ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΑ ΘΕΜΑΤΑ ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΩΝ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΕΠΑ.Λ. 2013 ΜΑΘΗΜΑ: ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΑΘΟΛΟΓΙΑΣ Επιμέλεια θεμάτων: Εμμανουέλα Μαθιουδάκη, Βιολόγος ΘΕΜΑ Α Α1. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιό σας, δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή ή τη λέξη Λάθος, αν η πρόταση είναι λανθασμένη. α. Η απότομη πτώση της πίεσης κατά τη μετάβαση από την καθιστή ή ξαπλωτή στην όρθια θέση ονομάζεται ορθόπνοια. β. Η εικόνα της παγκρεατίτιδας θυμίζει έμφραγμα του μυοκαρδίου. γ. Οι κύριοι ξενιστές του εχινόκοκκου είναι ο σκύλος και η γάτα. δ. Από τη στιγμή της εισόδου ενός μικροοργανισμού στον οργανισμό μέχρι την ενδεχόμενη εμφάνιση σημείων της αρρώστιας μεσολαβεί το στάδιο της επώασης. ε. Η περιτοναϊκή κάθαρση γίνεται με τη βοήθεια μηχανήματος που είναι γνωστό ως τεχνητός νεφρός. Μονάδες 15 Α2. Να γράψετε στο τετράδιό σας τους αριθμούς 1, 2, 3, 4, 5 από τη στήλη Α και δίπλα το γράμμα α, β, γ, δ, ε, στ της στήλης Β, που δίνει τη σωστή αντιστοίχιση. ΣΤΗΛΗ Α ΣΤΗΛΗ Β 1. AIDS α. μηνιγγιτιδόκοκκος 2. ελονοσία β. ρετροϊός HIV 3. φυματίωση γ. ιοί Α, Ε, F 4. οξεία λοιμώδης ηπατίτιδα δ. βάκιλος του Κοχ 5. ηπατίτιδα από ομόλογο ορό ε. ιοί B, C, D, G στ. πλασμώδιο Μονάδες 10
ΘΕΜΑ Β Β1. Ποιοι παράγοντες ευνοούν την ανάπτυξη οξείας παγκρεατίτιδας; Β2. Να δώσετε τον ορισμό του φορέα σύμφωνα με την Αμερικανική Ομοσπονδία για τη Δημόσια Υγεία. Β3. Ποιες μορφές μπορεί να έχει ο σακχαρώδης διαβήτης ανάλογα με το πόσο εμφανής είναι η ανεπάρκεια ινσουλίνης και ποια η διαφορά μεταξύ τους; ΘΕΜΑ Γ Γ1. Σε ποιες περιπτώσεις αναπνέουμε γρηγορότερα; Γ2. Να αναφέρετε αιτίες μέσα στο νεφρό που προκαλούν οξεία νεφρική ανεπάρκεια. Γ3. Να ορίσετε σύντομα τις έννοιες: ορομετατροπή, αθηροσκλήρωση, θρομβοφλεβίτιδα. ΘΕΜΑ Δ Δ1. Πώς γίνεται η διάγνωση της πνευμονικής εμβολής και πώς της φυματίωσης; Δ2. Ποια είναι τα αίτια της δυσκοιλιότητας; Να αναφέρετε ονομαστικά άλλα 4 κύρια σημεία και συμπτώματα των παθήσεων του πεπτικού συστήματος. Δ3. Τι μορφή μπορεί να έχει το νεόπλασμα του παχέος εντέρου και πώς γίνεται η διάγνωσή του;
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Α1. α. Λάθος β. Σωστό γ. Σωστό δ. Σωστό ε. Λάθος Α2. 1. β 2. στ 3. δ 4. γ 5. ε ΘΕΜΑ Β Β1. Παράγοντες που ευνοούν την ανάπτυξη οξείας παγκρεατίτιδας είναι: χολολιθίαση, αλκοολισμός, φάρμακα (στεροειδή), υπερπαραθυρεοειδισμός, επιδημική παρωτίτιδα, τραυματισμός παγκρέατος σε χειρουργικές επεμβάσεις. Ωστόσο στο 40% των περιπτώσεων η φλεγμονή δε μπορεί να αποδοθεί σε συγκεκριμένη αιτία και λέγεται ιδιοπαθής παγκρεατίτιδα. Β2. Σύμφωνα με την Αμερικανική Ομοσπονδία για τη Δημόσια Υγεία, φορέας είναι κάθε άτομο ή ζώο που είναι μολυσμένο από κάποιο λοιμογόνο παράγοντα χωρίς να εμφανίζει κλινικές εκδηλώσεις και μπορεί να αποτελέσει πηγή μόλυνσης. Φορέας μπορεί να είναι κάποιος: α) στη διάρκεια μίας αφανούς μόλυνσης (υγιής ή ασυμπτωματικός φορέας) β) στη διάρκεια του χρόνου επώασης, της ανάρρωσηςκαι αμέσως μετά την ανάρρωση. Β3. Ανάλογα με το πόσο εμφανής είναι η ανεπάρκεια ινσουλίνης, ο διαβήτης μπορεί να έχει τις εξής μορφές: α) κλινικός διαβήτης: υπάρχουν συμπτώματα ή επιπλοκές διαβήτη β) ασυμπτωματικός διαβήτης: η υπεργλυκαιμία διαπιστώνεται μόνο με δοκιμασία ανοχής γλυκόζης γ) λανθάνων διαβήτης: διαπιστώνεται σε εγκυμοσύνη ή περιόδους παχυσαρκίας δ) δυνητικός διαβήτης: υπάρχει προδιάθεση λόγω δίδυμου αδελφού ή και των 2 γονέων με διαβήτη
