ΚΛΑ ΟΙ ΤΗΣ ΘΡΗΣΚΕΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ

Σχετικά έγγραφα
ΚΛΑΔΟΙ ΤΗΣ ΘΡΗΣΚΕΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΤΜΗΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ

ΟΡΙΣΜΟΣ. 1. «Ορίζοντας τον ορισµό»

ΜΥΘΟΣ, ΤΕΛΕΤΟΥΡΓΊΑ,ΑΝΑΠΑΡΑΣΤΑΣΗ ΘΕΏΝ

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΑ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΑ ΚΟΛΛΙΝΤΖΑ

ΕΛΛΗΝΙΚΟΣ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ

Υποχρεωτικά Εξ. Διδ. Μον. Πιστ.Μον. Διδάσκων. 31Υ006 Εισαγωγή στην Παλαιά Διαθήκη 1ο 4 4 Σωτ. Δεσπότης

Ε Ξ Α Μ Η Ν Ο Α Υ Π Ο Χ Ρ Ε Ω Τ Ι Κ Α Ε Π Ι Λ Ε Γ Ο Μ Ε Ν Α

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ ΓΕΝΙΚΗ ΚΑΙ ΕΙ ΙΚΗ Ι ΑΚΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Η ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ Ι ΑΚΤΙΚΗΣ ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ. ενότητα 1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ...

Επιδιώξεις της παιδαγωγικής διαδικασίας. Σκοποί

Α ΕΞΑΜΗΝΟ. Επιλέγονται τρία (3) από τα παραπάνω προσφερόμενα μαθήματα. ΣΥΝΟΛΟ (επί των επιλεγομένων μαθημάτων) 30 Β ΕΞΑΜΗΝΟ

Υποχρεωτικά Εξ. Διδ. Μον. Πιστ.Μον. Διδάσκων. 31Υ006 Εισαγωγή στην Παλαιά Διαθήκη 1ο 4 4 Σωτ. Δεσπότης

ΔΙΕΥΚΡΙΝΙΣΕΙΣ. 1.Στόχοι της εργασίας. 2. Λέξεις-κλειδιά ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΣΠΟΥΔΕΣ ΣΤΟΝ ΕΥΡΩΠΑΙΚΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΕΠΟ42

ΟΝΟΜΑΣΙΑ ΙΔΡΥΜΑΤΟΣ : Εθνικόν και Καποδιαστριακόν Πανεπιστήμιον Αθηνών ΑΡ. ΠΙΣΤΩΤΙΚΩΝ ΜΟΝΑΔΩΝ ECTS ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ Α/Α

ΔΙΔΑΣΚΟΝΤΑς ΤΟΥς ΕΦΗΒΟΥΣ ΙΣΤΟΡΙΑ: ΤΟ ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΕΡΩΤΗΜΑ ΣΤΟ ΜΑΘΗΜΑ ΤΗΣ ΙΣΤΟΡΙΑΣ. Κουσερή Γεωργία

Μαθημα 1. Η λατρεία στη ζωή των πιστών σήμερα

Περιεχόμενα. Προλογικό Σημείωμα... 17

ΘΩΜΑΣ ΑΚΙΝΑΤΗΣ

Τι είναι οι αξίες και ποια η σχέση τους με την εκπαίδευση; Σε τι διαφέρουν από τις στάσεις και τις πεποιθήσεις; Πώς ταξινομούνται οι αξίες;

Κοινωνιολογία του Πολιτισμού

Σκοποί της παιδαγωγικής διαδικασίας

Πιστεύουν οι νέοι, και γιατί. Πέλα Μαράκη Ιωάννα Κλάδη Μαργαρίτα Μαρκάκη Γιώργος Περάκης

Α ΚΥΚΛΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΑ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ (Υ) Α ΕΞΑΜΗΝΟ. ΝΕΟ ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥΔΩΝ (Έναρξη ισχύος από ) Κωδ. EC TS. Μάθημα Ώρ

Άσκηση Διδακτικής του Μαθήµατος των Θρησκευτικών. Γ Οµάδα. Διδάσκων: Αθ. Στογιαννίδης Λέκτορας

ΣΥΝΤΑΞΗ ΣΧΕΔΙΟΥ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΩΝ

ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΛΙΤΟΧΩΡΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

Δ. Λιαντίνη (Υ/Ε) Αίθουσα Οπτικοακουστικής Διδασκαλίας. Θρησκευτική Τέχνη. Δ. Λιαντίνη (Υ/Ε) Αίθουσα Οπτικοακουστικής Διδασκαλίας.

ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΡΟΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ Α ΕΞΑΜΗΝΟ. 3 5 ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΟΣ Χρήστος Καραγιάννης ΕΡΜΗΝΕΥΤΙΚΟΣ Αλεξάνδρα Παλάντζα 30693

ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΡΘΡΟΥ ΜΕ ΘΕΜΑ: ΟΙ ΙΔΕΕΣ ΤΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΟ

Εξάµηνο Α Μαθήµατα Υποχρεωτικά

Τσικολάτας Α. (2018). Η Επικαιρότητα και η Αναγκαιότητα του θρησκευτικού μαθήματος

ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ. Διαλέξεις 3 5

Ελληνιστική Περίοδος Πολιτισμός. Τάξη: Α4 Ονόματα μαθητών : Παρλιάρου Βάσω Σφήκας Ηλίας

Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΠΑ70/ Εκπαιδευτική Πολιτική και Αναλυτικά Προγράμματα

Σήμερα επηρεάζει έντονα Κίνα, Ιαπωνία, ανατολική και νοτιοανατολική Ασία.

Μάθημα. 1 Υ101 1.Εισαγωγή και Κριτική του κειμένου της Κ.Δ. (101Υ) Ο βαθμός μεταφέρεται αυτούσιος 103Υ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΚΑΙΝΗ ΔΙΑΘΗΚΗ

Εισαγωγή στην Παιδαγωγική

τι είναι αυτό που κάνει κάτι αληθές; τι κριτήρια έχουμε, για να κρίνουμε πότε κάτι είναι αληθές;

Μαθήµατα νέου προγράµµατος σπουδών

ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ ΚΑΝΤ ( )

α/α ΜΑΘΗΜΑ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΗΜΕΡΑ ΩΡΑ ΑΜΦΙΘΕΑΤΡΟ 1. Αρχαία Εβραϊκή Γλώσσα Βελουδία Σιδέρη- Παπαδοπούλου 31/1/2012 Α-Λ

ΔΙΑΠΟΛΙΤΙΣΜΙΚΕΣ ΚΑΙ ΔΙΑΘΡΗΣΚΕΙΑΚΕΣ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΤΟΥ 21ΟΥ ΑΙΩΝΑ: ΤΡΟΠΟΙ ΚΑΙ ΤΟΠΟΙ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗΣ ΤΗΣ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΗΣ ΕΤΕΡΟΤΗΤΑΣ

Ο ΗΓΟΣ ΜΑΘΗΜΑΤΩΝ Φ.Π.Ψ. ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΟ ΕΤΟΣ

Ινδουισμός Βουδισμός

Νεοελληνική Γλώσσα Β Λυκείου ΚΑΛΥΒΑ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΙΩΑΝΝΑ

α/α ΜΑΘΗΜΑ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΗΜΕΡΑ ΩΡΑ ΑΜΦΙΘΕΑΤΡΟ 1. Αρχαία Εβραϊκή Γλώσσα Βελουδία Σιδέρη- Παπαδοπούλου

ΓΕΝΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΛΙΤΟΧΩΡΟΥ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ

Πνευµατικά ικαιώµατα

Ορθόδοξο Ορφανοτροφείο στην Ινδία. Ανακτήθηκε από (8/9/2016). * * *

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΘΕΟΛΟΓΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΤΜΗΜΑ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ

Ενότητα σώματος και ψυχής κατά τον Max Scheler

ΕΠΑ 331 Διδακτική των Μαθηματικών. Παρουσίαση «Γεωμετρία» ΤΑ ΕΠΙΠΕΔΑ Van Hiele Επίπεδο 0. Επίπεδο Σφαιρικής ή ολικής αντίληψης

Θρησκεία: ένα παναθρώπινο φαινόμενο. Διδ. Εν. 3

ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΩΡΟΛΟΓΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ (Έκδοση: ) - Αριθµ. Σελ.: 13

ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΩΡΟΛΟΓΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΧΕΙΜΕΡΙΝΟΥ ΕΞΑΜΗΝΟΥ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΟΥ ΕΤΟΥΣ (Έκδοση: ) - Αριθµ. Σελ.: 12 ΩΡΟΛΟΓΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Α ΕΞΑΜΗΝΟΥ

Θέµα εργασίας. Η Θεσµική Προσαρµογή των Συνταγµατικών ικαιωµάτων I (Μον.Πρωτ.Θεσ/νίκης 1080/1995)

Είναι τα πράγματα όπως τα αντιλαμβανόμαστε με τις αισθήσεις μας;

Ε Ξ Α Μ Η Ν Ο Υ Π Ο Χ Ρ Ε Ω Τ Ι Κ Α. Μ ά θ η μ α Ώρ/Εβδ. Κωδ. Τ ο μ έ α ς Δ ι δ ά σ κ ω ν Credits ECTS

