ΕΙΔΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΕΠΕΑΕΚ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΘΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ & ΘΡΗΣΚΕΥΜΑΤΩΝ Αναμόρφωση Προγράμματος Προπτυχιακών Σπουδών του Τ.Ε.Φ.Α.Α. Π.Θ. - Αυτεπιστασία ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ Συγχρηματοδότηση Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο (Ε.Κ.Τ.) Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (Ε.Τ.Π.Α) Διάλεξη 1 ΠΕΡΙΓΡΑΜΜΑ ΕΙΣΗΓΗΣΕΩΝ Εισαγωγή Στην Ειδική Φυσική Αγωγή: Ορισμοί, Έννοιες Στόχος της Διάλεξης: Να κατανοήσουν οι φοιτητές/τριες ορισμούς και έννοιες όπως η αναπηρία, η ειδική αγωγή, η προσαρμοσμένη φυσική αγωγή, η ενσωμάτωση και η συνεκπαίδευση. Να εισαχθούν στους στόχους της ειδικής φυσικής αγωγής και στην ταξινόμηση των ατόμων με αναπηρία και να πληροφορηθούν για τη νομοθεσία και για ιστορικά στοιχεία εξέλιξης της ειδικής αγωγής. Disability Special Education Adapted Physical education Inclusion Least restrictive environment Κοκαρίδας, Δ. (2005). Φυσική αγωγή για μαθητές με ειδικές ανάγκες σε κανονικά σχολεία. Χριστοδουλίδη (Εισαγωγή). Sherrill, C. (2004). Adapted physical activity, recreation and sport: Crossdisciplinary and lifespan (6th ed). Dubuque, IA: Brown & 1. Ορισμοί αναπηρίας, ειδικής αγωγής, προσαρμοσμένης φυσικής αγωγής, ενσωμάτωσης και συνεκπαίδευσης. 2. Μορφές αναπηριών και ταξινόμησή τους ως προς τη φυσική αγωγή. 3. Εξέλιξη και στόχοι ειδικής αγωγής νομοθεσία. 4. Στόχοι προσαρμοσμένης (ειδικής) φυσικής αγωγής 5. Ενσωμάτωση, διαβάθμιση εκπαιδευτικών περιβαλλόντων, συνεκπαίδευση: Οφέλη, προβλήματα και προϋποθέσεις επιτυχίας. ανάγκες σε κανονικά σχολεία. Χριστοδουλίδη (Εισαγωγή). Crossdisciplinary and lifespan (6th ed). Dubuque, IA: Brown & Benchmark. Hallahan & Kauffman (1995). Exceptional Children- Introduction to Special Education. Sixth Ed. p.46-85. Champaign, IL: Human Kinetics. Placek, H. J. (1996). Integration as a Curriculum Model in Physical Education: Possibilities and Problems. In S.J. Silverman & C.D. Ennis(ed). Student Learning in Physical Education- Applying Research to Enhance Instruction (pp. 287-311). Champaign, IL: Human Kinetics.