ΘΕΜΑ Γ Γ1. Αναπνέουμε γρηγορότερα: α) όταν ελαττώνεται η ατμοσφαιρική πίεση β) όταν πέφτει η θερμοκρασία του περιβάλλοντος γ) όταν εργάζονται οι μύες του σώματος δ) όταν αυξάνεται η θερμοκρασία του σώματος, π.χ. σε πυρετό, μετά από πλούσιο φαγητό ε) όταν αυξάνεται η έκκριση ορμονών όπως η θυροξίνη ή η αδρεναλίνη, που επιταχύνουν τις κυτταρικές αντιδράσεις Γ2. Έχει γίνει μαζική βλάβη νεφρικών μονάδων από σπειραματονεφρίτιδα, συστηματική πάθηση (π.χ. σακχαρώδης διαβήτης), αντιβιοτικά (π.χ. αμινογλυκοσίδες), βαριά μέταλλα, ιωδιούχα σκιαγραφικά υλικά, μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη (π.χ. ασπιρίνη). Γ3. Ορομετατροπή είναι η εμφάνιση αντισωμάτων έναντι του ιού HIV στον ορό του ασθενούς και συνοδεύεται από πυρετό, διόγκωση λεμφαδένων και καταβολή δυνάμεων. Αθηροσκλήρωση είναι η διαδικασία συνένωσης μικρών πλακών λιπώδους ιστού που σχηματίζονται μέσα στο αρτηριακό τοίχωμα και ονομάζονται αθηρώματα. Θρομβοφλεβίτιδα είναι η φλεγμονή του εσωτερικού χιτώνα των φλεβών που ακολουθείται από σχηματισμό θρόμβου λόγω της φλεγμονής και μπορεί να είναι αποτέλεσμα επιπλοκής λοιμώδους νόσου ή μακροχρόνιων ερεθισμών του τοιχώματος της φλέβας ΘΕΜΑ Δ Δ1. Η διάγνωση της πνευμονικής εμβολής γίνεται με: α) ακτινογραφία θώρακα, η οποία δείχνει διάταση της αρτηρίας, σκίαση και υγρό στον υπεζωκότα β) ηλεκτροκαρδιογράφημα, το οποίο είναι παθολογικό γ) σπινθηρογράφημα πνεύμον, το οποίο δείχνει έλλειψη δραστηριότητας στην περιοχή της εμβολής Η διάγνωση της φυματίωσης γίνεται: α) με την ανακάλυψη του πρωτοπαθούς συμπλέγματος στην ακτινογραφία β) με την θετική φυματινοαντίδραση Mantoux (4-8 εβδομάδες μετά τη μόλυνση) γ) με την θετική καλιέργεια των πτυέλων δ) με τη θετική καλλιέργεια του πλευριτικού υγρού, αν υπάρχει πλευρίτιδα.
Δ2. Τα αίτια της δυσκοιλιότητας είναι: α) σωματική αδράνεια (καθήλωση στο κρεβάτι, εγκυμοσύνη) β) ορμονικά αίτια (παθήσεις θυρεοειδούς και παραθυρεοειδών αδένων) γ) ψυχώσεις (μελαγχολία, άνοια) δ) φάρμακα ε) βλάβη του νευρικού πλέγματος που ελέγχει τις κινήσεις του εντέρου στ) όγκοι στο παχύ έντερο ζ) επώδυνες καταστάσεις πρωκτού (ραγάδες, αιμορροΐδες) Άλλα 4 κύρια σημεία και συμπτώματα των παθήσεων του πεπτικού συστήματος είναι: α) η δυσφαγία β) ο εμετός γ) η διάρροια δ) ο κοιλιακός πόνος Δ3. Η μορφή του νεοπλάσματος του παχέος εντέρου μπορεί να είναι: πολυποειδής, ελκωτική, διηθητική ή μικτή και η διάγνωσή του γίνεται: α) ακτινολογικά με υποκλυσμό με βάριο, οπότε φαίνεται το σκιαγραφικό έλλειμμα ή η στένωση β) με κολονοσκόπηση, όπου ο γιατρός προωθεί το κολονοσκόπιο μέσα από το ορθό, παρατηρεί το βλεννογόνο και παίρνει δείγμα από τον όγκο για ιστολογική εξέταση γ) με εξέταση κοπράνων που αποκαλύπτει αιμορραγία