Σταθερές Συναλλαγματικές Ισοτιμίες και Παρεμβάσεις στην Αγορά Συναλλάγματος Μακροοικονομική Πολιτική, Κίνηση Κεφαλαίων και Σταθερές Ισοτιμίες 1
Ο Ισολογισµός της Κεντρικής Τράπεζας και η Προσφορά Χρήµατος 2
Ο Ισολογισµός της Κεντρικής Τράπεζας και η Προσφορά Χρήµατος Τα συναλλαγματικά διαθέσιμα και οι εγχώριες πιστώσεις αποτελούν τα κυριότερα στοιχεία του ενεργητικού μιας κεντρικής τράπεζας. Τα χαρτονομίσματα και τα κέρματα, καθώς και οι καταθέσεις των εμπορικών τραπεζών στην κεντρική τράπεζα αποτελούν στοιχεία του παθητικού της. Το παθητικό της κεντρικής τράπεζας αποτελεί τη λεγόμενη νομισματική βάση, η οποία σε μεγάλο βαθμό προσδιορίζει τις μεταβολές στην προσφορά χρήματος. 3
Ο Ισολογισµός της Κεντρικής Τράπεζας και η Προσφορά Χρήµατος Το ενεργητικό και το παθητικό της κεντρικής τράπεζας είναι πάντοτε ίσα. Οταν αυξομειώνονται τα συναλλαγματικά διαθέσιμα, αυξομειώνεται το ενεργητικό της κεντρικής τράπεζας, άρα και το παθητικό της, δηλαδή η προσφορά χρήματος. Για να διατηρήσει την ισοτιμία σταθερή, μία κεντρική τράπεζα πρέπει να είναι διατεθειμένη να ανταλλάσει απεριόριστες ποσότητες εγχώριου νομίσματος για ξένο συνάλλαγμα στη συγκεκριμένη ισοτιμία. 4
Σταθερές Ισοτιµίες και Νοµισµατική Πολιτική Οποτε δημιουργείται τάση υπερβάλλουσας ζήτησης ή προσφοράς η κεντρική τράπεζα θα πρέπει να είναι σε θέση να κάνει αγοραπωλησίες συναλλάγματος στη σταθερή ισοτιμία. Αυτό έχει ως συνέπεια την απώλεια ελέγχου της προσφοράς χρήματος, καθώς ο εξωτερικός συντελεστής της νομισματικής βάσης διακυμαίνεται έτσι ώστε να διασφαλίζει ότι οι διεθνείς χρηματαγορές είναι σε συνεχή ισορροπία στη σταθερή ισοτιμία. 5
Σταθερές Ισοτιµίες και Νοµισµατική Πολιτική Η σταθερή ισοτιμία συνεπάγεται ότι τα εγχώρια επιτόκια δεν μπορούν να αποκλίνουν από τα επιτόκια του εξωτερικού. Η νομισματική πολιτική υποτάσσεται στο στόχο της διατήρησης της ισοτιμίας σταθερής. Μια ανοικτή οικονομία δεν μπορεί ταυτόχρονα να επιλέξει έλεγχο των συναλλαγματικών της ισοτιμιών, έλεγχο της νομισματικής της πολιτικής και ελεύθερη κίνηση κεφαλαίων (τρίλημμα μιας ανοικτής οικονομίας. 6
Ισορροπία των Χρηµαταγορών µε Σταθερές Συναλλαγµατικές Ισοτιµίες S Διεθνής Αγορά Συναλλάγµατος ι*-(s 0 -S/S S 0 0' 2' i* L(i,Y 0 L(i,Y 1 Επιτόκιο i M s 0 /P 0 1 2 M/P M s 1 /P Εγχώρια Αγορά Χρήµατος 7
Η Αναποτελεσµατικότητα της Νοµισµατικής Πολιτικής µε Σταθερές Συναλλαγµατικές Ισοτιµίες Συναλλαγματική Ισοτιμία S AA(M 0 AA(M 1 S 0 0 1 S 1 DD Y 0 Y 1 Συνολικό Προϊόν Υ 8
Δηµοσιονοµική Επέκταση σε Καθεστώς Σταθερών Ισοτιµιών Συναλλαγματική Ισοτιμία S AA(M 0 AA(M 1 S 0 0 1 DD(G 1 DD(G 0 Y 0 Y 1 Συνολικό Προϊόν Υ 9
Οι Βραχυχρόνιες Επιπτώσεις µιας Εφάπαξ Υποτίµησης Συναλλαγματική Ισοτιμία S AA(M 0 AA(M 1 S 0 0 1 S 1 DD Y 0 Y 1 Συνολικό Προϊόν Υ 10
Συναλλαγµατικές Κρίσεις Συχνά τα καθεστώτα σταθερών συναλλαγματικών ισοτιμιών καταρρέουν υπό το βάρος κρίσεων εμπιστοσύνης στη δυνατότητα της κεντρικής τράπεζας να διατηρήσει σταθερή την ισοτιμία. Συναλλαγματικές κρίσεις λαμβάνουν χώρα όταν οι διαπραγματευτές στην αγορά συναλλάγματος σχηματίζουν την πεποίθηση ότι η κεντρική τράπεζα θα εγκαταλείψει ή θα μεταβάλλει τη σταθερή ισοτιμία. 11
Συναλλαγµατικές Κρίσεις Αν η αγορά θεωρήσει ότι επέρχεται μία υποτίμηση, τότε το εγχώριο επιτόκιο αυξάνει πάνω από το παγκόσμιο επιτόκιο και τα συναλλαγματικά διαθέσιμα πέφτουν απότομα καθώς υπάρχει φυγή κεφαλαίων. Πολλές συναλλαγματικές κρίσεις προκαλούνται από αυτοεκπληρούμενες προσδοκίες των αγορών, όταν μία οικονομία, λόγω ανεπαρκών συναλλαγματικών διαθεσίμων, είναι ευάλωτη στην κερδοσκοπία. 12
Συναλλαγµατικές Κρίσεις Οταν ξεσπάσει μια κρίση, η κεντρική τράπεζα μπορεί να μη έχει άλλη επιλογή από το να εγκαταλείψει τη σταθερή ισοτιμία, και ή να υποτίμησει το νόμισμα, ή να υιοθετήσει ένα καθεστώς κυμαινομένων ισοτιμιών. Συναλλαγματικές κρίσεις λαμβάνουν χώρα και όταν η μακροοικονομική κατάσταση μιας χώρας συνεπάγεται παραβίαση του διαχρονικού εισοδηματικού της περιορισμού, είναι δηλαδή μακροχρόνια ασύμβατη με εξωτερική ισορροπία. 13
Συναλλαγµατικές Κρίσεις S Διεθνής Αγορά Συναλλάγµατος ι*-(s 0 -S/S ι*-(s 1 -S/S S 0 0' 1' i* ι*-(s 1 -S 0 /S 0 L(i,Y Επιτόκιο i M s 1 /P 0 1 M s 0 /P M/P Εγχώρια Αγορά Χρήµατος 14