Απόφαση της Επιτροπής σχετικά µε την υπόθεση CY/2011/1171:

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Bρυξέλλες, 31/01/2011 Ε(2011)670 SG-Greffe (2011) D/1660 Γραφείο Επιτρόπου Ρυθµίσεως Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών και Ταχυδροµείων (OCTPR) Ηλιουπόλεως 12 1101 Λευκωσία Κύπρος Υπόψη: κ. Φώτη Αναστάση Βοηθού Επιτρόπου Φαξ: +357 226 93 070 Αξιότιµε κύριε Αναστάση, ΘΕΜΑ: Απόφαση της Επιτροπής σχετικά µε την υπόθεση CY/2011/1169: Η αγορά χονδρικής εκκίνησης κλήσεων στο δηµόσιο τηλεφωνικό δίκτυο που παρέχεται σε σταθερή θέση Απόφαση της Επιτροπής σχετικά µε την υπόθεση CY/2011/1170: Η αγορά χονδρικής τερµατισµού κλήσεων σε µεµονωµένα δηµόσια τηλεφωνικά δίκτυα που παρέχεται σε σταθερή θέση Απόφαση της Επιτροπής σχετικά µε την υπόθεση CY/2011/1171: ιαβιβαστικές υπηρεσίες στο δηµόσιο τηλεφωνικό δίκτυο που παρέχονται σε σταθερή θέση Παρατηρήσεις σύµφωνα µε το άρθρο 7 παράγραφος 3 της οδηγίας 2002/21/ΕΚ 1 I. ΙΑ ΙΚΑΣΙΑ Στις 31 εκεµβρίου 2010, η Επιτροπή καταχώρισε δύο κοινοποιήσεις από την Κυπριακή εθνική ρυθµιστική αρχή, το Γραφείο Επιτρόπου Ρυθµίσεως Ηλεκτρονικών Επικοινωνιών και Ταχυδροµείων (ΓΕΡΗΕΤ) όσον αφορά την εξέταση των αγορών χονδρικής εκκίνησης κλήσεων στο δηµόσιο τηλεφωνικό δίκτυο που παρέχεται σε σταθερή θέση, χονδρικού 1 Οδηγία 2002/21/EΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου, της 7ης Μαρτίου 2002, σχετικά µε ένα κοινό κανονιστικό πλαίσιο για τα δίκτυα και τις υπηρεσίες ηλεκτρονικών επικοινωνιών (οδηγία πλαίσιο), ΕΕ L 108 της 24.4.2002, σ. 33. Commission européenne/europese Commissie, 1049 Bruxelles/Brussel, BELGIQUE/BELGIË - Tel. +32 22991111

τερµατισµού κλήσεων σε µεµονωµένα δηµόσια τηλεφωνικά δίκτυα που παρέχονται σε σταθερή θέση 2 και υπηρεσιών διαβίβασης στο δηµόσιο σταθερό τηλεφωνικό δίκτυο στην Κύπρο 3. Το ΓΕΡΗΕΤ διεξήγαγε δηµόσια διαβούλευση στις αγορές αυτές 4 µεταξύ της 3ης Μαΐου και της 4ης Ιουνίου 2010. Στις 13 Ιανουαρίου 2011 απεστάλη στο ΓΕΡΗΕΤ 5 αίτηµα παροχής πληροφοριών και οι απαντήσεις παρελήφθησαν στις 18 Ιανουαρίου 2011. Κατ εφαρµογή του άρθρου 7 παράγραφος 3 της οδηγίας πλαισίου, τόσο οι εθνικές ρυθµιστικές αρχές (ΕΡΑ) όσο και η Επιτροπή δύνανται να διατυπώνουν στην οικεία ΕΡΑ τις παρατηρήσεις τους σχετικά µε κοινοποιηµένο σχέδιο µέτρων. II. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΣΧΕ ΙΟΥ ΜΕΤΡΩΝ II.1. Ιστορικό Η πρώτη εξέταση των αγορών αυτών κοινοποιήθηκε παλαιότερα και αξιολογήθηκε από την Επιτροπή στο πλαίσιο των υποθέσεων CY/2006/0473, CY/2006/0474 και CY/2006/0475. Τότε, η CYTA (ο κατεστηµένος παροχέας σταθερού δικτύου στην Κύπρο) ορίστηκε ως επιχείρηση µε σηµαντική ισχύ αγοράς («ΣΙΑ») στις εν λόγω σχετικές αγορές και, συνεπώς, της επιβλήθηκαν οι ακόλουθες υποχρεώσεις: (i) υποχρέωση παροχής διασύνδεσης δικτύων (σε τοπικά και