Διάταξη Θεματικής Ενότητας SDM511 / Θεωρητική Θεμελίωση της Συνεχιζόμενης Εκπαίδευσης και Δια Βίου Μάθησης Σχολή ΣΑΚΕ Σχολή Ανθρωπιστικών και Κοινωνικών Επιστημών Πρόγραμμα Σπουδών SDM Συνεχιζόμενη Εκπαίδευση και Δια βίου Μάθηση Θεματική Ενότητα SDM511 Θεωρητική Θεμελίωση της Συνεχιζόμενης Εκπαίδευσης και Δια Βίου Μάθησης Επίπεδο Προπτυχιακό Μεταπτυχιακό Γλώσσα Διδασκαλίας Τύπος Διδασκαλίας Ελληνική Εξ αποστάσεως Μάστερ Διδακτορικό Τύπος Θεματικής Ενότητας Υποχρεωτική Επιλογής Αριθμός Ομαδικών Συμβουλευτικών Συναντήσεων Αριθμός Εργασιών 2 Υπολογισμός Τελικής Βαθμολογίας Αριθμός Ευρωπαϊκών Πιστωτικών Μονάδων (ECTS) 15 Σύνολο Φυσική Παρουσία Τηλεσυναντήσεις 5 2 3 Εργασίες Τελικές Εξετάσεις 40 % 60 % Περιγραφή Θεματικής Ενότητας Στόχος της Θεματικής Ενότητας SDM 511 είναι η θεωρητική θεμελίωση της Συνεχιζόμενης Εκπαίδευσης και Διά Βίου Μάθησης. Ειδικότερα, η κατανόηση από τους φοιτητές των σχετικών όρων και του ερμηνευτικού πλαισίου μέσα στο οποίο αναδύθηκαν, της μεταξύ τους σχέσης, της ιστορικής εξέλιξης του θεσμού και των παραγόντων που συνέβαλαν στη διαμόρφωσή του. Εξετάζεται, επίσης, ο ρόλος πολλών διεθνών οργανισμών, που για μεγάλο χρονικό διάστημα προσδιόρισαν το περιεχόμενο και τα χαρακτηριστικά του θεσμού της συνεχιζόμενης εκπαίδευσης και έπαιξαν σημαντικό ρόλο στη διάχυση της ιδέας της διά βίου μάθησης, όπως και ο ρόλος της μεταβιομηχανικής κοινωνίας και της κοινωνίας της γνώσης στην ανάπτυξη του θεσμού της συνεχιζόμενης εκπαίδευσης. Δίνεται έμφαση στη σημασία της θεωρίας για την επιστημονική συγκρότηση του πεδίου, και στη σύνδεση της θεωρίας με την πράξη, και παρουσιάζονται οι βασικές θεωρίες συνεχιζόμενης εκπαίδευσης, δια βίου μάθησης, εκπαίδευσης ενηλίκων και οι βασικοί εκπρόσωποί τους. Περιγράφεται η ιστορική εξέλιξη του πεδίου στην Ελλάδα και στην Κύπρο με έμφαση στο θεσμικό, οργανωτικό και χρηματοδοτικό πλαίσιο, καθώς και η συμβολή της συνεχιζόμενης εκπαίδευσης/εκπαίδευσης ενηλίκων στην αντιμετώπιση κοινωνικών προβλημάτων και οικονομικών προκλήσεων στις δυο χώρες. Εξετάζονται ο ρόλος της επικοινωνίας στις ομάδες ενηλίκων εκπαιδευομένων, τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά των ειδικών ομάδων ενηλίκων, και ο ρόλος, οι γνώσεις, στάσεις και δεξιότητες του εκπαιδευτή της ΔιάταξηΘεματικήςΕνότητας_SDM 511 1
συνεχιζόμενης εκπαίδευσης, εκπαίδευσης ενηλίκων. Τέλος έμφαση δίνεται σε δυο πολύ βασικά ζητήματα: αυτό της επαγγελματοποίησης και εκπαίδευσης του εκπαιδευτή και της διασφάλισης ποιότητας στην συνεχιζόμενη εκπαίδευση-εκπαίδευση ενηλίκων. Προαπαιτούμενες Θεματικές Ενότητες - - Σύνθεση Βαθμολογίας Τρόπος Αξιολόγησης Εβδομαδιαία Μελέτη (14 εβδομάδες * ~ 20 ώρες μελέτης) (2 εβδομάδες * ~ 30 ώρες μελέτης) Βαρύτητα στον τελικό βαθμό Φόρτος εργασίας Ώρες ECTS 0 % ~275-~330 11 Εργασία 1 20 % ~50-~60 2 Εργασία 2 20 % ~50-~60 2 Τελική/Επαναληπτική Εξέταση 60 % 3 - Σύνολο 100% ~375-~450 15 Κανονισμοί Βαθμολογίας και Τρόποι Αξιολόγησης Ένας/Μια φοιτητής/-τρια βαθμολογείται με 10, αν συγκεντρώσει το 100% της πιθανής βαθμολόγησης. Ένας/Μια φοιτητής/-τρια βαθμολογείται με 9, αν συγκεντρώσει το 90% της πιθανής βαθμολόγησης, δηλαδή, 90%*10=9, και ούτω καθεξής. Βαθμός επιτυχίας (Passing rate) 50% Εργασιών, Δικαίωμα συμμετοχής στις τελικές εξετάσεις μιας Θ.