ΔΠΙΚΟΠΗΗ ΔΠΔΜΒΑΔΧΝ ΔΝΔΡΓΔΙΑΚΗ ΑΝΑΒΑΘΜΙΗ ΣΟΝ ΟΙΚΙΑΚΟ ΣΟΜΔΑ

ΔΠΙΚΟΠΗΗ ΔΠΔΜΒΑΔΧΝ ΔΝΔΡΓΔΙΑΚΗ ΑΝΑΒΑΘΜΙΗ ΣΟΝ ΟΙΚΙΑΚΟ ΣΟΜΔΑ Δ.Γ. Γαζκαλάκη*, Κ.Γ. Γπούηζα, Κ.Α. Μπαλαπάρ,. Κονηογιαννίδηρ Οκάδα Δμνηθνλφκεζεο Δλέξγεηαο, Ηλζηηηνχην Δξεπλψλ Πεξηβάιινληνο θαη Βηψζηκεο Αλάπηπμεο, Δζληθφ Αζηεξνζθνπείν Αζελψλ, Π. Πεληέιε, email: edask@noa.gr ΠΔΡΙΛΗΦΗ ηα πιαίζηα ηεο πξνζπάζεηαο γηα ηελ αληηκεηψπηζε ηνπ πεξηβαιινληηθνχ πξνβιήκαηνο, ε Δπξσπατθή Έλσζε (ΔΔ) έρεη ζέζεη κία ζεηξά θιηκαηηθψλ θαη ελεξγεηαθψλ ζηφρσλ πνπ ζα πξέπεη λα επηηεπρζνχλ σο ην 2020. Οη ζηφρνη απηνί πεξηιακβάλνπλ κείσζε θαηά 20% ησλ εθπνκπψλ αεξίσλ ζεξκνθεπίνπ ζηελ ΔΔ ζε ζρέζε κε ηα επίπεδα ηνπ 1990, βειηίσζε ηεο ελεξγεηαθήο απνδνηηθφηεηαο ηεο ΔΔ θαηά 20% θαη ζπκβνιή ησλ Αλαλεψζηκσλ Πεγψλ Δλέξγεηαο ζηελ ηειηθή θαηαλάισζε ελέξγεηαο ζε πνζνζηφ 20%. Γηα ηελ επίηεπμε ησλ ζηφρσλ έρνπλ θαηαξηηζηεί εζληθά ζρέδηα δξάζεο ζηα θξάηε-κέιε, φπνπ θαζνξίδνληαη νη αληίζηνηρνη εζληθνί ζηφρνη νη νπνίνη είλαη δεζκεπηηθνί γηα θάζε ρψξα. Ο θηηξηαθφο ηνκέαο θαηαλαιψλεη πεξίπνπ 40% ηεο ζπλνιηθήο ηειηθήο ελέξγεηαο ζηελ Δπξψπε, ελψ επζχλεηαη γηα πεξίπνπ 45% ησλ εθπνκπψλ δηνμεηδίνπ ηνπ άλζξαθα ζηελ αηκφζθαηξα. ηελ Διιάδα ν νηθηαθφο ηνκέαο επζχλεηαη γηα ην 90% ηεο ζεξκηθήο θαη ην 50% ηεο ειεθηξηθήο θαηαλάισζεο ελέξγεηαο ζηα θηίξηα. Οη θαηνηθίεο απνηεινχλ ην 77% ηνπ ζπλνιηθνχ θηηξηαθνχ απνζέκαηνο θαη ζηελ πιεηνςεθία ηνπο είλαη θαηαζθεπέο πνπ, ιφγσ παιαηφηεηαο, παξνπζηάδνπλ νιηθή ή κεξηθή έιιεηςε ζεξκνκφλσζεο ζην θέιπθνο θαη εγθαηεζηεκέλα ζπζηήκαηα κε ρακειέο επηδφζεηο. Όπσο έρεη αλαδεηρηεί, ν νηθηαθφο ηνκέαο παξνπζηάδεη κεγάιν δπλακηθφ εμνηθνλφκεζεο ελέξγεηαο θαη είλαη θαλεξφ νηη ε πηνζέηεζε απνηειεζκαηηθψλ κέηξσλ θαη ζηξαηεγηθψλ γηα ηελ ελεξγεηαθή ηνπ αλαβάζκηζε απνηειεί θξίζηκν παξάγνληα γηα ηελ επίηεπμε ησλ ζηφρσλ ηεο Διιάδαο γηα ηελ ελέξγεηα θαη ηελ θιηκαηηθή αιιαγή. ηελ παξνχζα εξγαζία παξνπζηάδνληαη ηα απνηειέζκαηα ηεο ηεξάξρεζεο ησλ θπξηφηεξσλ επεκβάζεσλ εμνηθνλφκεζεο ελέξγεηαο ζηα ειιεληθά θηίξηα θαηνηθίαο. Ζ αμηνιφγεζή ηνπο γίλεηαη κε ηε ρξήζε ηεο εζληθήο ηππνινγίαο θηηξίσλ θαηνηθίαο TABULA, ιακβάλνληαο ππφςε ηελ ππνινγηδφκελε κείσζε ηεο ελεξγεηαθήο θαηαλάισζεο ζε ζπλδπαζκφ κε ηελ εθηηκνχκελε πεξίνδν απνπιεξσκήο αλά επέκβαζε γηα 24 ηχπνπο θηηξίσλ. Δμεηάδνληαη επεκβάζεηο ζην θέιπθνο θαη ζηηο ειεθηξνκεραλνινγηθέο εγθαηαζηάζεηο. Οη ππνινγηζκνί έγηλαλ κε ην ινγηζκηθφ ΣΔΔ-ΚΔΝΑΚ. Ζ αλάιπζε αθνξά ζε επεκβάζεηο πνπ ζηνρεχνπλ ζηε κείσζε ηεο θαηαλαιηζθφκελεο ελέξγεηαο γηα ζέξκαλζε θαη δεζηφ λεξφ ρξήζεο, πνπ απνηεινχλ ηηο θχξηεο ηειηθέο ρξήζεηο ελέξγεηαο ζηνλ νηθηαθφ ηνκέα. Λέμεηο Κιεηδηά: θαηνηθίεο, ζηαηηζηηθά, θαηαλάισζε ελέξγεηαο, εμνηθνλφκεζε, ηεξάξρεζε κέηξσλ

1. ΔΙΑΓΧΓΗ ηελ Διιάδα ν νηθηαθφο ηνκέαο επζχλεηαη γηα ην 90% ηεο ζεξκηθήο θαη ην 50% ηεο ειεθηξηθήο θαηαλάισζεο ελέξγεηαο ζηα θηίξηα. Κάζε Διιεληθφ λνηθνθπξηφ θαηαλαιψλεη θαηά κέζν φξν εηεζίσο 10.244 kwh ζεξκηθή θαη 3.750 kwh ειεθηξηθή ελέξγεηα [1]. ε πνζνζηφ 85,9% ε ζεξκηθή ελέξγεηα πνπ θαηαλαιψλεηαη είλαη γηα ηελ θάιπςε ησλ αλαγθψλ ζέξκαλζεο ησλ θαηνηθηψλ. Απφ ηελ ζπλνιηθή ειεθηξηθή θαηαλάισζε ελέξγεηαο, ην κεγαιχηεξν πνζνζηφ δαπαλάηαη ζην καγείξεκα, ην θσηηζκφ θαη ηε ιεηηνπξγία ειεθηξηθψλ/ειεθηξνληθψλ ζπζθεπψλ (ςπγείν, πιπληήξην, θιηκαηηζηηθά), ελψ κφιηο 9,4% ρξεζηκνπνηείηαη γηα ηελ παξαγσγή δεζηνχ λεξνχ ρξήζεο (ΕΝΥ) θαη 3% γηα ζέξκαλζε ρψξσλ (ρήκα 1). Ζ ηππηθή ελεξγεηαθή θαηαλάισζε γηα ζέξκαλζε ζε θηίξηα θαηνηθηψλ πξηλ ην 1980 είλαη πεξίπνπ 140 kwh/m 2 ζε κνλνθαηνηθίεο θαη 96 kwh/m 2 ζε πνιπθαηνηθίεο, ελψ γηα ηα λεφηεξα θηίξηα (πεξίνδνο 2001-2010) ππνινγίδεηαη