Θέμα 1 Μη δεδουλευμένοι τόκοι γραμματίων πληρωτέων (51.03) : είναι λογαριασμός παθητικού αντίθετος, που σημαίνει ότι όταν αυξάνεται χρεώνεται και όταν μειώνεται πιστώνεται. Οι αντίθετοι λογαριασμοί του παθητικού συμπεριφέρονται όπως οι λογαριασμοί του ενεργητικού. Αντιπροσωπεύει τους ενσωματωμένους τόκους σε γραμμάτιο αποδοχής της επιχείρησης οι οποίοι αφορούν την επόμενη χρήση. Για παράδειγμα η επιχείρηση ΑΒΓ αγόρασε στις 1/12/2015 εμπορεύματα αξίας 5.000 και εξόφλησε με γραμμάτιο ονομαστικής αξίας 5.300 το οποίο λήγει στις 30/5/2016. Συνεπώς οι τόκοι συνολικά ανέρχονται σε 300 και αφορούν διάστημα 6 μηνών (από 1/12 μέχρι 30/5). Επομένως οι τόκοι του επόμενου έτους, δηλαδή οι μη δεδουλευμένοι είναι 300 50 * 5 250 6 01/12/2015 20.00 Αγορές εμπορευμάτων 5.000 65.98 Τόκοι χρεωστικοί (έξοδα) 50 51.03 Μη δεδουλευμένοι τόκοι 250 51.00 Γραμμάτια πληρωτέα 5.300 Αιτιολογία : Αγορά εμπορευμάτων με αποδοχή ή υπογραφή γραμματίων Μη δεδουλευμένοι τόκοι γραμματίων εισπρακτέων (31.04) : είναι λογαριασμός ενεργητικού αντίθετος, που σημαίνει ότι όταν αυξάνεται πιστώνεται και όταν μειώνεται χρεώνεται. Οι αντίθετοι λογαριασμοί του ενεργητικού συμπεριφέρονται όπως οι λογαριασμοί του παθητικού. Αντιπροσωπεύει τους ενσωματωμένους τόκους σε γραμμάτιο σε διαταγή της επιχείρησης οι οποίοι αφορούν την επόμενη χρήση. Για παράδειγμα η επιχείρηση ΑΒΓ πούλησε στις 1/11/2015 εμπορεύματα αξίας 12.000 σε πελάτη και έλαβε γραμμάτιο σε διαταγή της ονομαστικής αξίας 12.500 λήξης στις 30/6/2016. Συνεπώς οι τόκοι συνολικά ανέρχονται σε 500 και αφορούν διάστημα 8 μηνών (από 1/11 μέχρι 30/6). Επομένως οι τόκοι του επόμενου έτους, δηλαδή οι μη δεδουλευμένοι είναι 500 62,5 * 6 375 8 01/11/2015 70.00 Πωλήσεις εμπορευμάτων 12.000 76.02 Τόκοι πιστωτικοί (έσοδα) 125 31.04 Μη δεδουλευμένοι τόκοι 375 31.00 Γραμμάτια εισπρακτέα 12.500 Αιτιολογία : Πώληση εμπορευμάτων 1

Πρόβλεψη για επισφαλείς (83.11 & 44.11) : η έννοια των προβλέψεων ορίζεται από το Ε.Γ.Λ.Σ. «ως κρατήσεις που αποβλέπουν στην κάλυψη ζημίας ή εξόδων ή ενδεχόμενης υποτίμησης στοιχείων του Ενεργητικού, όταν κατά την ημερομηνία σύνταξης του ισολογισμού είναι πιθανή η πραγματοποίησή τους, χωρίς όμως να είναι γνωστό το ακριβές μέγεθος τους ή ο χρόνος πραγματοποίησής τους ή και τα δύο». Προκειμένου να καταστεί δυνατή η απεικόνιση των προβλέψεων στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις, θα πρέπει το διαφαινόμενο γεγονός, που θα προκαλέσει μελλοντικά ζημία στην επιχείρηση, να προσδιορισθεί σε χρηματική αξία. Από τα κυριότερα γεγονότα για τη δημιουργία προβλέψεων είναι οι επισφαλείς, δηλαδή περιπτώσεις όπου η απαίτηση καθίσταται αμφίβολη είσπραξης και ο πελάτης μη φερέγγυος. Λογιστικά οι προβλέψεις επισφαλών απαιτήσεων, αλλά και κάθε άλλη περίπτωση πρόβλεψης, λειτουργούν ως ζεύγη λογαριασμών που ο ένας αντιμετωπίζεται