ΕΘΝΙΚΗ ΣΥΝΟΜΟΣΠΟΝΔΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΕΩΣ 42, 105 63 ΑΘΗΝΑ ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΕΔΡΟΥ ΤΗΣ ΕΣΕΕ κ. ΒΑΣΙΛΗ ΚΟΡΚΙΔΗ στην ημερίδα της Μονάδας Καινοτομίας & Επιχειρηματικότητας της ΑΣΠΑΙΤΕ Τρίτη, 15 Ιανουαρίου 2012 Αγαπητές φίλες και αγαπητοί φίλοι, Νιώθω πραγματικά εξαιρετικά ευτυχής που βρίσκομαι εδώ μαζί σας. Και αυτό γιατί μου δίνεται η ευκαιρία να απευθυνθώ στην νέα γενιά επιχειρηματιών ή στελεχών επιχειρήσεων, αυτή τη γενιά η οποία θα προσπαθήσει να δουλέψει στην αγορά μέσα στο επόμενο διάστημα. Είναι πολύ σημαντική τιμή όχι μόνο για εμένα προσωπικά, αλλά για όλους τους συναδέλφους εμπόρους. Και οφείλω να πω ότι τέτοιου είδους πρωτοβουλίες πρέπει να είναι συχνότερες για να επιδεικνύουν ένα πνεύμα απαισιοδοξίας και αποφασιστικότητας για το οικονομικό μέλλον της χώρας. Σε τι αντιστοιχεί το επιχειρείν; Ποια είναι στα στοιχεία εκείνα που καθιστούν επιτυχημένη μια επιχειρηματική δραστηριότητα; Ποιος είναι ο κοινωνικός ρόλος μιας επιχείρησης; Ποια είναι η θέση μας σε μια πορεία που συμβάλλει στην συνολική βελτίωση μιας δεδομένης κοινωνίας; Αυτά είναι ερωτήματα που πρέπει ο καθένας
να απαντήσει αν θέλει να έχει μια καλή εικόνα για τη φύση της επιχειρηματικής δραστηριότητας στη σύγχρονη εποχή. Δυστυχώς, ο δημόσιος χώρος είναι γεμάτος από αναλύσεις για την ανάγκη ανατροφοδότησης της ιδιωτικής πρωτοβουλίας, ωστόσο τι είναι αυτό που χρειάζεται ένας νέος επιχειρηματίας για να κινηθεί; Ποια είναι τα εφόδια για την αποτελεσματικότερη δραστηριοποίησή του; Για ποιες καταστάσεις πρέπει να είναι έτοιμος ψυχολογικά; Ο homo economicus, ο άνθρωπος της νεωτερικότητας που οδήγησε τη ραγδαία πρόοδο των δυτικών κοινωνιών, ήταν ένα κοινωνικό υποκείμενο σε διαρκή κίνηση. Παρακολουθούσε τις ευκαιρίες και έσπευδε να τις αξιοποιήσει. Δούλευε διαρκώς στο μυαλό νέες ιδέες τις οποίες τολμούσε να υλοποιήσει. Πίστευε στην αξία της ατομικής προσπάθειας αλλά και στη δυνατότητα του ανθρώπου να βελτιώσει τη ζωή του και να αλλάξει το μέλλον του. Παρήγαγε πλούτο έχοντας πάντα ως αρχή την άνοδο της ζωής του συνόλου της κοινωνίας. Πέρναγε την καθημερινότητά του από την αδυσώπητη βάσανο της βελτίωσης των όρων λειτουργίας της επιχείρησής του. Νομίζετε ότι όλα αυτά έχουν παύσει να ισχύουν; Δυστυχώς, σε μια περίοδο κρίσης, όπου τα πάντα τίθενται υπό αμφισβήτηση, είμαστε υποχρεωμένοι να ανατρέξουμε στα θεμέλια της επιχειρηματικής δράσης και να αντλήσουμε έμπνευση. Η ελληνική επιχειρηματικότητα τα τελευταία 30 χρόνια πέρασε μέσα από τα «καυδιανά δίκρανα» του στιγματισμού της για τα 2
δεινά της χώρας. Ξαφνικά ξεχάστε η τεράστια εμπορική παράδοση των Ελλήνων σε όλο τον κόσμο. Κανείς δεν ήθελε να ακούσει για τις χιλιάδες ανθούσες επιχειρήσεις που κάλυπταν την εσωτερική ζήτηση και εξήγαγαν προϊόντα υψηλής ποιότητας. Λίγοι νέοι σχεδίαζαν το επαγγελματικό τους μέλλον σκεπτόμενοι να ανοίξουν μια επιχείρηση. Το αναπτυξιακό μοντέλο της Μεταπολίτευσης βασίστηκε σε μια «δανεική» ευημερεί που αποθέωνε την ήσσονα προσπάθεια και απαξίωσε σκληρά εργαζόμενους ανθρώπους. Ας μην είμαστε άδικοι, όμως. Η ίδια περίοδος σηματοδότησε τον περιπόθητο εκδημοκρατισμό της χώρας, τη βελτίωση του βιοτικού επιπέδου των Ελλήνων, την άνοδο του μορφωτικού επιπέδου, πράγματα που αντί να τα θεωρούμε ως αφετηρίες για τη βελτίωση της κατάστασης, τα αφήνουμε