περιφερειακά τηλεφωνικά κέντρα) και πρόσθετων ευκολιών δικτύου, (ii) υποχρέωση µη διάκρισης, (iii) υποχρέωση διαφάνειας, συµπεριλαµβανοµένης της υποχρέωσης δηµοσίευσης Υποδείγµατος Προσφοράς ιασύνδεσης, (iv) υποχρέωση λογιστικού διαχωρισµού και (v) υποχρέωση ελέγχου τιµών και κοστολόγησης, µε βάση τη µεθοδολογία µακροπρόθεσµου οριακού κόστους (LRIC). Οι PRIMETEL και OTENET που ορίστηκαν επίσης πάροχοι µε σηµαντική ισχύ αγοράς («ΣΙΑ») στην αγορά χονδρικού τερµατισµού κλήσεων στα αντίστοιχα µεµονωµένα δηµόσια τηλεφωνικά δίκτυα που παρέχονται σε σταθερή θέση υπόκεινταν στις ακόλουθες υποχρεώσεις: (i) µη διακριτικήσ µεταχείρησης, (ii) διαφάνειασ, (iii) λογιστικού διαχωρισµού και (iv) ελέγχου τιµών (δίκαιες και λογικές τιµές). Η Επιτροπή διατύπωσε τις παρατηρήσεις της στην απόφαση του ΓΕΡΗΕΤ να επιβάλει υποχρεώσεις σε τρεις παρόχους οι οποίοι δεν είχαν εισέλθει στην αγορά στο στάδιο εκείνο. Η Επιτροπή τόνισε ότι µπορούν να επιβληθούν επανορθωτικά µέτρα µόνο σε επιχειρήσεις οι οποίες θεωρούνται ότι διαθέτουν ΣΙΑ στη σχετική αγορά µετά από ανάλυση της θέσης τους στην εν λόγω αγορά, η οποία κανονικά προϋποθέτει ότι οι επιχειρήσεις δραστηριοποιούνται ήδη στην αγορά όταν διενεργείται αξιολόγηση της ΣΙΑ. 2 3 Αναφορικά µε τις αγορές 2 και 3 αντίστοιχα της σύστασης 2007/879/ΕΚ της Επιτροπής, της 17ης εκεµβρίου 2007, σχετικά µε συναφείς αγορές προϊόντων και υπηρεσιών στον τοµέα των ηλεκτρονικών επικοινωνιών οι οποίες επιδέχονται εκ των προτέρων κανονιστική ρύθµιση, σύµφωνα µε την οδηγία 2002/21/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου σχετικά µε κοινό κανονιστικό πλαίσιο για δίκτυα και υπηρεσίες ηλεκτρονικών επικοινωνιών (η Σύσταση), ΕΕ L 344 της 28.12.2007, σ. 65. Η αγορά υπηρεσιών διαβίβασης δεν περιλαµβάνεται στον κατάλογο αγορών που συνιστώνται για εκ των προτέρων κανονιστική ρύθµιση. 4 Σύµφωνα µε το άρθρο 6 της οδηγίας 2002/21/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου, της 7ης Μαρτίου 2002, σχετικά µε κοινό κανονιστικό πλαίσιο για δίκτυα και υπηρεσίες ηλεκτρονικών επικοινωνιών (οδηγία πλαίσιο), ΕΕ L 108 της 24.4.2002, σ. 33. 5 Κατ εφαρµογή του άρθρου 5 παράγραφος 2 της οδηγίας πλαίσιο. 2

II.2. Ορισµός της αγοράς Το ΓΕΡΗΕΤ θέτει τα όρια των σχετικών αγορών εκκίνησης κλήσεων και τερµατισµού κλήσεων στο επίπεδο των τοπικών τηλεφωνικών κέντρων µε τα οποία είναι συνδεδεµένοι οι τελικοί χρήστες. Η αγορά χονδρικής εκκίνησης κλήσεων περιλαµβάνει τις υπηρεσίες εκκίνησης που ο κατεστηµένος φορέας παρέχει για ιδία χρήση (αυτοπροµήθεια) ή/και σε τρίτους 6. Η αυτοπροµήθεια από εναλλακτικούς παροχείς πρόσβασης στο δίκτυο και οι υπηρεσίες χονδρικής, όπως ο αδεσµοποίητος τοπικός βρόχος και οι µισθωµένες γραµµές, δεν θεωρούνται υποκατάστατα. Η χονδρική αγορά τερµατισµού κλήσεων ορίζεται για κάθε µεµονωµένο σταθερό