ως έξοδο, και συγκεκριμένα έκτακτο, και ο άλλος ως παθητικό δηλαδή ως υποχρέωση η οποία παρακολουθείται στο παθητικό εάν θα επαληθευθεί τελικά. Δηλαδή πέραν από το λογαριασμό του εξόδου κάθε φορά που διενεργείται εγγραφή πρόβλεψης κινείται και ο λογαριασμός του παθητικού 44 (προβλέψεις). Για παράδειγμα η επιχείρηση ΑΒΓ έχει απαίτηση από τον πελάτη Β συνολικά 25.000 τους τελευταίους 12 μήνες. Στις 31/12/2015 αποφάσισε να τον συμπεριλάβει στους επισφαλείς πελάτες κατά το 60% του ποσού της οφειλής. Έτσι σχηματίζει τις παρακάτω εγγραφές 31/12/2015 30.97 Επισφαλείς πελάτες 25.000 30.00 Πελάτες 25.000 Αιτιολογία : Χαρακτηρισμός πελάτη Β ως επισφαλή (συνολικό ποσό) 31/12/2015 83.11 Προβλέψεις για επισφαλείς 15.000 44.11 Προβλέψεις για επισφαλείς 15.000 Αιτιολογία : Πρόβλεψη για επισφαλή πελάτη Β (ποσό που αναμένεται να μην εισπραχθεί) 2. Απογραφή είναι το σύνολο των ενεργειών που σχετίζονται με τη λεπτομερή μέτρηση και περιγραφή, καθώς και την αποτίμηση σε ενιαίο νόμισμα των στοιχείων του ενεργητικού και των υποχρεώσεων και η επαλήθευση των στοιχείων της καθαρής θέσης μιας οικονομικής μονάδας σε μια δεδομένη χρονική στιγμή. Η οικονομική μονάδα οντότητα εφόσον συντάσσει ισολογισμό υποχρεούται να απογράφει αναλυτικά κάθε στοιχείο του ενεργητικού και των υποχρεώσεών της. Εν προκειμένω αναφερόμαστε στην απογραφή των αποθεμάτων της επιχείρησης (εμπορευμάτων, πρώτων υλών, ημικατεργασμένων προϊόντων κτλ.). 2

Η απογραφή αποθεμάτων σκοπό έχει να μας πληροφορήσει για τα τεμάχια αποθεμάτων που έχουμε στην αποθήκη μας και ανάλογα τη μέθοδο αποτίμησης FIFO, LIFO, ΜΣΚ - διαπιστώνεται όχι μόνο η αξία του τελικού αποθέματος αλλά και το κόστος πωληθέντων. Η απογραφή διενεργείται είτε σε τακτά χρονικά διαστήματα, συνήθως στο τέλος της λογιστικής χρήσης (31 Δεκεμβρίου) οπότε ονομάζεται περιοδική απογραφή είτε κάθε φορά που πραγματοποιείται πώληση ή αγορά εμπορευμάτων ή προϊόντων, οπότε ονομάζεται διαρκής απογραφή. Στην διαρκή απογραφή επομένως μέσω ειδικού λογισμικού του προγράμματος εμπορικής διαχείρισης της επιχείρησης παρακολουθείται το απόθεμα όλων των εμπορευμάτων της επιχείρησης και διενεργείται εγγραφή μείωσης του σε κάθε μεμονωμένη πώληση ή αγορά. Αντίθετα στην περιοδική απογραφή η επιχείρηση για να ελέγξει το απόθεμά της πρέπει να διενεργήσει φυσική απογραφή την οποία πραγματοποιεί συνήθως μία μόνο φορά στο τέλος της χρήσης. Η εγγραφή των αποθεμάτων που πωλήθηκαν διενεργείται τότε, στο τέλος της χρήσης δηλαδή στις εγγραφές προσδιορισμού αποτελέσματος. Η φυσική απογραφή είναι απαραίτητη και στις δύο περιπτώσεις διότι και στη διαρκή απογραφή έρχεται να επιβεβαιώσει το απόθεμα που έχουμε ανά κωδικό στον Η/Υ με την αποθήκη και να ανακαλύψει τυχόν λάθη είτε στην εισαγωγή - εξαγωγή των αποθεμάτων, όπως πληκτρολόγηση λάθος κωδικού, είτε κλοπές και φθορές. 