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ -ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΓΙΑ ΤΟ ΓΥΜΝΑΣΙΟ

π ƒπ ÃOª ø ΠΡΩΤΟ ΜΕΡΟΣ: ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΕΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ: ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΑ ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Μέθοδοι Γεωργοοικονομικής & Κοινωνιολογικής Έρευνας

PAN - HELLENIC OLYMPIC SPIRIT

Η Ι ΕΟΛΟΓΙΑ του Ραµακρίσνα Ματχ και Ραµακρίσνα Αποστολής

Διάταξη Θεματικής Ενότητας ΕΛΠ42 / Αρχαιολογία στον Ελληνικό Χώρο

Διαφωτισμός και Επανάσταση. 3 ο μάθημα

ΑΝΕΞΙΘΡΗΣΚΙΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟΣ... 7 ΣΥΝΤΟΜΟΓΡΑΦΙΕΣ ΚΥΡΙΟΤΕΡΗ ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ ΚΥΡΙΟΤΕΡΕΣ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΕΣ ΠΗΓΕΣ... 37

ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ ΚΑΙ ΗΘΙΚΗ. Δρ. Γεώργιος Θερίου

Σχέδιο διδασκαλίας με χρήση ΝΤ. Θέμα: Ελληνιστική περίοδος Πολιτική, Οικονομική, Κοινωνική ζωή, Πολιτισμός.

ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΣΕ ΘΕΣΕΙΣ ΕΥΘΥΝΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΣΦΟΡΑΣ

ΘΕΜΑΤΑ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ. Άννα Κουκά

Η Σαηεντολογια, Κοινωνικη Επιστημη και ο Ορισμοσ τησ Θρησκειασ

Παιδαγωγική. Θεμελιώδη προβλήματα. Δ. Χατζηχαριστός - Αντικείμενο της Παιδαγωγικής Διαφάνεια: 1.

Η οικολογική ηθική ως μέρος της απελευθερωτικής ηθικής και το ζήτημα της θεμελίωσης. Η συμβολή ορισμένων Ελλήνων: Καστοριάδης, Τερζάκης, Φωτόπουλος.

Προσέγγιση της θεωρίας και της έρευνας στη Λογιστική. Εμπειρική Έρευνα Διατύπωση ερευνητικής υπόθεσης - Δειγματοληψία Μέθοδος ανάλυσης

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ ΓΡΑΦΗ ΚΑΙ ΓΡΑΦΟΛΟΓΙΑ 1. Η

ΤΜΗΜΑ ΘΕΟΛΟΓΙΑΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ. 1. Θέματα Ερμηνείας και Θεολογίας των Επιστολών του Αποστόλου Παύλου. 2. Πατερική Ερμηνευτική.

1. Αναθεώρηση του Συντάγματος

Διδακτική των Φυσικών Επιστημών στην Προσχολική Εκπαίδευση

ΤΟ ΠΑΡΑΔΟΣΙΑΚΟ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ : ΤΟ

ΙΑ119 Θεωρητικές και μεθοδολογικές αρχές στη μελέτη της κλασικής τέχνης. Δημήτρης Πλάντζος

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΑΓΩΓΙΚΗ ΕΠΙΣΤΗΜΗ

Μέση Τιµή Ελληνικών και Ξενόγλωσσων Βιβλίων Μονάδα Ολικής Ποιότητας Ακαδηµαϊκών Βιβλιοθηκών (Μ.Ο.Π.Α.Β.)

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΧΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ. Διάλεξη 1 η. Κυριάκος Κυριαζόπουλος, Επίκουρος Καθηγητής Τμήμα Νομικής ΑΠΘ

Κοινωνικός µετασχηµατισµός:...

Εισαγωγή στην Παιδαγωγική. Οργάνωση μαθήματος Αντικείμενο της Παιδαγωγικής Επιστήμης

Κοινωνιολογία της Εκπαίδευσης

ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ: ΔΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ

5 ο - ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

Η ΝΟΗΤΙΚΗ ΔΙΕΡΓΑΣΙΑ: Η Σχετικότητα και ο Χρονισμός της Πληροφορίας Σελ. 1

Η Θεωρία Αυτο-κατηγοριοποίησης (ΘΑΚ) Από Χαντζή, Α. (υπό δηµοσίευση)

Η σχέση Ιστορίας και Φιλοσοφίας των Επιστημών με την Εκπαίδευση στις Φυσικές Επιστήμες Κωνσταντίνα Στεφανίδου, PhD

Εκτός από τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία που γνωρίσαμε στην προηγούμενη ενότητα, υπάρχει μία ακόμα μεγάλη ομάδα Χριστιανών: οι Προτεστάντες.