δίκτυο και περιλαµβάνει τις υπηρεσίες τερµατισµού που κάθε παροχέας παρέχει για ιδία χρήση (αυτοπροµήθεια) ή/και σε τρίτους ώστε να τερµατιστούν οι κλήσεις στους τελικούς χρήστες του 7. Αυτή η αγορά δεν περιλαµβάνει την υπηρεσία τερµατισµού κλήσεων χονδρικής σε µη γεωγραφικούς αριθµούς, η οποία θα συνιστούσε χωριστή αγορά που δεν θα πληρούσε τα τρία κριτήρια και εποµένως δεν θα υπόκειταν σε εκ των προτέρων κανονιστική ρύθµιση. Η χονδρική αγορά για διαβιβαστικές υπηρεσίες στο δηµόσιο τηλεφωνικό δίκτυο που παρέχονται σε σταθερή θέση περιλαµβάνει όλα τα στοιχεία της δροµολόγησης κλήσης σε εθνικό επίπεδο τα οποία περιλαµβάνουν τουλάχιστον ένα περιφερειακό τηλεφωνικό κέντρο και δεν αποτελούν µέρος ούτε της αγοράς χονδρικής εκκίνησης κλήσεων ούτε της αγοράς τερµατισµού, όπως ορίζονται ανωτέρω. Το ΓΕΡΗΕΤ θεωρεί ότι στη σχετική αγορά δεν περιλαµβάνονται οι διεθνείς διαβιβαστικές υπηρεσίες χονδρικής. Επιπλέον, το ΓΕΡΗΕΤ δεν προσδιορίζει χωριστή αγορά για την παροχή βασισµένων σε διαδικτυακό πρωτόκολλο υπηρεσιών εκκίνησης κλήσεων ή τερµατισµού κλήσεων, διότι οι εν λόγω υπηρεσίες χονδρικής περιλαµβάνονται στις αντίστοιχες σχετικές αγορές. Η γεωγραφική εµβέλεια των εν λόγω σχετικών αγορών είναι εθνική. II.3. οκιµασία των τριών κριτηρίων για την αγορά υπηρεσιών διαβίβασης εδοµένου ότι η σύσταση δεν περιλαµβάνει πλέον τη χονδρική αγορά υπηρεσιών διαβίβασης στον κατάλογο των αγορών που επιδέχονται εκ των προτέρων ρύθµιση, το ΓΕΡΗΕΤ υπέβαλε την αγορά αυτή στη δοκιµασία (τεστ) των τριών κριτηρίων. Όσον αφορά το πρώτο κριτήριο, το ΓΕΡΗΕΤ θεωρεί ότι οι εναλλακτικοί φορείς εκµετάλλευσης, για να αναπαράγουν το δίκτυο της CYTA, πρέπει να είναι παρόντες µόνο στο περιφερειακό επίπεδο του δικτύου. Ωστόσο, ως αποτέλεσµα των υψηλών µη ανακτήσιµων δαπανών και των σηµαντικών οικονοµιών κλίµακας 8 της CYTA, δεν υπάρχουν κίνητρα αναπαραγωγής της υποδοµής του κατεστηµένου φορέα. Όσον αφορά το δεύτερο κριτήριο, το ΓΕΡΗΕΤ θεωρεί ότι οι σηµαντικές οικονοµίες κλίµακας, εµβέλειας και πυκνότητας δεν αφήνουν περιθώρια σε εναλλακτικούς φορείς εκµετάλλευσης να προσφέρουν επικερδώς διαβιβαστικές υπηρεσίες σε ανταγωνιστικές τιµές. Συνεπώς, δεν έχουν εµπορικό λόγο εισόδου στην αγορά αυτή 9. Το ΓΕΡΗΕΤ θεωρεί ότι η εφαρµογή του 6 7 8 9 Σύµφωνα µε την απάντησή του στο αίτηµα παροχής πληροφοριών (ΑΠΠ) περιλαµβάνει (i) τοπική µεταγωγή, (ii) εκκίνηση κλήσεων στο επίπεδο τοπικού τηλεφωνικού κέντρου, (iii) εκκίνηση κλήσεων µε απλή µεταβίβαση και (iv) εκκίνηση κλήσεων µε διπλή µεταβίβαση. Σύµφωνα µε την απάντησή του στο αίτηµα παροχής πληροφοριών (ΑΠΠ) περιλαµβάνει (i) τερµατισµό κλήσεων, (ii) τερµατισµό µε απλή µεταβίβαση και (iii) τερµατισµό µε διπλή µεταβίβαση. Αυτό οφείλεται στο σχετικά µικρό µέγεθος της αγοράς καθώς και στα σηµαντικά µερίδια αγοράς που εξακολουθεί να κατέχει η CYTA στις αγορές τηλεφωνίας. Παρότι ορισµένοι από τους εναλλακτικούς παροχείς έχουν συνάψει συµφωνίες απευθείας διασύνδεσης 3

