~ ΣΥΦΙΛΗ ~ AIDS 15 ΟΥ ΑΙΩΝΑ
Νέα νόσος 15 ος αιών ΣΥΦΙΛΗ Εφιάλτης ιατρών, ασθενών Νόσος μυστηρίου, προσωπικοτήτων Εισαγωγή από - Νέο Κόσμο - Χριστόφορος Κολόμβος - αστικοποίηση πληθυσμών ΑΙΤΗ - πόλεμοι, μετακίνηση στρατιωτών (πολιορκία Νάπολης, σύγκρουση Ιταλών Γάλλων Ισπανών) - 1495 ΕΥΡΩΠΗ, 1498 ΙΝΔΙΑ, 1505 ΚΙΝΑ, κοσμοπολίτικη!
Ιερώνυμος Φρακαστόρο 1530 Ποίημα Syphilis sive Morbus Gallicus= Syphilis οr the French Disease συνεισφέρει στη περιγραφή συμπτωματολογίας κλινικής εικόνας παθολογοανατομικών βλαβών θεραπείας - φυτική ΣΥΦΙΛΟΣ
Μολυσματικότητα, τρόπους μετάδοσης σύφιλης Σύγγραμμα : Θανατηφόρες επιδημίες 16 ου αιώνα ΣΥΦΙΛΗ - ΠΑΝΩΛΗ - ΕΞΑΝΘΗΜΑΤΙΚΟΣ ΤΥΦΟΣ
Υπόλοιπη Ευρώπη 16 ος αιών περιγράφεται αδρά κατανοούν σεξουαλική μετάδοση Άγγλοι, Ιταλοί Γαλλική ευλογιά Γάλλοι Ιταλική η Ισπανική ευλογιά Small pox ευλογιά Great pox σύφιλη Xρόνια, πολυσυστηματική, πολυσταδιακή νόσος «μεγάλος μίμος» Υψηλή μολυσματικότητα, υψηλή θνητότητα Θεραπεία: Fever therapy- ζεστά μπάνια, κουτιά, Hg
John Hunter1780 Σκώτος αφροδισιολόγος, αυτομόλυνση συνεχίζεται σύγχυση σύφιλης-γονόρροιας Philippe Ricord 1838 Γάλλος αφροδισιολόγος, αποδεικνύει άλλο νόσημα σύφιλη-γονόρροια 1 ος περιγράφει 4 στάδια σύφιλης Άλλοι: Καρδιαγγειακή νόσος Νευροσύφιλη Συγγενής Λοίμωξη
20 ος αιώνας 1900 Lues venereum Aφροδίσια νόσος 1903 Ηofmann απομόνωση β γονο σύφιλη pale colour pallidum, περιελιγμένο νήμα treponema 1903 Μetchnicoff χιμπαντζή 1906 Wasserman αντίδραση συνδέσεως συμπληρώματος 1909 Εhrlich Αrsphenamine- Salvarsan Eνέσεις για 18 μήνες Bi
1927 Julius Wagner / Nobel ένεση Plasmodium malaria Bιεννέζος ψυχίατρος θεραπεία «paralytica dementia» «νευροσύφιλη» Fever therapy μετά από 10-12 πυρετικά κύματα κινίνη θ καταστρέφει τα θ-ευαίσθητα Tp στο ΕΝΥ 1943 Mahoney Ενέσεις Πενικιλλίνης Θεραπεύει 4 ασθενείς με πρωτόγονο Σ. Σύφιλη, η λοίμωξη που ελέγχθηκε όσο καμμία άλλη 1980 Σ
ΕΠΙΔΗΜΙΟΛΟΓΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ 12 εκ. νέες περιπτώσεις/έτος αναπτυσσόμενες χώρες WHO Aύξηση τ. Aνατολικές χώρες Β. Αμερική Ευρώπη ομοφυλοφιλία, πορνεία σε χρήστες IVD, 3 ο σεξουαλικώς μεταδιδόμενο νόσημα Ν. gonorrhoeae, Chlamydia Συγγενής σύφιλη 500.000 βρέφη / έτος 500.000 αποβολές / έτος αναπτυσσόμενες χώρες 2002 - JID Τανζανία 50% θνησιγενών νεογνών Σύφιλη Σύφιλη παγκοσμίως ~ HIV λοίμωξη Μετακινήσεις πληθυσμών
