ΜΑΘΗΣΙΑΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ 4: ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΣΤΟ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΙΚΟ ΝΕΦΟΣ: Ο ΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ Ο στόχος της συγκεκριµένης µαθησιακής ενότητας είναι να παρουσιάσει στους σπουδαστές το µεθοδολογικό πλαίσιο και τα εργαλεία για την πλήρη µετάβαση των εφαρµογών ενός οργανισµού στο περιβάλλον του cloud computing.
ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΤΕΤΑΡΤΗΣ ΜΑΘΗΣΙΑΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ Κεφάλαιο 1: Κίνητρα και προκλήσεις για την µετάβαση εφαρµογών στο cloud Κεφάλαιο 2: Μεθοδολογία µετάβασης εφαρµογών στο cloud Κεφάλαιο 3: Μελέτες περίπτωσης Κεφάλαιο 4: Επικοινωνία
ΜΕΤΑΒΑΣΗ ΣΤΟ ΥΠΟΛΟΓΙΣΤΙΚΟ ΝΕΦΟΣ: Ο ΙΚΟΣ ΧΑΡΤΗΣ Κεφάλαιο 1: Κίνητρα και προκλήσεις για την µετάβαση εφαρµογών στο cloud
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ 1. Λόγοι µετάβασης στο cloud computing 2.Ευκαιρίες στο cloud computing 3. Εµπόδια στην µετάβαση και στην υιοθέτηση υπηρεσιών cloud computing
ΛΟΓΟΙ ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ ΣΤΟ CLOUD Γιατί µια επιχείρηση ή ένας οργανισµός να µεταφέρει τις υπολογιστικές υποδοµές, τα δεδοµένα και τις εφαρµογές του στο cloud computing? Για να απαντήσουµε σε αυτό το ερώτηµα, θα πρέπει να εξετάσουµε το ζήτηµα από δύο διαφορετικές προσεγγίσεις; βασιζόµενοι σε µια περίπτωση µελέτης µετάβασης µιας επιχείρησης στο cloud [3]. 1)Επιχείρηση ως απλός χρήστης 2)Επιχείρηση µε πληροφοριακό σύστηµα, Μια επιχείρηση της οποίας το αντικείµενο εργασίας δεν σχετίζεται µε την τεχνολογία των πληροφοριών, θα εστιάσει στον πυρήνα της επιχειρηµατικής της δραστηριότητας και θα προσλάβει ανθρώπινο δυναµικό µε υπολογιστικές δεξιότητες. Η επιχείρηση δεν θα ενδιαφερθεί για τις υποδοµές και τις εγκαταστάσεις εφόσον η υπηρεσία πληροί συγκεκριµένα κριτήρια που σχετίζονται µε το κόστος, την διαθεσιµότητα, κτλ.
ΛΟΓΟΙ ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ ΣΤΟ CLOUD 1. Για µια επιχείρηση όπου η τεχνολογία των πληροφοριών δεν βρίσκεται στον πυρήνα των επιχειρηµατικών της δραστηριοτήτων. A. Ευκαιρίες Η επιχείρηση µπορεί να ενδιαφερθεί να µεταβεί στο cloud computing για διάφορους λόγους: απάνες: Η µετάβαση στο υπολογιστικό περιβάλλον του cloud βελτιώνει την διαχείριση των δαπανών και των εισροών. ιευκολύνει την διαχείριση των αποθεµατικών της επιχείρησης καθώς η µετάβαση στο cloud computing απαιτεί µικρή ή και µηδενική αρχική επένδυση και η χρέωση για τις υπηρεσίες γίνεται σε µηνιαία βάση, ενώ η µεταβλητότητα των εξόδων που σχετίζονται µε την κατανάλωση ηλεκτρισµού περιορίζεται στο ελάχιστο. Μείωση δαπανών λογισµικού: Η επιχείρηση πληρώνει µόνο για ότι καταναλώνει και συνεπώς έχει την δυνατότητα να αποταµιεύει χρήµατα για µελλοντικές επενδύσεις.
