ΓΡΑΦΕΙΟ ΠΡΟΕ ΡΟΥ & ΙΕΥΘΥΝΟΝΤΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΥ Ηράκλειο, 12-2-2013 ΠΡΟΣ 1. Γενικό Γραµµατέα Αποκεντρωµένης ιοίκησης Κρήτης, κ.γιώργο εικτάκη, (ταχ. δ/νση : Πλ.Κουντουριώτη, Ηράκλειο) 2. Περιφερειάρχη Κρήτης κ. Σταύρο Αρναουτάκη, (ταχ. δ/νση : Περιφέρεια Κρήτης, Πλατεία Ελευθερίας, Ηράκλειο) 3. Αντιπεριφερειάρχη Κρήτης για Περιβάλλον & Χωροταξία κ. Νίκο Καλογερή, (ταχ. δ/νση : Περιφέρεια Κρήτης, Πλατεία Ελευθερίας, Ηράκλειο) 4. Περιφερειακούς Συµβούλους Κρήτης δια του Προέδρου του Π.Σ. κ. Γιώργου Πιτσούλη, (ταχ. δ/νση : Περιφέρεια Κρήτης, Πλατεία Ελευθερίας, Ηράκλειο) 5. Περιφέρεια Κρήτης /Γενική ιεύθυνση /Αναπτυξιακού Προγραµµατισµού Περιβάλλοντος και Υποδοµών / /νση Περ/ντος & Χωρικού Σχεδιασµού / Τµήµα: Χωρικού Σχεδιασµού (ταχ. δ/νση : Μ. Μουσούρου 15, Τ.Κ. 71201 Ηράκλειο). 6. Υ.ΠΕ.Κ.Α. /Γενική Γραµµατεία Χωροταξίας & Αστικού Περιβάλλοντος / ση Χωροταξίας (ταχ. δ/νση : Αµαλιάδος 17, ΤΚ 11523 Αθήνα). ΚΟΙΝ. 1. Υπουργό Εµπορικής Ναυτιλίας, κ. Κώστα Μουσουρούλη, (ταχ. δ/νση :...) 2. Αναπληρωτή Υπουργό ΥΠΕΚΑ κ. Σταύρο Καλαφάτη, (ταχ. δ/νση : Αµαλιάδος 17, ΤΚ 11523 Αθήνα). 3. Γενικό Γραµµατέα Λιµένων & Λιµενικής Πολιτικής, κ. Κώστα Μουτζούρη, (ταχ. δ/νση :...) 4. Γενικό Γραµµατέα Χωροταξίας & Αστικού Περιβάλλοντος, κ. Σ. Αλεξιάδη (ταχ. δ/νση : Αµαλιάδος 17, ΤΚ 11523 Αθήνα). 5. Εκπρόσωπο της Μελετητική Οµάδας κα. Ο. Κλουτσινιώτη (ταχ. δ/νση : Βουκουρεστίου 23 ΤΚ 10671 Αθήνα). ΘΕΜΑ : Γενική ιατύπωση Γνώµης Συµβολή στη ηµόσια ιαβούλευση για την «Αξιολόγηση, Αναθεώρηση και Εξειδίκευση του Περιφερειακού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασµού και Αειφόρου Ανάπτυξης Περιφέρειας Κρήτης» Η παρούσα ιατύπωση αρχικής Γνώµης Συµβολή στη ηµόσια ιαβούλευση εκ µέρους του ΟΛΗ για την «Αξιολόγηση, Αναθεώρηση και Εξειδίκευση του Περιφερειακού Πλαισίου Χωροταξικού Σχεδιασµού και Αειφόρου Ανάπτυξης Περιφέρειας 1

Κρήτης» εδράζεται στα ήδη εγκεκριµένα και θεσµοθετηµένα στοιχεία του ΟΛΗ και συγκεκριµένα : 1) Στο Master Plan του Λιµένα Ηρακλείου, που εγκρίθηκε µε διαδοχικές Αποφάσεις της ΕΣΑΛ 01/4-8-2005, 01/16-2-2007, 20/6-4-2011 οι οποίες κυρώθηκαν µε την Αριθµό 8216.04/04/12 Απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας και Ναυτιλίας και δηµοσιεύθηκαν στο Ν. 4081/12 «Περιστολή δηµοσίων δαπανών, ρύθµιση θεµάτων δηµοσιονοµικών ελέγχων και άλλες διατάξεις» (στο ΦΕΚ 124/24-9-2012). 