ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ (EEY) ESCO s και ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ (ΣΕΑ) Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ Θεσσαλονίκη, 9 Σεπτεμβρίου 2014 Κώστας ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ Δρ. Μηχανολόγος Μηχανικός Διευθυντής Τοπικής Ανάπτυξης
Ενεργειακές Υπηρεσίες και Έργα Η Εξοικονόμηση της Ενέργειας ταυτίζεται με την έννοια της ορθολογικής και αποδοτικής χρήσης της ενέργειας. Εξοικονομώντας Ενέργεια δεν περιστέλλουμε και δεν αναστέλλουμε ενεργειακές ανάγκες. Η Εξοικονόμηση της Ενέργειας βελτιώνει και δεν μειώνει το επίπεδο διαβίωσης. Εξοικονομούμενη Ενέργεια είναι η ενέργεια που δεν σπαταλάται, δεν καταναλώνεται και που κατά συνέπεια δεν χρειάζεται να παραχθεί.
Ενεργειακές Υπηρεσίες και Έργα Μία Εταιρεία Ενεργειακών Υπηρεσιών (ΕΕΥ) προσφέρει υπηρεσίες οι οποίες παρέχονται με τη σύναψη ΣΕΑ (Σύμβαση Ενεργειακής Απόδοσης) και περιέχουν επιλογή και εκτέλεση έργων εξοικονόμησης ενέργειας ή εφαρμογή συστημάτων ΑΠΕ/ΣΗΘΥΑ με σκοπό τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης καθώς και μεθοδολογία υπολογισμού του ενεργειακού και οικονομικού οφέλους. Η μέτρηση και η επιβεβαίωση του ενεργειακού και οικονομικού οφέλους γίνεται σε τακτά χρονικά διαστήματα
Ενεργειακές Υπηρεσίες και Έργα Οι ενεργειακές υπηρεσίες περιέχουν μία ή περισσότερες από τις ακόλουθες κατηγορίες επεμβάσεων: τοποθέτηση, αντικατάσταση, ρύθμιση συνθηκών λειτουργίας ενεργειακού εξοπλισμού, εγκατάσταση ενεργειακά αποδοτικών συστημάτων παραγωγής ενέργειας και συστημάτων ΑΠΕ, ενεργειακή αναβάθμιση, μερική ή ολική, κτιριακού κελύφους, εγκατάσταση ενεργειακά αποδοτικών συστημάτων φωτισμού, εγκατάσταση και λειτουργία ολοκληρωμένου συστήματος ενεργειακής διαχείρισης (ΒΕΜS).
Ενεργειακές Υπηρεσίες και Έργα Η ΕΕΥ μπορεί επίσης να παρέχει: εκτενή ενεργειακή επιθεώρηση και έλεγχο, παροχή συμβουλών για μέτρα βελτίωσης ενεργειακής απόδοσης, συντήρηση του εξοπλισμού, κατάρτιση και εκπαίδευση των τελικών χρηστών σε θέματα ορθολογικής χρήσης ενέργειας και ενεργειακής διαχείρισης.
Στόχος είναι να χρησιμοποιείται η ενέργεια πιο αποτελεσματικά σε όλα τα στάδια της ενεργειακής αλυσίδας - από την μετατροπή και τη διάθεσή της μέχρι την τελική κατανάλωση της.
Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ EEY-ESCO s Τον ρόλο αυτό της ενεργειακής αποδοτικότητας καλούνται να παίξουν οι Επιχειρήσεις Ενεργειακών Υπηρεσιών, οι γνωστές ΕΕΥ-ESCO, οι οποίες έχουν καταλυτικό ρόλο στην εγκατάσταση και στη λειτουργία ολοκληρωμένων συστημάτων ενεργειακής διαχείρισης και την εξεύρεση σχετικής χρηματοδότησης.
Βασικές έννοιες σχετικά με τις ESCO Επιχείρηση Ενεργειακών Υπηρεσιών (ΕΕΥ): είναι το φυσικό η νομικο πρόσωπο, που παρέχει ενεργειακές υπηρεσίες η και άλλα μετρά βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης στις εγκαταστάσεις η τα κτίρια του τελικού καταναλωτή, αναλαμβάνοντας επιχειρηματικό και οικονομικό κίνδυνο. Το οικονομικό αντάλλαγμα βασίζεται, εν όλο η εν μέρει, στην επίτευξη της βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης.