ΛΟΓΟΙ ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ ΣΤΟ CLOUD 1. Για µια επιχείρηση όπου η τεχνολογία των πληροφοριών δεν βρίσκεται στον πυρήνα των επιχειρηµατικών της δραστηριοτήτων. A. Ευκαιρίες : Παράταση της διάρκειας ζωής των υφιστάµενων εφαρµογών: Μεταφέροντας τις εφαρµογές τους σε πλατφόρµες υπηρεσιών cloud computing, οι επιχειρήσεις επεκτείνουν την διάρκεια ζωής αυτών των εφαρµογών, χωρίς να ανησυχούν για την συντήρηση των υποδοµών που συνδέονται µαζί τους. Συνεπώς, το πρόβληµα της απαρχαίωσης συγκεκριµένων εφαρµογών δεν απασχολεί πια τις επιχειρήσεις. ιαθεσιµότητα και υπηρεσίες: Ελαστικοί πόροι: Η χρήση των απαραίτητων δοµικών πόρων δύναται να προσαρµοστεί ανάλογα µε τις διακυµάνσεις της οικονοµικής δραστηριότητας της εταιρείας. Κατ απαίτηση πρόσβαση στα δεδοµένα και στις εφαρµογές (on-demand) Πρόσβαση σε κινητές εφαρµογές (mobile applications) Περιβαλλοντική διάσταση της Πληροφορικής: Μείωση της κατανάλωσης ενέργειας
ΛΟΓΟΙ ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ ΣΤΟ CLOUD 1. Για µια επιχείρηση όπου η τεχνολογία των πληροφοριών δεν βρίσκεται στον πυρήνα των επιχειρηµατικών της δραστηριοτήτων. A. Ευκαιρίες: Ασφάλεια: Η αποθήκευση των δεδοµένων ανατίθεται σε πλατφόρµες παροχής υπηρεσιών cloud, όπου τα δεδοµένα παραµένουν προσβάσιµα ακόµα κι αν οι υπολογιστικές υποδοµές καταστραφούν ή σταµατήσουν να λειτουργούν. Ευκαιρίες για επαγγελµατική ανάπτυξη: Το νέο προϊόν θ αντιµετωπίσει πολλές ανάγκες µέσα από το cloud και έτσι θα κερδίσει µεγαλύτερο µερίδιο στην αγορά.
ΛΟΓΟΙ ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ ΣΤΟ CLOUD 1. Για µια επιχείρηση όπου η τεχνολογία των πληροφοριών δεν βρίσκεται στον πυρήνα των επιχειρηµατικών της δραστηριοτήτων. B. Εµπόδια Προβλήµατα διαλειτουργικότητας (interoperability) : Μια εταιρεία µπορεί να είναι απρόθυµη να µεταβιβάσει ορισµένες από τις βασικές υπηρεσίες της σε παρόχους υπηρεσιών cloud λόγω αµφιβολιών που σχετίζονται µε την ικανότητα του παρόχου να προσφέρει αυτές τις υπηρεσίες σωστά. Πώς να διασφαλίσεις την ποιότητα και συνέχεια µιας υπηρεσίας όταν ένας µέρος της υπηρεσίας ανατίθεται σε κάποιον πάροχο υπηρεσιών cloud? Αυτά είναι ζητήµατα διαλειτουργικότητας για τα οποία η επιχείρηση πρέπει να είναι πολύ προσεκτική.
ΛΟΓΟΙ ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ ΣΤΟ CLOUD 1. Για µια επιχείρηση όπου η τεχνολογία των πληροφοριών δεν βρίσκεται στον πυρήνα των επιχειρηµατικών της δραστηριοτήτων. B. Εµπόδια Χειροτέρευση της ποιότητας των παρεχόµενων υπηρεσιών και ποιότητας εξυπηρέτησης των πελατών: Σύµφωνα µε την προαναφερθείσα µελέτη περίπτωσης [3] Οι managers και το προσωπικό ΙΤ είναι πιθανόν να εξαρτώνται αποκλειστικά από τους παρόχους των υπηρεσιών cloud και να απολέσουν τον έλεγχο των εφαρµογών τους. Επίσης είναι πιθανόν να χρειαστούν περισσότερους πόρους για να υλοποιήσουν την µετάβαση στο cloud computing και για να διαχειριστούν µη αναµενόµενες καταστάσεις και προβλήµατα. Επίσης, κινδυνεύουν να εξαρτώνται από τους παρόχους των υπηρεσιών cloud για την επίλυση προβληµάτων που αφορούν στο δίκτυο και στο υλικό (hardware) και ενδεχοµένως να διαθέτουν περισσότερο χρόνο για εργασίες που δεν γνωρίζουν. Αυτό µπορεί να µειώσει την ποιότητα των παρεχόµενων υπηρεσιών, τις οποίες δεν θα είναι σε θέση πια να ελέγχουν.