2) Στην Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για τα «Έργα Βελτίωσης επέκτασης και τη λειτουργία του συνόλου του Λιµένα Ηρακλείου» που εγκρίθηκε µε την 202159/310-2012 Απόφαση ΥΠΕΚΑ. Το λιµάνι του Ηρακλείου αποτελεί την κύρια και πιο σύγχρονη πύλη εισόδου επιβατών και εµπορευµάτων στο νησί της Κρήτης. Είναι ένα από τα δέκα ελληνικά λιµάνια εθνικής σηµασίας µε εξέχουσα γεωστρατιγική θέση καθώς βρίσκεται στο κέντρο της Νοτιο-Ανατολικής Λεκάνης της Μεσογείου, στην συµβολή τριών ηπείρων. Με σύγχρονο Θεσµικό πλαίσιο λειτουργίας αποτελεί έναν ευέλικτο φορέα και µοχλό ανάπτυξης της περιφερειακής - Κρητικής - και εθνικής οικονοµίας. Το λιµάνι του Ηρακλείου αλλάζει και στοχεύει : Να γίνει ανταγωνιστικό, µε παροχή υπηρεσιών υψηλής ποιότητας σε όλες τις δραστηριότητές του. Να αποτελέσει τον Κρητικό κόµβο της σύγχρονης µεταφορικής αλυσίδας. Να αποτελέσει διαµετακοµιστικό - εµπορευµατικό κέντρο της Μεσογείου. Να γίνει πόλος έλξης, για τους πολίτες της πόλης, αναδεικνύοντας τα ιστορικά του στοιχεία. Να αναπτυχθεί ως τουριστική πύλη της Κρήτης. Να γίνει το σύγχρονο Home Port της Μεσογείου για τις γραµµές Κρουαζιερόπλοιων Να αξιοποιήσει στο µέγιστο βαθµό την ακίνητη περιουσία του & τις υποδοµές του. Ο Οργανισµός Λιµένος Ηρακλείου παρακολουθεί τις εξελίξεις στην Κρήτη και παρεµβαίνει δηµιουργικά. Θεωρούµε υποχρέωση µας να συµβάλουµε µε τις ιδέες, γνώµες και προτάσεις µας στο ηµόσιο ιάλογο για την Περιφερειακή Ανάπτυξη της Κρήτης. 2

Επιπροσθέτως, το σχέδιο νόµου που προωθεί το Υπουργείου Εµπορικής Ναυτιλίας, θα επιφέρει σηµαντικές αλλαγές στον διοικητικό χαρακτήρα των λιµανιών της Κρήτης καθώς καλεί τα λιµενικά ταµεία να συνενωθούν µε τον ΟΛΗ. Παραθέτουµε τις αρχικές αναλυτικές Παρατηρήσεις ανά Τεύχος για την Α Φάση Στάδιο Α1 της Αξιολόγησης Εφαρµογής του Θεσµοθετηµένου Περιφερειακού Πλαισίου Κρήτης. Στη διάθεση σας για κάθε περαιτέρω διευκρίνιση και συνεργασία. Για την Ο.Λ.Η. Α.Ε. Ο Πρόεδρος & ιευθύνων Σύµβουλος ΙΩΑΝΝΗΣ ΜΠΡΑΣ 1. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΤΕΥΧΟΣ 1 Παρατήρηση 1 Από το Γενικό Πλαίσιο Χωροταξικού Σχεδιασµού (Χωροταξικό Ελλάδας) όντως έχει τεθεί ο στόχος : της ενίσχυσης του διεθνή ρόλου του Λιµένα Ηρακλείου σε συνδυασµό µε αυτόν της Σούδας, µε σκοπό την ανάδειξη και εδραίωση τους µεταξύ των κύριων θαλάσσιων πυλών της χώρας. επένδυση στην ανάπτυξη υποδοµών ακτοπλοΐας, φιλοξενίας κρουαζιέρας (κυρίως) και θαλάσσιου τουρισµού. Τον στόχο αυτό ο ΟΛΗ τον υπηρετεί µε όλες τις δυνάµεις του και µε µετρήσιµα αποτελέσµατα παρά την πολύ µικρή οικονοµική βοήθεια από δηµόσιους πόρους. Από το έτος 2001 1 και έκτοτε οπότε και καταγράφονται µε σαφήνεια εθνικά στατιστικά στοιχεία ο Λιµένας Ηρακλείου αναδεικνύεται ως πρωτεύων λιµάνι στην Νότια Ελλάδα, διεθνούς σηµασίας και µε αξιόλογη θέση στην Ανατολική Μεσόγειο. Μέχρι τα µέσα της δεκαετίας του 2000 αναπτύχθηκε σηµαντική δραστηριότητα στο διαµετακοµιστικό εµπόριο και επίσης, τότε άρχισε η λειτουργία του Λιµένα ως homeport για κρουαζιερόπλοια. Εκτοτε µετά από εναλλαγές ο ΟΛΗ κατάφερε να προσελκύσει εταιρείες κρουαζιέρες προκειµένου να χρησιµοποιούν το λιµάνι ως homeport είτε ως ενδιάµεσο σταθµό. 1 έτος µετατροπής του ΝΠ Λιµενικού Ταµείου Ηρακλείου σε ΑΕ βάση του Ν. 2932/2001 3

Η προσπάθεια αυτή είναι σηµαντική και αξιόλογη επειδή οι «θαλάσσιες λεωφόροι - MoS» διέρχονται νοτίως της Κρήτης και όχι Βόρεια όπου το Λιµάνι Ηρακλείου καθώς και τα άλλα σηµαντικά λιµάνια της Κρήτης, Σούδα, Ρέθυµνο, Άγιος Νικόλαος, Σητεία. Όλα τα λιµάνια της Κρήτης είναι προσανατολισµένα προς το εθνικό κέντρο Αθήνα Πειραιάς εκτός του (µικρού) Λιµένος της Ιεράπετρας. Εξ αυτού του λόγου, η ενδογενής εµπορευµατική δραστηριότητα του Ηρακλείου και της Κρήτης θα εξυπηρετούνται πάντα από τα λιµάνια της βόρειας ακτής. Η εσωτερική ζήτηση εµπορευµάτων της Κρήτης δεν εξαρτάται από τη δηµιουργία «εξειδικευµένου κοµβικού λιµένα εµπορευµατοκιβωτίων (hub)» στη Νότια Κρήτη (όπως εσφαλµένα αναφέρεται στην σελ. 6 του Τ.1 της Μελέτης και πρέπει να διορθωθεί). Ένα τέτοιο λιµάνι θα αφορά διεθνές διαµετακοµιστικό εµπόριο (πού µεγάλες ποσότητες) και όχι τερµατικό σταθµό εµπορευµάτων για την Κρήτη (πολύ µικρές ποσότητες). 4

Παρατήρηση 2 Από το ΕΣΠΑ 2007-13 έχει τεθεί ορθά ο στόχος : της βελτίωσης του συστήµατος θαλάσσιων µεταφορών µε την ανάπτυξη κατάλληλων λιµενικών υποδοµών, που θα εξυπηρετούν την επιβατική ζήτηση και τις ανάγκες για µεταφορά εµπορευµάτων. Και ο οποίος εξειδικεύτηκε : στην ανάδειξη του Ηρακλείου σε εµπορευµατικό κέντρο της ευρύτερης περιοχής που φυσικά προϋποθέτει την ανάπτυξη της κατάλληλης µεταφορικής υποδοµής, υπηρεσιών και συνδέσεων. (αναφορές σελ. 40-41). Πάραυτα, δεν υλοποιήθηκαν δηµόσιες πολιτικές σε αυτή την κατεύθυνση. Το ΕΣΠΑ χρηµατοδοτεί µόνο ένα µεγάλο έργο στο λιµάνι Ηρακλείου Το έργο ονοµάζεται : «Ολοκληρωµένη Ανάπτυξη και Εγκατάσταση Συστηµάτων Ασφάλειας στο Λιµένα Ηρακλείου» έχει Προϋπολογισµό :2.036.650 από το πρόγραµµα ΠΕΠ ΚΡΗΤΗΣ ΚΑΙ ΝΗΣΩΝ ΑΙΓΑΙΟΥ 2007-2013-(ΕΣΠΑ) Αντικείµενο του έργου είναι η υλοποίηση των εγκεκριµένων Σχεδίων Ασφάλειας Λιµενικής Εγκατάστασης (ΣΑΛΕ) µε στόχο την βελτίωση της παρεχόµενης ασφάλειας καθώς και την ταχύτερη και αµεσότερη κινητοποίηση του µηχανισµού ασφάλειας του λιµένα στην περίπτωση έκτακτης ανάγκης σύµφωνα µε τον κώδικα ISPS. Στο έργο περιλαµβάνονται προµήθειες εξοπλισµού και εγκαταστάσεις συστηµάτων ασφαλείας. Παρατήρηση 3 Στο Κεφάλαιο 2.3.3. του Τ.1 για τη Θαλάσσια Στρατηγική εκτός από τις αναγκαίες αναφορές στην περιβαλλοντική κατάσταση του θαλάσσιου περιβάλλοντος έπρεπε να υπάρχουν και αναφορές για τη πραγµατική Θαλάσσια Στρατηγική στην περιοχή της Νότιας Ελλάδας και Νοτιο-ανατολικής Μεσογείου, προκειµένου να τεκµαίρεται ή όχι ο διεθνής ρόλος της Κρήτης, των Λιµένων της, οι προοπτικές τους. Η έλλειψη αυτή πιθανόν να οφείλεται στην έλλειψη ειδικότητας λιµενολόγου ή ναυτιλιακού οικονοµολόγου στην 20µελή Οµάδα Μελέτης. Παρατήρηση 4 Στη Σελ. 59 του Τ.1 αναφέρεται ότι το ΠΕΠ επισηµαίνει : ως κρίσιµο ζήτηµα περιφερειακής ανάπτυξης που τίθεται στο επίκεντρο της στρατηγική του σχεδίου : η βελτίωση της ποιότητας και επάρκειας των υποδοµών στα λιµάνια και αεροδρόµια (σ.σ. µεταξύ άλλων). Όµως µέχρι σήµερα δεν επικεντρώνονται πόροι και δηµόσιες πολιτικές για τη βελτίωση της ποιότητας και επάρκειας των υποδοµών στο Λιµάνι Ηρακλείου. Όσα έργα 5

υλοποιούνται σήµερα στο Λιµάνι Ηρακλείου, γίνονται σχεδόν αποκλειστικά µε ίδιους πόρους του ΟΛΗ. 2. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ Παρατήρηση 5 ΤΕΥΧΟΣ 2 Το Λιµάνι Ηρακλείου ανήκει στα ιευρωπαϊκά ίκτυα Μεταφορών. Η διαπίστωση της Μελέτης (στο τέλος της σελ. 3 Τ.2) ότι «επαληθεύεται η θεωρεία του ΠΠΧΣΑΑ ότι η Κρήτη κατέχει στρατηγική γεωγραφική θέση από πλευράς θαλάσσιων µεταφορικών ροών στο χώρο της Ανατολικής Μεσογείου µε δυνατότητα υπό προϋποθέσεις να διαδραµατίσει ρόλο ως διαµετακοµιστικός κόµβος.» είναι τουλάχιστον άστοχη διότι αφενός η γεωγραφική θέση της Κρήτης υφίσταται ανεξάρτητα από τη προσωπική θεώρηση καθενός και αφετέρου διότι ο διαµετακοµιστικός