Συσκευασία Τροφίμων Ενότητα 1: Εισαγωγή στις Διεργασίες Συσκευασίας, 1ΔΩ Τμήμα: Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής Του Ανθρώπου Διδάσκων: Αντώνιος Καναβούρας
Μαθησιακοί Στόχοι Εισαγωγή στις βασικές έννοιες και αρχές της συσκευασίας σαν σύνολο βιομηχανικών διεργασιών
Λέξεις Κλειδιά Συσκευασία μηχανικός συσκευασίας διεργασίες συσκευασίας οικονομία της συσκευασίας
Συσκευασία 1/3...ένας γενικός όρος για το σύνολο των εξαρτημάτων και των διεργασιών που χρησιμοποιούνται από μια οικονομία για την εκπλήρωση των θεμάτων συσκευασίας... ή...ο γενικός όρος για τις διεργασίες και τα μέσα συσκευασίας...
Πώς να Αυξήσουμε το Κέρδος Βελτιώνοντας την Συσκευασία Αύξηση χρόνου ζωής - καλύτερα barrier Βελτιωμένη διακόσμηση/εμφάνιση π.χ. διαφάνεια Βελτιωμένες αισθητικές ιδιότητες Βελτιωμένη αντίληψη για το περιβάλλον Αυτό-καθαρισμός Αυτό-επούλωση UV προστασία Δραματικά καλύτερες anti-stat ιδιότητες Βελτίωση και δευτερεύουσας συσκευασίας
Συσκευασία 2/3 Το σωστό προϊόν στη σωστή συσκευασία Επαρκής προστασία Ταιριαστός σχεδιασμός Επαρκής χρόνος ζωής Ελάχιστο κόστος Γρήγορη παρουσία στη αγορά Ευελιξία σε επιλογές και αλλαγές Επικοινωνία με τους καταναλωτές Συσκευασία φιλική προς το περιβάλλον
Συσκευασία 3/3 Marketing, Πωλήσεις, R&D Σχεδιασμός Υλικά Παραγωγή περιεκτών, ανάλυση και έλεγχος Διατηρησιμότητα, ποιότητα Μηχανές συσκευασίας-γραμμές παραγωγής Packaging dynamics (shock & vibration) Logistics Περιβάλλον, διαχείριση αστικών αποβλήτων
Πώς θα τα Καταφέρουμε; Νέα προϊόντα Νέες αγορές Νέος σχεδιασμός Νέα υλικά Νέες τεχνολογίες Νέα εφοδιαστική αλυσίδα / logistics Νέα πληροφορία / επικοινωνία Νέα αντίληψη Ιδέες Design! Καινοτομία στη συσκευασία! Inter - & intra area communication! Αειφορία! Προστιθέμενη αξία!!!
Καταναλωτής Ασφάλεια/ εσωτερικοί και εξωτερικοί κίνδυνοι Έξυπνη συσκευασία Αλληλεπίδραση προϊόντων - υλικών Αντίσταση στη χρήση από παιδιά Φιλική στη χρήση από ηλικιωμένους Βελτιωμένη χρήση/παράδοση/δοσολογία Επανα-χρήση/ανακύκλωση/αειφορία
Κατηγορίες Πρωτογενής Βρίσκεται σε επαφή με το προϊόν Δευτερογενής Διακόσμηση, συγκόλληση, κλείσιμο, σύζευξη, χρηστικότητα Τριτογενής Άμεσος περιέκτης πρωτογεννούς συσκευασίας Τεταρτογενής Μεταφορές και διαχείριση Βοηθήματα Κόλλες, καρφιά, σχοινιά, κλιπ
Βασικά Είδη - Βοηθητικά Είδη Κεραμικά Βάζα, γυαλί, κλπ Μέταλλα Αλουμίνιο, σίδερο, ατσάλι, χαλκός Φυτικά προϊόντα Ξύλο, φυτικές ίνες, φελλός, λάστιχο Πλαστικά Φυσικά Τεχνητά Κόλλες Hot-melt Cold-melt Διακοσμητικές και Προστατευτικές Λακες και Μελάνια UV Υδροδιαλυτά Μελάνια και Χρώματα
Κίνδυνοι PRODUCT - Nutritional value - Physical/chemical/microbiological changes PACKAGING AMBIENT ENVIRONMENT - moisture - oxygen - temperature - mechanical impact MACRO ENVIRONMENT - marketing - economics - convenience - distribution - environment - communication - design - price level - legislation
Συσκευασία & Ασφάλεια Τροφίμων 1/2 Η συσκευασία σχετίζεται με την ασφάλεια των τροφίμων ως εξής: παρέχει τον απαιτούμενο άμεσο φραγμό σε μικροοργανισμούς, ή έμμεσο μέσω της διαπερατότητας σε οξυγόνο, υγρασία και φώς, και έτσι το τρόφιμο εκτίθεται σε παράγοντες που πιθανόν ευνοούν την αλλοίωση του η οποία αλλιώς θα ήταν πολύ πιο βραδεία.
