ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΓΚΡΙΚΟ ΕΠΙΠΕΔΟ Γ1 ΓΙΑ ΠΑΙΔΙΑ ΑΠΟ 8 ΕΩΣ 15 ΕΤΩΝ Γενικοί Εκπαιδευτικοί Στόχοι Ο μαθητής πρέπει να έχει την ικανότητα να κατανοεί και να χρησιμοποιεί την Γκρίκο σε τέτοιο βαθμό, ώστε να μπορεί να ανταποκρίνεται γλωσσικά σε καταστάσεις στις οποίες είναι πολύ πιθανόν να εμπλακεί. Πιο συγκεκριμένα πρέπει να μπορεί: να κάνει τις πρακτικές συναλλαγές της καθημερινής ζωής Simmèri o postièri èfere mia rrakkomandàta so spìti-mu. Ìsane nan gramma a ttin IMPS ce elle ka i màna-mu tèssarus chronus ampì èpike plo ppodhu ssordu atse cinu ka iche na piài ce, arte, tus telone ampì. Arte ivò pao so kkommercialìsta na mus pieghètsi pos istèone ta pràmata. να δημιουργεί και να διατηρεί φιλικές επαφές με άλλα άτομα So ttelèfono. - Pronto Anna, ime o Jorgi, ti kanni? - Ìstèo kalì! Isù pos itèi? - Puru ivò steo kalò! Su telefonèo na s arotìso an ìtele na pame antàma si ttalassa avri. - Umme, isòzome pai. Ο μαθητής πρέπει να έχει την ικανότητα να καταλαβαίνει ευρύ φάσμα κειμένων προφορικού ή γραπτού λόγου. Πρέπει να είναι σε θέση να συνοψίζει πληροφορίες από διάφορες προφορικές ή γραπτές πηγές. Επίσης πρέπει να έχει την ικανότητα να εκφράζεται αυθόρμητα, χωρίς να χρειάζεται χρόνο για αναζήτηση των σωστών εκφράσεων. Γενικά, πρέπει να μπορεί να χρησιμοποιεί τη γλώσσα ευέλικτα και αποτελεσματικά. Πρέπει να μπορεί να εκφράζεται πάνω σε διάφορα θέματα με σαφήνεια, δομή, λεπτομέρεια, χρησιμοποιώντας με αυτοπεποίθηση συνδετικούς και συνεκτικούς γλωσσικούς μηχανισμούς. Ειδικοί Εκπαιδευτικοί Στόχοι Κατανόηση προφορικού λόγου Ο μαθητής πρέπει να έχει την ικανότητα να καταλαβαίνει κάθε είδος προφορικού λόγου, ακόμη και όταν παράγεται σε γρήγορο ρυθμό, να εκμαιεύει πληροφορίες και υπονοούμενα από συζητήσεις που μπορεί να περιέχουν άγνωστα θέματα και στις οποίες μπορεί να εμπλέκονται αρκετοί ομιλητές που επικοινωνούν με κανονικό ρυθμό ομιλίας. 1
παρακολουθεί συζητήσεις και να αναγνωρίζει τις διάφορες ενότητες μιας ομιλίας, όπως βασικές ιδέες, επιχειρηματολογία, υπόθεση, παραδείγματα, γενίκευση, συμπεράσματα αλλά και τη σχέση που υπάρχει μεταξύ τους. Pedia, sìmmeri sas leo pos e nna kàmete na meràsete ton diskòrso, cioè na distinguètsete ti frase principàle, tus argomèntu, tus kasu ce ti konklusiùna. Per esèmpiu analizètsete tutti frase: O Jorgi ce i Anna pane si ttàlassa is Derentò, na kàmone to bagno. Is Derentò affruntèone tin Elena, i kiatèra tu Pavlu. Me cini ijavènnone mian òrian ghiurnàta ce annorìzone puru mia kkiatèra Amerikàna ka ìrte na kami tes vakàntse sin Itàlia. αναγνωρίζει