Benchmark. Block, E.M. & Zeman, R. (1996). Including Students With Disabilities In Regular Physical Education: Effects on Nondisabled Children. Adapted Physical Activity Quarterly, 13, 38-49. Διάλεξη 2 Φυσική Αγωγή Στο Στόχος της Διάλεξης: Special school Ειδικό Σχολείο: α) Να μάθουν οι φοιτητές/τριες τον ορισμό Individualised Education Program Εξατομικευμένο του εξατομικευμένου εκπαιδευτικού Holistic Approach Πρόγραμμα Και προγράμματος και τις φάσεις από τις οποίες Adaptations - Modifications Προσαρμογές αποτελείται. β) Να μάθουν να εκτιμούν το αναπτυξιακό επίπεδο (η αδρή κινητικότητα, οι λεπτές κινήσεις και δεξιότητες, το νοητικό επίπεδο και η προσωπικότητα) του παιδιού με αναπηρία στα πλαίσια μίας «ολιστικής» προσέγγισης. Γ) Να γνωρίσουν τις προσαρμογές που μπορούν να γίνουν ως προς τις ασκήσεις, το περιβάλλον και τη διδασκαλία στα πλαίσια του μαθήματος φυσικής αγωγής στο ειδικό σχολείο. Κοκαρίδας, Δ. (2003). Η κολύμβηση για άτομα με ειδικές ανάγκες. Χριστοδουλίδη (κεφ. 10, σελ. 73-79). Sherrill, C. (2004). Adapted physical activity, recreation and sport: Crossdisciplinary and lifespan (6th ed). Dubuque, IA: Brown & Benchmark (κεφ. 6, σελ. 143-167). 1. Ορισμός και φάσεις εξατομικευμένου εκπαιδευτικού προγράμματος 2. Εκτίμηση αναπτυξιακού επιπέδου του μαθητή. 3. Προσαρμογές άσκησης, περιβάλλοντος και διδασκαλίας στα πλαίσια του μαθήματος. Κοκαρίδας, Δ. (2003). Η κολύμβηση για άτομα με ειδικές ανάγκες. Χριστοδουλίδη (κεφ. 10, σελ. 73-79). Crossdisciplinary and lifespan (6th ed). Dubuque, IA: Brown & Benchmark (κεφ. 6, σελ. 143-167). Auxter, D, Pyfer, J., & Huettig, C.(2001). Principles and Methods of Adapted Physical Education and Recreation. (9th ed). Boston: McGraw-Hill (κεφ. 3, σελ 69-87). Winnick, J.P. (2000). Adapted physical education and sport. Champaign, IL: Human Kinetics (κεφ. 4, σελ. 47-60). Διάλεξη 3 Ψυχοκινητική ανάπτυξη Στόχος της Διάλεξης: Να Psychokinetic development γνωρίσουν οι φοιτητές/τριες τις Developmental stages έννοιες της ψυχοκινητικής Movement patterns ανάπτυξης, τις αντίστοιχες θεωρίες, τα στάδια ψυχοκινητικής αγωγής, τα βασικά κινητικά πρότυπα, τις φάσεις και τις προϋποθέσεις της κινητικής εξέλιξης.
Aγγελοπούλου - Σακαντάμη Ν. (2004). Αναπτυξιακές διαταραχές και χρόνιες μειονεξίες. Πανεπιστημίου Μακεδονίας. 1. Ορισμός ψυχοκινητικής ανάπτυξης. 2. Παράγοντες επίδρασης. 3. Τομείς ανάπτυξης. 4. Θεωρίες ψυχοκινητικής ανάπτυξης. 5. Βασικές λεωφόροι μάθησης. 6. Στάδια ψυχοκινητικής αγωγής. 7. Κίνηση - φάσεις κινητικής εξέλιξης. Aγγελοπούλου - Σακαντάμη Ν. (2004). Αναπτυξιακές διαταραχές και χρόνιες μειονεξίες. Πανεπιστημίου Μακεδονίας. Gallahue, L.D. (2002). Αναπτυξιακή Φυσική Αγωγή για τα Σημερινά Παιδιά. Μετ. Ευαγγελινού Χρ. & Παππά Α.University Studio Press. Θεσσαλονίκη. (σελ.29-46, 61-71, 156-164). Διάλεξη 4 Νοητική Υστέρηση Στόχος της Διάλεξης: Να Intelligence κατανοήσουν οι φοιτητές/τριες τον ορισμό της νοημοσύνης και της νοητικής υστέρησης, την έννοια του Mental retardation IQ test Down Syndrome δείκτη νοημοσύνης, τα κύρια IQ Physical Activity τεστ, τις διαβαθμίσεις νοητικής υστέρησης, την εκπαιδευτική ταξινόμηση των ατόμων με νοητική υστέρηση, τις ομοιότητες και διαφορές των ατόμων με νοητική υστέρηση με και χωρίς σύνδρομο Down και τις κύριες προσαρμογές άσκησης, περιβάλλοντος και διδασκαλίας για άτομα με νοητική υστέρηση με και χωρίς σύνδρομο Down. 1. Ορισμός νοημοσύνης. 2. Ορισμός και αίτια νοητικής υστέρησης. 3. Δείκτης Νοημοσύνης. 4. Κύριες αναπτυξιακές δοκιμασίες. 5. Εκπαιδευτική ταξινόμηση ατόμων με νοητική υστέρηση. 6. Σύνδρομο Down 7. Προσαρμογές Άσκησης.