ΛΟΓΟΙ ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ ΣΤΟ CLOUD 1. Για µια επιχείρηση όπου η τεχνολογία των πληροφοριών δεν βρίσκεται στον πυρήνα των επιχειρηµατικών της δραστηριοτήτων. B. Εµπόδια Τοποθεσία δεδοµένων: Η διάθεση υπηρεσιών υπολογιστικού νέφους εµπεριέχει κινδύνους σε ότι αφορά στην απώλεια ελέγχου των δεδοµένων, στην ασφάλεια και στη διαθεσιµότητα αυτών. Η σχετική προβληµατική οξύνεται ιδιαίτερα µε την γεωγραφική διασπορά των δεδοµένων σε διαφορετικά κέντρα επεξεργασίας που ενδεχοµένως να βρίσκονται σε διαφορετικές χώρες. Η διασπορά δεδοµένων µπορεί να αντιτίθεται µε τους εθνικούς κανόνες περί προστασίας προσωπικών δεδοµένων. Σε περίπτωση αστάθειας του Internet, η επιχείρηση δεν θα έχει πρόσβαση σε αυτές τις υπηρεσίες. Οι χρήστες δεν γνωρίζουν πού αποθηκεύονται τα δεδοµένα τους. εν υπάρχει ενηµέρωση των χρηστών από τους παρόχους υπηρεσιών cloud για την τοποθεσία των δεδοµένων τους. Σε αυτό το πλαίσιο, οι επιχειρήσεις πολύ συχνά επιδιώκοντας να διασφαλίσουν της ασφάλεια και την εµπιστευτικότητα των δεδοµένων τους, επιλέγουν να αποθηκεύσουν τα δεδοµένα στο δικό τους πληροφοριακό σύστηµα. Ωστόσο, ο κίνδυνος απώλειας ελέγχου επί των δεδοµένων πρέπει να εξεταστεί πολύ προσεκτικά καθώς µπορεί να αποδειχθεί αβάσιµος.
ΛΟΓΟΙ ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ ΣΤΟ CLOUD 1. Για µια επιχείρηση όπου η τεχνολογία των πληροφοριών δεν βρίσκεται στον πυρήνα των επιχειρηµατικών της δραστηριοτήτων. B. Εµπόδια Οι επιχειρήσεις έχουν συνάψει συµφωνίες επιπέδου υπηρεσιών (SLAs) µε τους πελάτες τους, οι οποίες είναι δεσµευτικές. Η ανάθεση (outsourcing) αυτών των υπηρεσιών σε παρόχους υπηρεσιών cloud, ίσως να συνεπάγεται µε νοµικό πρόβληµα.. Οι εταιρείες µπορεί να αντιµετωπίζουν περιορισµούς που σχετίζονται µε συγκριµένες προδιαγραφές που διέπουν τις επαγγελµατικές τους δραστηριότητες και οι οποίες ενδεχοµένως να µην αντιµετωπίζονται επαρκώς από το υπολογιστικό µοντέλο του cloud computing. Ο χρόνος απόκρισης του Internet δεν είναι κατάλληλος για όλες τις εφαρµογές. Η ανησυχία για την διαθεσιµότητα και τον χρόνο απόκρισης της υπηρεσίας µπορεί να αποτελέσει σηµαντικό εµπόδιο. Οι πελάτες µπορεί να µην είναι σύµφωνοι µε την µεταφορά των δεδοµένων τους στις υποδοµές του cloud computing.
