Το φυλλάδιο οδηγιών που κρατάτε στα χέρια σας βρίσκεται και σε ηλεκτρονική μορφή (αρχείο Acrobatpdf) στον φάκελο PDF του υπολογιστή (υπάρχει η σχετική συντόμευση την επιφάνεια εργασίας). Για την καλύτερη κατανόηση των οδηγιών και των σχημάτων συνιστάται να συμβουλευτείτε και την αντίστοιχη ηλεκτρονική έκδοση του φυλλαδίου στην οποία τα σχήματα είναι έγχρωμα και υπάρχει η δυνατότητα μεγέθυνσης της σελίδας. Τις ηλεκτρονικές εκδόσεις όλων των εργαστηριακών φυλλαδίων καθώς και βοηθητικό εκπαιδευτικό υλικό και συνδέσμους θα βρείτε επίσης στην ηλεκτρονική σελίδα του μαθήματος: http://www.tex.unipi.gr/undergraduate/notes/cad_cam1/main.htm
Ξεκινάμε την εφαρμογή Pro/Engineer Student Edition από την συντόμευση στην επιφάνεια εργασίας (ή από το κουμπί Έναρξη/PTC/ProEngineer Student Edition/ProEngineer Student Edition) Επιλέξτε [File] [New] (ή πατήστε το πρώτο κουμπί πάνω αριστερά με την λευκή σελίδα) για την δημιουργία ενός νέου σχεδίου. Στο νέο παράθυρο ελέγχουμε να είναι επιλεγμένο το Type: Part (Είδος: Αντικείμενο) και Sub Type: Solid (Υποείδος: Στερεό), δίνουμε ως όνομα για το νέο αντικείμενο Tee και πατάμε ΟΚ Στην νέα οθόνη που εμφανίζεται πατάμε το Sketch Tool (ή [Insert] [Model Datum] [Sketch]) Στο παράθυρο που ανοίγει ορίζουμε ως Sketch Plane (Επίπεδο Σχεδίασης) FRONT κάνοντας απλά κλικ με το κέρσορα να δείχνει σε μία γραμμή του ή το όνομα του. Με τον ίδιο τρόπο ορίζουμε ως επιφάνεια αναφοράς (Reference) το RIGHT και προσανατολισμό Right και πατάμε το κουμπί Sketch. Σελίδα 1
Εμφανίζεται το περιβάλλον 2Δ σχεδίασης (Sketcher) με μία νέα σειρά εργαλείων-«κουμπιών» δεξιά του χώρου σχεδίασης. Στο νέο παράθυρο με τίτλο References πατάμε το κουμπί Close και ξεκινάμε την σχεδίαση της διατομής Επιλέγουμε το εργαλείο σχεδίασης κύκλων και αφού κάνουμε κλικ στο κέντρο των αξόνων (ορίζονται από τις πορτοκαλί διακεκομμένες γραμμές) κινούμε το κέρσορα ώστε να δημιουργηθεί ένας τυχαίος κύκλος. Εν συνεχεία κάνουμε κλικ πάνω στην διάσταση η όποια μας δείχνει την διάμετρο του κύκλου. Τροποποιούμε την διάσταση ώστε να περιέχει την τιμή 60 και πατάμε enter. Πατάμε το για να ολοκληρωθεί η διαδικασία σχεδίασης της διατομής, η οποία παίρνει αυτόματα το όνομα Sketch1 Σελίδα 2
Έχοντας ολοκληρώσει την δημιουργία των κυκλικών διατομών πατάμε το εργαλείο Extrude Tool (ή [Insert] [Extrude]) ώστε να δημιουργήσουμε ένα στερεό από προεκβολή Το πρόγραμμα σχεδιασμού επιλέγει την τελευταία διατομή (Sketch1) που έχει δημιουργηθεί προκειμένου να το χρησιμοποιήσει στην διαδικασία προεκβολής. Ορίζουμε την απόσταση προεκβολής ίση με 100 mm και πατάμε το για να ολοκληρωθεί η διαδικασία. Σελίδα 3
