ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ ΕΚΘΕΣΗΣ Β' ΛΥΚΕΙΟΥ 1. Περίληψη Ο αρθρογράφος πραγµατεύεται το θέµα των ριάλιτι. Πιο συγκεκριµένα, αφορµάται από µία τέτοιου είδους γαλλική εκποµπή που µπορεί να αποτέλεσε παγκόσµια σύλληψη, δεν παύει όµως να παρουσιάζει ανούσια περιστατικά αλλά και να συµβάλλει στην ψευδαίσθηση της εξωτερικής πραγµατικότητας. Αφού διαπιστωθεί, κατόπιν, πως η έντονη επιθυµία των τηλεθεατών σχετίζεται µε την κοινοτοπία, σχολιάζεται το δίληµµα της απαίτησης να µη γίνονται αντιληπτά τα άτοµα και συνάµα να είναι ορατά. Στη συνέχεια, η ακατάπαυστη επικοινωνία µεταξύ των παιχτών χαρακτηρίζεται ως βία που ασκείται στον απλό πολίτη, για να προκύψει το συµπέρασµα πως ουσιαστικό στόχο των ριάλιτι αποτελεί η καθολική παρακολούθησή τους σε συνδυασµό µε την εκούσια υποδούλωση των τηλεθεατών. 2. Οι ίδιοι οι θεατές γίνονται συνένοχοι στο παιχνίδι γιατί δέχονται αλλά και αρέσκονται να παρακολουθούν τη ζωή του άλλου σε ευτελείς ιδιωτικές στιγµές της καθηµερινότητας του. Έτσι οι δέκτες οδηγούνται στην αίσθηση ότι µπορούν να καθορίζουν τα πάντα για την τύχη αυτών των ανθρώπων. Τους δίνεται, εποµένως, η εντύπωση του απόλυτου ελέγχου, της απόλυτης εξουσίας. Εθίζονται, λοιπόν, σε µια τέτοια διαδικασία και µετατρέπονται σε
άβουλα θύµατα στο βωµό του κέρδους των εταιριών που οργανώνουν τα συγκεκριµένα τηλεπαιχνίδια. 3. «Τη στιγµή που η τηλεόραση και τα ΜΜΕ είναι όλο και πιο ανίσχυρα να εξηγήσουν τα γεγονότα του κόσµου, ανακαλύπτεται η καθηµερινότητα σαν το πιο θανατηφόρο γεγονός, η πιο βίαιη επικαιρότητα.» Με την αλλαγή της σύνταξης από ενεργητική σε παθητική, δίνεται έµφαση στο τι «ανακαλύπτεται» ενώ στη προηγούµενη περίπτωση η έµφαση δινόταν στο υποκείµενο της πρότασης, δηλαδή στο ποιος. 4. Η παράγραφος αναπτύσσεται µε τη µέθοδο αιτίουαποτελέσµατος. Στη θεµατική περίοδο της παραγράφου «Αυτό που θέλει χυδαιότητας», διατυπώνεται η αιτία του προβλήµατος που µας οδηγεί στο αποτέλεσµα το οποίο υπάρχει στις λεπτοµέρειες «Τη στιγµή ελέγχου». 5. Με σχόλιο: «Ο κανιβαλισµός στη καθηµερινότητά µας.» Χωρίς σχόλιο: «Ριάλιτι: µια νέα µορφή ψυχαγωγίας.» 6. πεπρωµένο= µοίρα δίληµµα= αµηχανία ακατάπαυστα= ασταµάτητα αναισχυντία= αδιαντροπιά µαζική= καθολική
ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΛΟΓΟΥ Επικοινωνιακό πλαίσιο επίσηµης επιστολής: Προσφώνηση: «Αξιότιµε κύριε διευθυντά» Γλώσσα: κυριαρχεί η αναφορική λειτουργία Ύφος: σοβαρό Επιφώνηση: «Με εκτίµηση». Τα ριάλιτι τηλεπαιχνίδια: Υποβαθµίζουν την αισθητική του δέκτη και προσβάλλουν τη νοηµοσύνη του. Εθίζουν τα άτοµα στην παρακολούθηση χαµηλής ποιότητας προγραµµάτων, προϊόντων υποκουλτούρας, στο εύπεπτο και αναλώσιµο θέαµα. Αποπροσανατολίζουν τους πολίτες από υγιή πολιτικά και κοινωνικά ενδιαφέροντα. ηµιουργούν την ψευδή αίσθηση πως η θέαση της προσωπικής ζωής των άλλων συνιστά µέσο ψυχαγωγίας και διασκέδασης. Η προβολή τέτοιων εκποµπών νοµιµοποιεί και εδραιώνει στη συνείδηση των τηλεθεατών την αντίληψη πως είναι επιτρεπτή η εκούσια εκχώρηση των ατοµικών δικαιωµάτων. Επηρεάζουν καταλυτικά το άτοµο µε την προβολή αρνητικών προτύπων, που καλλιεργούν την αντίληψη του εύκολου πλουτισµού, της άκοπης ανάδειξης και διαποτίζουν τη συνείδηση των νέων µε το ιδανικό του ελάσσονος µόχθου.
Επιδρούν αρνητικά στην ψυχολογική ισορροπία των συµµετεχόντων, γιατί διαµορφώνουν έναν ιδιότυπο ψυχισµό µε όρους που δεν µπορεί να ελέγξει το άτοµο. Αλλοτριώνουν το χαρακτήρα των πρωταγωνιστών, αφού καθιστούν τη συµπεριφορά τους ελαστική και προσαρµόσιµη στις απαιτήσεις των τηλεθεατών. Ευτελίζουν την προσωπικότητα όσων συµµετέχουν, επειδή συνειδητά εκτίθενται ως βορά στην κοινή περιέργεια και απεµπολούν τα ατοµικά τους δικαιώµατα. Εναλλακτικοί τρόποι ψυχαγωγίας: Ανάγνωση βιβλίων εξωεπαγγελµατικού ενδιαφέροντος, η οποία ικανοποιεί την έµφυτη τάση για µάθηση. Ενασχόληση µε τον αθλητισµό, η οποία συντελεί στη σωµατική ευεξία και καλλιεργεί την άµιλλα. Ποιοτικό καλλιτεχνικό θέαµα ή ακρόαµα (θέατρο, µουσική, επισκέψεις σε µουσεία, πινακοθήκες κλπ.), το οποίο αναπτύσσει καλλιτεχνικά ενδιαφέροντα και αναβαθµίζει την αισθητική. Επικοινωνία µε φιλικά πρόσωπα, η οποία ευνοεί τη γόνιµη ανταλλαγή απόψεων και παρέχει συναισθηµατική κάλυψη. Συµµετοχή σε πολιτιστικές δραστηριότητες και εκδηλώσεις, που συµβάλλει στην επικοινωνία των ανθρώπων και ευνοεί την επαφή µε το περιεχόµενο της παράδοσης. Ταξίδια, τα οποία εµπλουτίζουν τις παραστάσεις και αναπτύσσουν πνεύµα οικουµενικής συνείδησης.
Επαφή µε τη φύση, που αναζωογονεί το πνεύµα και απαλλάσσει από το άγχος της καθηµερινότητας. Ερασιτεχνισµός, που αναδεικνύει τις ιδιαίτερες κλίσεις και προωθεί την αυτενέργεια.