ΑΕΙΦΟΡΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΚΑΙ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ ΒΙΟΚΑΥΣΙΜΑ Αργύριος Φαββατάς ιευθυντής Εργοστάσιου Αχλαδίου Φθιώτιδας
Αντικείµενα ραστηριότητας: Επεξεργασία Ελαιούχων Σπόρων Βαµβακόσπορος > Βαµβακέλαιο > Βαµβακόπιττα Σογιόσπορος > Σογιέλαιο > Σογιάλευρο Ηλιόσπορος > Ηλιέλαιο > Ηλιάλευρο Κραµβόσπορος (ελαιοκράµβη) > Κραµβέλαιο > Κραµβάλευρο Εξευγενισµός σπορελαίων Παραγωγή συνθέτων ζωοτροφών - πτηνοτροφών Παραγωγή Ιχθυοτροφών Παραγωγή Βιοντήζελ Ιδιόκτητες λιµενικές εγκαταστάσεις ηµητριακά: αποθήκευση συντήρηση εµπορία Παραγωγή αλεύρων αρτοποιίας
Ενεργειακές καλλιέργειες Παραγωγή βιοντίζελ Η ΑΛΥΣΙ Α Καλλιέργεια ενεργειακών φυτών Εξευγενισµός λαδιού Συλλογή - Αποθήκευση ελαιούχων σπόρων Απόληψη λαδιού από ελαιούχους σπόρους Παραγωγή βιοντίζελ Ανάµιξη µε ορυκτό ντίζελ ιάθεση
Ποιοτικά χαρακτηριστικά Ηλιοσπόρου Κραµβοσπόρου Βαµβακόσπορου Ηλιόσπορος υψηλού ελαικού οξεός Κραµβόσπορος Βαµβακόσπορος Λάδι 38-46% 38-44% 18-20% Ξένες Ύλες Μεγ.2% Μεγ.2% Μεγ.2% Υγρασία Μεγ. 9% Μεγ. 9% Μεγ. 9% Ερουκικό οξύ < 5% στο λάδι Ηλιόσπορος Κραµβόσπορος Γλυκοξίτες Μεγ. 30 µmol/gr στη πίτα Οξύτητα λαδιού στο σπόρο Μεγ. 2% Μεγ. 2% Μεγ. 2%
Ποιοτικά χαρακτηριστικά σπορελαίων για παραγωγή βιοντίζελ Οξύτητα FFA Υγρασία Φώσφορος 0,1% µεγ. 0,05% µεγ. 10 ppm µεγ. Εργοστάσιο παραγωγής βιοντίζελ AGROINVEST AEBE
Κραµβέλαιο Ποσοστιαία συµµετοχή σπορελαίων στην παραγωγή ΒΙΟΝΤΙΖΕΛ ΕΝ 14214 Ηλιέλαιο υψηλού ελαικού οξέος Ζωικά Λίπη Σογιέλαιο Βαµβακέλαιο Ολείνες φοινικελαίου Τηγανέλαια Ήλιέλαιο κανονικού ελαικού οξέος Αγκιναρέλαιο 100 100 Θερινή περίοδος έως 70% χειµερινή περίοδος ανάλογα µε ποια λάδια θα συνδυαστεί Θερινή περίοδος έως 65% χειµερινή περίοδος ανάλογα µε ποια λάδια θα συνδυαστεί 5-20% Ποσοστό συµµετοχής % Θερινή περίοδος έως 85% χειµερινή περίοδος ανάλογα µε ποια λάδια θα συνδυαστεί Θερινή περίοδος έως 100% χειµερινή περίοδος ανάλογα µε ποια λάδια θα συνδυαστεί Θερινή περιόδος έως 85% χειµερινή περίοδος ανάλογα µε ποια λάδια θα συνδυαστεί Θερινή περιόδος έως 85% χειµερινή περίοδος ανάλογα µε ποια λάδια θα συνδυαστεί Παρατηρήσεις Απόλυτη συµφωνία µε το πρωτότυπο Απόλυτη συµφωνία µε το πρωτότυπο Περιορισµός στην χρήση του λόγω CFPP. Περιορισµός στην χρήση του λόγω αριθµού ιωδίου και CFPP κατά την χειµερινή περίοδο Περιορισµός στην χρήση του κατά την χειµερινή περίοδο λόγω CFPP Περιορισµός στην χρήση του λόγω CFPP Περιορισµός στην χρήση του λόγω χαµηλής περιεκτικότητας σε µεθυλεστέρες και λόγω CFPP κατά την χειµερινή περίοδο Περιορισµός στην χρήση του λόγω αριθµού ιωδίου και CFPP κατά την χειµερινή περίοδο Περιορισµός στην χρήση του λόγω αριθµού ιωδίου και CFPP κατά την χειµερινή περίοδο