3. (α) προκαταβολές πελατών είναι ποσά που καταβάλλει ο πελάτης ως προκαταβολή μιας μελλοντικής πώλησης. Παρά το ότι έχει κωδικό ενεργητικού στον ισολογισμό παρουσιάζεται στη στήλη παθητικό και αποτελεί υποχρέωση για την επιχείρηση. Ο λογαριασμός αυτός συμψηφίζεται κλείνει όταν πραγματοποιηθεί η πώληση. 01/05/2015 30.05 Προκαταβολές πελατών 500 38.00 Ταμείο 500 Αιτιολογία : Είσπραξη προκαταβολής έναντι μελλοντικής πώλησης 20/05/2015 30.05 Προκαταβολές 500 πελατών 38.00 Ταμείο 1.500 70.00 Πωλήσεις Εμπορευμάτων 2.000 Αιτιολογία : Πώληση εμπορευμάτων μετρητοίς με συμψηφισμό της προκαταβολής Αντίθετα ο λογαριασμός προκαταβολές σε προμηθευτές είναι ποσά που καταβάλλει η επιχείρηση σε προμηθευτή ως προκαταβολή για μια μελλοντική αγορά. Αποτελούν λογαριασμό που εμφανίζεται στο ενεργητικό της επιχείρησης. Όμοια ο λογαριασμός αυτός κλείνει όταν πραγματοποιηθεί η αγορά. 01/05/2015 50.05 Προκαταβολές σε 500 προμηθευτές 38.00 Ταμείο 500 Αιτιολογία : Πληρωμή προκαταβολής έναντι μελλοντικής αγοράς 20/05/2015 20.01 Αγορές Εμπορευμάτων 2.000 50.05 Προκαταβολές σε προμηθευτές 38.00 Ταμείο 1.500 Αιτιολογία : Πώληση εμπορευμάτων μετρητοίς με συμψηφισμό της προκαταβολής 500 3

(β) προπληρωθέντα ασφάλιστρα ή ασφάλιστρα επόμενων χρήσεων είναι ποσά που καταβάλλονται από την επιχείρηση σε μία χρήση και τα οποία θα καταστούν δουλευμένα, δηλαδή πραγματοποιημένα, εντός της επόμενης ή των επόμενων χρήσεων. Τα προπληρωμένα ασφάλιστρα ανήκουν στους μεταβατικούς λογαριασμούς του ενεργητικού. Για παράδειγμα η επιχείρηση ΑΒΓ κατέβαλλε στις 1/12/2015 το ποσό των 500 σε ασφαλιστική εταιρεία. Το ποσό αφορά ασφάλιστρα δύο μηνών. Οι εγγραφές που πρέπει να γίνουν είναι οι ακόλουθες 01/12/2015 36.00 Προπληρωθέντα 500 ασφάλιστρα 38.00 Ταμείο 500 Αιτιολογία : Καταβολή ασφαλίστρων Δεκεμβρίου Ιανουαρίου 31/12/2015 62.05 Ασφάλιστρα 250 36.00 Προπληρωθέντα ασφάλιστρα Αιτιολογία : Τακτοποίηση ασφαλίστρων Δεκεμβρίου 2015 31/1/2016 62.05 Ασφάλιστρα 250 36.00 Προπληρωθέντα ασφάλιστρα Αιτιολογία : Τακτοποίηση ασφαλίστρων Ιανουαρίου 2016 Τα προεισπραγμένα ενοίκια ή ενοίκια επόμενων χρήσεων είναι ποσά που προεισπράττονται από την επιχείρηση σε μία χρήση τα οποία θα καταστούν δουλευμένα σε επόμενη ή επόμενες περιόδους. Τα προεισπραγμένα ενοίκια εμφανίζονται ως στοιχείο υποχρέωσης στους μεταβατικούς λογαριασμού παθητικού. Για παράδειγμα η επιχείρηση ΑΒΓ εισέπραξε στις 1/11/2015 το ποσό των 3.000 για ενοίκια κτηρίου που έχει παραχωρήσει προς ενοικίαση. Το ποσό αφορά τους μήνες Νοέμβριο, Δεκέμβριο και Ιανουάριο. Οι εγγραφές που πρέπει να γίνουν είναι οι ακόλουθες 01/11/2015 38.00 Ταμείο 3.000 56.00 Προεισπραγμένα ενοίκια 3.000 Αιτιολογία : Είσπραξη ενοικίων για τους μήνες Νοέμβριο, Δεκέμβριο και Ιανουαρίου 31/12/2015 56.00 Προεισπραγμένα ενοίκια 2.000 75.05 Έσοδα από ενοίκια 2.000 Αιτιολογία : Τακτοποίηση ενοικίων Νοεμβρίου και Δεκεμβρίου 2015 31/1/2016 56.00 Προεισπραγμένα ενοίκια 1.000 75.05 Έσοδα από ενοίκια 1.000 Αιτιολογία : Τακτοποίηση ασφαλίστρων Ιανουαρίου 2016 250 250 4