Θέλοντας να σχεδιάσουμε μια κάθετη απόληξη σωλήνα στο ήδη υπάρχων στέρεο θα δημιουργήσουμε μια νέα διατομή η οποία θα κείται στο επίπεδο TOP. Έτσι πατάμε το Sketch Tool (ή [Insert] [Model Datum] [Sketch]) Στο παράθυρο που ανοίγει ορίζουμε ως Sketch Plane (Επίπεδο Σχεδίασης) TOP κάνοντας απλά κλικ με το κέρσορα να δείχνει σε μία γραμμή του ή το όνομα του. Με τον ίδιο τρόπο ορίζουμε ως επιφάνεια αναφοράς (Reference) το RIGHT και προσανατολισμό Left και πατάμε το κουμπί Sketch. Σελίδα 4
Επιλέγουμε πάλι το εργαλείο σχεδίασης κύκλων και κάνουμε κλικ σε ένα τυχαίο σημείο πάνω στο πορτοκαλί διακεκομμένο άξονα ο οποίος περνάει από το κέντρο του ήδη δημιουργηθέντος κυλίνδρου. Έτσι δεσμεύουμε ουσιαστικά το κέντρο της νέας διατομής να «τοποθετηθεί» στο κέντρο του κυλίνδρου. Ολοκληρώνουμε την δημιουργία ενός κύκλου κάνοντας κλικ σε ένα τυχαίο σημείο. Εν συνεχεία κάνουμε κλικ πάνω στην διάσταση η όποια μας δείχνει την διάμετρο του νέου κύκλου. Τροποποιούμε την διάσταση ώστε να περιέχει την τιμή 40 και πατάμε [enter]. Επίσης θέτουμε στην διάσταση η οποία δείχνει την απόσταση του κέντρου του κύκλου από την βάση του κυλίνδρου την τιμή 40. Πατάμε το για να ολοκληρωθεί η διαδικασία σχεδίασης της διατομής, η οποία παίρνει αυτόματα το όνομα Sketch2. Σελίδα 5
Έχοντας ολοκληρώσει την δημιουργία της κυκλικής διατομής πατάμε το εργαλείο Extrude Tool (ή [Insert] [Extrude]) ώστε να δημιουργήσουμε ένα στερεό από προεκβολή Το πρόγραμμα σχεδιασμού επιλέγει το τελευταίο sketch (sketch2) που έχει δημιουργηθεί προκειμένου να το χρησιμοποιήσει στην διαδικασία προεκβολής. Ορίζουμε την απόσταση προεκβολής ίση με 80 mm και πατάμε για να ολοκληρωθεί η διαδικασία. Έχοντας δημιουργήσει ήδη το βασικό στερεό θα πρέπει να το «τρυπήσουμε» προκειμένου να επιτρέπεται η ροή ρευστού από το εσωτερικό του. Η δημιουργία στέρεων μπορεί είτε να χρησιμοποιηθεί για την «προσθήκη υλικού» είτε για την «αφαίρεση υλικού» από ένα ήδη υπάρχον στερεό. Έτσι θα δημιουργήσουμε ουσιαστικά πάλι δυο κυλίνδρους με κατάλληλες διαστάσεις αλλά αντί να τους προσθέσουμε στο ήδη υπάρχον στερεό θα τους αφαιρέσουμε από αυτό. Σελίδα 6
Πατάμε το Sketch Tool (ή [Insert] [Model Datum] [Sketch]) Στο παράθυρο που ανοίγει ορίζουμε ως Sketch Plane (Επίπεδο Σχεδίασης) FRONT κάνοντας απλά κλικ με το κέρσορα να δείχνει σε μία γραμμή του ή το όνομα του. Το επίπεδο FRONT ουσιαστικά συμπίπτει με την βάση του πρώτου κυλίνδρου που σχεδιάσαμε. Με τον ίδιο τρόπο ορίζουμε ως επιφάνεια αναφοράς (Reference) το RIGHT και προσανατολισμό Left και πατάμε το κουμπί Sketch. Παρατηρούμε ότι οι δυο πορτοκαλί διακεκομμένοι άξονες τέμνονται στο κέντρο του κυλίνδρου που θέλουμε να «τρυπήσουμε». Έτσι επιλέγουμε το εργαλείο σχεδίασης κύκλων και αφού κάνουμε κλικ στο κέντρο των αξόνων (ορίζονται από τις πορτοκαλί διακεκομμένες γραμμές) κινούμε το κέρσορα κάνοντας κλικ σε ένα τυχαίο σημείο ώστε να δημιουργηθεί ένας τυχαίος κύκλος. Σελίδα 7