δικαίου περί ανταγωνισµού από µόνη της δεν θα µπορούσε να αντιµετωπίσει επαρκώς τις διαπιστωθείσες αδυναµίες της αγοράς. II.4. ιαπίστωση σηµαντικής ισχύος στην αγορά Το ΓΕΡΗΕΤ προτίθεται να ορίσει τη CYTA, τον κατεστηµένο φορέα σταθερού δικτύου στην Κύπρο, ως τον µόνο φορέα που διαθέτει ΣΙΑ στις αγορές εκκίνησης κλήσεων και διαβιβαστικών υπηρεσιών. Μεταξύ των κύριων κριτηρίων που εξέτασε το ΓΕΡΗΕΤ κατά τη συναγωγή των συµπερασµάτων του συγκαταλέγονται τα εξής: (i) µερίδιο αγοράς (η CYTA κατέχει µονοπωλιακή θέση), (ii) κυριότητα υποδοµής η οποία δεν υποκαθίσταται εύκολα, (iii) οικονοµίες κλίµακας, (iv) κάθετη δραστηριοποίηση και (v) απουσία εν δυνάµει ανταγωνισµού. Αναφορικά µε τη χονδρική αγορά τερµατισµού κλήσεων που παρέχονται σε σταθερή θέση, το ΓΕΡΗΕΤ προτίθεται να ορίσει τους παροχείς CYTA, PRIMETEL, OTENET και CABLENET ως διαθέτοντες ΣΙΑ βάσει των ακόλουθων κριτηρίων: (i) µερίδιο αγοράς (κάθε φορέας είναι σε µονοπωλιακή θέση), (ii) κυριότητα υποδοµής η οποία δεν υποκαθίσταται εύκολα και (iii) απουσία αντισταθµιστικής αγοραστικής δύναµης. II.5. Κανονιστικά επανορθωτικά µέτρα Το ΓΕΡΗΕΤ προτείνει να επιβληθούν τα ακόλουθα κανονιστικά επανορθωτικά µέτρα στην CYTA και στις τρεις σχετικές αγορές: ιαφάνεια, συµπεριλαµβανοµένης της υποχρέωσης δηµοσίευσης Υποδείγµατος Προσφοράς ιασύνδεσης καθώς και επικαιροποίησης των πληροφοριών σχετικά µε τη σταδιακή εξέλιξη του ικτύου Επόµενης Γενιάς (NGN), Μη διακριτικής µεταχείρησης Πρόσβαση στη διασύνδεση δικτύων και σε πρόσθετες ευκολίες, περιλαµβανοµένης της καλόπιστης διαπραγµάτευσης κάθε εύλογου αιτήµατος διασύνδεσης βασισµένης σε διαδικτυακό πρωτόκολλο, Λογιστικός διαχωρισµός, Έλεγχος τιµών και καταλογισµού κόστους (µε βάση τη µεθοδολογία του µέσου µακροπρόθεσµου επαυξητικού κόστους ΜΜΕΚ, «LRIC», µε µοντέλο "top-down"). Όσον αφορά τη µεθοδολογία υπολογισµού του κόστους, το ΓΕΡΗΕΤ θεωρεί ότι το µοντέλο "top-down" LRIC (µε βάση την κοστολόγηση της CYTA) οδηγεί σε αποτελέσµατα εφάµιλλα του µοντέλου "bottom-up" LRIC, και αναφέρει ότι η τρέχουσα προσέγγισή του είναι ικανοποιητική 10. Στην απάντηση στο αίτηµα παροχής πληροφοριών (ΑΠΠ), το ΓΕΡΗΕΤ επισηµαίνει ότι τα τέλη τερµατισµού κλήσεων της CYTA είναι µεταξύ των τριών χαµηλότερων στην ΕΕ, αρκετά χαµηλότερα από τον µέσο όρο της ΕΕ. Το ΓΕΡΗΕΤ προβάλλει το επιχείρηµα ότι η επιβολή του µοντέλου κόστους "bottom-up" δεν παρέχει επιπρόσθετα οφέλη και δεν θα µειώσει τα τέλη. Αντίθετα, η απόφαση µεταπήδησης στο µοντέλο "bottom-up" LRIC οδηγεί σε καθυστερήσεις, νοµική αβεβαιότητα και πρόσθετο κόστος εφαρµογής. 