Ε. έχουν οι φοιτητές/-τριες που κατοχύρωσαν αθροιστικά τον ελάχιστο απαιτούμενο βαθμό (>=50%) στις γραπτές εργασίες. 50% Τελικής εξέτασης Αν ένας/μια φοιτητής/-τρια συγκεντρώσει βαθμολογία με δεκαδικό ψηφίο, τότε αυτό στρογγυλεύεται στην πλησιέστερη μισή μονάδα. ΔιάταξηΘεματικήςΕνότητας_SDM 511 2
Κύριες δεξιότητες που θα πρέπει να αναπτυχθούν Ο/Η φοιτητής/-τρια που θα ολοκληρώσει επιτυχώς την εν λόγω Θεματική Ενότητα, αναμένεται ότι θα είναι σε θέση να: Προσδιορίζει και οριοθετεί θεωρητικά ζητήματα της συνεχιζόμενης εκπαίδευσης, διά βίου μάθησης και εκπαίδευσης ενηλίκων. Γνωρίζει την ιστορική εξέλιξη του θεσμού της συνεχιζόμενης εκπαίδευσης και διά βίου μάθησης και τους παράγοντες που συνέβαλαν στη διαμόρφωσή τους. Κατανοεί το ρόλο της μεταβιομηχανικής κοινωνίας και της κοινωνίας της γνώσης στην ανάπτυξη των θεσμών της συνεχιζόμενης εκπαίδευσης και διά βίου μάθησης. Κατανοεί τη σημασία της θεωρίας στη συνεχιζόμενη εκπαίδευση και τη σύνδεσή της με την εκπαιδευτική πράξη. Εξοικειώνεται με τις βασικές θεωρίες της συνεχιζόμενης εκπαίδευσης, διά βίου μάθησης, εκπαίδευσης ενηλίκων και τους βασικούς εκπροσώπους τους. Γνωρίζει το πλαίσιο ανάπτυξης της συνεχιζόμενης εκπαίδευσης, διά βίου μάθησης και εκπαίδευσης ενηλίκων στην Ελλάδα και στην Κύπρο. Κατανοεί τη σημασία της επικοινωνίας στις ομάδες ενηλίκων εκπαιδευομένων και τα χαρακτηριστικά των ειδικών ομάδων ενηλίκων. Γνωρίζει το ρόλο, τις δεξιότητες, γνώσεις και στάσεις του εκπαιδευτή ενηλίκων και τα θέματα που αφορούν στην επαγγελματοποίηση του. Εξοικειώνεται με τα θέματα που αφορούν στη διασφάλιση ποιότητας στην συνεχιζόμενη εκπαίδευση-εκπαίδευση ενηλίκων. Αναμενόμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα Ο/Η φοιτητής/-τρια που θα ολοκληρώσει επιτυχώς την εν λόγω Θεματική Ενότητα, αναμένεται ότι θα είναι σε θέση να: Γνώση (Knowledge) Εξοικειώνεται με τις έννοιες διά βίου μάθηση, συνεχιζόμενη εκπαίδευση, εκπαίδευση ενηλίκων, τυπική και μη τυπική μάθηση, άτυπη μάθηση, αρχική και συνεχιζόμενη επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση, κοινωνία της μάθησης. Αποκτά γνώση του ερμηνευτικού πλαισίου μέσα στο οποίο προσδιορίζονται οι πιο πάνω έννοιες. Αποκτά γνώση των κοινωνικο-οικονομικών προϋποθέσεων που οδήγησαν στη συγκρότηση του θεσμού της εκπαίδευσης ενηλίκων. Αποκτά γνώση των διεθνών οργανισμών που παίζουν πρωτεύοντα ρόλο στη διαμόρφωση πολιτικών για τη συνεχιζόμενη εκπαίδευση και διά βίου μάθηση. Αποκτά γνώση των βασικών