Eichstaedt, B.C., & Lavay, W.B. (1992). Physical Activity for Individuals with Mental Retardation Infancy Through Adulthood. Champaign: IL Human Kinetics. Eichstaedt, B.C., & Lavay, W.B. (1992). Physical Activity for Individuals with Mental Retardation Infancy Through Adulthood. Champaign: IL Human Kinetics. Aγγελοπούλου Σακαντάμη, Ν. (2004). Αναπτυξιακές διαταραχές και χρόνιες μειονεξίες. Πανεπιστημίου Μακεδονίας. Διάλεξη 5 Μαθησιακές Δυσκολίες Σύνδρομο Μειωμένης Προσοχής Και Υπερκινητικότητας Στόχος της Διάλεξης: Να γνωρίσουν οι φοιτητές/τριες τον ορισμό των μαθησιακών δυσκολιών και του συνδρόμου μειωμένης προσοχής και υπερκινητικότητας, τους τρόπους εντοπισμού τους και τις κύριες προσαρμογές άσκησης γι αυτές τις περιπτώσεις. Learning difficulties Neurological Soft Signs Attention Deficit Hyperactivity Disorder (ADHD) 1. Ορισμός μαθησιακών δυσκολιών. 2. Ελαφρά Νευρολογικά Σημεία. 3. Χαρακτηριστικά ανώριμης κίνησης. 4. Σύνδρομο μειωμένης προσοχής και υπρκινητικότητας. 5. Προσαρμογές Άσκησης. Χριστοδουλίδη (κεφ 1 & 2, σελ. 11-24). ανάγκες σε κανονικά σχολεία. Χριστοδουλίδη (κεφ 1 & 2, σελ. 11-24). Crossdisciplinary and lifespan (6th ed). Dubuque, IA: Brown & Benchmark. Winnick, J.P. (2000). Adapted physical education and sport. Champaign, IL: Human Kinetics. Διάλεξη 6 Διαταραχές Συμπεριφοράς Στόχος της Διάλεξης: Να κατανοήσουν οι φοιτητές/τριες τον ορισμό και τα κριτήρια ύπαρξης διαταραχών συμπεριφοράς, την έννοια και τα κύρια χαρακτηριστικά της εσωτερικευμένης και εξωτερικευμένης συμπεριφοράς και τις κύριες προσαρμογές που πρέπει να γίνουν στο μάθημα της φυσικής αγωγής ανάλογα με την περίπτωση. Psychological disorders Emotional disturbances Behaviour Disorders Internal Behaviour External Behaviour Anxiety Depression Aggressiveness
Youth at risk 1. Ορισμός διαταραχών συμπεριφοράς. 2. Κριτήρια ύπαρξης διαταραχών συμπεριφοράς. 3. Εσωτερικευμένη και εξωτερικευμένη συμπεριφορά Χαρακτηριστικά. 4. Προσαρμογές άσκησης Αρχές αντιμετώπισης. 5. Γενικοί στόχοι για τις διαταραχές συμπεριφοράς Κοκαρίδας, Δ. (2005). Φυσική αγωγή για μαθητές με ειδικές ανάγκες σε κανονικά σχολεία. Χριστοδουλίδη (κεφ. 4, σελ. 31-41). ανάγκες σε κανονικά σχολεία. Χριστοδουλίδη (κεφ. 4, σελ. 31-41). Auxter, D, Pyfer, J., & Huettig, C.