10 µεταξύ τους, ο λόγος µεταξύ της κίνησης που µεταφέρεται µέσω συνδέσµων απευθείας διασύνδεσης σε σχέση µε τη διαβιβασθείσα κίνηση είναι 1:286 και εναλλακτικοί φορείς εκµετάλλευσης δεν έχουν εισέλθει στην αγορά διαβιβαστικών υπηρεσιών. Σύµφωνα µε την απάντηση στο αίτηµα παροχής πληροφοριών (ΑΠΠ), το κόστος για τον τερµατισµό κλήσεων σε τοπικό επίπεδο, σε επίπεδο απλής µεταβίβασης και διπλής µεταβίβασης µε βάση το µοντέλο κόστους από τα επάνω προς τα κάτω ισούται προς 0,31, 0,54 και 0,94 ευρωλεπτά, αντίστοιχα, ενώ το µοντέλο από τα κάτω προς τα επάνω (που αναπτύχθηκε για το ΓΕΡΗΕΤ από συµβούλους) οδηγεί σε εκτίµηση κόστους που ισούται προς 0,34, 0,53 και 0,82 ευρωλεπτά. 4

Επιπλέον, το «τέλος παρακράτησης» που επιβάλλει η CYTA στις κλήσεις που πραγµατοποιούν οι συνδροµητές της προς συνδροµητές δικτύου εναλλακτικού παροχέα ( ΕΠ) 11 πρέπει να είναι κοστοστρεφές. εν θα πρέπει να υπερβαίνει το κόστος που υπολογίζεται βάσει της κοστολόγησης της CYTA και της µεθοδολογίας του Πλήρως Κατανεµηµένου Κόστους (FDC). Αναφορικά µε την παροχή υπηρεσιών τερµατισµού κλήσεων από τους PRIMETEL, OTENET και CABLENET, το ΓΕΡΗΕΤ προτείνει να επιβληθούν τα ακόλουθα επανορθωτικά µέτρα: Μη ιακριτικής Μεταχείρησης ιαφάνεια, Λογιστικός διαχωρισµός (µόλις ο ετήσιος κύκλος εργασιών του φορέα σε όλες τις υπηρεσίες ηλεκτρονικών επικοινωνιών φθάσει τα 50 εκατ. ευρώ) και Έλεγχος τιµών, σύµφωνα µε τον οποίο τα τέλη τερµατισµού πρέπει να ισούνται µε τα αντίστοιχα τέλη τερµατισµού µε διπλή µεταβίβαση της CYTA συν 10% για την περίοδο από 1.1.2011 έως και 31.12.2011, ενώ το περιθώριο κέρδους 10% πρέπει να αφαιρεθεί από τον Ιανουάριο 2012 και µετά. Το ΓΕΡΗΕΤ ισχυρίζεται ότι η επιβολή κοστοστρεφούς υποχρέωσης σε εναλλακτικούς παροχείς θα ήταν δυσβάστακτη λόγω του µικρού µεγέθους τους. Το ΓΕΡΗΕΤ δικαιολογεί τα ελαφρύτερα επανορθωτικά µέτρα που επιβάλλονται στους εναλλακτικούς παροχείς µε (i) την απουσία σηµαντικών οικονοµιών κλίµακας, (ii) τα υψηλότερα γενικά έξοδα των εναλλακτικών παροχέων και (iii) την απουσία των ίδιων οικονοµιών εµβέλειας σε σύγκριση µε τον κατεστηµένο φορέα. Επιπλέον, το ΓΕΡΗΕΤ θεωρεί ότι η προβλεπόµενη µείωση της υφιστάµενης ασυµµετρίας τιµών θα στηρίξει την ανάπτυξη του ανταγωνισµού και της απόδοσης των παροχέων χωρίς να προκαλέσει τυχόν αναστάτωση στην κυπριακή αγορά. Το ΓΕΡΗΕΤ αναφέρει ότι τα ισχύοντα τέλη διασύνδεσης 12 θα εφαρµόζονται έως ότου είναι διαθέσιµα τα νέα αποτελέσµατα του συστήµατος κοστολόγησης της CYTA. Το σύστηµα κοστολόγησης της CYTA επανεξετάζεται σε ετήσια βάση. 11 12 Η χρέωση για την εν λόγω κλήση εκτός δικτύου θα είναι ίση µε το άθροισµα του τέλους παρακράτησης και του τέλους τερµατισµού που καθορίζει ο εναλλακτικός παροχέας. Τα τέλη χονδρικής σε ευρωλεπτά/λεπτό (συµπεριλαµβανοµένου 15% ΦΠΑ) απεικονίζονται στον κατωτέρω πίνακα: Τοπική µεταγωγή 0,393 Εκκίνηση κλήσεων σε τοπικό επίπεδο 0,413 Εκκίνηση κλήσεων µε απλή µεταβίβαση 0,629 Εκκίνηση κλήσεων µε διπλή µεταβίβαση 0,727 Τερµατισµός σε τοπικό επίπεδο 0,393 Τερµατισµός κλήσεων µε απλή µεταβίβαση 0,629 Τερµατισµός κλήσεων µε διπλή µεταβίβαση 0,727 5

III. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ Βάσει της παρούσας κοινοποίησης και των συµπληρωµατικών πληροφοριών που διαβιβάστηκαν από το ΓΕΡΗΕΤ, η Επιτροπή παρατηρεί τα εξής 13 : Μη επιβολή υποχρέωσης πρόσβασης σε εναλλακτικούς παροχείς Το ΓΕΡΗΕΤ δεν έχει την πρόθεση να επιβάλει υποχρέωση πρόσβασης σε εναλλακτικούς παροχείς που διαθέτουν ΣΙΑ για σκοπούς τερµατισµού κλήσεων σε σταθερό δίκτυο. Ωστόσο, στις αγορές τερµατισµού, οι εµπορικές συµφωνίες δεν µπορούν πάντα να διασφαλίζουν ότι οι πελάτες είναι ανά πάσα στιγµή συνδεδεµένοι µε όλα τα δίκτυα. Υπό ορισµένες περιστάσεις, οι φορείς εκµετάλλευσης µπορεί να αναστέλλουν προσωρινά τον τερµατισµό κλήσεων ώστε να εξασφαλίσουν υψηλότερα τέλη τερµατισµού, ή για να αποκλείσουν την αγορά για τις ειδικές µορφές διασύνδεσης. Πέραν αυτού, η υποχρέωση µη διακριτικής µεταχείρισης θα διασφαλίσει απλώς ότι οι φορείς εκµετάλλευσης µε ΣΙΑ εφαρµόζουν ισοδύναµους όρους σε ισοδύναµες περιστάσεις. Παρόλ αυτά, µια υποχρέωση µη διακριτικής µεταχείρισης µπορεί να µην είναι επαρκής για να τάσσει ισοδύναµους όρους πρόσβασης. Η Επιτροπή καλεί εποµένως το ΓΕΡΗΕΤ να επιβάλει υποχρεώσεις αποτελεσµατικής πρόσβασης επίσης σε εναλλακτικούς παροχείς. Ανάγκη επιβολής υποχρέωσης ενδεδειγµένου καταλογισµού κόστους στις αγορές τερµατισµού σταθερής τηλεφωνίας Η Επιτροπή έχει πολλές φορές εκφράσει την άποψη ότι τα τέλη τερµατισµού πρέπει να καθορίζονται στο κόστος που θα αντιµετώπιζε ένας αποτελεσµατικός φορέας ο οποίος προσφέρει τη σχετική υπηρεσία 14. Για να υπολογίσει το αποδοτικό επίπεδο κόστους, η Επιτροπή συνέστησε ένα µελλοντοστρεφές µοντέλο µέσου µακροπρόθεσµου επαυξητικού κόστους (FL-LRIC), όπως η συναφής µεθοδολογία κοστολόγησης. Η Επιτροπή είναι της άποψης ότι, κατ 'αρχήν, µοντέλα "top-down" δεν προωθούν την απόδοση, στον βαθµό που την επιτυγχάνουν µοντέλα "bottom-up", διότι κατά κανόνα αφήνουν τη δυνατότητα ανάκτησης, παράλληλα, δαπανών που πραγµατοποιήθηκαν αναποτελεσµατικά. Στη σύσταση της Επιτροπής για τις τιµές τερµατισµού υποδεικνύεται, ως εκ τούτου, η αξιολόγηση των αποδοτικών δαπανών µε τη χρήση προσέγγισης κατάρτισης µοντέλου από τα κάτω προς τα επάνω, η οποία θα µπορούσε να συµβιβαστεί µε θεώρηση από τα επάνω προς τα κάτω. Επειδή το ΓΕΡΗΕΤ έχει ήδη αναπτύξει ένα µοντέλο µέσου µακροπρόθεσµου επαυξητικού κόστους "bottom-up" (BU LRIC), η Επιτροπή καλεί το ΓΕΡΗΕΤ να εξετάσει την πλήρη ευθυγράµµιση της µεθοδολογίας του καταλογισµού κόστους προς το συνιστώµενο µοντέλο BU LRIC, µε βάση το τρέχον κόστος αποδοτικού φορέα εκµετάλλευσης, µέχρι το τέλος 2012. Το µοντέλο αυτό θα πρέπει έπειτα να εφαρµοστεί εξίσου στη CYTA και στους εναλλακτικούς παροχείς. Η Επιτροπή επισηµαίνει ότι η εφαρµογή ενός µοντέλου BU LRIC θα επιτρέψει στο ΓΕΡΗΕΤ να επιβάλει υποχρέωση κοστοστρέφειας και στους εναλλακτικούς παροχείς χωρίς ταυτόχρονα να επιβάλει υψηλή διοικητική επιβάρυνση µέσω της υποχρέωσης λογιστικού διαχωρισµού. 