Αναπτυξιακό προφίλ της Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας (ΠΚΜ)

Αναπτυξιακό προφίλ της Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας (ΠΚΜ) Η ΠΚΜ είναι η µεγαλύτερη περιφέρεια της Ζώνης των περιφερειών από τις οποίες διέρχεται η Εγνατία Οδός (Ζώνη IV) σύµφωνα µε τον πληθυσµό (απογραφή ΕΣΥΕ 2001: 1.871.952 κάτοικοι) και µε την έκταση (19.146 km 2 ). Το 2003 το συνολικό ΑΕΠ της ΠΚΜ ανερχόταν σε 26.089,9 εκ., το µεγαλύτερο στη Ζώνη IV και το δεύτερο µεγαλύτερο στη Χώρα µετά την Αττική (59.213,60 εκ, ). Την περίοδο 1995-2003, ο µέσος ετήσιος ρυθµός µεγέθυνσης ήταν το 3,8% (σύνολο Χώρας: 3,6%) 1. Η ΠΚΜ χαρακτηρίζεται από το δεύτερο υψηλότερο επίπεδο ευηµερίας στη Ζώνη IV: το 2003 το µέσο κατά κεφαλήν ΑΕΠ ήταν 13.691,1 και αντιστοιχούσε στο 78,7% του ΑΕΠ ανά κάτοικο της ΕΕ-25 1. Στην τοµεακή σύνθεση της παραγωγής (Ακαθάριστη Προστιθέµενη Αξία) κυριαρχεί ο τοµέας των υπηρεσιών µε 71,4% και ακολουθεί ο δευτερογενής τοµέας µε 21,1% το έτος 2003 1. Το ποσοστό ανεργίας στην ΠΚΜ είναι το τρίτο µεγαλύτερο στη Ζώνη IV (2004: 12,2%), ενώ την περίοδο 1999-2004 αυξήθηκε κατά 2,5% όταν στο σύνολο της Χώρας µειώθηκε κατά 13,2% 1. Η αξία των προϊόντων των εισαγωγών-εξαγωγών στην ΠΚΜ είναι η µεγαλύτερη στη Ζώνη IV και η δεύτερη µεγαλύτερη στη Χώρα, ενώ η αξία των εξαγωγών ως ποσοστό του ΑΕΠ είναι η µεγαλύτερη στη Χώρα (2004: 13,9%) 2. Οι πόλεις και οι νοµοί της ΠΚΜ παραµένουν οι πλέον προσπελάσιµες περιοχές µε την ολοκλήρωση της Εγνατίας Οδού 3. * Τα δεδοµένα που σχετίζονται µε το περιφερειακό ΑΕΠ και την περιφερειακή ΑΠΑ προέρχονται από τη βάση δεδοµένων της Eurostat σύµφωνα µε την τελευταία ενηµέρωση (Ιούνιος 2006). Επισηµαίνεται ότι τα δεδοµένα αυτά παρουσιάζουν σηµαντικές διαφορές σε σύγκριση µε αυτά που αναφέρονται στα ελτία Αποτελεσµάτων των σχετικών δεικτών και τα οποία βασίζονταν στην ενηµέρωση της Eurostat Ιανουαρίου 2006. Αυτές οι διαφορές οφείλονται στο γεγονός ότι το 2005 έγιναν µεγάλες αναθεωρήσεις στους εθνικούς και περιφερειακούς λογαριασµούς σχεδόν σε όλα τα Κράτη Μέλη συµπεριλαµβανοµένης και της Ελλάδας (αναλυτική πληροφόρηση για τις µεθοδολογικές αλλαγές στο: «Changes to National Accounts in 2005», http://epp.eurostat.cec.eu.int/cache/ity_public/national_accounts_2005/en/national_accounts_2005-en.pdf, Σεπτ. 2006). Σε µερικές µάλιστα περιπτώσεις οι αλλαγές αυτές ήταν πολύ σηµαντικές. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της Θεσσαλίας όπου υπήρξε µια αξιοσηµείωτη προς τα πάνω αναθεώρηση για τα έτη 2001 και 2002 κυρίως στους κλάδους Mεταποίηση, Kατασκευές, Eκπαίδευση, Yγεία και Kοινωνική Πρόνοια. Για τους λόγους αυτούς προκύπτουν σηµαντικές αλλαγές και στις εκτιµήσεις εξέλιξης των διαφόρων περιφερειών σε σχέση µε όσα αναγράφονται στα ελτία Αποτελεσµάτων εικτών, τα οποία δηµοσιεύθηκαν από το Παρατηρητήριο τον Μάρτιο του 2006. 1 Σύµφωνα µε τα δηµοσιευµένα στοιχεία της Eurostat, Ιούνιος 2006. 2 Σύµφωνα µε τα δηµοσιευµένα στοιχεία της ΕΣΥΕ, Οκτώβριος 2005. 3 Σύµφωνα µε τα αποτελέσµατα του µοντέλου SASI για τον υπολογισµό του δείκτη «προσπελασιµότητα» πριν και Ιούνιος 2006 1

Αναπτυξιακό προφίλ της Περιφέρειας Ηπείρου (ΠΗ) Η ΠΗ είναι η µικρότερη σε έκταση (9.203 km 2 ) και η 2η µικρότερη σε πληθυσµό (απογραφή ΕΣΥΕ 2001: 353.820 κάτοικοι) Περιφέρεια της Ζώνης των περιφερειών από τις οποίες διέρχεται η Εγνατία Οδός (Ζώνη IV). Το 2003 το συνολικό ΑΕΠ της ΠΗ ανερχόταν σε 3.068,62 εκ. και ήταν το 3ο µικρότερο στη χώρα και το µικρότερο στη Ζώνη IV. Όµως, ο µέσος ετήσιος ρυθµός µεγέθυνσης στην περίοδο 1995-2003 έφτασε το 4,9% (σύνολο της Χώρας: 3,6%) 4. Η ΠΗ χαρακτηρίζεται από το 2ο χαµηλότερο επίπεδο ευηµερίας στη Ζώνη IV: το 2003 το µέσο κατά κεφαλήν ΑΕΠ ήταν 11.553,9 και αντιστοιχούσε στο 66,4% του ΑΕΠ ανά κάτοικο της ΕΕ-25 4. Σηµαντικό µερίδιο στη σύνθεση της παραγωγής (Ακαθάριστη Προστιθέµενη Αξία) κατέχουν οι υπηρεσίες (75,9% το έτος 2003), ενώ η σύνθεση της απασχόλησης εµφανίζει µεγαλύτερο ποσοστό εργαζόµενων στον αγροτικό τοµέα (21,7%) σε σχέση µε το σύνολο της Χώρας (15,5%) 4. Το 2004 το ποσοστό ανεργίας στην ΠΗ ήταν το 7ο µεγαλύτερο στη Χώρα και έφτασε το 11,2%. Στην περίοδο 1999-2004 µειώθηκε κατά 20,6% δηλαδή σε ποσοστό µεγαλύτερο του Μέσου Χώρας (-13,2%) 4. Το ποσοστό της αξίας των εξαγωγών προς το ΑΕΠ της Περιφέρειας είναι το µικρότερο στη Ζώνη Επιρροής IV (2004: 4,6%) 5. Οι πόλεις και οι Νοµοί της ΠΗ είναι οι πλέον κερδισµένες περιοχές από την ολοκλήρωση της Εγνατίας Οδού αφού δέχονται τη µεγαλύτερη αύξηση της προσπελασιµότητας στη Ζώνη IV 6. 4 Σύµφωνα µε τα δηµοσιευµένα στοιχεία της Eurostat, Ιούνιος 2006. 5 Σύµφωνα µε τα δηµοσιευµένα στοιχεία της ΕΣΥΕ, Οκτώβριος 2005. 6 Σύµφωνα µε τα αποτελέσµατα του µοντέλου SASI για τον υπολογισµό του δείκτη «προσπελασιµότητα» πριν και Ιούνιος 2006 2

Αναπτυξιακό προφίλ της Περιφέρειας υτικής Μακεδονίας (Π Μ) Η Π Μ είναι η µικρότερη σε πληθυσµό (απογραφή ΕΣΥΕ 2001: 301.522 κάτοικοι) και η 2η µικρότερη µε βάση την έκταση (9.451 km 2 ) Περιφέρεια της Ζώνης των περιφερειών από τις οποίες διέρχεται η Εγνατία Οδός (Ζώνη IV). Το 2003 το συνολικό ΑΕΠ της Π Μ ανερχόταν σε 4.139,4 εκ. και ήταν το 2ο µικρότερο Ζώνη IV. Ο µέσος ετήσιος ρυθµός