Εν συνεχεία κάνουμε κλικ πάνω στην διάσταση η όποια μας δείχνει την διάμετρο του κύκλου. Τροποποιούμε την διάσταση ώστε να περιέχει την τιμή 40 και πατάμε [Enter]. Πατάμε το για να ολοκληρωθεί η διαδικασία σχεδίασης της διατομής, η οποία παίρνει αυτόματα το όνομα Sketch3 Σελίδα 8
Έχοντας ολοκληρώσει την δημιουργία της κυκλικής διατομής πατάμε το εργαλείο Extrude Tool (ή [Insert] [Extrude]) ώστε να δημιουργήσουμε ένα στερεό από προεκβολή Το πρόγραμμα σχεδιασμού επιλέγει το τελευταίο sketch (Sketch3) που έχει δημιουργηθεί προκειμένου να το χρησιμοποιήσει στην διαδικασία προεκβολής. Ορίζουμε την απόσταση προεκβολής ίση με 100 mm και πατάμε το κουμπί Remove Material (!! δες στην εικόνα την θέση του κέρσορα) προκείμενου να αφαιρεθεί υλικό και όχι να προστεθεί. Πατάμε για να ολοκληρωθεί η διαδικασία. Σελίδα 9
Για να αφαιρέσουμε υλικό και από το υπόλοιπο στέρεο ακολουθούμε την ίδια πρακτικά διαδικασία. Πατάμε το Sketch Tool (ή [Insert] [Model Datum] [Sketch]) Στο παράθυρο που ανοίγει ορίζουμε ως Sketch Plane (Επίπεδο Σχεδίασης) την επιφάνεια F8 (την δείχνει ο κέρσορας στο σχήμα) κάνοντας απλά κλικ με τον κέρσορα επάνω της. Με τον ίδιο τρόπο ορίζουμε ως επιφάνεια αναφοράς (Reference) το RIGHT και προσανατολισμό Left και πατάμε το κουμπί Sketch. Left Σελίδα 10
Επιλέγουμε πάλι το εργαλείο σχεδίασης κύκλων και κάνουμε κλικ σε ένα τυχαίο σημείο πάνω στο πορτοκαλί διακεκομμένο άξονα ο οποίος περνάει από το κέντρο του ήδη δημιουργηθέντος κυλίνδρου. Έτσι δεσμεύουμε ουσιαστικά το κέντρο της νέας διατομής να «τοποθετηθεί» στο κέντρο του κυλίνδρου. Ολοκληρώνουμε την δημιουργία ενός κύκλου κάνοντας κλικ σε ένα τυχαίο σημείο. Εν συνεχεία κάνουμε κλικ πάνω στην διάσταση η όποια μας δείχνει την διάμετρο του νέου κύκλου. Τροποποιούμε την διάσταση ώστε να περιέχει την τιμή 30 και πατάμε enter. Επίσης θέτουμε την διάσταση η οποία δείχνει την απόσταση του κέντρου του κύκλου από την βάση του κυλίνδρου στην τιμή 40 Πατάμε το για να ολοκληρωθεί η διαδικασία σχεδίασης της διατομής, η οποία παίρνει αυτόματα το όνομα Sketch4. 40 Σελίδα 11