Δημιουργώντας μια Συστηματική Θεολογία

Αν. Καθηγητής Λοΐζος Σοφός ΠΤΔΕ Πανεπιστήμιο Αιγαίου

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ. Παγκόσμια Ιστορία 2: Ο άνθρωπος απέναντι στο Θείο. Διδάσκουσα: αν. καθ. Μαρία Ευθυμίου, Πανεπιστήμιο Αθηνών

Περιεχόμενο της έννοιας «πολιτισμός» Γνωρίσματα Λειτουργικός ορισμός Πολιτισμικός σχετικισμός

ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΗΣ ΑΡΧΑΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΉΣ ΘΡΗΣΚΕΊΑΣ

Τα προγράμματα σπουδών και η δυναμική τους

Transcript:

ΚΛΑ ΟΙ ΤΗΣ ΘΡΗΣΚΕΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ

ΚΛΑ ΟΙ ΤΗΣ ΘΡΗΣΚΕΙΟΛΟΓΙΑΣ ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ ΣΥΓΚΡΗΤΙΚΗ ΘΡΗΣΚΕΙΟΛΟΓΙΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΘΡΗΣΚΕΙΑΣ

ΒΟΗΘΗΤΙΚΟΙ ΚΛΑ ΟΙ ΨΥΧΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΘΡΗΣΚΕΙΑΣ ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΘΡΗΣΚΕΙΑΣ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ ΤΗΣ ΘΡΗΣΚΕΙΑΣ

ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΩΝ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ Εξετάζει τις διάφορες θρησκείες µε βάση τις πηγές τους και παρακολουθεί την ιστορική γένεση και εξέλιξή τους. Προσπαθεί να περιγράψει τη σχέση η οποία υπάρχει µεταξύ των φαινοµένων της θρησκείας και των θρησκευτικών εµπειριών που βρίσκονται πίσω απ αυτά. Ενδιαφέρεται τόσο για την εσωτερική ιστορική διαµόρφωση κάθε θρησκείας, όσο και για την, µε την πάροδο του χρόνου, µεταβολή των µορφών, της διδασκαλίας και της εκφράσεως της στη λατρεία και το µύθο.

ΕΚΘΕΣΗ ΤΟΥ ΥΛΙΚΟΥ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΠΗΓΕΣ ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΕΞΕΛΙΞΗ Ι ΑΣΚΑΛΙΑ ΠΕΡΙ ΘΕΟΥ, ΚΟΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΟΥ ΛΑΤΡΕΙΑ, ΗΘΗ ΚΑΙ ΕΘΙΜΑ ΜΥΘΟΣ Ή Ι ΑΣΚΑΛΙΑ Ο ΟΣ ΤΗΣ ΣΩΤΗΡΙΑΣ, ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΚΑΙ ΓΕΝΙΚΗ ΕΣΧΑΤΟΛΟΓΙΑ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΚΑΘΕ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΟΣ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ - ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

ΗΙστορία των Θρησκευµάτων πρέπει να διακριθεί από την ερµηνευτική προσέγγιση, η οποία στην προσπάθειά της ν ανοίξει τα µυστήρια του φαινοµένου που µελετά, µπορεί να δώσει υποκειµενικές ή ακόµη και δογµατικές ερµηνείες. Ο ιστορικός των θρησκειών πρέπει να βλέπει πάντοτε το αντικείµενο της έρευνάς του ως ιστορικό γεγονός. Αν και η θρησκεία είναι ιστορικό φαινόµενο, ωστόσο δεν πρέπει να υποβιβάζεται σε ιστοριοκρατία. Σκοπός λοιπόν του ιστορικού των θρησκειών είναι να εκτιµήσει ορθά τα ιστορικά πρόσωπα και πράγµατα µιας θρησκείας και να τα εκθέσει αντικειµενικά, χωρίς να τα ωραιοποιήσει ή να τα υποτιµήσει.

ΣΥΓΚΡΗΤΙΚΗ ΘΡΗΣΚΕΙΟΛΟΓΙΑ Προσπαθεί ν αποσαφηνίσει τις οµοιότητες και διαφορές των θρησκειών µεταξύ τους και έτσι να αχθεί τελικά σε σαφή έκθεση και ερµηνεία των αµοιβαίων µεταξύ των επιµέρους θρησκειών σχέσεων και να ταξινοµήσει κριτήρια τις θρησκείες.