να παρασυρθούν από τα απόνερα της τωρινής κατάρρευσης. Αγαπητοί φίλοι και φίλες, Κλείνουμε τέσσερα χρόνια από την αρχή της κρίσης και λίγο παραπάνω από τρία χρόνια από την εφαρμογή του Μνημονίου. Ήταν μια πολύ σύντομη περίοδος η οποία δυστυχώς έφερε πολλές και επώδυνες αλλαγές στην ελληνική αγορά και την ελληνική κοινωνία εν γένει. Μέσα σε λίγα χρόνια οι Έλληνες πολίτες είδαν κόπους μιας ζωής να εξαφανίζονται και βίωσαν μια πρωτοφανή κατάρρευση του βιοτικού τους επιπέδου. Τα αποτελέσματα αυτής 3
της κατάστασης είναι πλέον φανερά στην καθημερινότητα του καθενός αλλά και στους σχεδιασμούς στους οποίους κάνει για τη ζωή του. Το κλίμα της αβεβαιότητας και της ανασφάλειας δημιουργεί μια ασφυκτική κατάσταση που δεν επιτρέπει περιθώρια ανάκαμψης. Η περίοδος αυτή χαρακτηρίστηκε από ταχείες, πυκνές και ριζικές αλλαγές. Είδαμε τον κόσμο που είχαμε χρήσει τα προηγούμενα χρόνια να καταρρέει εν μία νυκτί και νιώσαμε την αδυναμία να παρέμβουμε για να καθορίσουμε τις εξελίξεις. Αυτή η αμηχανία παρήγαγε θυμό, έντονες και ποικίλες αντιδράσεις αλλά πίεσε και προς την εκ νέου κινητοποίηση της δημιουργικότητας των Ελλήνων. Η κρίση ξεδιπλώθηκε στην Ελλάδα με έντονα χαρακτηριστικά, αλλά δεν περιορίστηκε αποκλειστικά στα στενά όρια της χώρας μας. Με λύπη μας παρακολουθούμε την ευρωπαϊκή ηγεσία να αδυνατεί να εκπληρώσει το στόχο της ευρωπαϊκής ενοποίησης και να προκρίνει λύσεις που έχουν τιμωρητικό χαρακτήρα και εντείνουν μια κατάσταση ανισορροπίας στην ΕΕ. Δυστυχώς, εν μέρει η έλλειψη έγκυρης ενημέρωσης και εν μέρει οι προκαταλήψεις πολλών στο εξωτερικό απέναντί μας έχουν διαμορφώσει ένα μοντέλο διαχείρισης της κρίσης το οποίο είναι μάλλον αποτυχημένο. Αντί για ευρωπαϊκή αλληλεγγύη δεχθήκαμε ευρωπαϊκή χλεύη καταλήγοντας οι αποσυνάγωγοι ενός πάλαι ποτέ φιλόδοξου και δυναμικού πολιτικού εγχειρήματος. Η απαξίωση 4
του ευρωπαϊκού μοντέλου διακυβέρνησης είναι μια ανησυχητική εξέλιξη που αφορά πια όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Τι μπορούμε, όμως, να κάνουμε; Στον επιχειρηματικό κόσμο της χώρας το πρόβλημα εντοπίζεται στην έλλειψη οράματος. Οι κοινωνίες δε μπορούν να αναπαραχθούν, εάν οι κινήσεις τους δεν κανοναρχούνται από κάποιο συνεκτικό όραμα για το μέλλον. Το όραμα του σήμερα είναι μία ασθμαίνουσα διαχείριση του παρόντος, η οποία ιδεολογικοποιείται μόνο μέσα από προτάγματα επιβίωσης και «σωτηρίας». Είναι ένα όραμα, χωρίς θετική εκφορά και το κυριότερο, υπηρετείται μέσα από τη ρήξη των κοινωνικών δεσμών και το διαχωρισμό των συμφερόντων. Είναι κάτι που έρχεται από έξω, δεν αντιστοιχεί στις ανάγκες των Ελλήνων πολιτών και δε χαίρει νομιμοποίησης. Γι αυτούς τους λόγους, είμαστε υποχρεωμένοι να ξαναδούμε τις δημιουργικές δυνάμεις αυτού του τόπου και να αναζητήσουμε νέους τρόπους για την υπέρβαση της δύσκολης κατάστασης. Πρέπει να στραφούμε στην επιχειρηματικότητα και να θεμελιώσουμε το αναπτυξιακό σχέδιο των επόμενων δεκαετιών. Πρέπει να πιστέψουμε ότι είναι εφικτή η επανεκκίνηση της οικονομίας με ίδιες δυνάμεις. Να αξιοποιήσουμε τον υλικό και έμψυχό πλούτο της χώρας. Είναι στο χέρι μας να βγάλουμε τη χώρα από την κρίση και να αποβάλουμε κακές συνήθειες [που μας έφεραν ως εδώ. Και αυτό είναι κάτι που μόνο η νέα γενιά μπορεί 5
να επιτύχει. Τολμήστε να υλοποιήσετε τις ιδέες σας. Χρειαζόμαστε τη δική σας ενέργεια και φαντασία. Ευχαριστώ πολύ. 6