µεγέθυνσης στην περίοδο 1995-2003 έφτασε το 3,1% (σύνολο της Χώρας: 3,6%) 7. Η Π Μ χαρακτηρίζεται από το υψηλότερο επίπεδο ευηµερίας στη Ζώνη IV: το 2003 το µέσο κατά κεφαλήν ΑΕΠ ήταν 14.048,7 και αντιστοιχούσε στο 80,8% του ΑΕΠ ανά κάτοικο της ΕΕ-25 7. Η τοµεακή σύνθεση της παραγωγής (Ακαθάριστη Προστιθέµενη Αξία) και της απασχόλησης εµφανίζουν µεγάλη συγκέντρωση στον τριτογενή τοµέα: 61,1% στην ΑΠΑ και 49% στην απασχόληση αντίστοιχα το έτος 2003. Η ανάπτυξη του τοµέα των υπηρεσιών όµως υπολείπεται της αντίστοιχης εθνικής (71,2% στην ΑΠΑ και 60,9% στην απασχόληση) 7. Το ποσοστό ανεργίας στην Π Μ είναι το µεγαλύτερο στη Χώρα και το 2004 έφτασε το 16,6%. Στην πενταετία 1999-2004 το ποσοστό αυξήθηκε κατά 13,7% όταν στο σύνολο Χώρας µειώθηκε κατά 13,2% 7. Το ποσοστό της αξίας των εξαγωγών προς το ΑΕΠ της Περιφέρειας είναι µικρότερο από το αντίστοιχο στο σύνολο Χώρας και στη Ζώνη IV (2004: 7,3%) 8. Με την πλήρη λειτουργία της Εγνατίας Οδού βελτιώνεται σηµαντικά η προσπελασιµότητα όλων των πόλεων και Νοµών της Περιφέρειας. Η αύξηση της προσπελασιµότητας είναι µεγαλύτερη για την πόλη και το Νοµό Γρεβενών και ακολουθούν οι πόλεις και οι Νοµοί Κοζάνης και Καστοριάς 9. 7 Σύµφωνα µε τα δηµοσιευµένα στοιχεία της Eurostat, Ιούνιος 2006. 8 Σύµφωνα µε τα δηµοσιευµένα στοιχεία της ΕΣΥΕ, Οκτώβριος 2005. 9 Σύµφωνα µε τα αποτελέσµατα του µοντέλου SASI για τον υπολογισµό του δείκτη «προσπελασιµότητα» πριν και Ιούνιος 2006 3

Αναπτυξιακό προφίλ της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης (ΠΑΜΘ) Η ΠΑΜΘ είναι η 2η µεγαλύτερη µε βάση την έκταση (14.456 km 2 ) και η 3η µε βάση τον πληθυσµό (απογραφή ΕΣΥΕ 2001: 611.067 κάτοικοι) Περιφέρεια της Ζώνης των περιφερειών από τις οποίες διέρχεται η Εγνατία Οδός (Ζώνη IV). Το 2003 το συνολικό ΑΕΠ της ΠΑΜΘ ανερχόταν σε 6.574,5 εκ και ήταν το τρίτο µεγαλύτερο στη Ζώνη IV. Ο µέσος ετήσιος ρυθµός µεγέθυνσης στην περίοδο 1995-2003 ήταν 2,7% (σύνολο της Χώρας: 3,6%) 10. Η ΠΑΜΘ χαρακτηρίζεται από το χαµηλότερο επίπεδο ευηµερίας στη Ζώνη IV: το 2003 το µέσο κατά κεφαλήν ΑΕΠ ήταν 10.850 και αντιστοιχούσε στο 62,4% του ΑΕΠ ανά κάτοικο της ΕΕ-25 10. Η τοµεακή σύνθεση της παραγωγής (Ακαθάριστη Προστιθέµενη Αξία) παρουσιάζει µεγαλύτερη συγκέντρωση στον τριτογενή τοµέα (58% το έτος 2003) όπως αντίστοιχα και της απασχόλησης (46,3% το έτος 2002) όµως υπολείπεται της αντίστοιχης εθνικής (71,2% στην ΑΠΑ και 60,9% στην απασχόληση) 10. Το 2004 το ποσοστό ανεργίας στην ΠΑΜΘ ήταν το 2ο µεγαλύτερο στη Ζώνη IV και έφτασε το 13,2%. Στην περίοδο 1999-2004 το ποσοστό ανεργίας αυξήθηκε κατά 4,8%,όταν στο σύνολο της Χώρας µειώθηκε κατά 13,2% 10. Η αξία των εξαγωγών ως ποσοστό του ΑΕΠ στην ΠΑΜΘ είναι η 2η µεγαλύτερη στη Ζώνη IV και η 3η στο σύνολο Χώρας (2004: 9,5%) 11. Η αύξηση της προσπελασιµότητας µε την ολοκλήρωση της Εγνατίας Οδού είναι µεγαλύτερη στις ανατολικές περιοχές της Περιφέρειας (Ορεστιάδα, Αλεξανδρούπολη) 12. 