτήτων με σκοπό την προστασία του φυσικού και του ανθρωπογενούς περιβάλλοντος... 262 Α) Η καθιέρωση της προστασίας του περιβάλλοντος ως ατομικού, κοινωνικού και πολιτικού δικαιώματος... 264 Β) Ο έλεγχος της χωροθέτησης των βιώσιμων έργων και δραστηριοτήτων ως υποκατάστατο του ελλείποντος χωροταξικού σχεδιασμού... 273 ΙΙ. Η υποχρέωση της Πολιτείας για την κατάρτιση ευρύτερου χωροταξικού σχεδιασμού με βάση το άρθρο 24 παρ. 2 του Συντάγματος... 290 Α) Η αδυναμία χωροθέτησης ελλείψει προηγούμενου ευρύτερου χωροταξικού σχεδιασμού... 294 Β) Η νομική φύση και η προληπτική λειτουργία του θεσμού της Ζώνης Οικιστικού ελέγχου(ζοε)... 299 Γ) Η νομολογιακή προσέγγιση της χωροθέτησης έργων και δραστηριοτήτων με τυπικό νόμο... 318 Δ) Η εξειδίκευση της έννοιας του ευρύτερου χωροταξικού σχεδιασμού.. 324 Ε) Αμφιλεγόμενα ζητήματα στη νομολογία του ΣτΕ για το χωροταξικό και πολεοδομικό σχεδιασμό... 327 ΜΕΡΟΣ ΔΕΥΤΕΡΟ Τα όργανα, οι διαδικασίες και το σύγχρονο περιεχόμενο του θεσμικού πλαισίου για το βιώσιμο χωροταξικό σχεδιασμό... 343 ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Οι γενικές αρχές, οι κατευθύνσεις και τα όργανα άσκησης του βιώσιμου χωροταξικού σχεδιασμού... 351 Ι. Οι στόχοι και οι κατευθυντήριες αρχές του χωροταξικού σχεδιασμού... 353 ΙΙ. Τα όργανα άσκησης του χωροταξικού σχεδιασμού... 363 Α) Η Επιτροπή Συντονισμού της Κυβερνητικής Πολιτικής στον τομέα
14 Συνοπτικός πίνακας περιεχομένων του Χωροταξικού Σχεδιασμού και της Αειφόρου Ανάπτυξης... 363 Β) Το Εθνικό Συμβούλιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης... 365 ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Τα μέσα άσκησης του βιώσιμου χωροταξικού σχεδιασμού σε εθνικό επίπεδο. 369 Ι. Μορφή και περιεχόμενο του Γενικού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης... 370 Α) Τα κύρια χαρακτηριστικά και οι τάσεις αναδιάρθρωσης του εθνικού χώρου... 372 Β) Οι στρατηγικές επιλογές και οι προτεραιότητες της εθνικής χωροταξικής πολιτικής... 388 ΙΙ. Tο εδαφικό και το τομεακό περιεχόμενο των Ειδικών Πλαισίων Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης... 397 Α) Η διαμόρφωση και το περιεχόμενο του Ειδικού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τις Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας (ΑΠΕ)... 398 Β) Το Ειδικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για την προστασία και τη διαχείριση του Παράκτιου Χώρου. 421 Γ) Το Ειδικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης για τον Ορεινό χώρο... 443 ΤΡΙΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ Τα μέσα υλοποίησης του βιώσιμου χωροταξικού σχεδιασμού σε περιφερειακό επίπεδο... 471 Ι. Η διαδικασία κατάρτισης των Περιφερειακών Πλαισίων Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης... 477 ΙΙ. Το περιεχόμενο, οι στρατηγικοί στόχοι και οι κατευθύνσεις των Περιφερειακών Πλαισίων Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης... 482 Α) Η αξιολόγηση της θέσης και του ρόλου της περιφέρειας στον διεθνή, ευρωπαϊκό και εθνικό χώρο... 486 Β) Η πρόταση του Περιφερειακού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης των περιφερειών της χώρας... 490 Γ) Κριτική του περιεχομένου των εγκεκριμένων Περιφερειακών Πλαισίων Χωροταξικού Σχεδιασμού και Αειφόρου Ανάπτυξης... 511
Συνοπτικός πίνακας περιεχομένων 15 ΕΠΙΛΟΓΟΣ - ΣΥΝΟΨΗ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ... 519 BIBΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Α) Ελληνική Βιβλιογραφία... 545 Β) Ξενόγλωσση Βιβλιογραφία... 592