ζε 92-123 kwh/m 2 θαη 75-94 kwh/m 2 αληίζηνηρα [2]. ρήκα 1: Καηαλνκή θαηαλάισζεο ζεξκηθήο ελέξγεηαο (αξηζηεξά) θαηά ηχπν θαπζίκνπ θαη ειεθηξηθήο ελέξγεηαο (δεμηά) θαηά ηειηθή ρξήζε [2]. Ο Καλνληζκφο Θεξκνκφλσζεο Κηηξίσλ (ΚΘΚ) ηέζεθε ζε ηζρχ ην 1979, θαζνξίδνληαο ηα κέγηζηα φξηα γηα ηε ζεξκνπεξαηφηεηα ησλ δηαθφξσλ ζηνηρείσλ (ηνίρνη, νξνθή, παξάζπξα) θαη ηνπ θειχθνπο ηνπ θηηξίνπ. Ωο απνηέιεζκα, έλα κεγάιν πνζνζηφ ησλ θηηξίσλ δελ έρνπλ ζεξκνκφλσζε, παξά ην γεγνλφο φηη νη βαζκνεκέξεο ζέξκαλζεο μεπεξλνχλ ηηο 2600 ζην βφξεην ηκήκα ηεο ρψξαο. Δπίζεο, θαηά ηε δηάξθεηα ηεο πξψηεο δεθαεηίαο ηεο εθαξκνγήο ηνπ ΚΘΚ (1980-1990), ε πιεηνςεθία ησλ θηηξίσλ δελ είραλ πιήξε ζεξκνκφλσζε θαη κφλν νη ζρεηηθά πην πξφζθαηεο θαηαζθεπέο έρνπλ ζεξκνκφλσζε ηνπ θέξνληα νξγαληζκνχ γηα ηελ απνθπγή ησλ ζεξκνγεθπξψλ. χκθσλα κε ζηνηρεία εζληθήο έξεπλαο ζε αληηπξνζσπεπηηθφ δείγκα 3600 λνηθνθπξηψλ παλειιελίσο, 42,1% ησλ θαηνηθηψλ δηαζέηεη θάπνην είδνο ζεξκνκφλσζεο ζην θέιπθνο [2]. πγθεθξηκέλα: 77,8% ζηελ ηνηρνπνητα εμσηεξηθά 31,3% ζηελ ηνηρνπνητα εζσηεξηθά 18,3% ζηνλ θέξνληα νξγαληζκφ 38,5% ζε ζηέγε/δψκα 2,9% ζην δάπεδν Όπσο είλαη θαλεξφ, νη θαηνηθίεο, πνπ απνηεινχλ ην 77% ηνπ ζπλνιηθνχ θηηξηαθνχ απνζέκαηνο, παξνπζηάδνπλ κεγάιν δπλακηθφ εμνηθνλφκεζεο ελέξγεηαο θαη ηα αληίζηνηρα κέηξα πνπ απεπζχλνληαη ζηνλ νηθηαθφ ηνκέα αλακέλεηαη λα ζπκβάιινπλ ζεκαληηθά ζηελ επίηεπμε ηνπ εζληθνχ ζηφρνπ γηα ηελ πεξίνδν 2014-2020. χκθσλα κε ην πξφζθαην εζληθφ ρέδην Γξάζεο

[3], ε ζπλνιηθή κείσζε ηεο ηειηθήο θαηαλάισζεο ελέξγεηαο απφ ηελ εθαξκνγή δηαθφξσλ κέηξσλ ζε θαηνηθίεο ππνινγίδεηαη ζε 0,6 ΜΣΗΠ. Ζ ράξαμε κηαο ξεαιηζηηθήο ζηξαηεγηθήο γηα ηελ επίηεπμε ησλ εζληθψλ ζηφρσλ πξνυπνζέηεη ηε γλψζε ησλ ελεξγεηαθψλ ραξαθηεξηζηηθψλ ηνπ ζεκεξηλνχ θηηξηαθνχ απνζέκαηνο αιιά θαη ηε δπλαηφηεηα ηεξάξρεζεο ησλ πξνηεηλφκελσλ επεκβάζεσλ κε βάζε ηελ απνδνηηθφηεηα θαη ηελ νηθνλνκηθή ηνπο βησζηκφηεηα. ηελ εξγαζία απηή γίλεηαη κηα πξνζπάζεηα απνηχπσζεο ηεο ελεξγεηαθήο θαηάζηαζεο ησλ Διιεληθψλ θηηξίσλ ηνπ νηθηαθνχ ηνκέα κε ζηνηρεία πνπ πξνθχπηνπλ απφ ζηαηηζηηθή αλάιπζε ησλ δεδνκέλσλ ηεο πην πξφζθαηεο έξεπλαο ηεο Διιεληθήο ηαηηζηηθήο Τπεξεζίαο [1]. Δπηπξφζζεηα, ζπλνςίδνληαη ηα απνηειέζκαηα έξεπλαο γηα ηελ ηεξάξρεζε κέηξσλ εμνηθνλφκεζεο ελέξγεηαο (ΜΔΔ) ζε θηίξηα θαηνηθίαο θαη γίλεηαη κηα εθηίκεζε ηεο ζπλνιηθήο εμνηθνλφκεζεο ηειηθήο ελέξγεηαο απφ ηελ εθαξκνγή ησλ πην απνδνηηθψλ απφ απηά, ζε ζηνρεπκέλνπο ηχπνπο θαηνηθηψλ. 2. ΥΑΡΑΚΣΗΡΙΣΙΚΑ ΣΟΤ ΟΙΚΙΑΚΟΤ ΣΟΜΔΑ χκθσλα κε ηα πην πξφζθαηα δηαζέζηκα ζηνηρεία [4], ην ζχλνιν ησλ θαλνληθψλ θαηνηθηψλ ζηελ Διιάδα είλαη 6.371.901 απφ ηηο νπνίεο θαηνηθνχληαη ην 64,7%. Πεξίπνπ 55% ηνπ ζπλφινπ ησλ θαλνληθψλ θαηνηθηψλ βξίζθεηαη ζε θηίξηα κνλνθαηνηθίαο (πεξηιακβάλνληαη θαη νη δηπινθαηνηθίεο), ελψ 44,7% βξίζθεηαη ζε πνιπθαηνηθίεο κε ηε ζπληξηπηηθή πιεηνςεθία ηνπο (96,1%) λα βξίζθεηαη ζε αζηηθά θέληξα. Οη θαλνληθέο θαηνηθίεο ζηελ Διιάδα έρνπλ ζηελ πιεηνςεθία ηνπο (πεξίπνπ 60%) θαηαζθεπαζηεί πξηλ ην 1980, κε ην κεγαιχηεξν πνζνζηφ (22,6%) θαηά ηε δεθαεηία 1971-1980. πλεπψο, ην θηηξηαθφ απφζεκα θαηνηθηψλ, ζηελ πιεηνςεθία ηνπ, δελ δηαζέηεη επαξθή ζεξκνκφλσζε ζην θέιπθνο, ελψ νη εγθαηαζηάζεηο ζέξκαλζεο είλαη ελεξγνβφξεο ιφγσ παιαηφηεηαο θαη αλεπαξθνχο ζπληήξεζεο. ηνλ Πίλαθα 1 ζπλνςίδνληαη ηα ελεξγεηαθά ραξαθηεξηζηηθά ησλ θηηξίσλ θαηνηθίαο ζηελ Διιάδα, φπσο πξνζδηνξίζηεθαλ ζηαηηζηηθά κε βάζε ηα πξσηνγελή ζηνηρεία ηεο πξφζθαηεο εζληθήο έξεπλαο [1]. Σα απνηειέζκαηα ηεο αλάιπζεο αθνξνχλ θπξίσο θηίξηα κέρξη ην 2010, νπφηε ηα επίπεδα ηεο ζεξκνκφλσζεο δελ ηθαλνπνηνχλ ηηο απαηηήζεηο ηνπ ΚΔΝΑΚ. Όπσο θαίλεηαη απφ ηα ζηνηρεία ηνπ Πίλαθα 1, ε πιεηνςεθία ησλ θηηξίσλ έρνπλ ακφλσην θέιπθνο, ελψ έλα ζεκαληηθφ πνζνζηφ, ην νπνίν αλέξρεηαη ζην 32% ζηηο πνιπθαηνηθίεο, έρεη κφλσζε (εζσηεξηθή ή εμσηεξηθή) ζηνπο ηνίρνπο αιιά φρη θαη ζηνλ θέξνληα νξγαληζκφ, ζπλεπψο ζα παξνπζηάδεη ζεκαληηθέο ζεξκηθέο απψιεηεο εμαηηίαο ησλ ζεξκνγεθπξψλ. Λφγσ παιαηφηεηαο, νη κνλνθαηνηθίεο εκθαλίδνληαη ζηελ πιεηνςεθία ηνπο ιηγφηεξν κνλσκέλεο απ φηη νη πνιπθαηνηθίεο. Ζ χπαξμε ζεξκνκφλσζεο ζηελ νξνθή είλαη ζπρλφηεξε ζηηο πνιπθαηνηθίεο, αιιά παξφιν πνπ βειηηψλεη ζεκαληηθά ηελ ελεξγεηαθή ζπκπεξηθνξά ηνπ ηειεπηαίνπ νξφθνπ, ειάρηζηα ζπλεηζθέξεη ζηε κείσζε ησλ ελεξγεηαθψλ αλαγθψλ φινπ ηνπ θηηξίνπ. Σέινο, έλα ζεκαληηθφ πνζνζηφ ησλ θηηξίσλ έρεη κνλνχο παινπίλαθεο. ηα ζπζηήκαηα ζέξκαλζεο ρψξσλ θπξηαξρνχλ νη θεληξηθνί ιέβεηεο κε θαχζηκν πεηξέιαην θαη ηα ειεθηξηθά ζπζηήκαηα ελψ ζεκαληηθφ πνζνζηφ κνλνθαηνηθηψλ ρξεζηκνπνηνχλ σο θαχζηκν ηε βηνκάδα (θαπζφμπια, πειιέηεο). Σν θπζηθφ αέξην, ιφγσ ηνπ πεξηνξηζκέλνπ δηθηχνπ δηαλνκήο ηνπ, ρξεζηκνπνηείηαη ιηγφηεξν σο θαχζηκν, κε κεγαιχηεξε δηείζδπζε ζηηο πνιπθαηνηθίεο. Δίλαη θαλεξφ νηη ε θαηάζηαζε ηνπ Διιεληθνχ απνζέκαηνο θαηνηθηψλ αθήλεη πνιιά πεξηζψξηα γηα επεκβάζεηο ελεξγεηαθήο αλαβάζκηζεο. ηελ παξνχζα κειέηε έγηλε κηα πξνζπάζεηα ηεξάξρεζεο ησλ κέηξσλ εμνηθνλφκεζεο ελέξγεηαο πνπ πξνηείλνληαη γηα θηίξηα θαηνηθίαο κε βάζε ηελ απφδνζή ηνπο αιιά θαη ηελ νηθνλνκηθή ηνπο βησζηκφηεηα ζχκθσλα κε πξαθηηθά θξηηήξηα.

Πίλαθαο 1: ηαηηζηηθά ζηνηρεία γηα ηα ελεξγεηαθά ραξαθηεξηζηηθά ησλ θαηνηθηψλ ηνπ Διιεληθνχ θηηξηαθνχ απνζέκαηνο ην 2011. ΟΙΚΙΑΚΟ ΣΟΜΔΑ 2011 Μονοκαηοικίερ Πολςκαηοικίερ Αξηζκφο θαηνηθηψλ [1] 2.267.148 1.854.940 Θεπμομόνωζη κελύθοςρ (% επη ζπλφινπ θαηνηθηψλ) Σοίσοι Ακφλσηνη 71,2 61,3 Μεξηθψο κνλσκέλνη* 23,6 32,0 Πιήξσο κνλσκέλνη 5,3 6,8 Οποθέρ Ακφλσηεο 71,3 52,8 Μνλσκέλεο 28,7 47,2 Γάπεδα Ακφλσηα 99,2 95,9 Μνλσκέλα 0,8 4,1 Κοςθώμαηα Μνλά ηδάκηα 58,3 47,3 Γηπιά ηδάκηα 41,7 52,7 ύζηημα θέπμανζηρ σώπων (% επη ζπλφινπ θαηνηθηψλ) ύζηημα παπαγωγήρ Καπζηήξα-Λέβεηα 55,80% 79,00% φκπα 24,44% 5,38% Σδάθη 9,10% 1,66% Φνξεηά ζπζηήκαηα ζέξκαλζεο 5,11% 4,58% Θεξκνζπζζσξεπηέο 4,18% 2,52% Καύζιμο Πεηξέιαην 56,86% 67,51% Βηνκάδα 28,24% 3,49% Ζιεθηξηζκφο 10,29% 12,93% Φπζηθφ αέξην 1,37% 13,33% Άιιν 3,24% Ηλικία ζςζη. θέπμ/ζηρ (έηη) (% επη ζπλφινπ θαηνηθηψλ) <5 5-10 11-20 >20 <5 5-10 11-20 >20 Λέβεηα/θαπζηήξα 14,8 28,5 38,1 18,6 21,7 18,0 33,7 26,6 φκπα 17,2 30,4 29,9 22,5 40,0 26,7 25,5 7,8 Σδάθη 10,6 17,0 19,9 52,5 20,7 24,2 31,0 24,1 Φνξεηά ζπζηήκαηα ζέξκαλζεο 45,3 46,7 6,7 1,3 53,2 36,4 10,4 0,0 Θεξκνζπζζσξεπηέο 0,0 23,1 23,1 53,8 4,7 4,8 11,9 78,6 (*) ππάξρεη ζεξκνκφλσζε ζηνπο εμσηεξηθνχο ηνίρνπο αιιά φρη θαη ζηνλ θέξνληα νξγαληζκφ. 3. ΙΔΡΑΡΥΗΗ ΜΔΣΡΧΝ ΔΞΟΙΚΟΝΟΜΗΗ ΔΝΔΡΓΔΙΑ ΣΑ ΚΣΙΡΙΑ ΚΑΣΟΙΚΙΑ ηελ παξνχζα κειέηε ρξεζηκνπνηήζεθε ε Διιεληθή ηππνινγία θαηνηθηψλ TABULA [5], ε νπνία πεξηιακβάλεη 24 ηχπνπο θηηξίσλ πνπ αληηπξνζσπεχνπλ ην κεγαιχηεξν κέξνο ηνπ νηθηαθνχ θηηξηαθνχ απνζέκαηνο. Ζ ηαμηλφκεζε ησλ θηηξίσλ ζηελ ηππνινγία γίλεηαη κε βάζε ην κέγεζνο (κνλνθαηνηθίεο-δηπινθαηνηθίεο θαη πνιπθαηνηθίεο), ην έηνο αλέγεξζεο (πξηλ ην 1980, 1981-2000, 2001-2010) θαη ηελ θιηκαηηθή δψλε ζηελ νπνία αλήθνπλ (Α-Γ θαηά ΚΔΝΑΚ). Γηα ηε κειέηε ρξεζηκνπνηήζεθαλ 24 ηππηθά θηίξηα θαηνηθίαο. Γεσκεηξηθά, θάζε ηππηθφ θηίξην είλαη ίδην κε έλα αληηπξνζσπεπηηθφ παξάδεηγκα ηεο ηάμεο ηνπ απν ην πθηζηάκελν θηηξηαθφ απφζεκα, αιιά νη

ζεξκνθπζηθέο ηδηφηεηεο ηνπ θειχθνπο θαη νη απνδφζεηο ησλ ειεθηξνκεραλνινγηθψλ (ΖΜ) ζπζηεκάησλ πξνζδηνξίδνληαη ζηαηηζηηθά ππνινγίδνληαο ηνλ βαξπθεληξηθφ κέζν ησλ παξαιιαγψλ ζηα δνκηθά ζηνηρεία θαη ηηο εγθαηαζηάζεηο ζέξκαλζεο ρψξσλ πνπ ζπλαληψληαη γηα θαηνηθίεο θάζε ηάμεο ζην θηηξηαθφ απφζεκα. Πεξηζζφηεξεο πιεξνθνξίεο γηα ηα ηππηθά θηίξηα πνπ ρξεζηκνπνηήζεθαλ κπνξνχλ λα βξεζνχλ ζην [5]. ε φια ηα ηππηθά θηίξηα ζεσξείηαη φηη ε ζέξκαλζε ρψξσλ θαιχπηεηαη απφ θεληξηθφ ζχζηεκα θαπζηήξα-ιέβεηα κε θαχζηκν πεηξέιαην. Αληίζηνηρα γηα ηε ζέξκαλζε ΕΝΥ ζεσξήζεθαλ ηνπηθνί ειεθηξηθνί ζεξκνζίθσλεο. Σα θιηκαηηθά δεδνκέλα (ζεξκνθξαζία πεξηβάιινληνο, ειηαθή αθηηλνβνιία) πνπ ρξεζηκνπνηήζεθαλ γηα ηηο ηέζζεξηο θιηκαηηθέο δψλεο πξνέθπςαλ απφ ηηο κέζεο ηηκέο δεδνκέλσλ πνπ δίλνληαη γηα ηηο 62 Διιεληθέο πφιεηο ζηελ ηερληθή νδεγία ΣΟΣΔΔ [6]. Οη ππνινγηζκνί έγηλαλ κε ην ινγηζκηθφ ΣΔΔ-ΚΔΝΑΚ. χκθσλα κε ηελ εζληθή κεζνδνινγία γηα ηελ εθηίκεζε ηεο ελεξγεηαθήο απφδνζεο θηηξίσλ θαηνηθίαο, ζηνπο ππνινγηζκνχο ζεσξήζεθε 18-σξε ιεηηνπξγία ησλ ζπζηεκάησλ ζέξκαλζεο θαηά ηελ πεξίνδν απφ 1 ε Ννεκβξίνπ έσο ηα κέζα Απξηιίνπ (δψλεο Α θαη Β) θαη απφ κέζα Οθησβξίνπ κέρξη ηέινο Απξηιίνπ (δψλεο Γ θαη Γ). Ζ επηζπκεηή ζεξκνθξαζία εζσηεξηθψλ ρψξσλ θαη ΕΝΥ ζεσξήζεθε ίζε κε 20 o C θαη 45 o C, αληίζηνηρα. 3.1 Τπάπσοςζα Καηάζηαζη Οη ηηκέο ηνπ ζπλνιηθνχ ζπληειεζηή ζεξκνπεξαηφηεηαο ησλ ηππηθψλ θηηξίσλ θπκαίλνληαη απφ 1,4 έσο 8,13 W/m 2 K μεπεξλψληαο θαηά πνιχ ηηο ηηκέο ηνπ κέγηζηνπ ζπληειεζηή ζεξκνπεξαηφηεηαο πνπ πξνβιέπεη ν ΚΔΝΑΚ, νη νπνίεο θπκαίλνληαη ζην δηάζηεκα 0,83-1,20 W/m 2 K. Οη πςειφηεξεο ηηκέο αληηζηνηρνχλ ζε θηίξηα ηεο πεξηφδνπ πξηλ ην 1980. Ζ ππνινγηδφκελε ζπλνιηθή θαηαλάισζε ηειηθήο ελέξγεηαο ζηα ηππηθά θηίξηα θπκάλζεθε απφ 52-559 kwh/m 2 κε κέζε ηηκή ζηηο 179 kwh/m 2. Αληίζηνηρα, ε ζπλνιηθή θαηαλάισζε πξσηνγελνχο ελέξγεηαο θπκάλζεθε απφ 109-674 kwh/m 2 κε κέζε ηηκή ζηηο 249 kwh/m 2. ε γεληθέο γξακκέο, ε ζπλνιηθή θαηαλάισζε ελέξγεηαο γηα ζέξκαλζε ρψξσλ θαη ΕΝΥ ζηηο κνλνθαηνηθίεο ήηαλ πςειφηεξε απφ ηελ αληίζηνηρε ζηηο πνιπθαηνηθίεο. πγθεθξηκέλα, ε ππνινγηδφκελε θαηαλάισζε πξσηνγελνχο ελέξγεηαο ζηηο κνλνθαηνηθίεο θπκάλζεθε απφ 131-674 kwh/m 2 κε κέζε ηηκή ζηηο 256 kwh/m 2. Αληίζηνηρα, ε ππνινγηδφκελε θαηαλάισζε πξσηνγελνχο ελέξγεηαο ζηηο πνιπθαηνηθίεο θπκάλζεθε απφ 109-371 kwh/m 2 κε κέζε ηηκή ζηηο 187 kwh/m 2. Ζ πςειφηεξεο θαηαλαιψζεηο ζεκεηψζεθαλ γηα ηα ηππηθά θηίξηα ηεο πεξηφδνπ πξηλ ην 1980, πνπ βξίζθνληαη ζηηο πην ςπρξέο θιηκαηηθέο δψλεο (Γ θαη Γ) θαη, θαηά ζπλέπεηα, έρνπλ ηηο κεγαιχηεξεο απψιεηεο απφ ην θέιπθνο. 3.2 ςγκπιηική Αξιολόγηζη Δπεμβάζεων Δξοικονόμηζηρ Δνέπγειαρ Σα ΜΔΔ πνπ κειεηήζεθαλ πεξηιακβάλνπλ κέηξα γηα ηε βειηίσζε ηνπ θειχθνπο αιιά θαη γηα ηελ αλαβάζκηζε ησλ εγθαηαζηάζεσλ ζέξκαλζεο ρψξσλ θαη ΕΝΥ. Γηα θάζε ηχπν αμηνινγήζεθαλ ζπλνιηθά 18 ζελάξηα, 5 απφ ηα νπνία αθνξνχλ ζην θέιπθνο θαη ηα ππφινηπα 13 ζηα ΖΜ ζπζηήκαηα. Σα ζελάξηα ζπλνςίδνληαη ζηνλ Πίλαθα 2. Γηα θάζε ζελάξην θαη ηχπν θηηξίνπ ππνινγίζηεθε ε εμνηθνλφκεζε πξσηνγελνχο θαη ηειηθήο ελέξγεηαο, ην αξρηθφ θφζηνο επέλδπζεο θαη ε πεξίνδνο απνπιεξσκήο (Π.Α.). ην ρήκα 2 παξνπζηάδνληαη ζπγθξηηηθά νη κέζεο ηηκέο ηεο εμνηθνλφκεζεο πξσηνγελνχο ελέξγεηαο θαη ηεο πεξηφδνπ απνπιεξσκήο θάζε ζελαξίνπ ζηα θηίξηα κνλνθαηνηθίαο θαη πνιπθαηνηθίαο. Οη ηηκέο θφζηνπο ησλ δηαθνξεηηθψλ ΜΔΔ βαζίζηεθαλ ζε κέζεο ηηκέο αγνξάο θαζψο θαη ζηελ θνζηνιφγεζε επεκβάζεσλ πνπ δίλεηαη ζην πξφγξακκα «Δμνηθνλνκψ θαη νίθνλ» Σν ζελάξην S18 (γεσζεξκηθή αληιία γηα ζέξκαλζε ρψξσλ), παξνπζίαζε ηε κεγαιχηεξε εμνηθνλφκεζε πξσηνγελνχο θαη ηειηθήο ελέξγεηαο ζε κνλνθαηνηθίεο θαη πνιπθαηνηθίεο, ελψ ηε κηθξφηεξε εμνηθνλφκεζε παξνπζίαζαλ ηα ζελάξηα S5 (αεξνζηεγάλσζε) θαη S3 (κφλσζε

ππισηήο). Όπσο ήηαλ αλακελφκελν, ην ζελάξην ρακειφηεξν θφζηνο επέλδπζεο. S6 (ζπληήξεζε ιέβεηα) παξνπζίαζε ην Πίλαθαο 2: Δπεκβάζεηο ελεξγεηαθήο αλαβάζκηζεο θαηνηθηψλ. S1 Θεξκνκφλσζε ηνίρσλ S10 Νένο ιέβεηαο θπζηθνχ αεξίνπ γηα ζέξκαλζε ρψξσλ S2 Θεξκνκφλσζε νξνθήο S11 Νένο ιέβεηαο πεηξειαίνπ γηα ζέξκαλζε ρψξσλ θαη ΕΝΥ S3 Θεξκνκφλσζε ππισηήο S12 Νένο ιέβεηαο θπζηθνχ αεξίνπ γηα ζέξκαλζε ρψξσλ θαη ΕΝΥ Κεληξηθφο ιέβεηαο πεηξειαίνπ 3-πιήο ελέξγεηαο γηα S4 Γηπινί παινπίλαθεο S13 ζέξκαλζε ρψξσλ θαη ΕΝΥ (κνλνθαηνηθίεο) Κεληξηθφο ιέβεηαο θπζηθνχ αεξίνπ 3-πιήο ελέξγεηαο γηα S5 Αεξνζηεγάλσζε S14 ζέξκαλζε ρψξσλ θαη ΕΝΥ (κνλνθαηνηθίεο) Σνπηθνί ιέβεηεο θπζηθνχ αεξίνπ γηα ζέξκαλζε ρψξσλ θαη S6 πληήξεζε ιέβεηα S15 ΕΝΥ (πνιπθαηνηθίεο) πζηήκαηα ζεξκνζηαηηθνχ ειέγρνπ Γ (Κεληξηθή S7 ξχζκηζε ζεξκνζηάηε, αληηζηάζκηζε) S16 Ζιηαθνί ζπιιέθηεο (θάιπςε 60% αλαγθψλ ΕΝΥ) πζηήκαηα ζεξκνζηαηηθνχ ειέγρνπ Β (Ρχζκηζε S8 ζεξκνζηάηε αλά δψλε) S17 Ζιηαθνί ζπιιέθηεο (θάιπςε 100% αλαγθψλ ΕΝΥ) S9 Νένο ιέβεηαο πεηξειαίνπ γηα ζέξκαλζε ρψξσλ S18 Γεσζεξκηθή αληιία ζεξκφηεηαο γηα ζέξκαλζε ρψξσλ ρήκα 2: Μέζεο ηηκέο πνζνζηνχ εμνηθνλφκεζεο πξσηνγελνχο ελέξγεηαο θαη πεξηφδνπ απνπιεξσκήο (Π.Α.) γηα ηα ζελάξηα ηνπ Πίλαθα 2. Με ζηφρν λα επηιεγνχλ ηα νηθνλνκηθά βηψζηκα ζελάξηα, εθαξκφζηεθαλ δχν θίιηξα, ψζηε λα απνθιεηζηνχλ απφ ηελ πεξαηηέξσ κειέηε νη επεκβάζεηο πνπ είλαη πνιχ δαπαλεξέο θαη δελ κπνξνχλ λα εθαξκνζηνχλ επξέσο ρσξίο ηελ παξνρή νηθνλνκηθψλ θηλήηξσλ. πγθεθξηκέλα, απνθιείζηεθαλ επεκβάζεηο κε πεξίνδν απνπιεξσκήο πάλσ απφ 10 έηε θαη επεκβάζεηο κε αξρηθφ θφζηνο επέλδπζεο πάλσ απφ 10k (κνλνθαηνηθίεο) θαη 5 k /δηακέξηζκα (πνιπθαηνηθίεο). Με ηνλ ηξφπν απηφ θάπνηα ζελάξηα απνθιείζηεθαλ απφ ηελ πεξαηηέξσ αλάιπζε, φπσο ηα ζελάξηα S18 (γεσζεξκηθή αληιία γηα ζέξκαλζε ρψξσλ) θαη S4 (δηπινί παινπίλαθεο). Ζ εγθαηάζηαζε αληιίαο ζεξκφηεηαο απαηηεί έλα κεγάιν αξρηθφ θφζηνο επέλδπζεο θαη φηαλ γίλεηαη ζε ππάξρνληα θηίξηα παξνπζηάδεη πξαθηηθέο δπζθνιίεο (εθζθαθέο, αληηθαηάζηαζε ππάξρνληνο ζπζηήκαηνο εθπνκπήο ζεξκφηεηαο) ε ππέξβαζε ησλ νπνίσλ ζπρλά απμάλεη ην θφζηνο. Γηα ην ιφγν απηφ ην κέηξν απηφ ζπληζηάηαη ζε λέα θηίξηα ή ζε πεξηπηψζεηο ξηδηθήο αλαθαίληζεο. Ζ αληηθαηάζηαζε κνλψλ παινπηλάθσλ κε δηπινχο απνηειεί έλα δεκνθηιέο κέηξν, γηαηί βειηηψλεη ηε ζεξκηθή άλεζε θαη ηελ αηζζεηηθή, κεηψλνληαο παξάιιεια θαη ηα επίπεδα ζνξχβνπ απφ

εμσηεξηθέο πεγέο. Παξφια απηά πξνυπνζέηεη κηα κεγάιε αξρηθή δαπάλε θαη ζπρλά παξνπζηάδεη κεγάιν ρξφλν απνπιεξσκήο. Σα ζελάξηα πνπ επηιέρζεθαλ κεηά ηελ εθαξκνγή ησλ δχν παξαπάλσ θίιηξσλ γηα θαζέλαλ απφ ηνπο 24 ηχπνπο θηηξίσλ ηεξαξρήζεθαλ κε βάζε δχν θξηηήξηα: Α: κέγηζηε εμνηθνλφκεζε πξσηνγελνχο ελέξγεηαο θαη Β: ειάρηζηε πεξίνδνο απνπιεξσκήο. ε γεληθέο γξακκέο, ηα ζελάξηα πνπ ζηνρεχνπλ ζηελ αλαβάζκηζε ησλ ΖΜ εγθαηαζηάζεσλ είλαη πην απνδνηηθά απφ εθείλα πνπ αθνξνχλ ζηε βειηίσζε ηνπ θειχθνπο, γηαηί έρνπλ ρακειφηεξν θφζηνο αξρηθήο επέλδπζεο θαη κηθξέο πεξηφδνπο απνπιεξσκήο. Σα ζελάξηα ζεξκνκφλσζεο ηνίρσλ (S1), νξνθήο (S2) θαη ππισηήο (S3) είλαη νηθνλνκηθψο απνδνηηθά θπξίσο γηα θηίξηα ηεο πξψηεο πεξηφδνπ (πξηλ ην 1980) ηα νπνία έρνπλ ακφλσην θέιπθνο. Σν ζελάξην S17 (ειηαθνί ζπιιέθηεο γηα 100% θάιπςε ηνπ θνξηίνπ γηα ΕΝΥ) απνδείρζεθε κε εθαξκφζηκν ζε πνιιά απφ ηα ηππηθά θηίξηα γηαηί απαηηεί ηελ χπαξμε κεγάιεο επηθάλεηαο γηα ηελ ηνπνζέηεζε ηθαλνχ αξηζκνχ ειηαθψλ ζπιιεθηψλ, ελψ παξνπζηάδεη κεγάιν θφζηνο αξρηθήο επέλδπζεο θαη κεγάιε πεξίνδν απνπιεξσκήο. Σν ζελάξην S16 (ειηαθνί ζπιιέθηεο γηα θάιπςε 60% ησλ αλαγθψλ γηα ζέξκαλζε ΕΝΥ) απνδείρζεθε πην απνδνηηθφ γηα ηηο θαηνηθίεο κε πεξίνδν αλέγεξζεο κεηά ην 1980, νη νπνίεο έρνπλ ζπλήζσο ρακειφηεξεο ελεξγεηαθέο αλάγθεο θαη πςειφηεξεο απνδφζεηο ζηα εγθαηεζηεκέλα ζπζηήκαηα. Σα ζελάξηα S5 (αεξνζηεγάλσζε), 6 (ζπληήξεζε ιέβεηα) θαη S8 (ηνπηθή ξχζκηζε ζεξκνζηάηε) είλαη πηφ απνδνηηθά γηα ηηο λεψηεξεο θαηνηθίεο (πεξίνδνο αλέγεξζεο κεηά ην 2000), πνπ έρνπλ κνλσκέλν θέιπθνο θαη ΖΜ ζπζηήκαηα πςειψλ απνδφζεσλ. Σέινο, ε αληηθαηάζηαζε παιαηψλ ιεβήησλ πεηξειαίνπ κε λένπο δελ απνηειεί βέιηηζηε ιχζε γηα ηηο λεψηεξεο θαηνηθίεο, ελψ είλαη πξνηηκεηέα ε επηινγή ιεβήησλ θπζηθνχ αεξίνπ. Θα πξέπεη λα ζεκεησζεί νηη ηα ζελάξηα θπζηθνχ αεξίνπ (S10, S12, S14, S15) εμεηάζηεθαλ κφλν γηα ηηο θιηκαηηθέο δψλεο Β θαη Γ, φπνπ ππάξρεη δίθηπν δηαλνκήο ηνπ θαπζίκνπ απηνχ. Με βάζε ην θξηηήξην Α. απφ ηα ζελάξηα πνπ αμηνινγήζεθαλ γηα ηηο κνλνθαηνηθίεο, ην ζελάξην S14 (λένο θεληξηθφο ιέβεηαο θπζηθνχ αεξίνπ ηξηπιήο ελέξγεηαο) βξίζθεηαη ζηελ πξψηε ζέζε κε δεχηεξν ην S12 (λένο θεληξηθφο ιέβεηαο θπζηθνχ αεξίνπ γηα ζέξκαλζε ρψξσλ θαη ΕΝΥ). Αληίζηνηρα γηα ηηο πνιπθαηνηθίεο ην πηφ απνδνηηθφ ζελάξην ήηαλ ην S15 (ηνπηθνί ιέβεηεο θπζηθνχ αεξίνπ γηα ζέξκαλζε ρψξσλ θαη ΕΝΥ), κε δεχηεξν ην S16 (ειηαθνί ζπιιέθηεο γηα θάιπςε 60% ησλ αλαγψλ γηα ζέξκαλζε) πνπ παξνπζηάδεη κεγαιχηεξε εμνηθνλφκεζε ηδίσο ζηα θηίξηα ηεο λφηηαο ρψξαο. Με βάζε ην θξηηήξην Β, ην ζελάξην S6 (ζπληήξεζε ιέβεηα) είλαη ην απνδνηηθφηεξν γηα φια ηα ηππηθά θηίξηα. Σα ζελάξηα S8 (ζπζηήκαηα ειέγρνπ Β) θαη S16 (ειηαθνί ζπιιέθηεο γηα θάιπςε 60% ησλ αλαγθψλ γηα ζέξκαλζε) εκθαλίδνπλ ηε ζπληνκφηεξε πεξίνδν απνπιεξσκήο φηαλ εθαξκνζηνχλ ζε λεψηεξεο (κεηά ην 2000) κνλνθαηνηθίεο θαη πνιπθαηνηθίεο ηεο θεληξηθήο θαη ηεο λφηηαο Διιάδαο αληίζηνηρα. 3.3 Ιεπάπσηζη επεμβάζεων εξοικονόμηζηρ ενέπγειαρ Ζ επηινγή ηεο πην απνδνηηθήο επέκβαζεο γηα ππάξρνπζεο θαηνηθίεο βαζίζηεθε ζηελ ηεξάξρεζή ησλ κέηξσλ κε βάζε ην ζπλδπαζκφ ηεο κέγηζηεο εμνηθνλφκεζεο ελέξγεηαο θαη ηεο ειάρηζηεο πεξηφδνπ απνπιεξσκήο. Γηα θάζε ηππηθφ θηίξην ηεξαξρήζεθαλ ηα εθαξκφζηκα ζελάξηα ζχκθσλα κε ηα θξηηήξηα Α θαη Β, απνδίδνληάο ηνπο ζηε ζπλέρεηα δχν βαζκνινγίεο αλάινγα κε ηε ζέζε ηνπο ζε θαζεκηά απφ ηηο δχν ηαμηλνκήζεηο. Ζ ηειηθή θαηάηαμε πξνέθπςε απφ ηνλ ζπλδπαζκφ ησλ δχν επηκέξνπο βαζκνινγηψλ. Ζ εμνηθνλφκεζε ελέξγεηαο πνπ πξνθχπηεη απφ ηελ εθαξκνγή ηνπ βέιηηζηνπ ζελαξίνπ θαηά ην ζπλδπαζηηθφ θξηηήξην θπκαίλεηαη απφ 9 έσο 115 kwh/m 2 γηα ηηο κνλνθαηνηθίεο θαη απφ 9 έσο 92 kwh/m 2 γηα ηηο πνιπθαηνηθίεο. Γηα ηα θηίξηα ηεο θιηκαηηθήο δψλεο Α ηα βέιηηζηα ζελάξηα αθνξνχλ ζηελ κφλσζε ηνπ θειχθνπο θαη ηε ρξήζε ειηαθψλ ζπιιεθηψλ γηα ηελ θάιπςε 60% ησλ αλαγθψλ

ζέξκαλζεο ΕΝΥ. Γηα ηα θηίξηα ησλ θιηκαηηθψλ δσλψλ Β θαη Γ επηθξαηέζηεξα είλαη ηα ζελάξηα πνπ αθνξνχλ ζηε ρξήζε ιεβήησλ θπζηθνχ αεξίνπ θαη ηέινο, γηα ηα θηίξηα ηεο θιηκαηηθήο δψλεο Γ επηθξαηέζηεξν είλαη ην ζελάξην ρξήζεο ζπζηεκάησλ ζεξκνζηαηηθνχ ειέγρνπ Β. Ζ θαηάηαμε ησλ ζελαξίσλ γηα κε βάζε ην ζπλδπαζηηθφ θξηηήξην δηαθέξεη απφ ηελ αληίζηνηρε πνπ πξνέθπςε κε βάζε ηε κέγηζηε εμνηθνλφκεζε ελέξγεηαο (Κξηηήξην Α), παξφηη ηα βέιηηζηα ζελάξηα ηαπηίδνληαη γηα ελλέα ηχπνπο θηηξίσλ. ην ρήκα 3 παξνπζηάδνληαη ηα ζπγθξηηηθά απνηειέζκαηα γηα ηελ εμνηθνλφκεζε πξσηνγελνχο ελέξγεηαο γηα θάζε ηχπν θηηξίνπ, πνπ επηηπγράλεηαη απφ ηα βέιηηζηα ζελάξηα φπσο πξνέθπςαλ απφ ηελ εθαξκνγή ησλ δχν θξηηεξίσλ. ην ίδην δηάγξακκα δίλνληαη θαη νη αληίζηνηρεο πεξίνδνη απνπιεξσκήο. ρήκα 3: Δμνηθνλφκεζε πξσηνγελνχο ελέξγεηαο γηα ζέξκαλζε ζηα ηππηθά θηίξηα. Όπσο είλαη αλακελφκελν, ηα βέιηηζηα σο πξνο ην θξηηήξην Α ζελάξηα ππεξηεξνχλ φζνλ αθνξά ζηελ εμνηθνλφκεζε ελέξγεηαο, ελψ ηα βέιηηζηα σο πξνο ην ζπλδπαζηηθφ θξηηήξην (εμνηθνλφκεζε πξσηνγελνχο ελέξγεηαο κηθξή πεξίνδνο απνπιεξσκήο) παξνπζηάδνπλ κηθξφηεξνπο ρξφλνπο απνπιεξσκήο. Ζ δηαθνξά ζηελ απνηειεζκαηηθφηεηα ησλ βέιηηζησλ ζελαξίσλ ζηηο κνλνθαηνηθίεο είλαη ιηγφηεξν έληνλε ζε ζρέζε κε ηελ αληίζηνηρε πνπ παξαηεξείηαη ζηηο πνιπθαηνηθίεο. Απηφ νθείιεηαη θπξίσο ζην φηη, γηα ηελ πιεηνςεθία ησλ ηχπσλ κνλνθαηνηθίαο, ην ζελάξην S14 (λένο θεληξηθφο ιέβεηαο θπζηθνχ αεξίνπ ηξηπιήο ελέξγεηαο) θαηαηάζζεηαη ζηελ πξψηε ζέζε σο απνδνηηθφηεξν ζελάξην ζχκθσλα θαη κε ηα δχν θξηηήξηα. ηηο πνιπθαηνηθίεο ππάξρεη κεγαιχηεξε δηαθνξνπνίεζε ζηηο δχν θαηαηάμεηο, κε επηθξαηέζηεξα ηα ζελάξηα S15 (ηνπηθνί ιέβεηεο θπζηθνχ αεξίνπ γηα ζέξκαλζε ρψξσλ θαη ΕΝΥ) θαη S16 (ειηαθνί ζπιιέθηεο γηα θάιπςε 60% ησλ αλαγθψλ γηα ζέξκαλζε). ηνλ Πίλαθα 3 δίλεηαη ζπλνπηηθά ε εμνηθνλφκεζε πξσηνγελνχο ελέξγεηαο πνπ αληηζηνηρεί ζην θαιχηεξν ζελάξην γηα θάζε ηχπν θηηξίνπ κε βάζε ην ζπλδπαζηηθφ θξηηήξην θαη ην θξηηήξην Α. Ζ εθαξκνγή ησλ απνδνηηθφηεξσλ ζελαξίσλ, ζε ζηνρεπκέλεο νκάδεο θηηξίσλ κπνξεί λα νδεγήζεη ζε ζεκαληηθή εμνηθνλφκεζε ελέξγεηαο ζην νηθηαθφ ηνκέα. Σν ζπλδπαζηηθφ θξηηήξην εμαζθαιίδεη κηθξφηεξε εμνηθνλφκεζε κε ρακειψηεξν αξρηθφ θφζηνο επέλδπζεο, ελψ ην αληίζεην επηπγράλεηαη κε ην θξηηήξην Α. ε θάζε πεξίπησζε, ε πεξίνδνο απνπιεξσκήο δελ ζα μεπεξλά ηα 10 ρξφληα.

Πίλαθαο 3: Δμνηθνλφκεζε πξσηνγελνχο ελέξγεηαο απφ ηα ζελάξηα πνπ θξίζεθαλ βέιηηζηα κε βάζε ην ζπλδπαζηηθφ θξηηήξην (πάλσ ζεηξά) θαη ην θξηηήξην Α (θάησ ζεηξά) γηα φινπο ηνπο ηχπνπο θηηξίσλ. Κιηκ. Εψλε Α Β Γ Γ Πεξίνδνο αλέγεξζεο # θηηξίνπ πξηλ ην 1980 1 1981-2000 2 2001-2010 3 πξηλ ην 1980 4 1981-2000 5 2001-2010 6 πξηλ ην 1980 7 1981-2000 8 2001-2010 9 πξηλ ην 1980 10 1981-2000 11 2001-2010 12 ΜΟΝΟΚΑΣΟΗΚΗΔ ελάξην kwh/m 2 Π.Α. (έηε) # θηηξίνπ ΠΟΛΤΚΑΣΟΗΚΗΔ ελάξην kwh/m 2 Π.Α. (έηε) S2 77,8 5 S16 40,7 8 13 S13 86,1 7 S16 40,7 8 S3 94,4 8 S16 37,2 8 14 S3 94,4 8 S16 37,2 8 S16 28,8 6 S16 37,9 5 15 S17 39 10 S17 59,1 9 S12 66,7 3 S12 52,6 4 16 S14 86,8 3 S15 87,9 8 S14 48,0 5 S10 13,6 3 17 S14 48 5 S15 60,9 8 S14 45,3 7 S16 39,7 5 18 S14 45,3 7 S17 65,8 10 S12 91,6 2 S10 58,6 1 19 S14 114,7 2 S15 130,1 6 S14 76,5 5 S10 19,0 2 20 S14 76,5 5 S15 71,6 10 S14 40,0 7 S8 8,5 2 21 S14 40 7 S15 56 10 S8 115,8 <1 S1 91,5 4 22 S1 161,5 4 S1 91,5 4 S8 26,1 1 S8 22,3 1 23 S13 73,9 7 S11 47,2 7 S6 9,4 1 S16 44,4 6 24 S16 35,4 7 S16 44,4 6 Δθαξκφδνληαο ηα βέιηηζηα (ζχκθσλα κε θαζέλα απφ ηα δχν θξηηήξηα) ζελάξηα αλά ηχπν θηηξίνπ, ππνινγίζηεθε ε αληίζηνηρε ζπλνιηθή εμνηθνλφκεζε ελέξγεηαο πνπ επηηπγράλεηαη ζηνλ νηθηαθφ ηνκέα. πγθεθξηκέλα, απφ ηελ εθαξκνγή ησλ βέιηηζησλ ζελαξίσλ θαηά ην ζπλδπαζηηθφ θξηηήξην θαη ην θξηηήξην Α ζε 10% ησλ ζπλφινπ ησλ κνλνθαηνηθηψλ θαη πνιπθαηνηθηψλ ηεο ρψξαο ε ππνινγηδφκελε εμνηθνλφκεζε πξσηνγελνχο ελέξγεηαο ήηαλ ίζε κε 2,5% θαη 3,6% αληίζηνηρα. Δλδεηθηηθά, ε ζπλνιηθή εμνηθνλφκεζε πξσηνγελνχο ελέξγεηαο ππνινγίζηεθε ίζε κε 0,21 ΜΣΗΠ (ζπλδπαζηηθφ θξηηήξην) θαη 0,30 ΜΣΗΠ (θξηηήξην Α). Δθαξκφδνληαο ηα βέιηηζηα (ζχκθσλα κε θαζέλα απφ ηα δχν θξηηήξηα) ζελάξηα ζε θαηνηθίεο ηεο Β θαη Γ θιηκαηηθήο δψλεο πνπ έρνπλ ιέβεηεο πεηξειαίνπ 20εηίαο θαη πιένλ (10% ησλ κνλνθαηνηθηψλ θαη 18% ησλ πνιπθαηνηθηψλ), ε ζπλνιηθή εμνηθνλφκεζε ελέξγεηαο πνπ ππνινγίζηεθε γηα ηνλ νηθηαθφ ηνκέα ήηαλ ίζε κε 0.21 ΜΣΗΠ (ζπλδπαζηηθφ θξηηήξην) θαη 0.36 ΜΣΗΠ (θξηηήξην Α). 4. ΤΜΠΔΡΑΜΑΣΑ Ο νηθηαθφο ηνκέαο παξνπζηάδεη κεγάιν δπλακηθφ εμνηθνλφκεζεο ελέξγεηαο. Με νξίδνληα ην 2020 θαη πξνθεηκέλνπ λα αληαπνθξηζεί ε ρψξα ζηηο δεζκεχζεηο ηεο γηα κείσζε ηεο θαηαλάισζεο ελέξγεηαο θαη εθπνκπψλ αεξίσλ ηνπ ζεξκνθεπίνπ, ν νηθηαθφο ηνκέαο πξνζθέξεη πνιιέο δπλαηφηεηεο επεκβάζεσλ πξνο ηελ θαηεχζπλζε απηή. Γηα ηελ επηινγή βέιηηζησλ κέηξσλ πξέπεη λα ζπλδπαζηεί ε απνηειεζκαηηθφηεηα κε ηελ νηθνλνκηθή βησζηκφηεηα θαη λα πξνσζεζνχλ ψξηκεο ιχζεηο πνπ ζα κπνξνχλ λα πηνζεηεζνχλ άκεζα απφ ηελ αγνξά αιιά θαη ηνπο ηδηνθηήηεο θαηνηθηψλ, φπσο πξνβιέπεηαη ζηελ Δπξσπατθή Οδεγία 2010/31/ΔΔ θαη ηνλ Ν.4122/2013. ε κηα πξψηε πξνζπάζεηα ζηελ παξνχζα κειέηε ηεξαξρήζεθαλ νη πην εθαξκφζηκεο επεκβάζεηο ζε

θηίξηα θαηνηθίαο, αθνχ πξνεγήζεθε επηινγή ηνπο κε βάζε ην θφζηνο επέλδπζεο θαη ηελ πεξίνδν απνπιεξσκήο. Ζ ηεξάξρεζε έγηλε κε ηξία θξηηήξηα: κέγηζηε εμνηθνλφκεζε πξσηνγελνχο ελέξγεηαο, ειάρηζηε πεξίνδνο απνπιεξσκήο θαη ζπλδπαζκφο ησλ δχν. Σα βέιηηζηα κέηξα ζε θάζε πεξίπησζε δηαθέξνπλ αλάινγα κε ην κέγεζνο, ηελ ειηθία θαη ηελ θιηκαηηθή δψλε πνπ βξίζθεηαη θάζε θαηνηθία. Γηα ην ιφγν απηφ ρξεηάδεηαη κηα πνιχ θαιή αλάιπζε ζηαηηζηηθψλ ζηνηρείσλ πνπ αθνξνχλ ζηνλ νηθηαθφ ηνκέα, ψζηε λα γίλεη κηα ζαθήο απνηχπσζε ησλ ελεξγεηθψλ ηνπ ραξαθηεξηζηηθψλ. Δπηπιένλ, είλαη απαξαίηεηε ε παξαθνινχζεζε ηεο εμέιημεο ηνπ ηνκέα θαηνηθίαο κέζσ δεηθηψλ νη νπνίνη ζα ελζσκαηψλνπλ ηηο αιιαγέο πνπ ζπκβαίλνπλ κε ηελ πάξνδν ηνπ ρξφλνπ, φπσο είλαη ν ξπζκφο αλέγεξζεο, θαηεδάθηζεο, αλαθαίληζεο θαηνηθηψλ αιιά θαη νη ζπλζήθεο ιεηηνπξγίαο ησλ εγθαηεζηεκέλσλ ζπζηεκάησλ απφ ηνπο ελνίθνπο, πνπ ζπρλά δηαθνξνπνηνχλ ηελ πξαγκαηηθή απφ ηελ ππνινγηδφκελε θαηαλάισζε ελέξγεηαο. ΔΤΥΑΡΙΣΙΔ Μέξνο ηεο εξγαζίαο απηήο πξαγκαηνπνηήζεθε ζηα πιαίζηα ηνπ επξσπατθνχ πξνγξάκκαηνο EPISCOPE πνπ πινπνηείηαη κε ηε ζπγρξεκαηνδφηεζε ηεο Δπξσπατθήο Δπηηξνπήο, Δπθπήο Δλέξγεηα - Δπξψπε, Δθηειεζηηθφο Οξγαληζκφο γηα ηελ Αληαγσληζηηθφηεηα θαη ηελ Καηλνηνκία (EACI). Γηα πεξηζζφηεξεο πιεξνθνξίεο: http://episcope.eu. Σν πξφγξακκα EPISCOPE έρεη ζθνπφ ηελ δεκηνπξγία κεζνδνινγίαο γηα ηε ξεαιηζηηθή αμηνιφγεζε ηνπ δπλακηθνχ εμνηθνλφκεζεο ελέξγεηαο ζηνλ νηθηαθφ ηνκέα κε ηε ζπζηεκαηηθή παξαθνινχζεζε ηεο απνηειεζκαηηθφηεηαο δηαδηθαζηψλ ελεξγεηαθήο αλαβάζκηζεο ζε θηίξηα θαηνηθίαο ζε εζληθφ ή θαη ηνπηθφ επίπεδν. ηα πιαίζηα ηνπ πξνγξάκκαηνο θαζνξίδεηαη κηα ζπληνληζκέλε δέζκε ελεξγεηαθψλ δεηθηψλ, κέζσ ησλ νπνίσλ δηεπθνιχλεηαη ε αμηνιφγεζε ηεο απνδνηηθφηεηαο κέηξσλ εμνηθνλφκεζεο ελέξγεηαο κε νηθνλνκηθά απνδνηηθά θξηηήξηα. Σν πξφγξακκα EPISCOPE ζπγρξεκαηνδνηείηαη απφ ην Πξφγξακκα Δπθπήο Δλέξγεηα γηα ηελ Δπξψπε θαη αλακέλεηαη λα νινθιεξσζεί ηνλ Μάξηην ηνπ 2016. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ [1] ΔΛΣΑΣ 2013. Έξεπλα Καηαλάισζεο Δλέξγεηαο ζηα Ννηθνθπξηά 2011-2012, Διιεληθή ηαηηζηηθή Αξρή, Γεθέκβξηνο. [2] Γαγιία, Α., Μπαιαξάο, Κ.Α., Μνηξαζγεληήο,., Γεσξγνπνχινπ, Δ., αξαθίδεο, Η. θαη Γ. Γάιαο. 2009. Κηηξηαθφ Απφζεκα, Γπλακηθφ Δμνηθνλφκεζεο Δλέξγεηαο θαη Μείσζε Ρχπσλ ζηνλ Οηθηαθφ & Σξηηνγελή Σνκέα ζηελ Διιάδα Μέηξα Αληηκεηψπηζεο, 9ν Δζληθφ πλέδξην γηα ηηο Ήπηεο Μνξθέο Δλέξγεηαο, ζ. 45-52, Πάθνο, Κχπξνο. [3] ΤΠΔΚΑ 2013. Δζληθφ ρέδην Γξάζεο γηα ηελ Δλεξγεηαθή Απφδνζε, Έθζεζε Βάζεη ηνπ Άξζξνπ 7, Παξάγξαθνο 9 ηεο Οδεγίαο 2012/27/ΔΔ γηα ηελ Δλεξγεηαθή Απφδνζε, Τπνπξγείν Πεξηβάιινληνο, Δλέξγεηαο & Κιηκαηηθήο Αιιαγήο, Γεθέκβξηνο. [4] ΔΛΣΑΣ 2014. Έξεπλα Δηζνδήκαηνο θαη πλζεθψλ Γηαβίσζεο ησλ Ννηθνθπξηψλ: 2012, Διιεληθή ηαηηζηηθή Αξρή, Μάξηηνο. [5] Dascalaki, E.G., Droutsa, K.G., Balaras, C.A. and S. Kontoyiannidis. 2011. Building Typologies as a Tool for Assessing the Energy Performance of Residential Buildings A Case Study for the Hellenic Building Stock, Energy & Buildings, 43, p. 3400-3409. [6] ΣΟΣΔΔ 20701-1/2010. Κιηκαηηθά Γεδνκέλα Διιεληθψλ Πεξηνρψλ, Σερληθή Οδεγία Σερληθνχ Δπηκειεηεξίνπ Διιάδαο, 78 ζ., Β Έθδνζε, Αζήλα, Μάξηηνο 2012.