5o Eργαστήριο Βιολογία Φυτών Ι Αγωγοί Ιστοί
Οι μόνιμοι ιστοί κατατάσσονται σε 3 συστήματα: Σύστημα δερμικών ιστών Σύστημα αγωγών ιστών Σύστημα θεμελιωδών ιστών
ΑΚΡΑΙΑ ΜΕΡΙΣΤΟΜΑΤΑ ΤΟΥ ΕΜΒΡΥΟΥ ΒΛΑΣΤΟΥ ΡΙΖΑΣ
ΑΚΡΑΙΟ ΜΕΡΙΣΤΟΜΑ ΠΡΩΤΟΔΕΡΜΑ ΠΡΟΚΑΜΒΙΟ ΘΕΜΕΛΙΩΔΕΣ-ΜΕΡΙΣΤΟΜΑ Επιδερμίδα 1 ο γενές Ξύλωμα 1 ο γενές Φλοίωμα φλοιός εντεριώνη Εξωτερικά στρώματα του φλοιού γίνονται μεριστοματικά δεσμικό κάμβιο μεσοδέσμιο κάμβιο Φελλογόνιο κάμβιο κάμβιο Φελλός φελλόδερμα 2 ο γενέςξύλωμα 2 ο γενέςφλοίωμα 2 ο γενήςφλοιός Σύστημα Δερμικών Ιστών Σύστημα Αγωγών Ιστών Σύστημα θεμελιωδών Ιστών
ΣΥΣΤΗΜΑ ΑΓΩΓΩΝ ΙΣΤΩΝ εξυπηρετεί τη μεταφορά νερού & θρεπτικών ουσιών συνοδεύεται πάντοτε από παρεγχυματικό και στηρικτικό ιστό (σκληρέγχυμα) διατρέχει όλο το φυτικό σώμα σιφωνοστήλη πρωτοστήλη Aποτελείται από επιμήκη κυτταρικά στοιχεία που συνενώνονται σε δεσμίδες: αγωγοί ή ηθμαγγειώδεις δεσμίδες. Ηθμαγγειώδεις δεσμίδες: - σε περιφέρεια κύκλου (Δικότυλα, Γυμνόσπερμα) - άτακτα διασκορπισμένες (πολλά Μονοκότυλα) ευστήλη ατακτοστήλη Περιλαμβάνουν δύο ιστούς: - Ξύλωμα ή αγγειώδη ιστό (αγγειώδης μοίρα): Τραχεϊδες, Αγγεία, Παρεγχυματικά κ/ρα, Στηρικτικά κ/ρα (σκληρέγχυμα) - NEΡΟ & - Φλοίωμα ή ηθμώδη ιστό (ηθμώδης μοίρα, τα κυρίως μεταφορικά στοιχεία): Ηθμώδη κ/ρα, Ηθμοσωλήνες, Συνοδά κ/ρα (παρεγχ.), Παρεγχυματικά κ/ρα, Στηρικτικά κ/ρα (σκληρέχγυμα) ΘΡΕΠΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ
ΑΓΩΓΟΙ (ηθμαγγειώδεις) ΔΕΣΜΙΔΕΣ Κλειστές Ανοικτές
Α. ετερόπλευρη κλειστή Μονοκότυλου (Zea mays) 1 σκληρέγχυμα 2 συνοδό κύτταρο φλοιού 3 ηθμοσωλήνας 4 αγγείο (μεταξύλωμα) 5 ξυλώμα 6 πρωτοξύλωμα 1 σκληρέγχυμα 1 σκληρέγχυμα 2 φλοίωμα 3 κάμβιο 4 ξυλώμα 1 σκληρέγχυμα Β. ετερόπλευρη ανοικτή αγωγός δεσμίδα Δικότυλου, (Ranunculus sp.)
Ξύλωμα: τύποι αγγείων σε κατά μήκος τομή βλαστού Cucurbita sp. 1 2 3 4 1 δακτυλιόγλυπτα 2 ελικόγλυπτα 3 κλιμαλωτά 4 βοθριόγλυπτα αγγεία
ΒΛΑΣΤΟΣ μεταφέρει νερό και ουσίες από και προς τις ρίζες, τα φύλλα και τις αυξανόμενες περιοχές προσφέρει στήριξη (φύλλα που είναι τα κύρια τροφικά όργανα, άνθη που εξυπηρετούν την αναπαραγωγή προσφέροντάς τους τον κατάλληλο φωτισμό και καρπούς) αποθηκευτικό ρόλο Πρωτογενής βλαστός: αγωγούς ιστούς στηρικτικούς ιστούς παρέγχυμα
επιδερμίδα φλοιός (χλωροφυλλούχο παρέγχυμα) σκληρέγχυμα φλοίωμα ξύλωμα εντεριώνη (παρέγχυμα) προκάμβιο Βλαστός Δικότυλου (τομή)
Βλαστός Μονοκότυλου Δικότυλου Κλειστές ηθμαγγειώδεις δεσμίδες Ανοιχτές ηθμαγγειώδεις δεσμίδες
Φωτογραφίες από τα μικροσκόπια σας!