2. Για µια επιχείρηση όπου η τεχνολογία των πληροφοριών βρίσκεται στον πυρήνα των επιχειρηµατικών της δραστηριοτήτων A. Ευκαιρίες ΛΟΓΟΙ ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ ΣΤΟ CLOUD Καινοτοµία και µειωµένος προϋπολογισµός: - Το IT προσωπικό θα είναι σε θέση πλέον να επικεντρωθεί στην ανάπτυξη της καινοτοµίας και στις ΙΤ δραστηριότητες της επιχείρησης. - Μπορούν επίσης να αναθέσουν όλες τις λειτουργίες που σχετίζονται µε το πληροφοριακό σύστηµα (servers, υποδοµές) στους παρόχους των υπηρεσιών cloud. Βελτίωση status: - Οι managers µπορούν να βελτιώσουν την θέση τους στον οργανισµό αν καταφέρουν να υλοποιήσουν την µετάβαση στο cloud computing. Η διαδικασία µετάβασης στο cloud computing είναι στρατηγικού χαρακτήρα και είναι αρκετά πολύπλοκη. - Ευκαιρία τριβής µε νέες τεχνολογίες. Οι υπάλληλοι έχουν την δυνατότητα ν αναπτύξουν τις δεξιότητες και ικανότητες του πάνω σε νέες τεχνολογίες και ενδεχοµένως να αναλάβουν νέες θέσεις ευθύνης.
2. Για µια επιχείρηση όπου η τεχνολογία των πληροφοριών βρίσκεται στον πυρήνα των επιχειρηµατικών της δραστηριοτήτων A. Ευκαιρίες: ΛΟΓΟΙ ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ ΣΤΟ CLOUD Ικανοποίηση στον επαγγελµατικό χώρο: Το IT υποστηρικτικό προσωπικό µπορεί να επωφεληθεί από τις υποδοµές του cloud computing, οι οποίες τους δίνουν πλέον την δυνατότητα να απαλλαγούν από παλιές δραστηριότητες οι οποίες απαιτούσαν πολύ χρόνο και πλέον να αντιµετωπίσουν νέες προκλήσεις που σχετίζονται µε την διαχείριση του cloud computing. Μπορούν να αναλαµβάνουν καθήκοντα προστιθέµενης αξίας όπως η εξυπηρέτηση πελατών.. Αυτό συµβαίνει στην περίπτωση που οι πάροχοι των υπηρεσιών cloud είναι υπεύθυνοι για την συντήρηση των ΙΤ υποδοµών. Οι προγραµµατιστές επωφελούνται από την µετάβαση στο cloud computing διότι πλέον µπορούν να ασχοληθούν µε την υποστήριξη του πληροφοριακού συστήµατος, αναλαµβάνοντας π.χ. την παρακολούηση της απόδοσης του συστήµατος (system performance). Τα τµήµατα του marketing και των πωλήσεων µπορούν επίσης να επωφεληθούν από την µετάβαση στο cloud computing, προσφέροντας νέα προϊόντα και υπηρεσίες που ανταποκρίνονται στις ανάγκες των πελατών για ευελιξία.
2. Για µια επιχείρηση όπου η τεχνολογία των πληροφοριών βρίσκεται στον πυρήνα των επιχειρηµατικών της δραστηριοτήτων A. Ευκαιρίες : ΛΟΓΟΙ ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ ΣΤΟ CLOUD Ευκαιρίες ανάπτυξης νέων δεξιοτήτων: - Οι µηχανικοί πληροφορικής θα διαχειριστούν τεχνολογίες του µέλλοντος και θα εξασκηθούν στην διαχείριση και διοίκηση cloud υπηρεσιών. - Τα τµήµατα του marketing και των πωλήσεων θα αποκτήσουν εµπειρία στην ανάπτυξη και παρουσίαση νέων προϊόντων και υπηρεσιών. ιαχείριση πόρων/εξοπλισµού: Στο περιβάλλον του cloud computing, εστιάζουµε περισσότερο στην λειτουργικότητα και στην απόδοση του συστήµατος και των υπηρεσιών παρά στις τεχνικές προδιαγραφές του εξοπλισµού που χρησιµοποιείται. Το υλικό και οι πόροι δύναται να αλλάξουν και να βελτιωθούν. εν χρειάζεται να γνωρίζεις όλες τις τεχνικές λεπτοµέρειες που σχετίζονται µε τους δοµικούς πόρους και την εξέλιξή τους.