ρόλος δεν έχει θεσµοθετηθεί στα ευρωπαϊκά κεκτηµένα όπως η ίδια η Μελέτη αναφέρει στην αρχή της ίδιας σελίδας (3) ότι η Λιµενική Πύλη του Νότου δεν περιλαµβάνεται στα ιευρωπαϊκά ίκτυα Μεταφορών. Παρατήρηση 6 Κατά την Αξιολόγηση Εφαρµογής του ΠΠΧΣΑΑ Κρήτης διαπιστώθηκε ορθώς ότι απαιτείται : Αισθητική αναβάθµιση των κύριων πυλών εισόδου (Λιµάνι Ηρακλείου και Σούδας) στη σελ. 8 του Τ.2. Στα επόµενη βήµατα της Μελέτης και της ιαδικασίας Αναθεώρησης η διαπίστωση αυτή ανάγκη πλέον για το λιµάνι Ηρακλείου, πρέπει να ληφθεί υπόψη στην ανακατανοµή πόρων ή στην κατανοµή νέων πόρων. Παρατήρηση 7 Στις ειδικές κατηγορίες Τουρισµού πρέπει πλέον να προστεθεί και αυτή των Κρουαζιερόπλοιων όπως αποδεικνύουν τα στατιστικά στοιχεία των τελευταίων ετών, 6

και όχι µόνο για το Λιµάνι του Ηρακλείου αλλά και για τα Χανιά. Στο Κεφ. Νέες τριτογενής δραστηριότητες δυναµικού, υπερτοπικού ή /και καινοτόµου χαρακτήρα της σελ. 73 του Τ.2 πρέπει να προστεθεί και να αξιολογηθεί : «η λειτουργία του Λιµένα Ηρακλείου ως home-port για κρουαζιέρες». Η δράση αυτή που εξελίσσεται θετικά και ελπιδοφόρα αποτελεί δυναµική τριτογενή δραστηριότητα. 3. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΤΕΥΧΟΣ 3 Παρατήρηση 8 Το 2003 το Χωροταξικό Σχέδιο Κρήτης ιεράρχησε και χαρακτήρισε το Λιµάνι Ηρακλείου (µαζί και τη Σούδα Χανιά) ως Λιµάνι ιεθνούς Εµβέλειας µε χαρακτήρα επιβατικό και εµπορικό. Το 2007 η ΚΥΑ 8315.2-2-07 ιεράρχησε και χαρακτήρισε το Λιµάνι Ηρακλείου (µαζί µε τι Σούδα) ως Λιµάνι ιεθνούς Ενδιαφέροντος. Το Εθνικό χωροταξικό Σχέδιο (2008) ιεράρχησε και χαρακτήρισε το Λιµάνι Ηρακλείου ως Κύρια ιεθνή Θαλάσσια Πύλη. Ανεξάρτητα από τα κριτήρια ιεράρχησης που χρησιµοποιεί κάθε µεθοδολογία στο υπάρχον λιµενικό σύστηµα της Κρήτης δηλαδή το δίκτυο Λιµένων, καταφυγίων, µαρίνων, ο Λιµένας Ηρακλείου κατέχει δεσπόζουσα θέση µε σηµαντικές προοπτικές σε περιφερειακό, διαπεριφερειακό και διεθνές επίπεδο. Ο χαρακτήρας του Λιµένα Ηρακλείου είναι µεικτός λόγω ιστορικών παραδόσεων, καταβολών και αναγκών : o Επιβατικός χαρακτήρας : καθόσον η γραµµή Πειραιάς Ηράκλειο αποτελεί το 2 ο ελληνικό θαλάσσιο διάδροµο σε επιβατική κίνηση και τον 1 ο σε µεταφορά αυτοκινήτων και φορτηγών. Για το έτος 2010 : 1.363 αφίξεις επιβατικών πλοίων και 918 αφίξεις εµπορικών πλοίων. o Εµπορευµατικός χαρακτήρας : το 57% της εµπορευµατικής κίνησης της Κρήτης εξυπηρετείται από το Λιµάνι Ηρακλείου ή 38 εκ. τόνοι εµπορευµάτων. 7

o Τουριστικός χαρακτήρας : τα τελευταία χρόνια άνω των 230.000 επιβατών κρουαζιερόπλοιων επισκέπτονται την πόλη του Ηρακλείου κάθε χρόνο. Master Plan Λιµένα Ηρακλείου, 2012. o Αλιευτικός χαρακτήρας : στο παλαιό ενετικό λιµάνι φιλοξενούνται δεκάδες τοπικά επαγγελµατικά και ερασιτεχνικά αλιευτικά σκάφη. o Τουριστικός χαρακτήρας µαρίνα εντός του Ενετικού Λιµένα (200 θέσεις). Ο µεικτός χαρακτήρας του Λιµένα Ηρακλείου αποτυπώθηκε και οργανώθηκε από το εγκεκριµένο πλέον Master Plan µε αντίστοιχη διάταξη σε διακριτά Λιµενικά Τµήµατα : Αναψυχής, Ακτοπλοΐας, Κρουαζιεροπλοίων, Εµπορευµατικού (γενικού και χύδην φορτίου, Ελεύθερη Ζώνη), Αλιευτικών Σκαφών, Μαρίνας και Επισκευαστικής Μονάδας. Παρατήρηση 9 Στα ιαγράµµατα : α) Σχήµα Α.1.1.α.6-9.2-1: Κατάπλοι σε λιµάνια της Κρήτης, 2000-2010 και β) Σχήµα Α.1.1.α.6-9.2-2: Αποβιβασθέντες σε λιµάνια της Κρήτης (άνω των 85.000 αποβιβασθέντων ετησίως) 1999-2010, της σελ. 66 του Τ.3 δηµιουργείται σύγχυση καθώς συγκρίνονται το Λιµάνι Ηρακλείου (µε επιβιβάσεις αποβιβάσεις εκτός Κρήτης) µε το Λιµάνι Λουτρού (όπου δεν υπάρχει καν λιµενική εγκατάσταση και η κίνηση του αφορά ενδο-κρητική / ενδοπεριφερειακή διακίνηση επιβατών). εν υπάρχει κανένας λόγος σύγκρισης ανόµοιων πραγµάτων. Παρατήρηση 10 Πρέπει να διευκρινιστούν οι αναφορές της Μελέτης στην σελ 70 του Τ3 περί «εµπορευµατικών Λιµένων Περιφερειακής Εµβέλειας στον Κόκκινο Πύργο ( ιαφορετικό 8

Λιµάνι από του Τυµπακίου Ιεράπετρας) και στην Παχειά Άµµο». Ποιες µεταφορικές ανάγκες ικανοποιούνται; Τι χαρακτήρας ακριβώς σχεδιάζεται γι αυτά τα λιµάνια ; Παρατήρηση 11 Σχετικά µε την διερεύνηση βιωσιµότητας ενός Λιµένα διακίνησης αγροτικών προϊόντων στα Νότια Παράλια της Κρήτης (Τυµπάκι ή Ιεράπετρα) πρέπει να ληφθούν υπόψη τα στατιστικά στοιχεία της ίδιας της µελέτης (βλ. σελ 67-68-69) όπου αναφέρονται φορτωθέντα φορτία (δηλαδή εξαγωγές) 1-1,5 εκ. τόνοι ανά έτος εκφορτωθέντων φορτίων (δηλαδή εισαγωγές) 3 5 εκ τόνοι ανά έτος τη δεκαετία 2000 2010. Οι ενδοπεριφερειακές εµπορικές ανάγκες της Κρήτης δεν δικαιολογούν την δηµιουργία νέου εµπορικού λιµένα στη νότια Κρήτη : α) ως ποσότητες (3-5 εκ. τόνοι) καθώς η διακίνηση κρητικών εµπορευµάτων (και κυρίως αγροτικών προϊόντων) εξυπηρετείται επαρκώς από τα λιµάνια Καστέλι Κισάµου, Σούδας, Ρεθύµνου, Ηρακλείου, Αγ. Νικολάου, Σητείας. β) ως θέση καθώς οι αγορές για τα κρητικά προϊόντα είναι το Εθνικό Κέντρο : Πειραιάς Αθήνα και η Κεντρική Βόρεια Ευρώπη (µέσω της Αδριατικής Οδού εναλλακτικά ο θαλάσσιος διάδροµος Κρήτη Γιβραλτάρ Ατλαντικός Λιµάνια Κεντρικής Βόρειας Ευρώπης, δεν είναι ανταγωνιστικός). 9

4. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΤΕΥΧΟΣ 4 Παρατήρηση 12 Στους Πίνακες των σελ. 62-63 όπου γίνεται µια επιγραµµατική αξιολόγηση της εφαρµογής του ΠΠΣΧΑΑ για τα Λιµάνια και Μεταφορές τις Θαλάσσιες διατυπώνεται γνώµη ότι : η «δεν υλοποιήθηκαν ικανοποιητικά οι δράσεις λειτουργικής αναβάθµισης των διεθνών και διαπεριφερειακών πυλών και συνδέσεων» µε την οποία και συµφωνούµε ως ΟΛΗ καθώς είναι µια πραγµατικότητα. Όµως η δεύτερη διαπίστωση της Μελέτης ότι : «λιµάνια που το ΠΠΣΧΑΑ θεσµοθετούσε ως επιβατικά ή σηµαντικά εµπορευµατικά Ιεράπετρα, (Τυµπάκι, Κόκκινος Πύργος, Παχειά Άµµος) δεν έχουν τεθεί σε ανάλογη λειτουργία» δεν µας βρίσκει σύµφωνους διότι αφενός ο αρχικός στόχος του ΠΠΣΧΑΑ ήταν άστοχος και µαξιµαλιστικός (σε κάθε φυσικό κόλπο και λιµάνι) και αφετέρου αποδείχτηκε δέκα χρόνια αργότερα ότι αυτές οι προτάσεις ήταν ασύνδετες µε τις πραγµατικές ανάγκες και δυνατότητες και γι αυτό δεν υλοποιήθηκαν ή δεν ξεκίνησαν καν. Επίσης, δεν έγιναν αποδεκτές από τις τοπικές κοινωνίες (βλ. αντιδράσεις στην περιοχή Τυµπάκι). Εµείς, η ιοίκηση και το προσωπικό του ΟΛΗ που βιώνουµε καθηµερινά τη λειτουργία του λιµένα, γνωρίζουµε ότι όσο δύσκολο είναι να κατασκευάσεις ένα λιµάνι άλλο τόσο δύσκολο είναι να το λειτουργείς (επιχειρησιακά, οικονοµικά, περιβαλλοντικά). Επίσης, ως ΟΛΗ πιστεύουµε ότι οι δηµόσιοι πόροι πρέπει να επικεντρωθούν για να έχουν αποτέλεσµα, ειδικά στον τοµέα των Λιµένων και Θαλάσσιων Μεταφορών επειδή είναι υποδοµές 10

εντάσεως κεφαλαίου. Η πολυδιάσπαση πόρων και ενέργειας δεν οδηγεί σε νικηφόρα αποτελέσµατα. 5. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΟ ΤΕΥΧΟΣ 6 : ΣΥΝΟΨΗ ΠΟΡΙΣΜΑΤΩΝ ΕΚΘΕΣΗΣ Παρατήρηση 13 ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Στο τελευταίο Τεύχος 6 παρατίθεται από τη Μελέτη, η σύνοψη της Έκθεσης Αξιολόγησης. Στη σελ. 11 του Τ.6 αναφέρεται ότι : «κατά την αναθεώρηση του ΠΠΣΧΑΑ Κρήτης απαιτείται να επιλεγούν δέσµες νέων µέτρων ώστε να καταστεί δυνατό στη Κρήτη µε σχετικά περιορισµένους πόρους, να επιτευχθούν οι αναγκαίες