τις προθέσεις του ομιλητή /συνομιλητή, αστεϊσμούς, παρεμβολές και παρεκκλίσεις, προειδοποιήσεις, συστάσεις, απειλές, να αντιλαμβάνεται και να αντιμετωπίζει σε μεγάλο βαθμό ευφημισμούς, ειρωνεία και μεταφορική χρήση της γλώσσας. An de ppai àrtena aputtù su sirno mia llattèa amesa ses anke ce su kanno na torìsi t astèria apanukàtu. συμπεραίνει τη σημασία άγνωστων λέξεων από τα συμφραζόμενα και να χρησιμοποιεί παραγλωσσικά στοιχεία (γκριμάτσες, χειρονομίες κτλ.). Oh! Ja-mu Tumasi!!! Oh Christè-mmu!!! Jeee!! Christè-mmu!!! Buuh!!! Jeh!!! Nnaaaah!!! Makarò-ssu!!! παρακολουθεί ταινίες ή θεατρικές παραστάσεις. Tuso filmi ene pròpria òrio jatì ifènete san dokumentàrio, però is emèna mu piacèi plo ppoddhì na pao so tteàtro. Κατανόηση γραπτού λόγου Ο μαθητής πρέπει να έχει την ικανότητα να διαβάζει σχεδόν όλες τις μορφές γραπτού λόγου, συμπεριλαμβανομένων άρθρων, λογοτεχνικών κειμένων, να καταλαβαίνει πληροφορίες και ιδέες και να παρακολουθεί τις απόψεις που εκφράζει ο συγγραφέας. διαβάζει σύγχρονη πεζογραφία και να καταλαβαίνει άρθρα και αναφορές σχετικά με προβλήματα στα οποία ο συγγραφέας εκφράζει τις απόψεις του. Tuso libbro ene na sprin difficìlo na t anoìsi jatì o autòre grafi me loja tèknika. 2
διακρίνει τις κύριες ιδέες και πληροφορίες από τις λιγότερο σημαντικές, να χρησιμοποιεί τα συμφραζόμενα για να κατανοήσει τη σημασία άγνωστων λέξεων, να αναγνωρίζει μεταφορικά νοήματα ή νοήματα που «κρύβονται» πίσω από τα γραφόμενα. Ja olu istàzi Pascha ce As Martino, ja mena è ppanta tos apetammèno. I òrnita kanni t aggò ce tu gaddhu tu cei o kolo. κάνει χρήση διάφορων βοηθημάτων, όπως λεξικά, λεξιλόγια, βιβλία γραμματικής, εγκυκλοπαίδειες, ηλεκτρονικά μέσα και άλλο βοηθητικό υλικό που μπορεί να υπάρχει. Apànu son vokabolàrio atse Griko ìvvrika tutta loja: amartìa, plamma, plaùna, jumàtso, melòcha, màlatro, prikàta, tsandùkula, frea, arùdi. Παραγωγή γραπτού λόγου Ο μαθητής πρέπει να έχει την ικανότητα να γράφει κείμενα τα οποία χαρακτηρίζονται από σαφήνεια και γλωσσική ευχέρεια και τα οποία περιλαμβάνουν περιγραφές, αφηγήσεις, έκθεση ιδεών, περιλήψεις προτάσεις με πειστικά επιχειρήματα. γράφει γράμματα, αναφορές, στα οποία να παρουσιάζει ένα θέμα με αποτελεσματική λογική δομή, με άνεση, χρησιμοποιώντας με ακρίβεια συντακτικές και μορφολογικές δομές. Karo Jòrgi, pos istèi? Ti kanni i mana-su? Ivò istèo kalì, ma, apu satte itàrassa na pao is Milàna na studiètso, echo panta malesciàna jatì mu mankèi isù ce i Chora (Sternatia). Ti leonè si Cchora? I zoì ene panta i stessa? Kanni tsicchra? Ittù is Milàna