Χρήση κραµβάλευρου ηλιάλευρου- βαµβακόπιτας ως ζωοτροφή Είδος Κραµβάλευρο Ηλιάλευρο Βαµβακόπιτα ζώου µεγ. % σιτηρεσίων µεγ. % σιτηρεσίων µεγ. % σιτηρεσίων Μηρυκαστικά 30 40 10 Χοίροι 15 5 0 Κραµβάλευρο Ηλιάλευρο σε πέλετς Κότες 15 2 0 Ψάρια 7 0 0
Ποιοτικά Χαρακτηριστικά Ηλιαλεύρου Κραµβαλεύρου Σογιαλεύρου Βαµβακόπιτας Κραµβάλευρο Ηλιάλευρο Σογιάλευρο Βαµβακόπιτα Πρωτεΐνες 34-36% 26-30% 44% 20-23% Λιπαρά 1-2% 1,5-2,5% 1-2,5% 8-12% Υγρασία Μεγ. 12% Μεγ. 12% Μεγ. 13% Μεγ. 13% Κυταρρίνες 10,5 11,5 % 23-26 % 5-5,7 % 22-26 % Τέφρα 6,5 7,5% 6,5% 6-6,5% 4-5% Ενεργότητα ουρεάσης mg N/gr/min 0,04-0,07% Γλυκοζίτες 2,8 micromoles ανα γρ αλεύρου Κραµβάλευρο Ηλιάλευρο σε πέλετς Ερουκικό οξύ 0,90% Ελεύθερη Γκοσιπόλη 1200 mg / kg µεγ.
Στόχοι Ε.Κ. για βιοκάυσιµα 2003 2005 2006 2010 Ποσοστό επιτυχίας 0.3 % 1 % 1.5 % Στόχος 2 % οδηγία βιοκαυσίµων (30/2003) 5.75 % οδηγία βιοκαυσίµων (30/2003) 2020 10 % προτεινόµενος (µερίδιο στην αγορά καυσίµων κίνησης) *Πηγή : Directorate general for Energy and Transport
Περιορισµός εξάρτησης µεταφορών από εισαγόµενα καύσιµα Καλύτερα κλιµατιστικά Καλύτερα ελαστικά αυτοκινήτων Έλεγχος πίεσης ελαστικών Καλύτερα λιπαντικά Περιορισµός κατανάλωσης καυσίµων ελαφρά επαγγελµατικά φορτηγά Περιορισµός κατανάλωσης καυσίµων επιβατικά αυτοκίνητα Προώθηση βιοκαυσίµων υνατότητα εξοικονόµησης σε Mtoe 1 2 3 4 5 20 43 Κόστος εξοικονόµησης ανά Mtoe 36 4-273 284 557 71 έως 505 120 έως 399 *Πηγή : Directorate general for Energy and Transport
Αγορά ελαιούχων σπόρων Ε.Κ. το 2020 Παραγωγή Συνολική εγχώρια χρήση Εισαγωγή Mton Mton Εκ των οποίων βιοντίζελ % Mton % Εγχώρια χρήση Ελαιούχοι σπόροι : 33,41 64,84 30,38 47 39,97 62 Κραµβόσπορος 20,67 32,83 21,21 65 12,26 37 Ηλιόσπορος 9,28 11,02 1,29 12 1,94 18 Σογιόσπορος 3,46 20,99 7,88 38 17,53 84 Φυτικά έλαια : 18,7 15,13 9,87 61 1,16 8 Κραµβέλαιο 11 7,76 7,11 92 0,09 1 Ηλιέλαιο 4,06 4,75 0,48 10 0,39 8 Σογιελαιο 3,64 2,62 1,37 52 0,8 31 Φοινικέλαιο 0 0 0,36 10 3,62 100 *Πηγή : Mauro Poinelli - European Commission DG Agriculture and Rural Development
Από πού θα προέλθει το Ευρωπαϊκό βιοντίζελ Αύξηση της παραγωγής ελαιούχων σπόρων (+28% εντός της ΕΕ) Ελαιοκράµβη (+2,5 Mton) Ηλίανθος (+3 Mton) Σόγια (+2,5 Μton) Πιθανοί περιορισµοί : Ελαιοκράµβη και η περιοδικότητα της από το 2010 Ηλίανθος και κατανάλωση νερού *Πηγή :Mauro Poinelli - European Commission DG Agriculture and Rural Development
ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΒΙΟΝΤΙΖΕΛ 2006 Πρόσκληση ΥΠΑΝ 17 Ιαν. 2006 για κατανοµή 91.000 χιλιόλιτρων βιοντίζελ Απόφαση κατανοµής 20 Απριλ. 2006 κατόπιν εισήγησης επιτροπής Όπου µεταξύ άλλων ορίζεται ότι η κατανοµή θα γίνει: Σύµφωνα µε τα κριτήρια του άρθρου 15Α/Ν 3423 περί βιοκαυσίµων. Κριτήριο τιµής δεν υπάρχει. Καλούνται οι αιτούντες να υποβάλλουν συµβάσεις προµήθειας πρώτων υλών από την εγχώρια αγορά σύµφωνα µε τον Κανονισµό 1973/2004 κεφάλαιο 8. Όπου µεταξύ άλλων ορίζεται ότι : Κατανέµονται 91.000 χιλιόλιτρα βιοντίζελ σε 14 εταιρείες. Για ενεργειακές καλλιέργειες ουδεµία πρόβλεψη υπάρχει. Παραδίδονται 57.950 χιλιόλιτρα από πέντε εταιρείες εκ των 78.600 χιλιόλιτρων που τους είχαν κατανεµηθεί.
ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΒΙΟΝΤΙΖΕΛ 2007 Πρόσκληση ΥΠΑΝ 22 εκ. 2006 για κατανοµή 114.000 χιλιόλιτρων βιοντίζελ Απόφαση κατανοµής 14 Φεβ. 2006 κατόπιν εισήγησης επιτροπής Όπου µεταξύ άλλων ορίζεται ότι η κατανοµή θα γίνει: Σύµφωνα µε τα κριτήρια του άρθρου 15Α/Ν 3423 περί βιοκαυσίµων. Κριτήριο τιµής δεν υπάρχει. Καλούνται οι αιτούντες να υποβάλλουν συµβάσεις προµήθειας πρώτων υλών από την εγχώρια αγορά σύµφωνα µε τον Κανονισµό 1973/2004 κεφάλαιο 8. Όπου µεταξύ άλλων ορίζεται ότι : Κατανέµονται 114.000 χιλιόλιτρα βιοντίζελ σε 13 εταιρείες. Ορίζεται ότι 30% του βιοντίζελ που θα παραδοθεί το τελευταίο τρίµηνο 2007 (8.265 χιλιόλιτρα) θα προέρχεται από ελληνικές ενεργειακές καλλιέργειες µε απόδοση 100 λίτρα ανά στρέµµα. Στο εισηγητικό της σηµείωµα η Επιτροπή µειώνει την εγκεκριµένη από τις Αρχές δυναµικότητα των µονάδων. Επίσης θεσµοθετεί νέο κριτήριο της διασφαλίσεως πρώτων υλών.
ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΒΙΟΝΤΙΖΕΛ 2008 ΚΥΑ 11 ΙΑΝ 2008 ΚΥΑ 4 ΑΠΡ 2008 9 ΜΑΙΟΥ 2008 Ανακατανέµονται 4.405 χιλιόλιτρα σε επτά εταιρείες που δεν παρεδόθησαν από διάφορες άλλες εταιρείες το 2007. Κατανέµονται 30.400 χιλιόλιτρα σε 12 εταιρείες για τους µήνες Μάρτιο Απρίλιο Μάιο 2008 σύµφωνα µε τα κριτήρια 2007. Το Υπουργείο Ανάπτυξης συγκαλεί σύσκεψη όπου αναλύεται η µεθοδολογία κατανοµής που συνοπτικά προτείνεται : 20% ποσότητος Ενεργειακές καλλιέργειες 20% " Βάσει δυναµικότητας µε µέγιστη δυναµικότητα την συνολική ποσότητα κατανοµής. 15% " Με βάση την τιµή 5% " Για συµµετοχή σε ερευνητικά προγράµµατα βιοκαυσίµων. 5% " Για εφαρµογή ISO 15% " Για προηγούµενες παραδόσεις 10% " Συνέπεια παραδόσεων 2007. ΚΥΑ 12 ΙΟΥΝ 2008 10% " Για παραγωγή βιοντιζελ από τηγανέλαια, ζωικό λίπος και λοιπά ελληνικά έλαια. Παρατείνεται η ισχύς της προηγούµενης ΚΥΑ λόγω µη έγκαιρης παράδοσης των ποσοτήτων.