13 14 Σύµφωνα µε το άρθρο 7 παράγραφος 3 της οδηγίας πλαισίου. Υποθέσεις UK/2006/0498, FR/2007/0669, IT/2008/0802, PL/2008/0814 και BG/2009/0865. 6

Ασυµµετρία τιµών των εναλλακτικών παροχέων Η Επιτροπή σηµειώνει ότι το ΓΕΡΗΕΤ προτείνει να καταργηθεί η υφιστάµενη ασυµµετρία τιµών εξισώνοντας τα τέλη τερµατισµού σταθερής τηλεφωνίας των εναλλακτικών παροχέων προς εκείνα της CYTA στο επίπεδο διπλής µεταβίβασης, από τον Ιανουάριο 2012 και µετά. Πάντως, όπως δείχνει το ΓΕΡΗΕΤ στην απάντηση στο αίτηµα παροχής πληροφοριών, υπάρχουν χαµηλότερα επίπεδα δικτύου (µε χαµηλότερες τιµές) στα οποία η CYTA παρέχει τις υπηρεσίες τερµατισµού 15. Αυτό σηµαίνει ότι θα παρέµενε κάποιος βαθµός ασυµµετρίας ακόµη και µετά την απόσυρση της σηµερινής κατά 10% προσαύξησης. Όπως αναφέρεται στη σύσταση για τα τέλη τερµατισµού, τα τέλη τερµατισµού σε κινητό δίκτυο (MTR) για νεοεισερχόµενους ενδέχεται να υπόκεινται σε υψηλότερο µοναδιαίο κόστος επί µια µεταβατική περίοδο πριν τα τέλη φθάσουν στις ελάχιστες αποδοτικές κλίµακες. Αυτό διαφέρει από την κατάσταση για τους νεοεισερχόµενους σε σταθερές αγορές, οι οποίοι έχουν την ευκαιρία να επιτύχουν χαµηλό µοναδιαίο κόστος εστιάζοντας τα δίκτυά τους σε διαδροµές υψηλής πυκνότητας σε ιδιαίτερες γεωγραφικές περιοχές ή/και µισθώνοντας σχετικές εισροές δικτύου από τους κατεστηµένους φορείς εκµετάλλευσης. Στην πραγµατικότητα, η µεταβατική περίοδος της ασυµµετρίας τιµών (έως και τέσσερα έτη) που προβλέπεται από τη σύσταση για τα τέλη τερµατισµού εφαρµόζεται µόνο για MTR, και όχι για FTR (τέλη τερµατισµού σε σταθερό δίκτυο). Ως εκ τούτου, η Επιτροπή προτρέπει το ΓΕΡΗΕΤ να εκτιµήσει προσεκτικά το επίπεδο και τη διάρκεια της ασυµµετρίας των FTR των εναλλακτικών παροχέων, γιατί σύµφωνα µε την πρότασή της η ασυµµετρία θα µπορούσε να συνεχιστεί για υπέρµετρα µακρύτερο χρονικό διάστηµα. Έλλειψη εξελίξεων στην αγορά υπηρεσιών διαβίβασης και αποτελεσµατικότητα των εκ των προτέρων κανονιστικών ρυθµίσεων Η Επιτροπή παραδέχεται τα συµπεράσµατα του ΓΕΡΗΕΤ, δηλαδή ότι οι φραγµοί εισόδου είναι επί του παρόντος υψηλοί στη σχετική αγορά και ότι το µερίδιο αγοράς της CYTA στην αγορά διαβίβασης έχει παραµείνει στο 100%. Από την άποψη αυτή, η Επιτροπή διερωτάται κατά πόσον η πρόταση του ΓΕΡΗΕΤ να διατηρηθεί η σηµερινή αυστηρή ρύθµιση τιµών παρέχει κάποιο κίνητρο για τους εναλλακτικούς φορείς εκµετάλλευσης να επενδύσουν σε άµεση διασύνδεση ή να εισέλθουν αποτελεσµατικά στην εµπορική αγορά για διαβίβαση χονδρικής σε αστικές περιοχές ή για να παρέχουν οι ίδιοι τη δική τους κίνηση. Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή τονίζει την ανάγκη να εξετάζει εκ του σύνεγγυς τις µελλοντικές εξελίξεις στη συνδεσιµότητα του κεντρικού δικτύου, και να επαληθεύει εάν το τρέχον επίπεδο τιµών δεν αποτελεί εµπόδιο για τους εναλλακτικούς φορείς εκµετάλλευσης να διασυνδέονται απευθείας και να παρέχουν στον εαυτό τους υπηρεσίες διαβίβασης που σήµερα αγοράζουν από τη CYTA. Απαιτήσεις κοινοποίησης ως προς την υποχρέωση ελέγχου των τιµών Επειδή το ΓΕΡΗΕΤ θα επιβάλει συγκεκριµένα τέλη διασύνδεσης σε µεταγενέστερο στάδιο, η Επιτροπή θα ήθελε να υπενθυµίσει στο ΓΕΡΗΕΤ ότι τυχόν κανονιστικά µέτρα µε τα οποία επιβάλλονται ή τροποποιούνται τιµές διασύνδεσης στην αγορά χονδρικής απαιτείται να κοινοποιούνται δυνάµει του άρθρου 7 παράγραφος 3 της οδηγίας πλαισίου. 15 Στην απάντηση στο αίτηµα παροχής πληροφοριών, το ΓΕΡΗΕΤ ορίζει ότι οι υπηρεσίες διασύνδεσης που προσφέρουν οι εναλλακτικοί παροχείς είναι packet-based και ως εκ τούτου δεν µπορεί να προσδιοριστεί συσχέτιση ως προς τα επίπεδα του δικτύου της CYTA. 7

Κατ εφαρµογή του άρθρου 7 παράγραφος 5 της οδηγίας πλαισίου, το ΓΕΡΗΕΤ λαµβάνει υπόψη του στο µέγιστο δυνατό βαθµό τις παρατηρήσεις άλλων ΕΡΑ και της Επιτροπής και έχει τη δυνατότητα να υιοθετήσει το προκύπτον σχέδιο µέτρων και, στην περίπτωση αυτή, το κοινοποιεί στην Επιτροπή. Η θέση της Επιτροπής σχετικά µε τη συγκεκριµένη κοινοποίηση δεν προδικάζει τη θέση που µπορεί να λάβει έναντι άλλων κοινοποιηµένων σχεδίων µέτρων. Κατ εφαρµογή του σηµείου 15 της σύστασης 2008/850/ΕΕ 16, η Επιτροπή θα δηµοσιεύσει το έγγραφο αυτό στον δικτυακό της τόπο. Η Επιτροπή δεν θεωρεί εµπιστευτικές τις πληροφορίες που περιέχονται σε αυτό το έγγραφο. Εάν θεωρείτε ότι, σύµφωνα µε τους ενωσιακούς και εθνικούς κανόνες περί επιχειρηµατικού απορρήτου, το έγγραφο αυτό περιέχει εµπιστευτικές πληροφορίες που επιθυµείτε να απαλειφθούν πριν τη δηµοσίευση, καλείστε να ενηµερώσετε την Επιτροπή 17, εντός τριών εργασίµων ηµερών από την παραλαβή 18. Κάθε ανάλογο αίτηµα πρέπει να είναι αιτιολογηµένο. Με εκτίµηση, Για την Επιτροπή, Robert Madelin Γενικός ιευθυντής 16 17 18 Σύσταση της Επιτροπής 2008/850/ΕΚ, της 15ης Οκτωβρίου 2008, για τις κοινοποιήσεις, τις προθεσµίες και τις διαβουλεύσεις που προβλέπονται στο άρθρο 7 της οδηγίας 2002/21/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου σχετικά µε κοινό κανονιστικό πλαίσιο για δίκτυα και υπηρεσίες ηλεκτρονικών επικοινωνιών, ΕΕ L 301 της 12.11.2008, σ. 23. Το αίτηµά σας πρέπει να αποσταλεί είτε ηλεκτρονικά στη διεύθυνση: INFSO-COMP- ARTICLE7@ec.europa.eu, είτε µε φαξ: +32 2 298 87 82. Η Επιτροπή µπορεί να ενηµερώσει το κοινό σχετικά µε τα αποτελέσµατα της αξιολόγησής της πριν από το τέλος της εν λόγω τριήµερης χρονικής περιόδου. 8