Στο Arum sp. (μονοκότυλο) θα παρατηρήσουμε διάσπαρτες κλειστές ηθμαγγειώδεις δεμίδες. Επίσης, διακρίνεται πολύ καλά η μονόστρωμη επιδερμίδα, το παρέγχυμα και περιφερειακά στήλες από κολλεγχυματικά κύτταρα που στηρίζουν τον βλαστό.
Ηθμαγγειώδης δεσμίδα δικότυλου (Pelargonium sp.)
επιδερμίδα γωνιώδες κολλέγχυμα σκληρέγχυμα φλοίωμα κάμβιο ξύλωμα σκληρέγχυμα παρεγχυματικά κύτταρα εντεριώνης
Οι ετήσιοι δακτύλιοι προκύπτουν από την εποχιακή δραστηριότητα του καμβίου Αρχή βλαστητικής περιόδου (Άνοιξη): ευρύπορα λεπτότοιχα στοιχεία ξυλώματος (αγγεία) Τέλος βλαστητικής περιόδου (Καλοκαίρι-Φθινόπωρο): στενόπορα παχύτοιχα στοιχεία ξυλώματος (αγγεία) Η επιδερμίδα καταστρέφεται κι αντικαθίσταται από το περίδερμα (παράγεται από το φελογόνιο κάμβιο) Φελλογόνιο κάμβιο: προς τα έξω φελλώδη κύτταρα προς τα μέσα φελλόδερμα κάμβιο
Φελλός Φελλογόνιο κάμβιο Φελλόδερμα Υπόλοιπο 1ογενους φλοιού Σκληρέγχυμα φλοίωμα ξύλωμα τραχεία Κάμβιο (μικρά επιμήκη κ/ρα) νεκρό φλοίωμα (νεκρά ηθμώδη κ/ρα)
1492: Columbus lands in the Americas 1776: Declaration of US independence 1917 & 1945: Tree Survives two World Wars 1969: Man lands on Moon 1489: Tree is planted by Native American 1620: Pilgrims land in Plymouth, Mass. 1861: Start of Civil War 1971: Birth Year of the IDIOT who cut down this tree!!!
κάμβιο (σε επαφή με το ξύλωμα) ρητινοφόροι αγωγοί ξύλωμα (τραχεϊδες) εντεριώνιες ακτίνες Ετήσιοι δακτύλιοι σε ξύλο γυμνόσπερμου (Pinus sp.)
Βλαστοί μεταμορφωμένοι Ριζώματα: ίρις Κόρμοι: γλαδιόλες Βολβοί: κρεμμύδι Βλαστοκόνδυλοι: πατάτα Κλαδώδια: κάκτοι Αγκάθια: λεμονιά Έλικες: κληματαριά http://www.biology4friends.org/plant-microscope-exercise.html
ΡΙΖΑ Στήριξη Απορρόφηση νερού και ανόργανων αλάτων από το έδαφος Αποταμίευση, συσσώρευση θρεπτικών υλικών Σε εγκάρσια τομή από έξω προς τα μέσα: Καλύπτρα Ριζοδερμίδα Φλοιός Κεντρικός κύλινδρος
ΡΙΖΑ Κατά μήκος τομή πρωτογενούς ρίζας Α: ζώνη επιμήκυνσης (τα κ/ρα δεν διαιρούνται, επιμηκύνονται και αρχίζουν να διαφοροποιούνται) Β: μεριστοματική ζώνη (ζώνη αύξησης της ρίζας) Γ: καλύπτρα (παρεγχυματικά κύτταρα, προστατεύει το αρχέφυτρο, στατέγχυμα: διευκολύνει τη διείσδυση στο έδαφος, βαρυτροπισμός)
Εγκάρσια τομή πρωτογενούς ρίζας Δικότυλου φυτού 1 Ριζοδερμίδα & υποδερμίδα (σκληρέγχυμα) 2 πρωτογενής φλοιός (παρέγχυμα, με μεγάλους αποταμ. χώρους) 4 ξύλωμα 3 ενδοδεμίδα 5 φλοίωμα Εγκάρσια τομή πρωτογενούς ρίζας Μονοκότυλου φυτού Κεντρικός κύλινδρος 1 επιδερμίδα (ριζοδερμίδα) 2 πρωτογενής φλοιός (παρέγχυμα) 3 ενδοδερμίδα 4 περικύκλιο 5 αγγείο
Ρίζα Μονοκότυλου (Πολυακτινωτή) Δικότυλου (Ολιγακτινωτή)