FRIEDRICH MAX MÜLLER ΕΝΟΘΕΙΣΜΟΣ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΘΡΗΣΚΕΙΟΛΟΓΙΑ

Αρχικά, η Συγκριτική Θρησκειολογία επικεντρωνόταν στην εφαρµογή της συγκριτικής µεθόδου στα δεδοµένα των θρησκειών του κόσµου µε βάση τις αρχές της θεωρίας της εξελίξεως. Αυτή ξεκινούσε από την a priori θέση ότι στις θρησκείες επικρατεί ένα σχήµα προόδου και εξελίξεως και επιχειρούσε να εκτιµήσει την ποιότητα κάθε θρησκείας. Από τη στιγµή που ο αρβίνος διατύπωσε τη θεωρία του έδωσε τη δυνατότητα στους ανθρωπολόγους και κοινωνιολόγους του καιρού εκείνου να θεωρήσουν τη µεγάλη ποικιλία των πολιτισµών ως αποτέλεσµα της κοινωνικής πάλης και εξέλιξης. Η Συγκριτική Θρησκειολογία δεν κατόρθωσε ποτέ ν αποκτήσει µια σταθερή µέθοδο δεκτή από όλους. Στα πρώτα βήµατά της (1870-1890) τα ενδιαφέροντα της επικεντρώνονται σε δύο κυρίως σχολές σκέψης: στη φιλοσοφική σχολή του Max Müller και στην ανθρωπολογική των A. Bestian, T. Waitz, E. B. Tylor, J. G. Frazer, A. Lang, κ.α.

Το βασικό εξελικτικό σχήµα που δέσποζε στην έρευνα του καιρού εκείνου ήταν αυτό των τριών σταδίων της ανθρώπινης πορείας του A. Comte: Ότι δηλαδή η ανθρωπότητα πέρασε από το µυθολογικό στο θρησκευτικό στάδιο και τελικά έφτασε στο επιστηµονικό. L. Morgan: «Η θρησκεία ακολούθησε την πορεία της εξέλιξης του Homo Sapiens. Όπως ακριβώς αυτός εξελίχτηκε από τις χαµηλότερες βαθµίδες βιολογικής εξελίξεως, έτσι και η θρησκεία άρχισε από χαµηλές πνευµατικές βαθµίδες και βαθµιαία εξελίχτηκε προς τα ανώτερα σηµεία, ώσπου τελικά έφτασε στο ανώτατο σηµείο του ηθικού µονοθεϊσµού ή του ηθικού αγνωστικισµού». Τις αρχές µπορούµε να τις παρακολουθήσουµε: α. σε εµπειρικούς όρους, όπως είναι ο Ανιµισµός του Tylor, ο Προανιµισµός του Marett ή το αίσθηµα του numinosum του Otto β. σε κοινωνικές, όπως είναι ο Manismus (προγονολατρεία) του H. Spencer ή οι διάφορες θεωρίες περί Τοτεµισµού, Μαγείας και Ιερής βασιλείας.

ΘΕΩΡΙΑ ΤΩΝ ΕΠΙΒΙΩΜΑΤΩΝ Πρόκειται για τη θεωρία που προτείνει ότι ορισµένες πίστεις, λατρευτικές ενέργειες και θεσµοί επιβίωσαν κατά την πορεία της εξελίξεως ΘΕΩΡΙΑ ΤΗΣ ΙΑΣΠΟΡΑΣ ΤΩΝ Ι ΕΩΝ Πρόκειται για τη θεωρία που πρεσβεύει το διασκορπισµό στοιχείων του πολιτισµού και της θρησκείας από ένα µέρος του κόσµου σ άλλο µε τη µετανάστευση, το εµπόριο, τις κατακτήσεις ή τις ιεραποστολές.

ΚΡΙΤΙΚΗ Το όνοµα Συγκριτική Θρησκειολογία διατηρήθηκε για πολλά χρόνια, αλλά το αντικείµενό της διαχωρίστηκε σ ένα αριθµό αλληλοσχετιζόµενων επιστηµών: Ιστορία Θρησκευµάτων, Ψυχολογία, Κοινωνιολογία και Φαινοµενολογία της Θρησκείας. Τη Συγκριτική Θρησκειολογία αντικατέστησε κυρίως η Ιστορία των Θρησκειών.

ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΘΡΗΣΚΕΙΑΣ Ασχολείται µε το πρόβληµα του βαθύτερου νοήµατος και της ουσίας της θρησκευτικής ζωής. Σκοπό της έχει να φτάσει στη θέα της ουσίας των θρησκευτικών πραγµάτων. Η Φαινοµενολογία της Θρησκείας περιγράφει, συγκρίνει και ερµηνεύει τα θρησκευτικά φαινόµενα, τα σύµβολα και τις τελετουργικές πράξεις κάθε θρησκείας, µε σκοπό ώστε, µε τη σύγκριση ή την αφαίρεση, να διακρίνει την ουσία από την ύπαρξή τους και να κατασκευάσει ένα γενικό ορισµό, ο οποίος θα εκφράζει την κοινή ουσία όλων των θρησκειών. Η Φαινοµενολογία διαφέρει από τους προηγούµενους κλάδους στο ότι δεν συγκεντρώνει το ενδιαφέρον της ούτε στην ιστορική γέννηση της θρησκείας, ούτε στη λειτουργία µιας θρησκείας υπό τη σύγχρονη µορφή της. Σκοπό έχει να ταξινοµήσει τα φαινόµενα που συνδέονται µε τις θρησκευτικές παραδόσεις, αντικείµενα, τόποι, τελετουργίες, διδασκαλίες, πίστεις, εµπειρίες. Ο φαινοµενολόγος δέχεται ότι αυτό που εµπίπτει αµέσως στη συνείδηση του πιστού είναι το φαινόµενο των ιερών πραγµάτων της θρησκείας του, αλλά κάτω από το φαινόµενο κρύβεται η ουσία που είναι απρόσιτη. Έτσι, καλείται να περιγράψει την επίδραση των θρησκευτικών φαινοµένων στο θρησκευόµενο άνθρωπο.

GERARDUS VAN DER LEEUW Έθεσε τις βάσεις της Φαινοµενολογίας της Θρησκείας. Ασχολείται µε το νόηµα της θείας δύναµης (numen), η οποία αποκαλύπτεται κατά πολλούς και ποικίλους τρόπους και αποτελεί την πηγή και την ουσία κάθε θρησκείας.

ΜΕΘΟ ΟΣ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟΛΟΓΙΑΣ Η µέθοδος µε την οποία εργάζεται η Φαινοµενολογία της Θρησκείας για να αχθεί στην ουσία της θρησκείας µπορεί να παρασταθεί µε πέντε οµόκεντρους κύκλους:

ΜΕΘΟ ΟΛΟΓΙΚΑ ΚΑΙ ΘΕΩΡΗΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗΣ ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΛΗΨΗΣ ΤΗΣ ΤΑΞΙΝΟΜΙΚΗΣ ΙΑ ΙΚΑΣΙΑΣ: ΤΑ ΟΝΟΜΑΤΑ ΤΗΣ «ΠΡΩΤΗΣ ΠΡΟΘΕΣΕΩΣ», ΤΟ ΠΡΩΤΟ ΕΙ ΟΣ ΟΝΟΜΑΤΩΝ ΑΝΗΚΕΙ ΣΤΗΝ ΠΕΡΙΟΧΗ ΤΗΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗΣ, ΠΡΑΚΤΙΚΗΣ ΓΝΩΣΗΣ. ΤΑ ΟΝΟΜΑΤΟ ΟΤΗΜΕΝΑ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ ΕΙΝΑΙ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΕΣ ΜΟΝΑ ΕΣ, ΜΕ ΣΧΕΣΕΙΣ ΠΟΥ ΤΟΥΣ ΑΠΟ Ι ΟΝΤΑΙ ΕΥΤΕΡΟΓΕΝΩΣ (T. HOBBES). ΤΟ ΕΥΤΕΡΟ ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΠΡΟΣΙ ΙΑΖΕΙ ΣΤΗΝ ΕΠΙΣΤΗΜΗ. ΠΡΟΘΕΣΗ ΜΑΣ ΕΙΝΑΙ ΝΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΟΥΜΕ ΤΑ ΟΝΟΜΑΤΑ. Η ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ, Η ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΚΑΙ Ο ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΜΟΣ ΘΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ Ι ΩΘΟΥΝ ΩΣ ΜΙΑ ΕΝΙΑΙΑ, Α ΙΑΣΠΑΣΤΗ ΙΑ ΙΚΑΣΙΑ (C. LEVI STRAUSS). π.χ. για να δει κανείς το ραδίκι, θα πρέπει ταυτόχρονα να δει και τα άλλα φυτά, τα οποία διαφέρουν από αυτό. Στη φυσική για ν αντιληφθεί κανείς την κίνηση ή την ύπαρξη ενός σώµατος πρέπει να το δει ως προς τη σχέση του µε κάποιο άλλο.

ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΣΤΙΣ ΘΡΗΣΚΕΙΕΣ ΟΙ ΘΡΗΣΚΕΙΕΣ ΕΝ ΑΠΟΤΕΛΟΥΝ ΑΠΛΩΣ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΑ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗΣ, ΑΛΛΑ ΕΙΝΑΙ ΚΑΙ ΟΙ Ι ΙΕΣ ΙΣΧΥΡΟΙ ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΤΗ ΙΑΤΗΡΗΣΗ ΤΑΞΙΝΟΜΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ. ΑΓΝΟ ΜΙΑΡΟ ΙΕΡΟ ΚΟΣΜΙΚΟ (E. DURKHEIM) ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΕΝ ΙΑΜΕΣΩΝ ΜΟΡΦΩΝ Ή ΙΑΒΑΘΜΙΣΕΩΝ ΙΕΡΟΤΗΤΑΣ ΚΑΙ ΚΟΣΜΙΚΟΤΗΤΑΣ (W. E. H. STANNER)

ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΩΝ ΘΡΗΣΚΕΙΩΝ Η ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΕΙΝΑΙ Η Ι ΙΑ ΕΝΑΣ ΤΑΞΙΝΟΜΙΚΟΣ ΟΡΟΣ. ΘΡΗΣΚΕΙΑ = ΠΡΩΤΑΡΧΙΚΟ ΑΙΤΙΟ (SUI GENERIS) Ή ΓΕΝΟΣ ΣΤΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΜΙΑΣ ΕΥΡΥΤΕΡΗΣ, ΓΕΝΙΚΟΤΕΡΗΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ, ΟΠΩΣ, ΓΙΑ ΠΑΡΑ ΕΙΓΜΑ, ΟΙ ΑΝΘΡΩΠΙΣΤΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ, ΟΠΟΥ, ΤΥΠΙΚΑ, Ο ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΥΠΕΡΓΕΝΟΣ, ΟΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΙ ΘΕΣΜΟΙ ΕΙΝΑΙ ΤΟ ΓΕΝΟΣ ΚΑΙ Η ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΕΝΑ ΕΙ ΟΣ;

ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ ΤΩΝ ΘΡΗΣΚΕΙΩΝ ΑΝΑ ΠΕΡΙΟ ΟΥΣ ΙΚΗ ΜΑΣ ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΤΩΝ ΑΛΛΩΝ ( ΙΑΚΡΙΣΗ ΜΕΤΑΞΥ ΑΛΗΘΕΙΑΣ ΚΑΙ ΨΕΥ ΟΥΣ) 16ος αιώνας ( ΙΑΡΧΙΚΗ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΗ): ΙΟΥ ΑΪΣΜΟΣ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΣ ΙΣΛΑΜ ΘΑ ΣΥΝΝΕΝΩΘΟΥΝ ΣΕ ΜΙΑ ΤΑΞΙΝΟΜΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ (ΜΟΝΟΘΕΪΣΜΟΣ) ΠΟΥ ΗΛΩΝΕΙ ΤΟΥΣ ΒΑΘΜΟΥΣ ΑΝΑΚΤΗΣΗΣ ΤΗΣ ΠΡΩΤΑΡΧΙΚΗΣ ΑΛΗΘΕΙΑΣ, ΕΝΩ ΟΙ ΑΛΛΕΣ ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΕΣ ΠΑΡΑ ΟΣΕΙΣ ΤΑΞΙΝΟΜΟΥΝΤΑΙ ΣΤΗΝ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΙ ΩΛΟΛΑΤΡΕΙΑΣ, ΤΗΣ ΠΟΛΥΘΕΪΑΣ Ή ΤΟΥ ΠΑΓΑΝΙΣΜΟΥ. ΟΙ ΘΡΗΣΚΕΙΕΣ ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΟΝΤΑΙ ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΤΟ ΟΝΟΜΑ ΤΟΥ Ι ΡΥΤΗ ΤΟΥΣ ΚΑΙ ΤΑΞΙΝΟΜΟΥΝΤΑΙ ΜΕ ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΑ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΚΑ ΚΡΙΤΗΡΙΑ. 17ος -18ος αιώνας: ΑΝΑΘΕΩΡΗΣΗ ΠΟΥ ΠΗΡΕ ΤΗΝ ΕΞΗΣ ΜΟΡΦΗ: ΦΥΣΙΚΗ ΘΡΗΣΚΕΙΑ (ΠΡΟΒΟΛΗ ΤΩΝ ΕΜΦΥΤΩΝ ΚΟΙΝΩΝ Ι ΕΩΝ ΤΗΣ ΘΡΗΣΚΕΙΑΣ) 19ος αιώνας: ΕΠΙΣΤΗΜΗ ΤΗΣ ΘΡΗΣΚΕΙΑΣ (RELIGIONWISSENSCHAFT): ΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΕΝΟΣ ΣΥΝΟΛΟΥ ΚΑΤΗΓΟΡΙΩΝ, ΜΕ ΤΙΣ «ΠΑΓΚΟΣΜΙΕΣ ΘΡΗΣΚΕΙΕΣ» ΝΑ ΚΑΤΑΛΑΜΒΑΝΟΥΝ ΤΗΝ ΚΟΡΥΦΗ ΤΗΣ ΙΕΡΑΡΧΙΑΣ.