(2001). Principles and Methods of Adapted Physical Education and Recreation. (9th ed). Boston: McGraw-Hill. Διάλεξη 7 Οργανικά νοσήματα: Άσθμα, διαβήτης Στόχος της Διάλεξης: Να μάθουν οι φοιτητές/τριες για τα οργανικά νοσήματα και τις προϋποθέσεις συμμετοχής σε άσκηση, τη σχέση τους με την απόδοση, και να γνωρίσουν μεθόδους βελτίωσης της αυτοσυγκέντρωσης Organic disorders Asthma Diabetes Κοκαρίδας, Δ. (2005). Φυσική αγωγή για μαθητές με ειδικές ανάγκες σε κανονικά σχολεία. Χριστοδουλίδη (κεφ 6, σελ. 53-62). 1. Ορισμός οργανικών νοσημάτων. 2. Προϋποθέσεις συμμετοχής. 3. Άσθμα και προσαρμογές άσκησης. 4. Διαβήτης, τύποι διαβήτη, προϋποθέσεις συμμετοχής, παράγοντες και προσαρμογές άσκησης. ανάγκες σε κανονικά σχολεία. Χριστοδουλίδη (κεφ 6, σελ. 53-62). Crossdisciplinary and lifespan (6th ed). Dubuque, IA: Brown & Benchmark. Διάλεξη 8 Οργανικά νοσήματα: Επιληψία, Καρδιακές παθήσεις Στόχος της Διάλεξης: Να μάθουν οι φοιτητές/τριες για την επιληψία και τα καρδιακά νοσήματα, τις προϋποθέσεις συμμετοχής και τις προσαρμογές άσκησης ανά νόσημα, τους τύπους Organic disorders Epilepsy Heart problems
επιληψίας και τις άμεσες ενέργειες σε περίπτωση επιληπτική κρίσης. Χριστοδουλίδη (κεφ 6, σελ. 53-62). 1. Ορισμός επιληψίας. 2. Τύποι επιληψίας. 3. Χειρισμός επιληπτικής κρίσης και προσαρμογές άσκησης. 4. Καρδιακές παθήσεις. 5. Καρδιακές παθήσεις και άσκηση. 6. Προσαρμογές άσκησης και περιπτώσεις απαγόρευσης της άσκησης. ανάγκες σε κανονικά σχολεία. Χριστοδουλίδη (κεφ 6, σελ. 53-62). Crossdisciplinary and lifespan (6th ed). Dubuque, IA: Brown & Benchmark. Διάλεξη 9 Οργανικά νοσήματα: Αρθρίτιδα, Αναιμία Στόχος της Διάλεξης: Να μάθουν οι φοιτητές/τριες για την αρθρίτιδα και την αναιμία, τις προϋποθέσεις συμμετοχής και τις προσαρμογές άσκησης ανά νόσημα. 1. Ορισμός αρθρίτιδας, αιτιολογία, συμπτώματα. 2. Προσαρμογές άσκησης. 3. Ορισμός αναιμίας, σιδηροπενική αναιμία, μεσογειακή αναιμία. 4. Αιτιολογία, αντιμετώπιση και προσαρμογές άσκησης. Organic disorders Arthritis Anemia Χριστοδουλίδη (κεφ 6, σελ. 53-62). ανάγκες σε κανονικά σχολεία. Χριστοδουλίδη (κεφ 6, σελ. 53-62). Crossdisciplinary and lifespan (6th ed). Dubuque, IA: Brown & Benchmark. Διάλεξη 10 Διαταραχές αισθητηρίων Στόχος της Διάλεξης: Να Sensory impairments κατανοήσουν οι φοιτητές/τριες τις έννοιες της βαρηκοΐας/κώφωσης Deafness Blindness
