Επιμορφωτικό Σεμινάριο/Εργαστήριο Διατροφικής Αγωγής (Focus on Food) για τις δασκάλες Οικιακής Οικονομίας στην Κύπρο Πραγματοποιήθηκε με επιτυχία ολοήμερο Επιμορφωτικό Σεμινάριο/Εργαστήριο Διατροφικής Αγωγής στις 26 και 29 Οκτωβρίου στην Λευκωσία (Γ Δημοτικό Σχολείο Μακεδονίτισσας) και Λεμεσό (ΚΗ Δημοτικό Σχολείο Λεμεσού ) αντίστοιχα. Το εργαστήριο διοργανώθηκε από το Κλιμάκιο Οικιακής Οικονομίας Δημοτικής Εκπαίδευσης(ΥΠΠ) και χρηματοδοτήθηκε από το Ευρωπαϊκό Σχέδιο Προώθησης Φρούτων και Λαχανικών στα σχολεία μας με τη συνεργασία του Υπουργείου Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος, και έδινε έμφαση στην προώθηση της κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών στα παιδιά. Το εν λόγω σεμινάριο απευθυνόταν μεν σε δασκάλους Δημοτικής Εκπαίδευσης που διδάσκουν το μάθημα της Οικιακής Οικονομίας, αλλά η φιλοσοφία και οι παιδαγωγικές προσεγγίσεις στο οποίο βασιζόταν μπορούσαν να ανταποκριθούν και στη Μέση Εκπαίδευση γι αυτό και το παρακολούθησαν και καθηγήτριες Οικιακής Οικονομίας της Μέσης Εκπαίδευσης. Η εκστρατεία «Focus on Food έχει ξεκινήσει από το 1998 στην Αγγλία με βασικό της σκοπό να τονίσει τη σημασία, να αναβαθμίσει και να ενδυναμώσει τη θέση της διατροφικής αγωγής στη δημοτική και μέση εκπαίδευση του Ηνωμένου Βασιλείου. Είναι ένα μεγαλεπήβολο πρόγραμμα, που εκπαιδεύει πάνω από 40,000 παιδιά και ενήλικες κάθε χρόνο και επιμορφώνει 2,500 δασκάλους σε θέματα διατροφής. Είναι επίσης γνωστό για την πρωτοποριακή του εργασία και τον επαγγελματισμό του σε θέματα διατροφικής αγωγής και προαγωγής υγείας στην εκπαίδευση και το διαχειρίζεται ο οργανισμός Design Dimension Educational Trust. Επίκεντρό της, όπως φαίνεται και από την ονομασία της εκστρατείας, είναι το φαγητό, η προετοιμασία και η παρασκευή του, που θεωρείται βασικά ως η κύρια εμπειρία, η 1
εμπειρία κλειδί για τη διατροφική αγωγή και των κοινωνικών πτυχών που άπτονται του φαγητού. Πρωταρχικοί στόχοι της εκστρατείας είναι να βελτιώσει την επιμόρφωση των δασκάλων σε θέματα διατροφικής αγωγής, να βελτιώσει την εργαστηριακή υποδομή στα σχολεία του Ηνωμένου Βασιλείου, να διασφαλίσει την εφαρμογή πολιτικής που αφορά στη διατροφική αγωγή σε όλα τα σχολεία, να κάνει τη διατροφική αγωγή υποχρεωτικό μάθημα στη δημοτική και μέση εκπαίδευση, ενώ παράλληλα υποστηρίζει τη μαγειρική στην ευρύτερη κοινότητα, και όχι μόνο τη σχολική. Αφορμή της εκστρατείας αυτής η έλλειψη γνώσεων περί φαγητού αλλά και μαγειρικών δεξιοτήτων στους Άγγλους, τα αυξημένα προβλήματα υγείας που σαν έθνος αντιμετωπίζουν τα τελευταία χρόνια. Η μαγειρική θεωρείται ως μια βασική δεξιότητα ζωής, που ο καθένας αξίζει να διδαχθεί καλά, γιατί «αν οι άνθρωποι δεν μάθουν να μαγειρεύουν δεν μπορούν να κάνουν σωστές διατροφικές επιλογές και να 2