C. P. TIELE (Ι ΡΥΤΗΣ ΤΗΣ ΘΡΗΣΚΕΙΟΛΟΓΙΚΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ) ΙΑΚΡΙΣΗ ΜΕΤΑΞΥ «ΦΥΣΙΚΩΝ» ΚΑΙ «ΗΘΙΚΩΝ» ΘΡΗΣΚΕΙΩΝ 9 ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΚΑΙ ΥΠΟΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ Α. ΕΘΝΙΚΕΣ/ ΝΟΜΙΣΤΙΚΕΣ ΘΡΗΣΚΕΙΕΣ ( ΙΑΚΡΙΣΗ ΜΕΤΑΞΥ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΙΟΥ ΑΪΣΜΟΥ): ΤΑΟΪΣΜΟΣ, ΚΟΜΦΟΥΚΙΑΝΙΣΜΟΣ, ΒΡΑΧΜΑΝΙΣΜΟΣ, ΤΖΑΪΝΙΣΜΟΣ, ΑΡΧΕΓΟΝΟΣ ΒΟΥ ΙΣΜΟΣ, ΖΩΡΟΑΣΤΡΙΣΜΟΣ, ΜΩΣΑΪΣΜΟΣ, ΡΑΒΒΙΝΙΣΜΟΣ. Β. ΚΑΘΟΛΙΚΕΣ/ ΠΑΓΚΟΣΜΙΕΣ ΘΡΗΣΚΕΙΕΣ: ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟΣ, ΒΟΥ ΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΙΣΛΑΜ.

ΜΕΤΑ ΤΗ ΕΚΑΕΤΙΑ ΤΟΥ 1930, Ο ΑΡΧΙΚΟΣ ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΤΩΝ ΤΡΙΩΝ ΠΑΓΚΟΣΜΙΩΝ ΘΡΗΣΚΕΙΩΝ ΕΠΕΚΤΕΙΝΕΤΑΙ ΣΥΧΝΑ ΣΕ 7 (ΙΟΥ ΑΪΣΜΟΣ, ΙΝ ΟΪΣΜΟΣ, ΚΙΝΕΖΙΚΑ ΚΑΙ ΙΑΠΩΝΙΚΑ ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΑ ΑΥΤΕΣ ΟΙ ΘΡΗΣΚΕΙΕΣ ΕΙΝΑΙ ΖΩΣΕΣ).

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ ΟΙ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΤΑΞΙΝΟΜΗΣΕΙΣ ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΟΥΝ ΤΟ ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΣΜΟ ΩΣ ΠΡΟΤΥΠΟ. ΠΡΟΤΑΣΗ: ΟΙ ΜΕΛΕΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΤΕΛΕΤΟΥΡΓΙΑΣ ΕΧΟΥΝ ΠΡΟΤΕΙΝΕΙ ΕΝ ΕΙΚΤΙΚΕΣ ΙΑΚΡΙΣΕΙΣ ΜΕΤΑΞΥ ΘΕΑΜΑΤΩΝ, ΕΟΡΤΩΝ, ΤΕΛΕΤΟΥΡΓΙΚΩΝ, ΡΑΜΑΤΩΝ, ΤΥΠΙΚΩΝ ΚΑΙ ΑΓΩΝΩΝ. ΑΛΛΟΙ ΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΑΝ ΙΑΦΟΡΑ ΓΕΝΗ ΤΕΛΕΤΟΥΡΓΙΑΣ, ΠΟΥ ΚΑΤΑΝΕΜΟΝΤΑΙ ΣΥΝΗΘΩΣ ΣΕ ΥΟ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΕΣ ΠΕΡΙΟ ΙΚΩΝ ΚΑΙ ΜΗ ΠΕΡΙΟ ΙΚΩΝ ΤΕΛΕΤΩΝ. Η ΑΠΟΡΡΙΨΗ ΤΗΣ ΕΝΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΜΕ ΤΗΝ ΤΑΞΙΝΟΜΙΑ ΕΙΝΑΙ ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΑ ΑΠΟΡΡΙΨΗ ΤΗΣ ΣΚΕΨΗΣ.