Συµβόλαια AGROINVEST ενεργειακών καλλιεργειών στην Ελλάδα 2007 2008 Κράµβη Ηλιόσπορος 2007 2008 2007 2008 Καλλιεργηθείσα έκταση σε στρέµµατα 4.639 4.180 43.121 36.126 Αριθµός συµβεβληµένων αγροτών 100 78 1281 840 Τιµές παραγωγού σε Ευρώ ανα ΜΤ σπόρου 250 390 250 390
Προοπτικές ενεργειακών καλλιεργειών Ποιος ο λόγος να παράγουµεσήµερα ένα καύσιµο ακριβότερο από τα διαθέσιµα σήµεραορυκτάκαύσιµα ΒΙΟΚΑΥΣΙΜΑ ΑΕΙΦΟΡΟΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗ Πως η ελληνική παραγωγή βιοντίζελ θα εκπληρώσει τον επιθυµητό στόχο της αειφορίας ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΕΣ ΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ
Τρόπος Επίτευξης Στόχου ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΑΡΑΓΩΓΟ ιασφάλιση απορρόφησης από τις ΜΟΝΑ ΕΣ παραγωγής ΒΙΟΝΤΙΖΕΛ
Υπάρχει ενδιαφέρον από τις µονάδες βιοντίζελ για την τόνωση και απορρόφηση των ελληνικών ενεργειακών καλλιεργειών? ΟΧΙ ιότι η συντριπτική πλειοψηφία των µονάδων παραγωγής βιοντίζελ δεν διαθέτουν δυνατότητα κατεργασίας ελαιούχων σπόρων. Προτιµά τον εύκολο δρόµο της εισαγωγής ετοίµων ραφιναρισµένων σπορελαίων.
Υπάρχει θεσµικό πλαίσιο που να αφορά την παραγωγή βιοντίζελ από ελληνικά ενεργειακά φυτά? Στο προσωρινό πρόγραµµα για την παραγωγή βιοκαυσίµων υπάρχει πρόβλεψη για κατά προτεραιότητα παραγωγή βιοντίζελ από ελληνικά ενεργειακά φυτά? ΝΑΙ Εφαρµόζεται? Σε πολύ µικρό βαθµό
Το 2007 είχε ήδη γίνει η κατανοµή για παραγωγή αποφορολογηµένου βιοντίζελ πριν υπογραφεί η εφαρµοστική ΚΥΑ για τις ενεργειακές καλλιέργειες Η ΚΥΑ εξισώνει την αγορά βαµβακοσπόρου µε την πρώτη ύλη από ενεργειακές καλλιέργειες. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑ Οι µονάδες παραγωγής βιοντίζελ προτιµούν την κάλυψη της υποχρέωσης για συµβάσεις ενεργειακών καλλιεργειών µεσυµβάσεις βαµβακόσπορου που σύµφωνα µε τον κανονισµό δεν είναι ενεργειακή καλλιέργεια.
Μέχρι σήµερα έχει υπάρξει µηδενική σχεδόν ανταπόκριση εκ µέρους των παραγωγών για σύναψη συµβάσεων ενεργειακών καλλιεργειών Πλην του Έβρου που ο ηλιόσπορος καλλιεργείται παραδοσιακά. Καιεκείόµως χωρίς αύξηση των καλλιεργουµένων µε ηλιόσπορο εκτάσεων. Οι συµβάσεις ελαιοκράµβης που υπογράφηκαν για την περίοδο 2007-2008 δεν παρουσίασαν αύξηση αν και κατά περιοχές οι παραγωγοί ήταν ευχαριστηµένοι από το αποτέλεσµα. Αρνητικός παράγοντας οι προσδοκώµενες τιµές σιταριού. Αν δεν υπάρξει συνδυασµένη δράση ενώσεων παραγωγών και βιοµηχανιών παραγωγής βιοντίζελ δεν διαφαίνεται να υπάρξουν ελληνικές ενεργειακές καλλιέργειες. Οι υπόλοιπες ευρωπαικές χώρες Ιταλία- Γαλλία-Βουλγαρίατοεπέτυχανχάριςστην συνεργασία των ενώσεων παραγωγών και των ενώσεων βιοµηχανιών παραγωγής βιοντίζελ.