kanni poddhì tsicchra ce echi panta camùla. Sa vràdia en igghènno kuàsi mai jatì e nna studiètso. Prottè so vradi ipìrta so cìnema me tin Anna ce torìsamo nan òrio ffilmi. Ses vakànze tu Paschàtu èrkome mian addhomàta si Cchora. Ivò se pensèo panta. Ma isù me pensèi kammìa fforà? Jatì en èrkese na statì deka mere ittù is Milàna me mena? Arte se cheretò ce se filò me oli tin agàpi-mu. Sta-su kalò. I Marina-su. χρησιμοποιεί κατάλληλους υφολογικούς τρόπους και ένα ικανοποιητικό φάσμα εννοιών με χρήση ιδιωματικών εκφράσεων και ειδικού λεξιλογίου που επιτρέπουν μεγαλύτερη 3
ακρίβεια στην απόδοση σημασιολογικών αποχρώσεων. Το περιεχόμενο πρέπει να είναι οργανωμένο αποτελεσματικά. Poddhì llavoro iche i tabbakkìna, polemònta ton dabbàkko me ti chèra, to santujàka ce ti zagovìna, ti perustìtsa, j oli tin imèra. En ìsoze kantètsi, nde milìsi, en ìsoze fai na spri tsomì, en ìsoze pai na katùrisi, a tto llavòro en ìsoze sistì. Na refiatètsi en iche to ccerò, jatì o polemìsi isa ppoddhì ce manèchà to rrushio, to pprikò, a tton dabbàkko, iche na kustì. Tuse ghinèke pu isa ttabbakkìne, poddhì ipolemìsan si zoì, ja tuo arrikordàte panta ine, me oli ti kkardìa ce ti tsichì. (Strofe tratte dalla Poesia di Giorgio Vincenzo Filieri Polemònta si ffràbbika a tse tabbàkko cfr. La Storia costruita a cura di G. De Santis, G. V. Filieri, E. Imbriani; 2009, p. 22). Παραγωγή προφορικού λόγου Ο μαθητής πρέπει να έχει την ικανότητα να παίρνει μέρος σε συζητήσεις και συνομιλίες και να είναι εξοικειωμένος με ιδιωματικές εκφράσεις και ιδιωτισμούς. Πρέπει να μπορεί να παρουσιάζει με σαφήνεια και ροή λόγου περιγραφές (γεγονότων, προσωπικών εμπειριών, προϊόντων κτλ.), διηγήσεις, να δίνει ορισμούς, περιλήψεις (βιβλίων, άρθρων, μιας ταινίας κτλ.), να αναπτύσσει ένα επιχείρημα σε ύφος κατάλληλο προς τα συμφραζόμενα με αποτελεσματική λογική δομή. Πρέπει να μπορεί να ανταλλάσσει πληροφορίες με μεγάλη ακρίβεια, να εκφράζει τις απόψεις του με συνοχή και σαφήνεια, να εκφράζει συμπεράσματα, ποικιλία συναισθημάτων, προθέσεις, σχέδια, αποφάσεις, υποχρεώσεις, προειδοποιήσεις, υποσχέσεις, απόψεις, όνειρα κτλ. Καταστάσεις Επικοινωνίας 4
Σ αυτό το επίπεδο ο μαθητής πρέπει να έχει την ικανότητα να ανταποκρίνεται σε όλες τις καταστάσεις επικοινωνίας οι οποίες έχουν περιγραφεί στα προηγούμενα επίπεδα και επιπλέον να είναι σε θέση να τις χειρίζεται, όταν αυτές παρουσιάζουν ένα πρόβλημα ή παίρνουν μια αναπάντεχη τροπή. ανταποκρίνεται σε απρόβλεπτες καταστάσεις, με τις οποίες δεν έχει προηγούμενη εξοικείωση και οι οποίες προκύπτουν αναπάντεχα. Poooh!!! Iklàstisa