Δηλωθέντα περιστατικά πρώιμης Σύφιλης, στο πρόγραμμα επιδημιολογικής επιτήρησης, του Νοσοκομείου Ανδρέας Συγγρός
Η ΣΥΦΙΛΗ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΣΗΜΕΡΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΔΗΜΟΣΙΑΣ ΥΓΕΙΑΣ
Mέρος Σπειροχαίτες σπείρα-χαίτη Τάξη Spirochaetales Σπειροχαιτιακά Οικογένεια Spirochetaceae Σπειροχαιτοειδή Leptospiraceae Λεπτοσπειροειδή Γένη (8)
------------------------------ ------------- -----------------------------------
Γένos Treponema 11 είδη παθογόνα άνθρωπο υποείδος Τ. pallidum, pallidum κοσμοπολίτικο, αφροδίσιο ν. T. pallidum, pertenue T. pallidum, endemicum Σπειροχαίτες στοματικής κοιλότητας, πρωκτού μη παθογόνο άνθρωπο Τ. pallidum like, oral spirochetes
γενετικές διαφορές
Τ. pallidum, subsp. pallidum Τρεπόνημα το ωχρό, Ωχρά σπειροχαίτη Σύφιλη ινίδια κυτταροπλασματική μ. κυτταρόπλασμα 5-20 μ μήκος 0.2 μ διάμετρος 1μ σπείρα (6-14) - Σπειροειδής με οξέα άκρα - Κυλινδρικό κύτταρο κυτταρόπλασμα κυτταροπλασματική μεμβράνη κυτταρικό τοίχωμα trilaminar - λεπτό μουκοπεπτίδιο - στιβάδα λιποπρωτεΐνης - εξ. μεμβράνη φωσφολιπίδια, λιποπρωτεΐνες
ινίδια κυτταροπλασματική μ κυτταρόπλασμα Κινητό Ινίδια axial fibrils, filaments - εκφύονται πόλους - περιπλασμικά - προσδίδουν σπειροειδές σχήμα - δομή ~ βλεφαρίδες, endoflagella - συσταλτικότητα κίνηση
Science 1998 Πολύ μικρό γονιδίωμα, κυκλικό 900 Κb 1041 πρωτεḯνες Στερείται γονιδίων παραγωγής?? ενζύμων βασικών μεταβολικών οδών πορινών λοιμογόνων παραγόντων
Ε θ > 37 ºC, heat therapy 25έτη 1927-1943 E O 2, ξηρό δέρμα / Δεν καλλιεργείται Επιβιώνει 2-7 ημ. 37 ºC αναερoβίως, υλικό-βόειο λευκωματίνη -70º C υγρό άζωτο Διατηρείται ενοφθαλμιζόμενο σε θηλαστικά (όρχεις κονίκλου) εκτός μεγαλοοργανισμού χάνει λοιμογόνο δράση μεταβολισμό ανερόβιο γλυκόλυση 2 ATP (Ε. coli 38 ATP ) χρόνο γενεάς 30h χ. επώασης (20-40 τα περισσότερα βακτήρια) 24h M. tuberculosis