θεωριών συνεχιζόμενης εκπαίδευσης, διά βίου μάθησης και εκπαίδευσης ενηλίκων και των βασικών εκπροσώπων τους. Αποκτά γνώση για το ρόλο, τις γνώσεις, δεξιότητες και στάσεις του εκπαιδευτή ενηλίκων και για την επαγγελματοποίησή του. Αποκτά γνώση για το θεσμικό και οργανωτικό πλαίσιο της συνεχιζόμενης εκπαίδευσης στην Ελλάδα και στην Κύπρο και των φάσεων της εξέλιξής τους. Αποκτά γνώση για το ρόλο της επικοινωνίας στις ομάδες ενηλίκων εκπαιδευομένων και των χαρακτηριστικών των ειδικών ομάδων ενηλίκων. Εξοικειώνεται με τις διαδικασίες διασφάλισης ποιότητας στην συνεχιζόμενη εκπαίδευση-εκπαίδευση ενηλίκων. Κατανόηση (Comprehension) ΔιάταξηΘεματικήςΕνότητας_SDM 511 3
Κατανοεί το ερμηνευτικό πλαίσιο μέσα στο οποίο προσδιορίζονται οι έννοιες διά βίου μάθηση, συνεχιζόμενη εκπαίδευση, εκπαίδευση ενηλίκων, τυπική και μη τυπική μάθηση, άτυπη μάθηση, αρχική και συνεχιζόμενη επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση, κοινωνία της μάθησης. Κατανοεί το ιστορικό πλαίσιο μέσα στο οποίο εξελίσσεται το πεδίο της συνεχιζόμενης εκπαίδευσης και διά βίου μάθησης και τους κυριότερους παράγοντες που συμβάλουν στη διαμόρφωσή τους. Κατανοεί την έννοια του υπερεθνικού εκπαιδευτικού χώρου καθώς και τις έννοιες της εκπαιδευτικής διακυβέρνησης των εργαλείων και πρακτικών διακυβέρνησης στον χώρο της συνεχιζόμενης εκπαίδευσης. Κατανοεί την επίδραση ιστορικών παραγόντων στη μετεξέλιξη και διαφοροποίηση των λειτουργιών της εκπαίδευσης ενηλίκων. Κατανοεί τις έννοιες του ανθρωπισμού, του πραγματισμού, του συμπεριφορισμού καθώς και τον τρόπο με τον οποίο επηρεάζουν τη διαμόρφωση θεωριών στο συγκεκριμένο επιστημονικό πεδίο. Κατανοεί την έννοια της ενηλικίωσης και τα χαρακτηριστικά του ενήλικου ατόμου. Κατανοεί το ρόλο της επικοινωνίας και τα χαρακτηριστικά της αποτελεσματικής επικοινωνίας στο πλαίσιο της εκπαίδευσης ομάδων ενηλίκων, αλλά και ειδικών ομάδων ενηλίκων. Κατανοεί το ρόλο του εκπαιδευτή ενηλίκων, καθώς και τις γνώσεις, τις δεξιότητες αλλά και τις στάσεις που απαιτούνται για να καταστεί αποτελεσματικός στο έργο του. Εφαρμογή (Application) Νοηματοδοτεί τις έννοιες-κλειδιά. Διαφοροποιεί την αρχική (σχολική) από τη συνεχιζόμενη εκπαίδευση. Εφαρμόζει το μοντέλο των τεσσάρων επιπέδων του F. Schulz von Thun The four ears model (communication square). Εφαρμόζει τη χρήση της ομάδας σε ένα πρόγραμμα Συνεχιζόμενης Εκπαίδευσης Εκπαίδευσης Ενηλίκων. Εφαρμόζει καλές πρακτικές για αποτελεσματική επικοινωνία σε ομάδες ενηλίκων εκπαιδευομένων. Αποκτά το ρόλο του αποτελεσματικού εκπαιδευτή σε ένα πρόγραμμα Συνεχιζόμενης Εκπαίδευσης Εκπαίδευσης Ενηλίκων. Εφαρμόζει τις θεωρίες για την προσέγγιση των ενηλίκων εκπαιδευομένων. Εφαρμόζει διαδικασίες διασφάλισης ποιότητας ως σχεδιαστής προγραμμάτων, εκπαιδευτής, αξιολογητής, στέλεχος φορέων εκπαίδευσης και κατάρτισης. Ανάλυση (Analysis) Αναλύει τις βασικές λειτουργίες