ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ Π3.3. Είδος Παραδοτέου: Τεχνική Αναφορά Υπεύθυνος Φορέας: ΠΔΕ (2) Ημερομηνία: 11/05/2015. Ιστορικό Εγγράφου

Σχετικά έγγραφα
ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ Π1.2. Είδος Παραδοτέου: Τεχνική Αναφορά Υπεύθυνος Φορέας: DYNACOMP A.E. (4) Ημερομηνία: 10/02/2014. Ιστορικό Εγγράφου

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ Π1.1. Προετοιμασία Διανομή* - Ονομ./Επώνυμο, (#Φορέα) - Γ. Ποταμιάς, (3) /05/2013 Προσχέδιο Γ. Πατρινός, (1)

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ Π2.3. Προετοιμασία Διανομή* - Ονομ./Επώνυμο, (#Φορέα) - Γ. Ποταμιάς, (3) /11/2013 Προσχέδιο Γ. Πατρινός, (1)

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ Π5.3. Ζητήματα Πνευματικής Ιδιοκτησίας και Προσανατολισμού στην Αγορά - Αρχικό Σχέδιο Εκμετάλλευσης Αποτελεσμάτων

Μοριακή Ανάλυση Φυτών

Η τεχνική της αλυσιδωτής αντίδρασης πολυμεράσης PCR (POLYMERASE CHAIN REACTION)

Πολυμορφισμοί Ανρώπινου DNA. Νικόλαος Δάβανος, MSc PhD

Θεωρία - Εφαρμογές ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΦΥΤΩΝ - ΜΟΡΙΑΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ 1

Εργαλεία Μοριακής Γενετικής

ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΒΕΛΤΙΩΣΗ ΦΥΤΩΝ

Βιοτεχνολογία Φυτών. Μοριακοί Δείκτες (Εισαγωγή στη Μοριακή Βιολογία)

ΣΠΑΝΙΑ ΝΟΣΗΜΑΤΑ ΟΡΦΑΝΑ ΦΑΡΜΑΚΑ

Εφαρμογές της τεχνολογίας του ανασυνδυασμένου DNA

«Αξιολόγηση ατόμων με αφασία για Επαυξητική και Εναλλακτική Επικοινωνία, σύμφωνα με το μοντέλο συμμετοχής»

Επισκεφτήκαμε το ινστιτούτο νευρολογίας και γενετικής όπου μας μίλησε ο κύριος Βάσος Νεοκλέους και η κ. Αλέξια Φαίδωνος για τη μηχανή Polymerase

Βιοπληροφορική Ι (ΜΕΡΟΣ Α) Βιοπληροφορική Ανάλυση Γονιδιωμάτων. Εισαγωγή στης Βιολογικές Βάσεις Δεδομένων

Ο ρόλος και η σημασία των μοριακών τεχνικών στον έλεγχο των. μικροβιολογικών παραμέτρων σε περιβαλλοντικά δείγματα για την προστασία

Αρχές μοριακής παθολογίας. Α. Αρμακόλας Αν. Καθηγητής Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΑ ΒΙΟΥ ΜΑΘΗΣΗΣ ΑΕΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΠΙΚΑΙΡΟΠΟΙΗΣΗ ΓΝΩΣΕΩΝ ΑΠΟΦΟΙΤΩΝ ΑΕΙ (ΠΕΓΑ)

Αρχές μοριακής παθολογίας. Α. Αρμακόλας Αν. Καθηγητής Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ

Τ.Ε.Ι. ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΔΗΜΟΣΙΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ & ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ

Διατύπωση Κλινικού Ερωτήματος

Πτυχιακή Εργασία Η ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΖΩΗΣ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΣΤΗΘΑΓΧΗ

«ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΤΟΠΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ: Ο ΡΟΛΟΣ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΩΝ ΣΤΗΝ ΠΡΟΩΘΗΣΗ ΤΩΝ ΓΥΝΑΙΚΕΙΩΝ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜΩΝ»

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή εργασία ΑΓΧΟΣ ΚΑΙ ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΜΕ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ ΜΕΤΑ ΑΠΟ ΜΑΣΤΕΚΤΟΜΗ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ. Πτυχιακή εργασία

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ Τρίτη 18 Ιουνίου 2019 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ. (Ενδεικτικές Απαντήσεις)

Πρόγραµµα Δηµιουργικών Δραστηριοτήτων Ψυχικής Ευεξίας

Διάγνωση και προσυμπτωματικός έλεγχος

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ Π3.1. Είδος Παραδοτέου: Τεχνική Αναφορά Υπεύθυνος Φορέας: ΕΜΒΙΑ (1) Ημερομηνία: 08/10/2014. Ιστορικό Εγγράφου

Προγνωστικοί βιοδείκτες στην παιδική λευχαιμία

ΑΔΑ: ΒΙΞ446914Γ-ΧΡΖ. Βαθμός Ασφαλείας. Τμήμα Ερευνητικών Προγραμμάτων Μονάδα Διενέργειας Διαγωνισμών &Διαχείρισης Συμβάσεων. Μεγ.