(γ) τα γραμμάτια εισπρακτέα μεταβιβασθέντα (31.04) είναι αντίθετος λογαριασμός του ενεργητικού και εκφράζει την υποχρέωση της εταιρείας να παρακολουθεί τα γραμμάτια σε διαταγή της που οπισθογραφώντας μεταβίβασε στον προμηθευτή της για να δει εάν πληρώθηκαν τελικά. Τα γραμμάτια εισπρακτέα μεταβιβασθέντα εμφανίζονται στο ενεργητικό αφαιρετικά από τα γραμμάτια εισπρακτέα. Για παράδειγμα η επιχείρηση ΑΒΓ έλαβε στις 30/11/2015 γραμμάτιο ονομαστικής αξίας 5.000 από πε λάτη της για εξόφληση ισόποσης οφειλής λήξης 31/12/2015. Το ίδιο γραμμάτιο το μεταβίβασε στην επόμενη ημέρα σε προμηθευτή της για κάλυψη μέρους του λογαριασμού. Οι εγγραφές που πρέπει να γίνουν είναι οι ακόλουθες 30/11/2015 31.00 Γραμμάτια εισπρακτέα 5.000 30.00 Πελάτες 5.000 Αιτιολογία : Εξόφληση από πελάτη με γραμμάτιο 1/12/2015 50.00 Προμηθευτές 5.000 31.04 Γραμμάτια μεταβιβασμένα σε τρίτους 5.000 Αιτιολογία : Μεταβίβαση γραμματίου σε προμηθευτή ως έναντι λογαριασμού Εάν μεν πληρωθούν τότε κλείνουν τόσο ο κύριος λογαριασμός «Γραμμάτια εισπρακτέα» όσο και ο αντίθετος «Γραμμάτια μεταβιβασμένα σε τρίτους» 31/12/2015 31.00 Γραμμάτια εισπρακτέα 5.000 31.04 Γραμμάτια μεταβιβασμένα σε τρίτους 5.000 Αιτιολογία : Μεταβίβαση γραμματίου σε προμηθευτή ως έναντι λογαριασμού Εάν όμως δεν πληρωθούν τότε ο προμηθευτής μας επιστρέφει το γραμμάτιο: 31/12/2015 50.00 Προμηθευτές 5.000 31.04 Γραμμάτια μεταβιβασμένα σε τρίτους 5.000 Αιτιολογία : Επιστροφή γραμματίου από προμηθευτή Εμείς εφόσον έληξε και δεν εισπράχθηκε το μεταφέρουμε «σε καθυστέρηση» 31/12/2015 31.03 Γραμμάτια σε καθυστέρηση 5.000 31.00 Γραμμάτια εισπρακτέα 5.000 Αιτιολογία : Μεταφορά γραμματίου σε καθυστέρηση 5

Τα γραμμάτια εισπρακτέα προεξοφλημένα (31.05) είναι επίσης αντίθετος λογαριασμός του ενεργητικού και δείχνει την υποχρέωση της εταιρείας να παρακολουθεί τα γραμμάτια που προεξόφλησε στην τράπεζα και να τα εξοφλήσει η ίδια εάν ο πελάτης της δεν το κάνει. Τα γραμμάτια προεξοφλημένα εμφανίζονται στο ενεργητικό αφαιρετικά από τον λογαριασμό γραμμάτια εισπρακτέα. Για παράδειγμα η επιχείρηση ΑΒΓ έλαβε στις 30/11/2015 γραμμάτιο ονομαστικής αξίας 8.000 από πελάτη της για εξόφληση λογαριασμού λήξεως 31/12/2015. Το γραμμάτιο το προεξόφλησε στην τράπεζα στις 5/12/2015 για προεξόφληση και έλαβε το ποσό των 7.800 το οποίο κατέθεσε σε λογαριασμό όψεως. Οι εγγραφές που πρέπει να γίνουν είναι οι ακόλουθες 30/11/2015 31.00 Γραμμάτια εισπρακτέα 8.000 30.00 Πελάτες 8.000 Αιτιολογία : Εξόφληση από πελάτη με γραμμάτιο 5/12/2015 38.03 Καταθέσεις Όψεως 7.800 65.02 Προεξοφλητικοί τόκοι και έξοδα 200 31.05 Γραμμάτια 8.000 προεξοφλημένα Αιτιολογία : Προεξόφληση γραμματίου Εάν μεν το γραμμάτιο