ta petàja a tti bbiciklètta ce arte pos kanno? Istèo tèssarus kilòmetru makrà a tto spiti-mu. Ti e nna kamo? en echo manku to telefonìno me mena. Arte meno na spri ce an ghiavìki kanèna ka annorìzo, kanno na m afitìsi. συμπεριφέρεται σύμφωνα με τις κοινωνικές συνήθειες του τόπου που διαμένει και να ασκεί ανάλογη κοινωνική συμπεριφορά. Ivò askònnome a tto gratti alle 7,30, ikànno kolaziùna, poi ipao si skola ce kanno pente ore atse leziùna. Motte igghènno a tti skola, jurìzo essu, itròo ce poi ipào na kamo tus kòmpitu. So vradi pao si ppalèstra ce steo dio ore kànnonta allenamènto fisico. Poi, motte jurìzo a tti ppalèstra, itròo mia ppagnottìna, itorò na filmi ce, motte mu kalèi o inno, pao na ploso. Ο υποψήφιος ως οικοδεσπότης ή ως προσκεκλημένος πρέπει να είναι σε θέση να δέχεται τους καλεσμένους του ή να πηγαίνει στο χώρο που είναι προσκεκλημένος και να φέρεται σύμφωνα με τους κοινωνικούς κανόνες ( να δέχεται ή να προσφέρει δώρα κτλ.) και να εμπλέκεται σε συζητήσεις εκφράζοντας τις απόψεις του πάνω σε προσωπικά ή κοινωνικά θέματα ή γύρω από θεματικές περιοχές, όπως διασκέδαση, χόμπι, πολιτιστικά δρώμενα κτλ. Kalosìrte so spìti-mu emba chàtiso / chàscione àggalo to kkappòtto ti teli na pi? - Su kanno na kkafè itèli mia Koka kola? Ivò su efera dio pasticciòttu kalissòrta ti mu lei atse òrio? Ipìrte so tteàtro? Melètise to llibbro tu Jorgi? ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ Το λεξιλόγιο που πρέπει να κατέχει και να χειρίζεται με ευχέρεια ο υποψήφιος περιλαμβάνει λέξεις, φράσεις και εκφράσεις που είναι ανάλογες προς τις καταστάσεις επικοινωνίας και τη γλωσσική ικανότητα που πρέπει να επιδείξει ο μαθητής. Ακόμη πρέπει να έχει καλή γνώση ιδιωματικών εκφράσεων. Φωνητική Ο υποψήφιος αυτού του επιπέδου πρέπει να προσπαθεί να πλησιάσει την προφορά των φυσικών ομιλητών και σε αυτό θα τον βοηθήσει αν προσέξει κάποιες ποικιλίες στην προφορά και ιδιαίτερα σε φαινόμενα όπως αφομοιώσεις και αποβολές, που συμβαίνουν κυρίως στα όρια λέξεων σε συνεχή λόγο. 5
Κοινωνιοπολιτισμικά Στοιχεία Η εγρήγορση ως προς τις κοινωνιοπολιτισμικές διαφορές μεταξύ της κοινωνίας της Grecìa Salentina και της κοινωνίας της ιδιαίτερης πατρίδας του υποψηφίου, είναι απαραίτητη για την επιτυχή επικοινωνία του υποψηφίου με φυσικούς ομιλητές της γλώσσας. Οι διαφορές αυτές έχουν σχέση με την καθημερινή ζωή (ώρες γευμάτων, διακοπές, ώρες μελέτης κτλ.), συνθήκες διαβίωσης, διαπροσωπικές σχέσεις (τυπικότητα /οικειότητα στις φιλικές σχέσεις), βασικές αξίες και στάσεις (παράδοση, εθνική ταυτότητα, θρησκεία κτλ.). 6