Συσκευασία & Ασφάλεια Τροφίμων 2/2 Η μετανάστευση δυνητικά τοξικών στοιχείων από ορισμένα υλικά συσκευασίας προς τα τρόφιμα είναι δυνατόν υπό συνθήκες να Αυξήσει τον κίνδυνο και την ανησυχία για μειωμένη ασφάλεια του καταναλωτή αλλά και Αλλοιώσει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά του προϊόντος.
Αντιδράσεις Αλλοίωσης και Σχεδιασμός της Συσκευασίας Η συσκευασία θα πρέπει να διασφαλίσει την ελαχιστοποίηση των ανεπιθύμητων αλλαγών των αισθητικών ιδιοτήτων του προϊόντος και να μεγιστοποιήσει την εξέλιξη και διατήρηση των επιθυμητών ιδιοτήτων. Η φύση των αντιδράσεων και η γνώση των παραγόντων που καθορίζουν τον ρυθμό αυτών των αντιδράσεων είναι απαραίτητη ώστε να έχουμε τον πλήρη έλεγχο των αλλαγών που λαμβάνουν χώρα στα τρόφιμα κατά την αποθήκευση και συντήρηση τους, δηλαδή όσο μένουν συσκευασμένα.
% Ανά Υλικό και % Ανά Κατηγορία
Ακαταμάχητη Συσκευασία Ομορφιά + Λειτουργικότητα = Στην ώρα + Στο κόστος = Τέλειος σχεδιασμός Τέλεια διαχείριση θεμάτων 1000 μπ./min + ελαστικότητα EA = Προϊόν + Συσκευασία = Εφοδιαστική υψηλών προδιαγραφών Τέλεια προϊόντα Μείωση κόστους + Νεωτερισμός = Επικερδής ανάπτυξη
Βιβλιογραφία Ι.Γ. Μπλούκας. Συσκευασία Τροφίμων. Αθήνα, Εκδ. Σταμούλης, 2004. Ν. Γ. Καρακασίδης. Σχεδιασμός συσκευασίας. Αθήνα, Ενδ. Ίων, Σ. Ε. Παπαδάκης. Συσκευασία τροφίμων. Αθήνα, Εκδ. Τζιόλα.
Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άλλου τύπου άδεια χρήσης, η άδεια χρήσης αναφέρεται ρητώς.
Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στo πλαίσιo του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών» έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους.
Σημείωμα Αναφοράς Copyright Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Τμήμα Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής του Ανθρώπου, Αντώνιος Καναβούρας, «Συσκευασία Τροφίμων». Έκδοση: 1.0. Αθήνα 2015. Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση: http://oceclass.aua.gr/
Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά, Παρόμοια Διανομή 4.0 [1] ή μεταγενέστερη, Διεθνής Έκδοση. Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων, π.χ. φωτογραφίες, διαγράμματα κ.λ.π., τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο «Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων». Η άδεια αυτή ανήκει στις άδειες που ακολουθούν τις προδιαγραφές του Oρισμού Ανοικτής Γνώσης [2], είναι ανοικτό πολιτιστικό έργο [3] και για το λόγο αυτό αποτελεί ανοικτό περιεχόμενο [4]. [1] http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/ [2] http://opendefinition.org/okd/ellinika/ [3] http://freedomdefined.org/definition/el [4] http://opendefinition.org/buttons/
Διατήρηση Σημειωμάτων Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει: το Σημείωμα Αναφοράς το Σημείωμα Αδειοδότησης τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει) μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους.