Συστήματα ολοκληρωμένης παρακολούθησης γεωργικών πρακτικών και μειωμένων εισροών σε καλλιέργειες υψηλής προστιθέμενης αξίας. Συνεργασία μεταξύ Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, επιχειρήσεων, Αγροτικών Συνεταιρισμών Τσιρόπουλος Ζήσης, Μπαλαφούτης Αθανάσιος, Αναστασίου Ευάγγελος, Φουντάς Σπύρος Εργ. Γεωργικής Μηχανολογίας, Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών
Τα ΟΦΕΛΗ: συστήματα ολοκληρωμένης παρακολούθησης γεωργικών πρακτικών αποτελεσματικότερη και μειωμένων εισροών εφαρμογή αναφέρονται των εισροών σε εμπορεύσιμες, (σπόροι, προσιτές, αξιόπιστες τεχνολογίες οι οποίες προήλθαν από την λιπάσματα, χημικά, νερό, καύσιμα), ανάπτυξη και την εξέλιξη των πληροφοριακών συστημάτων διαχείρισης αυξημένη γεωργικών ταχύτητα εργασίας, εκμεταλλεύσεων, της γεωργίας ακριβείας, των γεωργικών αυτοματισμών και της ρομποτικής. αύξηση της παραγωγής
Πως λειτουργούν; Για την επίτευξη της ολοκληρωμένης παρακολούθησης των γεωργικών πρακτικών και την μείωση των εισροών, η διαχείριση της φάρμας πραγματοποιείται με τη χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών, δορυφορικών συστημάτων εντοπισμού θέσης, συστημάτων τηλεπισκόπησης και διάφορων αισθητήρων.
Ποιες ανάγκες καλύπτουν; Ο παγκόσμιος πληθυσμός θα φτάσει τα 9 δισεκατομμύρια μέχρι το 2050, ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών Τροφίμων και Γεωργίας (FAO) αναμένει ότι η ζήτηση για γεωργικά προϊόντα θα αυξηθεί κατά 60% σε σύγκριση με τον ετήσιο μέσο όρο από το 2005 έως το 2007, παρουσιάζοντας αύξηση περίπου 1% ετησίως
Ποιες ανάγκες καλύπτουν; Επιπρόσθετα, έχουν την δυνατότητα να συμβάλουν στην ικανοποίηση της αυξανόμενης ζήτησης για ζωοτροφές και πρώτες ύλες, εξασφαλίζοντας παράλληλα τη βιωσιμότητα της πρωτογενούς παραγωγής, η οποία θα βασίζεται σε μια πιο αποδοτική και περιβαλλοντικά φιλική χρήση των διαθέσιμων πόρων για την αγροτική παραγωγή.
Καλλιέργειες υψηλής προστιθέμενης αξίας Οι καλλιέργειες υψηλής προστιθέμενης αξίας έχουν υψηλές απαιτήσεις για πόρους (π.χ. νερό και λιπάσματα), απαιτούν επιλεκτική συγκομιδή σύμφωνα με την ωρίμανση, ενώ ο χρόνος της συγκομιδής είναι ζωτικής σημασίας για την ποιότητα του προϊόντος. Η ολοκληρωμένη παρακολούθηση της παραγωγής μπορεί να προσφέρει μείωση των εισροών και αύξηση της παραγωγής, τα οποία έχουν άμεση σχέση με την κερδοφορία του παραγωγού
Σημερινή κατάσταση Περίπου το 11% των καλλιεργειών υψηλής προστιθέμενής αξίας στην Ευρώπη είναι οργανικές και οι περισσότερες από το 50% ακολουθούν ολοκληρωμένη διαχείριση των επιβλαβών οργανισμών (IPM - Integrated Pest Management) που απαιτεί μεγάλη προσοχή εκ μέρους των παραγωγών για να ανταποκριθούν στις υψηλές απαιτήσεις ακριβής παρακολούθησης και διαχείρισης
Το πρόβλημα Παρά το γεγονός ότι υπάρχουν πολλές λύσεις για φυτά μεγάλων καλλιεργειών και για θερμοκήπια στην αγορά, συστήματα για καλλιέργειες υψηλής προστιθέμενης αξίας δεν υπάρχουν λόγω των έντονων διαφοροποιήσεων μεταξύ των καλλιεργειών υψηλής προστιθέμενης αξίας καθώς και της πολυπλοκότητας της διαχείρισης τους. Ως εκ τούτου, πολλές πληροφορίες που συλλέγονται από τους παραγωγούς δεν καταγράφονται λόγω της έλλειψης διαθέσιμων λύσεων, αφήνοντας ένα κενό μεταξύ της λήψης των δεδομένων και της αποτελεσματικής χρήσης τους για ορθότερη διαχείριση, καθιστώντας επιτακτική την ανάγκη για την δημιουργία τέτοιων συστημάτων.
Το πρόβλημα Παρά το γεγονός ότι υπάρχουν πολλές λύσεις για φυτά μεγάλων καλλιεργειών και για θερμοκήπια στην αγορά, συστήματα για καλλιέργειες υψηλής προστιθέμενης αξίας δεν υπάρχουν λόγω των έντονων διαφοροποιήσεων μεταξύ των καλλιεργειών υψηλής προστιθέμενης αξίας καθώς και της πολυπλοκότητας της διαχείρισης τους. Ως εκ τούτου, πολλές πληροφορίες που συλλέγονται από τους παραγωγούς δεν καταγράφονται λόγω της έλλειψης διαθέσιμων λύσεων, αφήνοντας ένα κενό μεταξύ της λήψης των δεδομένων και της αποτελεσματικής χρήσης τους για ορθότερη διαχείριση, καθιστώντας επιτακτική την ανάγκη για την δημιουργία τέτοιων συστημάτων.
Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών Τα τελευταία 4 χρόνια και δεδομένου του γεγονότος ότι η πλειοψηφία των μικρών Ελλήνων παραγωγών επικεντρώνονται στην καλλιέργεια υψηλής προστιθέμενης αξίας γεωργικών προϊόντων, το Εργαστήριο Γεωργικής Μηχανολογίας του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών έχει επικεντρωθεί στην ανάπτυξη τέτοιων συστημάτων συμπεριλαμβανομένου και δράσεων για διάδοση στο κοινό της αναγκαιότητας χρήσης αυτών.
ΓΠΑ Από μετρήσεις για χαρτογράφηση.
ΓΠΑ Από μετρήσεις για χαρτογράφηση.
ΓΠΑ.στην ανάπτυξη λογισμικών.
ΓΠΑ.στην ανάπτυξη λογισμικών.
ΓΠΑ.στην ανάπτυξη λογισμικών.
ΓΠΑ.μέχρι την δημιουργία ρομπότ
Συνεργασία μεταξύ ΓΠΑ και ελληνικών επιχειρήσεων
Συνεργασία μεταξύ ΓΠΑ και αγρ. συνεταιρισμών
Εμπόδια Για την περαιτέρω έρευνα, ανάπτυξη, βελτιστοποίηση και εμπορευματοποίηση τέτοιων συστημάτων καθώς για την επιτυχή υιοθέτηση και χρήση τους από τους παραγωγούς, πρέπει να υπερκεραστούν ορισμένα πρακτικά εμπόδια.
Εμπόδια Η δυσκολία διασύνδεσης μεταξύ της ερευνητικής κοινότητας και του ιδιωτικού τομέα Η σχεδόν παντελής έλλειψη συνεργασιών μεταξύ εταιριών για την ανάπτυξη νέων καινοτόμων προϊόντων Η ελλιπής ενημέρωση των παραγωγών σχετικά με τις τελευταίες τεχνολογικές εξελίξεις στη γεωργία και τα πλεονεκτήματα χρήσης των τεχνολογιών αυτών Η έλλειψη εξειδικευμένου προσωπικού από πολλές εταιρίες που εμπορεύονται νέες τεχνολογίες για την γεωργία με αποτέλεσμα την ελλιπή έως μηδενική υποστήριξη των παραγώγων μετά την αγορά ενός προϊόντος (after sales support) Η κακή οικονομική κατάσταση των μικρομεσαίων παραγωγών
Εμπόδια Η μη εξοικείωση (ειδικά των μεγάλης ηλικίας παραγωγών) με τις νέες τεχνολογίες Η έλλειψη εμπιστοσύνης από μερίδα των παραγωγών στις νέες τεχνολογίες Η γραφειοκρατία των Ελληνικών πανεπιστημίων Η δυσχέρεια διάθεσης από τον ιδιωτικό τομέα κεφαλαίων για έρευνα και ανάπτυξη νέων καινοτόμων προϊόντων
Συμπεράσματα Τα συστήματα ολοκληρωμένης παρακολούθησης γεωργικών πρακτικών και μειωμένων εισροών σε καλλιέργειες υψηλής προστιθέμενης αξίας είναι υψίστης σημασίας για την βελτίωση του ρυθμού ανάπτυξης της Ελληνικής πρωτογενούς παραγωγής η οποία σε μεγάλο ποσοστό στηρίζεται στις προαναφερθείσες καλλιέργειες. Για την επίτευξη του στόχου αυτού, απαιτείται η ανάπτυξη μεθόδων για μία καλύτερη και διαδραστικότερη επικοινωνία και συνεργασία μεταξύ ερευνητικού, ιδιωτικού και αγροτικού τομέα, η εκπαίδευση των παραγωγών σχετικά με τα οφέλη χρήσης των συστημάτων αυτών στην διαχείριση των καλλιεργειών τους, καθώς και η παροχή οικονομικών κινήτρων τόσο στον ιδιωτικό τομέα (για την ανάπτυξη ανάλογων συστημάτων) όσο και στους παραγωγούς (για την αγορά/επένδυση σε ανάλογα συστήματα).
Ευχαριστώ tsiropoulos@teilar.gr