Βασικές έννοιες σχετικά με τις ESCO Ενεργειακή υπηρεσία: είναι το φυσικό όφελος, που προκύπτει από το συνδυασμό ενέργειας με ενεργειακά αποδοτική τεχνολογία η και δράση, η όποια δύναται να περιλαμβάνει την εγκατάσταση, λειτουργία, συντήρηση και τον έλεγχο που απαιτου νται για την παροχή της υπηρεσιάς αυτής βάση συμβάσεως. Η εν λο γω υπηρεσία, οδηγει αποδεδειγμε να σε βελτιώση της ενεργειακής απόδοσης η και εξοικονο μηση πρωτογενου ς ενέργειας.
Βασικές έννοιες σχετικά με τις ESCO Ενεργειακο ς ε λεγχος: Η συστηματικη διαδικασιά από την όποια προκύπτει επαρκη ς γνω ση των χαρακτηριστικω ν ενεργειακής κατανα λωσης ενο ς κτιριόυ η μιας ομα δας κτιριών, μιας βιομηχανικη ς δραστηριο τητας η και εγκατα στασης, καθω ς και ιδιωτικω ν και δημο σιων υπηρεσιω ν. Με τον ενεργειακο ε λεγχο εντοπι ζονται και προσδιορι ζονται ποσοτικα, οι οικονομικα αποτελεσματικε ς δυνατο τητες εξοικονο μησης ενέργειας.
Βασικές έννοιες σχετικά με τις ESCO Χρηματοδο τηση από Τρι τους: Η συμφωνιά, στην όποια συμμετε χει Τρι τος (=ΕΕΥ), επιπλεόν του προμηθευτη ενέργειας και του δικαιου χου, ο οποιός χρηματοδοτει το με τρο βελτίωσης της ενεργειακής υπηρεσιάς και για το σκοπο αυτο χρεω νει ποσο ισοδυ ναμο προς με ρος της εξοικονο μησης ενέργειας που επιτυγχα νεται με σω του με τρου αυτου. Ο εν λο γω Τρι τος μπορει να ει ναι η ο χι η ΕΕΥ.
2 η περίπτωση ΧΑΤ Ο πελάτης δανείζεται από το ΧΙ
Συμβα σεις Ενεργειακής Απόδοσης (ΣΕΑ) Για την υλοποίηση ενός τέτοιου έργου είναι απαραίτητο η Σύναψη ΣΕΑ. Μια ΣΕΑ ρυθμίζει ιδίως τα εξής: Τον σχεδιασμο και τη διαχει ριση της παρεχο μενης ενεργειακής υπηρεσιάς και του ενεργειακου ε ργου, Τη μεθοδολογιά εκτι μησης της εξοικονομου μενης ενέργειας και αποτι μησης του προκυ πτοντος συνολικου οικονομικου οφε λους, Την αγορα, εγκατα σταση και θε ση σε λειτουργιά του απαραι τητου ενεργειακου εξοπλισμου, ο πως ηλεκτρομηχανολογικα και ηλεκτρονικα συστη ματα, καθω ς και τα υλικα κτιριακου κελυ φους, σταθερα η μη, που βελτιω νουν την ενεργειακη απο δοση κατα την τελικη χρη ση.