Έλλειψη πρωτεϊνών εξ. μεμβράνης (1% E. coli) χρονιότητα, δεν είναι αντιγονική Ποικιλία επιφανειακής ΤprK χρονιότητα, αποφεύγει ανοσολογικό σύστημα Συνυπάρχει + 10ετίες Παθογένεια Λιποπρωτεΐνες εξ. μεμβράνης προσκόλληση, ανοσολογική αντίδραση, φλεγμονή, βλάβη ιστών Υαλουρονιδάση διείσδυση Εισδύει από δέρμα αίμα ποικιλία ιστών τροπισμό αρτηρίδια ενδαρτηρίτιδα, περιαρτηρίτιδα
Τreponema pallidum Σύφιλη αφροδίσιο νόσημα STD sexual transmitted disease χρόνια, πολυσυστηματική, πολυσταδιακή λοίμωξη (4 στάδια) ποικιλία κλινικών εκδηλώσεων, ξενιστής μόνο άνθρωπος «He who knows Syphilis knows medicine» Sir William Osler
ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΙΚΟΝΑ Τ.p πολλαπλασιάζεται τοπικά αίμα σε διάφορους ιστούς ΚΝΣ Πρωτόγονος Σ ΧΕ ~3 εβδ. Σκληρό ανώδυνο έλκος επειρμένα χείλη, όχι εξίδρωμα HIV(+) πολλαπλά Σκληρή ανώδυνη βλατίδα Σύστοιχη ανώδυνη λεμφαδενίτιδα Χωρίς θεραπεία επούλωση σε 2-3 εβδ
Το έλκος μπορεί να εντοπίζεται : περίνεο, περιπρωκτική χώρα, τράχηλο μήτρας, στόμα Και να επουλωθεί απαρατήρητο!
Δευτερόγονος Σ ροδάνθη μετά 3 εβδ κηλιδοβλατιδώδες εξάνθημα & ενάνθημα Δεν φείδεται παλαμών, πελμάτων μετάδοση, αίμα, δέρμα πυρετός, κακουχία, ανορεξία γενικευμένη ανώδυνη λεμφαδενίτιδα, απίσχνανση άσηπτη μηνιγγίτιδα, φαρυγγίτιδα, λαρυγγίτιδα αρθραλγίες, ηπατίτιδα, σπειραματονεφρίτιδα (ανοσοσυμπλέγματα)
Λανθάνουσα Σ Υποτροπές Δευτερογόνου Σ (25%) Υποκλινική νόσος,? διάρκειας (πρώιμος) πρώτα 4 χρόνια (όψιμος) > 4 χρόνια Μετάδοση έμβρυο, οροαντιδράσεις (+) Χωρίς θεραπεία 70% αυτοιάται 30% Τριτόγονος Σ
Τριτόγονος Σ μετά από 10-25 χρόνια Αργή προσβολή όλων των οργάνων - αποφρακτική ενδαρτηρίτιδα - οστά, δέρμα κομμιώματα - gummas - καρδιαγγειακή ανεύρυσμα ανιούσης αορτής - vasa vasorum - νευροσύφιλη μήνιγγες, εγκέφαλος, ΝΜ πάρεση Aντιδράσεις επιβραδυνόμενης υπερευαισθησίας - δεν ανευρίσκονται σπειροχαίτες - δεν μεταδίδει το 30% των χωρίς θεραπεία
Nευροσύφιλη - μηνιγγοαγγειακή μηνιγγίτιδα, παραλύσεις κρανιακών νεύρων - νωτιάδα φθίση αταξία, παραισθήσεις, οξείς πόνοι - γενική πάρεση εκφύλιση εγκεφαλικού φλοιού & παρεγχύματος P personality διαταραχές προσωπικότητος A affect >> συναισθήματος R reflexes >> αντανακλαστικών E eyes >> όρασης S sensorium >> αισθητικών νευρικών κέντρων I intellect >> πρόσφατης μνήμης S speech >> ομιλίας