και της αμβλυωπίας/τύφλωσης και τις προσαρμογές άσκησης ανά αισθητηριακή αναπηρία. 1. Βασικοί ορισμοί αισθητηριακών διαταραχών. 2. Ενδείξεις τρόποι εντοπισμού βαρηκοΐας/κώφωσης και αμβλυωπίας/τύφλωσης. 3. Προσαρμογές άσκησης ανά περίπτωση. Χριστοδουλίδη (κεφ 5, σελ. 41-52). ανάγκες σε κανονικά σχολεία. Χριστοδουλίδη (κεφ 5, σελ. 41-52). Auxter, D, Pyfer, J., & Huettig, C.(2001). Principles and Methods of Adapted Physical Education and Recreation. (9th ed). Boston: McGraw- Hill. Winnick, J.P. (2000). Adapted physical education and sport. Champaign, IL: Human Kinetics. Διάλεξη 11 Αποκλίσεις σπονδυλικής στήλης Στόχος της Διάλεξης: Να Spinal cord deviations γνωρίσουν οι φοιτητές/τριες Skoliosis τις καταστάσεις αποκλίσεων Lordosis σπονδυλικής στήλης και τις οδηγίες Kyphosis που μπορούν να δοθούν για διαμόρφωση προγραμμάτων άσκησης Χριστοδουλίδη (κεφ. 8, σελ. 87-97). 1. Στάση σώματος Κυρτώματα σπονδυλικής στήλης. 2. Καταστάσεις αποκλίσεων σπονδυλικής στήλης (σκολίωση, λόρδωση, κύφωση). Περιγραφή, αίτια, εντοπισμός. 3. Προσαρμογές άσκησης γενικές οδηγίες ανά κατάσταση. ανάγκες σε κανονικά σχολεία. Χριστοδουλίδη (κεφ. 8, σελ. 87-97). Crossdisciplinary and lifespan (6th ed). Dubuque, IA: Brown & Benchmark.
Διάλεξη 12 Τραυματισμοί νωτιαίου μυελού Στόχος της Διάλεξης: Να μάθουν οι Spinal cord injuries φοιτητές/τριες για τους τραυματισμούς του νωτιαίου μυελού και για τις προσαρμογές που μπορούν να γίνουν στην προπόνηση ανάλογα με τη φύση της συγκεκριμένης αναπηρίας. 1. Τραυματισμοί νωτιαίου μυελού, αίτια, επιπτώσεις, σοβαρότητα παράλυσης, μορφές παράλυσης. 2. Αρχές άσκησης. Κοκαρίδας, Δ., & Πέρκος, Σ. (2005). Η καλαθοσφαίριση με αμαξίδιο. Χριστοδουλίδη. Κοκαρίδας, Δ., & Πέρκος, Σ. (2005). Η καλαθοσφαίριση με αμαξίδιο. Χριστοδουλίδη. Shephard, R.J. (1990). Fitness in special populations. Champaign, IL: Human Kinetics. Διάλεξη 13 Πολυομυελίτιδα Ακρωτηριασμοί. Στόχος της Διάλεξης: Να μάθουν οι Poliomyelitis φοιτητές/τριες για τις κινητικές Post-polio syndrome αναπηρίες της πολυομυελίτιδας και Amputations των ακρωτηριασμών και για τις προσαρμογές που μπορούν να γίνουν στην προπόνηση ανάλογα με τη φύση της εκάστοτε αναπηρίας. 1. Πολυομυελίτιδα. Περιγραφή, αίτια, κύρια διαφορά με τους τραυματισμούς νωτιαίου μυελού, επιπτώσεις, σοβαρότητα παράλυσης, αρχές άσκησης. 2. Ακρωτηριασμοί. Αίτια, επιπτώσεις, αρχές άσκησης. Κοκαρίδας, Δ., & Πέρκος, Σ. (2005). Η καλαθοσφαίριση με αμαξίδιο. Χριστοδουλίδη. Κοκαρίδας, Δ., & Πέρκος, Σ. (2005). Η καλαθοσφαίριση με αμαξίδιο. Χριστοδουλίδη. Shephard, R.J. (1990). Fitness in special populations. Champaign, IL: Human Kinetics.