2. Για µια επιχείρηση όπου η τεχνολογία των πληροφοριών βρίσκεται στον πυρήνα των επιχειρηµατικών της δραστηριοτήτων A. Ευκαιρίες : ΛΟΓΟΙ ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ ΣΤΟ CLOUD Άµεση προσαρµογή και καινοτοµία : Η εγκατάσταση των διακοµιστών (servers) απαιτεί από µερικά λεπτά έως µερικές µέρες. Μπορείς να επιλέξεις ένας µείγµα τεχνολογιών και υποδοµών που ανταποκρίνονται στις ιδιαίτερες απαιτήσεις και σκοπούς της επιχείρησης. Η αγορά αποβάλλει γρήγορα τις µη καινοτοµικές και µη βιώσιµες πρωτοβουλίες. Αποτελεσµατικότητα: Οι πόροι του cloud computing δεν εξαρτώνται από συσκευές και δεν συνδέονται µε συγκεκριµένη τοποθεσία. εν χρειάζεται πλέον ένας αφιερωµένος server αποκλειστικά για κάθε εφαρµογή, οι εικονικοποιηµένοι πόροι µπορεί να βρίσκονται οπουδήποτε.
ΛΟΓΟΙ ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ ΣΤΟ CLOUD 2. Για µια επιχείρηση όπου η τεχνολογία των πληροφοριών βρίσκεται στον πυρήνα των επιχειρηµατικών της δραστηριοτήτων B. Εµπόδια Αλλαγές: Οι τεχνικοί πληροφορικής θα πρέπει να αναπτύξουν νέες δεξιότητες και να εξοικειωθούν µε τις αλλαγές στα εργαλεία ανάπτυξης. Η φύση της εργασίας τους µπορεί να µετασχηµατιστεί ριζικά. Απώλεια ισχύος και πόρων: : Ο πρώτος κίνδυνος σχετίζεται µε την ενδεχόµενη µείωση του προσωπικού εξαιτίας την ανάθεσης καθηκόντων και λειτουργιών στον πάροχο υπηρεσιών cloud. Απώλεια ή καταστροφή δεδοµένων: Ο κίνδυνος αφορά στην απώλεια δεδοµένων εξαιτίας προβληµάτων που ενδεχοµένως να προκύψουν από την διαχείριση διάφορων λειτουργιών του cloud computing, από την απώλεια των αντιγράφων ασφαλείας ή από την διαγραφή δεδοµένων. Η γεωγραφική διασπορά των δεδοµένων σε διαφορετικά κέντρα επεξεργασίας δυσκολεύει τον εντοπισµό και την συγκέντρωση των επιµέρους πληροφοριών.
ΛΟΓΟΙ ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ ΣΤΟ CLOUD 2. Για µια επιχείρηση όπου η τεχνολογία των πληροφοριών βρίσκεται στον πυρήνα των επιχειρηµατικών της δραστηριοτήτων B. Εµπόδια Κακόβουλη χρήση: Ο κίνδυνος της µη εξουσιοδοτηµένης ή εσφαλµένης εξουσιοδοτηµένης πρόσβασης στα δεδοµένα πρέπει να ληφθεί σοβαρά υπ όψιν. Ένα λάθος σε αυτό το επίπεδο µπορεί να προκαλέσει προβλήµατα στην διαχείριση των δικαιωµάτων χρήσης, µε κάποιον να λαµβάνει δικαίωµα πρόσβασης σε δεδοµένα ενώ κανονικά δεν θα έπρεπε. Προβλήµατα: πρόσβαση σε και διάχυση ευαίσθητων προσωπικών δεδοµένων ή απώλεια και καταστροφή δεδοµένων.
ΛΟΓΟΙ ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ ΣΤΟ CLOUD 2. Για µια επιχείρηση όπου η τεχνολογία των πληροφοριών βρίσκεται στον πυρήνα των επιχειρηµατικών της δραστηριοτήτων B. Εµπόδια ιεπαφές προγραµµατισµού εφαρµογών (APIs) & συστήµατα διεπαφής (interfaces): Οι διεπαφές προγραµµατισµού εφαρµογών πρέπει να είναι ασφαλείς διότι είναι απαραίτητες στην παροχή, διαχείριση, ενορχήστρωση και παρακολούθηση των διαδικασιών-λειτουργιών που εκτελούνται. Είναι εποµένως ζωτικής σηµασίας τα συστήµατα διεπαφής να περιλαµβάνουν λειτουργίες πιστοποίησης χρηστών, ελέγχου πρόσβασης, κρυπτογράφησης δεδοµένων και παρακολούθησης λειτουργιών.