Συμβα σεις Ενεργειακής Απόδοσης Τη διαχει ριση, τον τρο πο λειτουργιάς του εξοπλισμου και τη συντη ρηση του, Το συνολικο κο στος του ε ργου, το οποιό αποτελει ται από το κο στος προμη θειας και εγκατα στασης του απαραι τητου εξοπλισμου, το κο στος λειτουργιάς και συντη ρηση ς του, το κο στος χρηματοδο τησης και την αμοιβη της ΕΕΥ, Τη διαδικασιά αποτι μησης του ενεργειακου οφε λους και Τον τρο πο και χρο νο αποπληρωμη ς. Στη ΣΕΑ μπορει να συμμετε χει και τρι τος, ιδιώς τρα πεζες η α λλοι χρηματοπιστωτικοι οργανισμοι προκειμε νου να χρηματοδοτη σουν την παρεχομένη ενεργειακη υπηρεσία
Πεδίο εφαρμογής ΣΕΑ Οι ΣΕΑ μπορούν να εφαρμοστούν σε κάθε τελικό καταναλωτή δηλαδή: Στο Δημο σιο και τον ευρυ τερο δημο σιο τομεά και σε κα θε φυσικό η νομικο προ σωπο που καταναλω νει ενε ργεια για δικη του τελικη χρη ση. Με τον τρόπο αυτό εάν κάποιος φορέας (πελάτης) για οιονδήποτε λόγο δεν μπορεί να πραγματοποιήσει για λογαριασμό του επενδύσεις εξοικονόμησης ενέργειας (π.χ. λόγω έλλειψης κεφαλαίων, λόγω έλλειψης τεχνογνωσίας κ.α.) αναθέτει στην εταιρεία παροχής ενεργειακών υπηρεσιών το έργο αυτό, η οποία και το υλοποιεί για λογαριασμό του. Οι εταιρείες παροχής ενεργειακών υπηρεσιών είναι εξειδικευμένες εταιρείες σε ενεργειακά θέματα με κατάλληλη τεχνογνωσία και εμπειρία.
Πεδίο εφαρμογής ΣΕΑ Μια τέτοια ΕΕΥ επενδύει για λογαριασμό του πελάτησυνεργάτη στο χώρο του σε τεχνολογίες εξοικονόμησης ενέργειας και είναι ταυτόχρονα υπεύθυνη για τη λειτουργία τους και βεβαίως με τον τρόπο αυτό μειώνονται οι ενεργειακές δαπάνες του πελάτη. Η αμοιβή της ΕΕΥ προκύπτει ακριβώς από την επιτυγχανόμενη μείωση των δαπανών ενέργειας του πελάτη
ΣΕΑ = Αμοιβαίως Επωφελής Συνεργασία Για την ενεργοποίηση Συμβάσεων ΣΕΑ θα πρέπει να συντρέχουν οι παρακάτω προϋποθέσεις: Οικονομικό Όφελος για την ΕΕΥ. Επενδυτικό ενδιαφέρον για Χρηματοδοτικούς Οργανισμούς. Αξιοπιστία, Φερεγγυότητα των ΕΕΥ και Τελικού Πελάτη. Άμεσο οικονομικό όφελος στον Καταναλωτή /πελάτη. Εφόσον συντρέχουν οι παραπάνω λόγοι τότε μία ΣΕΑ θεωρείται βιώσιμη, και συνεπώς μπορεί να ενεργοποιηθεί.
Τυπικά χαρακτηριστικά των ΣΕΑ Διάρκεια των Συμβάσεων 4 με 10 χρόνια συνήθως Η εξοικονόμηση ενέργειας κυμαίνεται μεταξύ 15% και 50% Ύψος επένδυσης 50.000 έως 5.000.000 ευρώ
Η Ελληνική πραγματικότητα Το πρόβλημα χρηματοδότησης των ελληνικών επιχειρήσεων είναι μεγάλο, οι εταιρείες δεν έχουν πρόσβαση σε χρηματοδοτικά εργαλεία και στην πράξη δεν υπάρχουν οι απαιτούμενες πιστώσεις από τις τράπεζες ώστε να τονωθεί η πραγματική οικονομία. Λόγω της ανωριμότητας της αγοράς Ενεργειακής Απόδοσης στην Ελλάδα, το κόστος της ανάπτυξης του έργου είναι σχετικά υψηλό, καθώς δεν υπάρχει υψηλή επαναληψιμότητα Ανακοινώνονται φυσικά μέτρα για την ενίσχυση των επιχειρήσεων μέσω τραπεζών όπως : Προγράμματα Εγγυοδοσίας μέσω της ΕΤΕΑΝ ΑΕ, Το ΕΣΠΑ και τα υπόλοιπα χρηματοδοτικά εργαλεία, που δεν είναι σαφές ότι αρκούν για να καλύψουν το έλλειμμα των χρηματοδοτικών αναγκών.