10 Σύµφωνα µε τα δηµοσιευµένα στοιχεία της Eurostat, Ιούνιος 2006. 11 Σύµφωνα µε τα δηµοσιευµένα στοιχεία της ΕΣΥΕ, Οκτώβριος 2005. 12 Σύµφωνα µε τα αποτελέσµατα του µοντέλου SASI για τον υπολογισµό του δείκτη «προσπελασιµότητα» πριν και Ιούνιος 2006 4

Αναπτυξιακό προφίλ της Περιφέρειας Θεσσαλίας (ΠΘ) Η ΠΘ είναι 2η µεγαλύτερη µε βάση τον πληθυσµό (απογραφή ΕΣΥΕ 2001: 753.888 κάτοικοι) και η 3η σύµφωνα µε την έκταση (14.036 km 2 ) Περιφέρεια της Ζώνης των περιφερειών από τις οποίες διέρχεται η Εγνατία Οδός (Ζώνη IV). Το 2003 το συνολικό ΑΕΠ της ΠΘ ανερχόταν σε 9.393,5 εκ. και ήταν το 2ο µεγαλύτερο στη Ζώνη IV. Ο µέσος ετήσιος ρυθµός µεγέθυνσης στην περίοδο 1995-2003 έφτασε το 3,3% (σύνολο Χώρας: 3,6%) 13. Η ΠΘ χαρακτηρίζεται από το 3ο υψηλότερο επίπεδο ευηµερίας στη Ζώνη IV: το 2002 το µέσο κατά κεφαλήν ΑΕΠ ήταν 12.731,8 ανά κάτοικο και αντιστοιχούσε στο 73,2% του ΑΕΠ ανά κάτοικο της ΕΕ-25 13. Η τοµεακή κατανοµή της παραγωγής (Ακαθάριστη Προστιθέµενη Αξία) και της απασχόλησης παρουσιάζει µεγαλύτερη συγκέντρωση στον τριτογενή τοµέα (60,1% και 50,7% αντίστοιχα το 2003) όµως υπολείπεται της αντίστοιχης εθνικής (71,2% στην ΑΠΑ και 60,9% στην απασχόληση) 13. Συγκέντρωση µεγαλύτερη από ότι σε επίπεδο Χώρας εµφανίζεται στον πρωτογενή τοµέα, αφού εκεί απασχολήθηκε το 2003 το 28,9% των εργαζοµένων όταν στο σύνολο Χώρας το αντίστοιχο ποσοστό έφτασε το 15,5% 13. Το ποσοστό ανεργίας στην ΠΘ ήταν το µικρότερο στη Ζώνη IV (9,8%) το 2004. Στην περίοδο 1999-2004 η ΠΘ σηµείωσε τη µεγαλύτερη µείωση του ποσοστού ανεργίας στη Ζώνη IV (-26,9%), µεγαλύτερη του µέσου Χώρας (-13,2%) 13. Η αξία των εξαγωγών ως ποσοστό του ΑΕΠ στην ΠΘ είναι η 2η µικρότερη στη Ζώνη IV (2004: 6,9%) 14. Η προσπελασιµότητα των πόλεων και των Νοµών της ΠΘ δε µεταβάλλεται ιδιαίτερα µε την ολοκλήρωση της Εγνατίας Οδού, καθώς η ΠΘ οριακά τέµνεται από αυτήν 15. Η περαιτέρω βελτίωση της προσπελασιµότητας της Περιφέρειας εξαρτάται σε µεγάλο βαθµό από την κατασκευή του κάθετου άξονα Ε65. 13 Σύµφωνα µε τα δηµοσιευµένα στοιχεία της Eurostat, Ιούνιος 2006. 14 Σύµφωνα µε τα δηµοσιευµένα στοιχεία της ΕΣΥΕ, Οκτώβριος 2005. 15 Σύµφωνα µε τα αποτελέσµατα του µοντέλου SASI για τον υπολογισµό του δείκτη «προσπελασιµότητα» πριν και Ιούνιος 2006 5