πληρωθεί τότε κλείνει τόσο ο κύριος λογαριασμός «Γραμμάτια εισπρακτέα» όσο και ο αντίθετος «Γραμμάτια προεξοφλημένα» 31/12/2015 31.00 Γραμμάτια εισπρακτέα 8.000 31.05 Γραμμάτια προεξοφλημένα 8.000 Αιτιολογία : Εξόφληση προεξοφλημένου γραμματίου Εάν όμως δεν πληρωθεί τότε η τράπεζα μας επιστρέφει το γραμμάτιο και αυξάνει το δανειακό αλληλόχρεο λογαριασμό της επιχείρησης: 31/12/2015 52.00 Δάνεια Τραπεζών 8.000 31.05 Γραμμάτια προεξοφλημένα 8.000 Αιτιολογία : Επιστροφή προεξοφλημένου γραμματίου από την τράπεζα και καταλογισμός ποσού Εμείς εφόσον έληξε και δεν εισπράχθηκε το μεταφέρουμε «σε καθυστέρηση» 31/12/2015 31.03 Γραμμάτια σε καθυστέρηση 8.000 31.00 Γραμμάτια εισπρακτέα 8.000 Αιτιολογία : Μεταφορά γραμματίου σε καθυστέρηση 6

4. Ισοζύγιο καλείται μια συνοπτική κατάσταση με όλους τους ενεργούς λογαριασμούς που τηρεί η επιχείρηση. Γενικά τα ισοζύγια παρέχουν χρηματοοικονομικές πληροφορίες όπως τα υπόλοιπα των λογαριασμών ή κίνησή τους μέσα σε συγκεκριμένες χρονικές περιόδους. Ανάλογα με το περιεχόμενο και το χρόνο σύνταξής τους τα ισοζύγια διακρίνονται σε διάφορα είδη με συνηθέστερο το προσωρινό. Το προσωρινό ισοζύγιο συντάσσεται κατά τη διάρκεια της χρήσης οποιαδήποτε στιγμή. Οι πληροφορίες που δίνει μεταβάλλονται κάθε φορά που διενεργείται μια ημερολογιακή εγγραφή, γι αυτό και ονομάζεται προσωρινό. Επίσης υπάρχει και το προσαρμοσμένο ισοζύγιο το οποίο καταρτίζεται πάντα στις 31 Δεκεμβρίου αφού πρώτα ολοκληρωθούν οι διαδικασίες της απογραφής των λογαριασμών και των εγγραφών προσαρμογής. Οι πληροφορίες που παρέχονται σε ένα προσαρμοσμένο ισοζύγιο είναι πληρέστερες και αφορούν το σύνολο της τρέχουσας χρήσης. Δηλαδή οι λογαριασμοί του είναι πλήρως ενημερωμένοι μέχρι και τις 31 Δεκεμβρίου κάθε έτους οπότε και συντάσσεται μία φορά. 7

5. Οι ημερολογιακές εγγραφές που πρέπει να γίνουν είναι οι παρακάτω α/α Ημερομηνία Κωδικός Λογαριασμός Χρέωση Πίστωση Προηγούμενη χρήση 1. 31/12/20Χ0 30.00 Πελάτης ΖΗΤΑ 32.000 70.00 Πωλήσεις Εμπορευμάτων 32.000 Αιτιολογία : Διενέργεια πώλησης σε πελάτη ΖΗΤΑ Τρέχουσα χρήση 2. 31/12/20Χ1 30.97 Επισφαλής πελάτης ΖΗΤΑ 32.000 30.00 Πελάτης ΖΗΤΑ 32.000 Αιτιολογία : Χαρακτηρισμός πελάτη ΖΗΤΑ ως επισφαλής 3. 31/12/20Χ1 83.11 Προβλέψεις για επισφαλείς 16.000 44.11 Προβλέψεις για επισφαλείς 16.000 Αιτιολογία : Πρόβλεψη επισφάλειας για πελάτη ΖΗΤΑ επόμενη χρήση 4. 30/06/20Χ2 38.00 Ταμείο 14.000 44.11 Προβλέψεις για επισφαλείς 16.000 81.02 Ζημιά από ανεπίδεκτες είσπραξης 2.000 30.97 Επισφαλής πελάτης ΖΗΤΑ 32.000 Αιτιολογία : Είσπραξη και τακτοποίηση πελάτη ΖΗΤΑ προσαύξηση πρόβλεψης με επιπλέον ζημιά 2.000 5. 31/12/20Χ2 38.00 Ταμείο 2.000 84.00 Έσοδα από αχρησιμοποίητες προβλέψεις επισφαλών απαιτήσεων Αιτιολογία : Εξόφληση λογαριασμού διαγραμμένου πελάτη ΖΗΤΑ και εμφάνιση έκτακτου εσόδου E-mail : info@onlineclassroom.gr 2.000 8