Συγγενής Σύφιλη Μετάδοση κυρίως μετά 4ο μήνα κύησης Θνησιγενή βρέφη, όχι αποβολές Λοίμωξη θανατηφόρος κυρίως αν η μητέρα ~ 1 έτος τη Σ Screening test εγκύων χρήσιμο! Θεραπεία πρώτο 4μηνο υγιές έμβρυο
Μόλυνση Θνησιγενές έμβρυο η αποβολή ζώντος εμβρύου θάνατος ηπατική ανεπάρκεια η πνευμονική αιμορραγία Επιζώντα δευτερόγονος Σύφιλη πρώιμες βλάβες, ελλιποβαρές νεογνό ρινίτιδα, κηλιδοβλατιδώδες εξάνθημα, οστεοπεριχονδρίτιδα, ηπατοσπληνομεγαλία, μηνιγγίτιδα, θρομβοκυτταροπενία, αναιμία, χωρίς θεραπεία, >2 ετών, όψιμες βλάβες, κερατίτιδα, κώφωση, καρδιαγγειακή Σύφιλη
Στίγματα Σύφιλης χαρακτηριστικές όψιμες δυσπλασίες - εφιππιοειδής ρίνα - ολύμπιον μέτωπο - οδόντες Hutchinson - κύρτωση κνημών Οστικές βλάβες: ΣΣ, γ γόνο Σ Oστά κρανίο, στέρνο, πλευρές, κνήμη
ΤΡΟΠΟΣ ΜΕΤΑΔΟΣΗΣ Σεξουαλική επαφή -άμεση επαφή με δέρμα, βλεννογόνους Διαπλακουντιακά >4 ο μήνα Περιγεννητικά Μετάγγιση αίματος Μολυσμένη σύριγγα Εργαστηριακοί, ενοφθαλμισμός δάκτυλα
Ασθενής μολυσματικός 1γονο - 2γονο Σύφιλη Έγκυος μολυσματική για το έμβρυο και στη λανθάνουσα φάση Νεογνό με τις εκκρίσεις μεταδίδει στο νοσηλευτικό προσωπικό (δεν μεταδίδει, μετά 24 ωρη θεραπεία με Penicillin) Penicillin Σύφιλη, Συγγενής Σ σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα μετακινήσεων πληθυσμών
ΟΜΑΔΕΣ ΥΨΗΛΟΥ ΚΙΝΔΥΝΟΥ Άτομα με πολλαπλούς ερωτικούς συντρόφους Νεογνά μητέρων με σύφιλη Άτομα με ΑΙDS (νευροσύφιλη, οστικές βλάβες πρώιμα) Ομοφυλόφιλοι
Μόλυνση Τp αφορά ακέραιο βλεννογόνο δέρμα με ελάχιστη λύση συνέχειας Λοιμογόνος δόση βακτηρίου 57 σπειροχαίτες Κλινικές βλάβες (έλκος, εξάνθημα) 10 7 /gr ιστού 1γονος Σ έλκος Τ-λεμφοκύτταρα, μακροφάγα 2γονος Σ ροδάνθη βακτηριαιμία / ags-abs 3γονος Σ αποφρακτική ενδαρτηρίτιδα αντιδράσεις επιβραδυνομένης υπερευαισθησίας
ΘΕΡΑΠΕΙΑ Penicillin σπειροχαίτες εξαφανίζονται από τις βλάβες >70 χρόνια ΠΡΟΦΥΛΑΞΗ φαρμακευτική προφύλαξη μηχανική >> προσοχή στη παρουσία άλλων αφροδισίων νοσημάτων
ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ Άμεσο παρασκεύασμα Kοινό Mικροσκόπιο - χρώση πρόκληση παραγωγής ορώδους υγρού Fontana Ag NO 3 πρόστυμμα ταννίνη Ε Ειδικό φθορίζον m-absτ.p άμεσος ανοσοφθορισμός Ε Υλικό από συφιλιδικό έλκος
ΟΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ MH EIΔIKEΣ - ΜΗ ΤΡΕΠΟΝΗΜΑΤΙΚΕΣ Screening Test Αg καρδιολιπίνη, χοληστερόλη, λεκιθίνη Abs μη ειδικά / IgM+IgG έναντι μορίων ιστικών βλαβών ενσωματώθηκαν μεμβράνη του Τ.p Ag ΕΙΔΙΚΕΣ - ΤΡΕΠΟΝΗΜΑΤΙΚΕΣ επιβεβαιωτικές Αg Τ. pallidum Abs ειδικά / IgM+IgG
MH EIΔIKEΣ Wasserman 1904 Kahn VDRL Veneral Disease Research Laboratory VDRL (-) --------------------------------------- VDRL (+) RPR Rapid Plasma Reagent 1964
VDRL Μέθοδος αναφοράς Συγκολλητινοαντίδραση oρό, ΕΝΥ NEG VDRL (+) Πρόσφατη η παλαιά Σύφιλη ------------------------------------ POS Ειδική νευροσύφιλη ΕΝΥ FP αυτοabs η abs έναντι άλλων σπειροχαιτών, Βοrellia Επιβεβαίωση με ειδική VDRL (-) Αποκλεισμός Σύφιλης Επιτυχής θεραπεία
Ημιποσοτική μ. VDRL (+) x4 τίτλου επαναλοίμωξη VDRL (+) x4 τίτλου επιτυχής θεραπεία Μειονεκτήματα μεθόδου Ag καρδιολιπίνη FP ειδικότητα
RPR Συγκολλητινοαντίδραση Ευαισθησία, ειδικότητα όμοια με την VDRL Μειονεκτήματα FP ειδικότητα
Ημιποσοτική μέθοδος > 1/8 (+) ειδική Υποψία Σύφιλης 1γονος VDRL(-), RPR(-) επανεξέταση 1 εβδ, 1 μ, 3μ 2γονος VDRL(+), RPR(+) 100% χρήσιμες διάγνωση, παρακολούθηση θεραπείας FP 20-40%
TΡΕΠΟΝΗΜΑΤΙΚΕΣ / ΕΙΔΙΚΕΣ ΟΡΟΛΟΓΙΚΕΣ ΑΝΤΙΔΡΑΣΕΙΣ TPHA Treponema pallidum Haemagglutination FTA-Abs Fluorescent Treponemal Antibody Absorption EIA Εnzyme Immunoassay
TPHA Παθητική αιμοσυγκόλληση Ag εκχύλισμα Τreponema pallidum στέλεχος Nichols - σε ερυθρά προβάτου Προσρόφηση ορού Τreponema phagadenis στέλεχος Reiter ειδικότητα Ολικά abs In rabbit testis
FTA-Abs Έμμεσος IF Ag νεκρά Tp στέλεχος Nichols Conjugate anti IgG/ M-ισοθειοκυανίνη anti IgG/ M -τετραμεθυλοροδαμίνη Προσρόφηση με Τreponema phagadenis στ.reiter, ειδικότητα ENY IgG και IgM Διάγνωση Συγγενούς Σύφιλης ειδικά ΙgM του νεογνού Δεν επηρεάζεται από τη θεραπεία (+) σε όλα τα στάδια της Σύφιλης
--------- ------------------------ ------------------------ Απαιτείται συνδυασμός ορολογικών εξετάσεων Προσοχή FP - Μπορελίωση - αυτοάνοσα νοσήματα - HIV
-------------
ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΠΡΟΣΦΑΤΗΣ Η ΣΥΓΓΕΝΟΥΣ ΣΥΦΙΛΗΣ
Η ΣΥΦΙΛΗ ΥΠΑΡΧΕΙ ΓΥΡΩ ΜΑΣ ΠΡΟΛΑΜΒΑΝΕΤΑΙ ΜΕ ΜΗΧΑΝΙΚΗ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΛΗΨΗ ΘΕΡΑΠΕΥΕΤΑΙ ΜΕ PENICILLIN