της συνεχιζόμενης εκπαίδευσης. Αναλύει τους παράγοντες που έχουν να κάνουν με τα δομικά χαρακτηριστικά του εκπαιδευτικού συστήματος μια χώρας, τις εκπαιδευτικές, ιστορικές και πολιτισμικές παραδόσεις, αλλά και άλλους ισχυρούς παίκτες που προωθούν σε μια συγκεκριμένη ιστορική στιγμή την ιδέα της διά βίου μάθησης σε εθνικό επίπεδο. Αναλύει τις κοινωνικο-οικονομικές και επιστημονικο-τεχνολογικές εξελίξεις και πολιτικές αλλαγές που επηρέασαν σε σημαντικό βαθμό την ανάπτυξη της συνεχιζόμενης εκπαίδευσης και της διά βίου μάθησης. Αναλύει τις μεγαλύτερες προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο θεσμός της εκπαίδευσης ενηλίκων και της διά βίου μάθησης στην Ελλάδα και στην Κύπρο σήμερα. ΔιάταξηΘεματικήςΕνότητας_SDM 511 4
Αναλύει τους ρόλους που υιοθετούν οι εκπαιδευόμενοι σε μια ομάδα ενηλίκων και αναγνωρίζει τη δυναμική που αναπτύσσεται εντός της ομάδας. Αναλύει το ρόλο του εκπαιδευτή ενηλίκων με βάση τις διάφορες θεωρητικές προσεγγίσεις. Αναλύει την επίδραση της αποτελεσματικής επικοινωνίας σε μια ομάδα ενηλίκων εκπαιδευομένων. Σύνθεση (Synthesis) Συγκρίνει ομοιότητες και διαφορές μεταξύ διαφορετικών χωρών στην πολιτική ρητορική και εκπαιδευτική πρακτική αναφορικά με τη διά βίου μάθηση. Επιχειρεί την αιτιολόγηση και τεκμηρίωση της θετικής συμβολής της συνεχιζόμενης εκπαίδευσης και της διά βίου μάθησης στην αντιμετώπιση των σύγχρονων προκλήσεων της μεταβιομηχανικής κοινωνίας. Επιχειρεί διεπιστημονική προσέγγιση για τη σύνδεση των θεωριών με την εκπαιδευτική πράξη. Συγκρίνει και συνθέτει τις διαφορετικές προσεγγίσεις στη διαμόρφωση θεωριών μάθησης (ανθρωπιστική, συμπεριφορική, ψυχοκοινωνική-γνωστική), καθώς και τους βασικούς εκπροσώπους των παραπάνω προσεγγίσεων. Συγκρίνει και συνθέτει τις βασικές θεωρίες στην εκπαίδευσης ενηλίκων και τους θεωρητικούς που τις ανέπτυξαν. Συγκρίνει και οριοθετεί τις φάσεις της εξέλιξης της εκπαίδευσης ενηλίκων στην Ελλάδα και στην Κύπρο. Συγκρίνει και αναλύει τους παράγοντες που αυξάνουν την αποτελεσματικότητα των προγραμμάτων για ειδικές ομάδες ενηλίκων και τη διασύνδεσή τους με την αγορά εργασίας. Αξιολόγηση (Evaluation) Αξιολογεί από πού προκύπτουν οι σύγχρονες ανάγκες για συνεχιζόμενη εκπαίδευση και διά βίου μάθηση. Αξιολογεί τη μεθοδολογία που χρησιμοποιούν η Ε.Ε. και ο Ο.Ο.Σ.Α. στη χάραξη εκπαιδευτικών στρατηγικών. Αξιολογεί το ρόλο της ομάδας στην εκπαίδευση ενηλίκων. Αξιολογεί κριτικά μια θεωρία λαμβάνοντας υπόψη τον χρόνο, τον τόπο και το κοινωνικο-οικονομικό πλαίσιο εντός του οποίου αναπτύχθηκε. Αξιολογεί κριτικά τις απόψεις των θεωρητικών της εκπαίδευσης ενηλίκων. Αξιολογεί τα προβλήματα που προκύπτουν από την έλλειψη επαγγελματισμού των στελεχών της συνεχιζόμενης εκπαίδευσης/εκπαίδευσης ενηλίκων. Αξιολογεί υφιστάμενα μοντέλα διασφάλισης ποιότητας στην συνεχιζόμενη εκπαίδευση-εκπαίδευση ενηλίκων. ΔιάταξηΘεματικήςΕνότητας_SDM 511 5