έχουν πλήρη έλεγχο του φαγητού που καταναλώνουν στη ζωή τους». Βασική λοιπόν θέση της προγράμματος αυτού είναι η υποχρεωτική διδασκαλία της μαγειρικής στα σχολεία σε συστηματική βάση, ώστε να μπορούν τα παιδιά να ετοιμάζουν νόστιμα και υγιεινά γεύματα από φρέσκα υλικά από μόνα τους. Επίσης σημαντική θέση έχει η ποιοτική επιμόρφωση των δασκάλων και η χρήση υλικού που θα τους βοηθήσει να διδάσκουν σωστά και αποτελεσματικά. To σεμινάριο /εργαστήριο διεξήχθηκε από την Anita Cormac, διευθύντρια του εκπαιδευτικού προγράμματος διατροφικής αγωγής Focus on Food του Ηνωμένου Βασιλείου και την Ann Kerry, καθηγήτρια υπεύθυνη για την επιμόρφωση των δασκάλων που γίνεται από το πρόγραμμα. Το σεμινάριο είχε ως στόχο να δείξει στις εκπαιδευτικούς που το παρακολούθησαν δεξιότητες και στρατηγικές για πιο αποτελεσματική διδασκαλία της μαγειρικής και κατ επέκταση της διατροφικής αγωγής. Το σεμινάριο ήταν κατά 90% πρακτικό, αφού οι εκπαιδευτικοί είχαν την ευκαιρία να δοκιμάσουν νέες συνταγές (νόστιμιες, υγιεινές, εντυπωσιακές σε εμφάνιση, διαπολιτισμικές κλπ) που μπορούν να εφαρμοστούν στο μάθημα Οικιακής Οικονομίας με τα παιδιά, να πειραματιστούν με διάφορα υλικά (οικεία αλλά και όχι), νέες τεχνικές και δεξιότητες μαγειρικής που αφορούν παιδιά δημοτικής ηλικίας, πρώτης και δεύτερης. Διεξήχθηκε λοιπόν στα εργαστήρια Οικιακής Οικονομίας των Δημοτικών Σχολείων που μας φιλοξένησαν. Δόθηκε επίσης σχετικό υλικό για αξιοποίησή του από τους εκπαιδευτικούς. 3
Εισαγωγική παρουσίαση του σεμιναρίου Εισαγωγή στην πρακτική εργασία: Καλλιέργεια δεξιοτήτων μαγειρικής, η εμπειρία κλειδί στη διατροφική υγεία! 4
Πρακτικές Εργασίες: ομαδικές και ατομικές 5
Επιδείξεις μαγειρικής/οδηγίες και συμβουλές για μεθοδική διδασκαλία και συζήτηση: Απαραίτητη παιδαγωγική κατάρτιση 6
Γεύμα: Η «δύναμη» της κοινωνικής πτυχής του φαγητού 7
Αξιολόγηση του σεμιναρίου: Σχόλια από τις εκπαιδευτικούς που συμμετείχαν στο σεμινάριο/εργαστήριο: «Πέτυχε πλήρως το στόχο του.» Ήταν κατατοπιστικό, ενδιαφέρον και το σημαντικότερο πρακτικό. Οι γνώσεις μεταδόθηκαν με απλό και ευχάριστο τρόπο. Πιστεύω πως το περιεχόμενο του σεμιναρίου κατάφερε να πετύχει στο μέγιστο βαθμό το συγκεκριμένο στόχο. Ό,τι ειπώθηκε σε θεωρητικό επίπεδο το είδαμε να εφαρμόζεται επιτυχώς και σε πράξη. Πολύ ενδιαφέρον και με ποικιλία δραστηριοτήτων. Η αγγλική γλώσσα δεν δημιούργησε κανένα πρόβλημα επικοινωνίας. Εξαιρετικό!Μάθαμε τεχνικές που δεν τις είχαμε υπόψη. Θυμηθήκαμε άλλες που τις κάναμε εμπειρικά. Πήραμε ιδέες και δυναμώσαμε το ενδιαφέρον μας στην μαγειρική. Eστίασε σε πρακτικά θέματα διδασκαλίας. Μεγάλη ποικιλία τροφών και τρόποι μαγειρέματος. Διδάχτηκαν δεξιότητες για μικρά παιδιά. Αυτό συνάδει με το ΝΑΠ Αγωγής Υγείας. Ήταν πραγματικά πολύ καλό. Ένα πολύ οργανωμένο σεμινάριο, καθόλου ανιαρό, πολύ παραγωγικό και βοηθητικό για δασκάλες του μαθήματος. Εξαιρετική παρουσίαση. Ξεκάθαροι στόχοι οι οποίοι πραγματοποιήθηκαν. Παρουσιάστηκαν πράγματα τα οποία δεν μας έδειξε ποτέ κανείς! Το σεμινάριο ήταν πολύ οργανωμένο, σε ένα ευχάριστο περιβάλλον. Οι ομιλητές πολύ ενθουσιώδεις. Το σεμινάριο ήταν πολύ οργανωμένο και εποικοδομητικό, όπως επίσης και η πρακτική του. Τόσο το θεωρητικό όσο και το πρακτικό μέρος ήταν πολύ χρήσιμο και πολύ απλό. Έτσι μπορούν να εφαρμοστούν οι αποκτηθείσες γνώσεις, τεχνικές, δεξιότητες στα παιδιά κάνοντας τη μαγειρική μια ευχάριστη διεργασία. Κράτησε το ενδιαφέρον αμείωτο από την αρχή μέχρι το τέλος. Ήταν πολύ χρήσιμο και μάθαμε αρκετά τα οποία θα μας βοηθήσουν στην οργάνωση του μαθήματος. Εξαιρετικό! Διδασκαλία μαγειρικών δεξιοτήτων για παιδιά. Πλήρως καταρτισμένο προσωπικό. Πολύ οργανωμένο σεμινάριο! 8