δοµές συνέργιας στους τοµείς : της ολοκλήρωσης του συστήµατος µεταφορών σε διαπεριφερειακό και ενδοπεριφερειακό επίπεδο, καθώς και της λειτουργικής αξιοποίησης του υλοποιηµένου δικτύου Μαρινών, της λειτουργικής σύνδεσης µε τις θαλάσσιες λεωφόρους και της δηµιουργίας της λιµενικής πύλης του Νότου». Η Γνώµη και Πρόταση µας ως ΟΛΗ είναι ότι επιτέλους πρέπει να επιτευχθεί ένα ελάχιστο επίπεδο λειτουργίας του περιφερειακού συστήµατος λιµένων, καταφυγίων και µαρίνων στην Κρήτη. Ας κατοχυρωθεί, λειτουργήσει, βελτιωθεί, αναπτυχθεί ένα ελάχιστο (σε όρους ασφάλειας, περιβάλλοντος και οικονοµίας) σύστηµα λιµενικών υπηρεσιών στην Κρήτη και σε επόµενη φάση (ανάλογα και τα αποτελέσµατα) αυτό το δίκτυο µπορεί να επεκτείνεται βαθµιαία, ίσως και αυτοσυντηρούµενο οικονοµικά. Ο δεύτερος τοµέας «δηµιουργίας της λιµενικής πύλης του Νότου» ας τεθεί υπό αναστολή στην παρούσα οικονοµική και επενδυτική συγκυρία, για τους λόγους που έχουµε ήδη αναφέρει αλλά και για να µην επιβαρύνει σκιάζει τον υπόλοιπο προγραµµατισµό. Παρατήρηση 14 Στη σελ. 13 του Τ.6 αναφέρεται ότι : «κατά την τρέχουσα προγραµµατική περίοδο, απαιτείται να ολοκληρωθούν οι προβλεπόµενες δράσεις λειτουργικής αναβάθµισης των διεθνών και διαπεριφερειακών πυλών και συνδέσεων της Κρήτης, όσο αφορά στα λιµάνια και στις θαλάσσιες µεταφορές. Αναµένεται επίσης να ωριµάσει το ζήτηµα της Λιµενικής Πύλης του Νότου, να αποφασιστούν οι πολιτικές και να υλοποιηθεί η λειτουργική αναβάθµιση των 14 Μαρίνων που κατασκευάστηκαν εκ των οποίων αρκετές σε συνδυασµό µε αλιευτικά καταφύγια.» Ποιοί παράγοντες θα οδηγήσουν «την ωρίµανση του ζητήµατος της Λιµενικής Πύλης του Νότου», εν µέσω οικονοµικής ύφεσης και µε έλλειψη επενδυτικού ενδιαφέροντος ; 11

Γνώµη και πρόταση µας : κατά την τρέχουσα αλλά και την επόµενη προγραµµατική περίοδο (2014-2020) πρέπει να επικεντρωθούν οι οικονοµικοί πόροι προκειµένου να ολοκληρωθούν και να λειτουργήσουν έργα (ιδιαίτερα στις θαλάσσιες υποδοµές). Σε επόµενη φάση της Μελέτης και µέσα από διάφανες διαδικασίες, πρέπει να ιεραρχηθεί (µε τεκµηρίωση που οφείλει να προσφέρει η Μελέτη) ο κατάλογος προτεραιότητας στην υλοποίηση ολοκλήρωση των 14 Μαρίνων της Κρήτης. εν είναι σήµερα δυνατή η ταυτόχρονη οικονοµική υποστήριξη και των 14 Μαρίνων. Πρέπει να γίνει αξιολογική και επιχειρησιακή ιεράρχηση, προκειµένου να υπάρχει αποτέλεσµα άµεσα. 12