Η Ελληνική πραγματικότητα Σε ότι αφορά το Δημόσιο: Ενώ υπάρχει το θεσμικό πλαίσιο για την ενεργοποίηση των ΣΕΑ μέσω ΕΕΥ αυτό δεν είναι σαφές και ξεκάθαρο στα εμπλεκόμενα τμήματα του ευρύτερου Δημόσιου τομέα. Συγκεκριμένα : Tο Μητρώο Επιχειρήσεων Ενεργειακών Υπηρεσιών (ΕΕΥ) έχει συσταθεί πολύ πρόσφατα και τηρείται από τη Διεύθυνση Αποδοτικής Χρήσης και Εξοικονόμησης Ενέργειας της Γενικής Γραμματείας Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής του Υπουργείου Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ, www.ypeka.gr), στο πλαίσιο εφαρμογής της Υπουργικής Απόφασης Δ6/Β/13280/07.06.2011 (ΦΕΚ Β, 1228) ΝΟΜΟΣ ΥΠ ΑΡΙΘ. 3855 Μέτρα για τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης κατά την τελική χρήση, ενεργειακές υπηρεσίες και άλλες διατάξεις άρθρο 16 παρ 8. - Το Δημόσιο και τα νομικά πρόσωπα του ευρύτερου δημόσιου τομέα καταρτίζουν εγγράφως ΣΕΑ με ΕΕΥ, κατά τις διατάξεις του παρόντος άρθρου, λαμβάνοντας υπόψη και την κείμενη εθνική και κοινοτική νομοθεσία περί δημοσίων συμβάσεων, συμπεριλαμβανομένων και των διατάξεων για τις Συμπράξεις Δημόσιου και Ιδιωτικού Δικαίου (ΣΔΙΤ)
Βασικά Συμπεράσματα Υπάρχει η τεχνογνωσία από τις ΕΕΥ για την υλοποίηση και διαχείριση των Έργων Υπάρχει αντικείμενο προς υλοποίηση το οποίο αποτελεί και εθνικό στόχο έναντι των εταίρων μας τόσο στο Δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα. Υπάρχουν Ευρωπαϊκά παραδείγματα καλών πρακτικών. ΥΠΕΚΑ: ΣΥΜΒΑΣΗ ΔΙΑΜΟΙΡΑΖΟΜΕΝΟΥ ΟΦΕΛΟΥΣ κ ΣΥΜΒΑΣΗ ΕΓΓΥΗΜΕΝΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ Θα πρέπει να δοθεί μια σχετική οδηγία με σκοπό την ενημέρωση και τον ορισμό της διαδικασίας σε Τεχνικές και Οικονομικές Υπηρεσίες αντίστοιχα, έτσι ώστε για τις μεν τεχνικές υπηρεσίες να περιγράφει τα βήματα της διαγωνιστικής διαδικασίας από την πρόσκληση έως την υπογραφή της ΣΕΑ και για τις Οικονομικές, για το πώς θα αντιμετωπίζουν την κάθε σύμβαση λογιστικά και οικονομικά.
Επόμενα βήματα Οι Χρηματοδοτικοί Οργανισμοί, να αντιμετωπίσουν τα έργα αυτά ως επενδύσεις με εγγυημένες αποδόσεις, προσφέροντας αντίστοιχα προϊόντα με χαμηλά επιτόκια. Χρηματοδότηση των ΕΕΥ: Υπάρχουν πρωτοβουλίες, όπως το JESSICA και Ταμείο Ενεργειακής Απόδοσης, κυρίως για το δημόσιο τομέα, και η πρωτοβουλία JEREMIE για τις ΜΜΕ, που μόλις έχουν αρχίσει να χρησιμοποιούνται. Καθορισμός Διαδικασιών υλοποίησης ΣΕΑ σε Τεχνικές και Οικονομικές Υπηρεσίες του δημόσιου και του ευρύτερου δημόσιου τομέα. Συσχέτιση των ΣΕΑ με τις ΣΔΙΤ
Ευχαριστούμε για την προσοχή σας!