Έχοντας ολοκληρώσει την δημιουργία της κυκλικής διατομής πατάμε το εργαλείο Extrude Tool (ή [Insert] [Extrude]) ώστε να δημιουργήσουμε ένα στερεό από προεκβολή Το πρόγραμμα σχεδιασμού επιλέγει το τελευταίο sketch που έχει δημιουργηθεί προκειμένου να το χρησιμοποιήσει στην διαδικασία προεκβολής (Sketch4). Ορίζουμε την απόσταση προεκβολής ίση με 80 mm, αλλάζουμε εάν χρειάζεται την κατεύθυνση προεκβολής έτσι ώστε να δείχνει προς το εσωτερικό του αντικειμένου (δες σχήμα) και πατάμε το κουμπί Remove Material προκείμενου να αφαιρεθεί υλικό και όχι να προστεθεί. πατάμε για να ολοκληρωθεί η διαδικασία. Αλλαγή Κατεύθυνσης προεκβολής Κατεύθυνση προεκβολής Σελίδα 12
Θέλοντας να λειάνουμε το σημείο τομής των δυο σωλήνων επιλέγουμε την λειτουργία Round που «καμπυλώνει» μια ακμή, σύμφωνα με μια ακτίνα, και επιλέγουμε με τον κέρσορα μας την ακμή μεταξύ των δυο σωλήνων. Εμφανίζονται οι αντίστοιχες επιλογές και ως τιμή εισάγουμε 5, πληκτρολογώντας την τιμή στο αντίστοιχο πεδίο και πατώντας [Enter]. Πατάμε το. Σελίδα 13
Πατάμε το Sketch Tool (ή [Insert] [Model Datum] [Sketch]) Στο παράθυρο που ανοίγει ορίζουμε ως Sketch Plane (Επίπεδο Σχεδίασης) την επάνω επιφάνεια του κάθετου κυλίνδρου (δες θέση κέρσορα) κάνοντας απλά κλικ με το κέρσορα να δείχνει σε μία γραμμή της ή το όνομα της. Με τον ίδιο τρόπο ορίζουμε ως επιφάνεια αναφοράς (Reference) το RIGHT και προσανατολισμό Right και πατάμε το κουμπί Sketch. Σελίδα 14
Επιλέγουμε το εργαλείο σχεδίασης κύκλων και αφού κάνουμε κλικ στο κέντρο των αξόνων (ορίζονται από τις πορτοκαλί διακεκομμένες γραμμές) κινούμε το κέρσορα ώστε να δημιουργηθεί ένας τυχαίος κύκλος. Εν συνεχεία κάνουμε κλικ πάνω στην διάσταση η όποια μας δείχνει την διάμετρο του κύκλου. Τροποποιούμε την διάσταση ώστε να περιέχει την τιμή 50 και πατάμε [enter]. Πατάμε το για να ολοκληρωθεί η διαδικασία σχεδίασης της διατομής, η οποία παίρνει αυτόματα το όνομα Sketch5. Σελίδα 15
Έχοντας ολοκληρώσει την δημιουργία της νέας κυκλικής διατομής πατάμε το εργαλείο Extrude Tool (ή [Insert] [Extrude]) ώστε να δημιουργήσουμε ένα στερεό από προεκβολή Το πρόγραμμα σχεδιασμού επιλέγει το τελευταίο sketch (Sketch 5) που έχει δημιουργηθεί προκειμένου να το χρησιμοποιήσει στην διαδικασία προεκβολής. Ορίζουμε την απόσταση προεκβολής ίση με 200 mm και πατάμε το κουμπί Thicken sketch. Το κουμπί αυτό αυτοματοποιεί την διαδικασία αφαίρεσης υλικού από ένα στερεό. Πατώντας το και ορίζοντας ένα πάχος της τάξης των 5 mm δημιουργούμε ουσιαστικά έναν σωλήνα εξωτερικής διαμέτρου 50mm και πάχους τοιχώματος 5 mm. Το τοίχωμα επιθυμούμε να σχηματισθεί εσωτερικά του κύκλου που σχεδιάσαμε όπως φαίνεται στο σχήμα. Εάν σχηματίζεται προς το εξωτερικό ή συμμετρικά, χρησιμοποιούμε το κουμπί της αλλαγής κατεύθυνσης σχηματισμού τοιχώματος (δες σχήμα). Πατάμε το για να ολοκληρωθεί η διαδικασία. Αποθηκεύουμε το μοντέλο με την εντολή File->Save. Κλείνουμε το αρχείο με την εντολή File->Close Window. Αλλαγή Κατεύθυνσης σχηματισμού τοιχώματος Σελίδα 16