Βαθμός Ασφαλείας Πάτρα Αριθμ. Πρωτ Τμήμα Ερευνητικών Προγραμμάτων Μονάδα Διενέργειας Διαγωνισμών &Διαχείρισης Συμβάσεων

ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΓΕΝΕΤΙΚΩΝ ΠΟΛΥΜΟΡΦΙΣΜΩΝ ΣΤΟ ΓΟΝΙ Ι0 MYD88 ΜΕ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΦΥΜΑΤΙΩΣΗΣ

γ ρ α π τ ή ε ξ έ τ α σ η σ τ ο μ ά θ η μ α

Σύντομη Περιγραφή Συνολικής Προόδου Φυσικού Αντικειμένου από την έναρξη του έργου μέχρι τις 30/06/2015

NATIONAL AND KAPODISTRIAN UNIVERSITY OF ATHENS SCHOOL OF SCIENCE FACULTY OF INFORMATICS AND TELECOMMUNICATIONS


Νικόλαος Σιαφάκας Λέκτορας Διαγνωστικής Ιολογίας Εργαστήριο Κλινικής Μικροβιολογίας ΠΓΝ «ΑΤΤΙΚΟΝ»

ΑΣΚΗΣΗ: ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΕΚΚΙΝΗΤΩΝ ΕΥΡΕΣΗ ΘΕΣΕΩΝ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΥ

Ε. Θηραίος MD, MSc in Public Health Γενικός Ιατρός Δ/ντής ΕΣΥ Γενικός Γραμματέας Ιατρικής Εταιρείας Αθηνών

Πρόγραμμα εξ Αποστάσεως Εκπαίδευσης. E - learning. Εξατομικευμένη Ιατρική Για Ογκολόγους. Οδηγός Σπουδών

Hλεκτροφόρηση Μοριακοί Δείκτες στα Φυτά

Διάρθρωση (+ εργαστήριο)

Μαριάνθη Γεωργίτση Επίκουρη Καθηγήτρια Ιατρικής Βιολογίας-Γενετικής

Βιοπληροψορική, συσιημική βιολογία και εξατομικευμένη θεραπεία

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ. Πτυχιακή διατριβή. Ονοματεπώνυμο: Αργυρώ Ιωάννου. Επιβλέπων καθηγητής: Δρ. Αντρέας Χαραλάμπους

Γονιδιωματική Συγκριτική γονιδιωματική[4] Τμήμα Γεωπονίας, Ιχθυολογίας και Υδάτινου Περιβάλλοντος. Μεζίτη Αλεξάνδρα

ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ

Η συμβολή της μοριακής εργαστηριακής διάγνωσης στην κλινική πράξη Α ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ ΕΔΙΠ, ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΕΚΠΑ

Instruction Execution Times

DESIGN OF MACHINERY SOLUTION MANUAL h in h 4 0.

ΜΙΑ ΟΛΙΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΙΟΤΗΤΑ ΤΟΥ ΓΑIΔΟΥΡΙΝΟΥ ΓΑΛΑΚΤΟΣ ΣΤΗΝ ΚΥΠΡΟ

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΙΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ

Προκλήσεις στη πρόσβαση στους νέους βιοδείκτες για την εξατομικευμένη ιατρική

Η θέση ύπνου του βρέφους και η σχέση της με το Σύνδρομο του αιφνίδιου βρεφικού θανάτου. ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ

Η ΨΥΧΙΑΤΡΙΚΗ - ΨΥΧΟΛΟΓΙΚΗ ΠΡΑΓΜΑΤΟΓΝΩΜΟΣΥΝΗ ΣΤΗΝ ΠΟΙΝΙΚΗ ΔΙΚΗ

ΠΑΝΕΛΛΑΔΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΗΜΕΡΗΣΙΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΑΛ (ΟΜΑΔΑ Β) ΤΕΤΑΡΤΗ 4 ΙΟΥΝΙΟΥ 2014 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

Β Ανακοίνωση Απριλίου ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟ ΠΟΛΥΘΕΜΑΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ Αυτοάνοσων Παθήσεων, Ρευματολογίας και Κλινικής Ανοσολογίας. Portaria Hotel, Πήλιο

Κέντρο Βιοϊατρικής Έρευνας και Εκπαίδευσης (ΚΕΒΙΕΕ) Αστέριος Καραγιάννης Πρόεδρος Τμήματος Ιατρικής ΑΠΘ Καθηγητής Παθολογίας

ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΘΕΜΑ Α Α1. A Α2. B Α3. Γ Α4. Γ Α5. Β ΘΕΜΑ Β Β1. 1. ζ 2. στ 3. α 4. ε 5. β 6. δ

Δασική Γενετική Εισαγωγή: Βασικές έννοιες

Κριτική Αξιολόγηση Τυχαιοποιημένης Κλινικής Δοκιμής (RCT)

5.GGACTCAAGTTTACATGCAACGTACGG 3 που περιέχεται σε γονιδιωματική βιβλιοθήκη είναι κατάλληλος ο :

Κατανοώντας και στηρίζοντας τα παιδιά που πενθούν στο σχολικό πλαίσιο

Βιολογία Προσανατολισμού θετικών σπουδών Γ Λυκείου Απαντήσεις 2019

Γονιδιωματική. G. Patrinos

Κλινικές Μελέτες. Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΣΧΟΛΗ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ. Πτυχιακή εργασία

ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ Π3.4. Είδος Παραδοτέου: Τεχνική Αναφορά Υπεύθυνος Φορέας: ΠΔΕ (2) Ημερομηνία: 11/05/2015. Ιστορικό Εγγράφου

2 Composition. Invertible Mappings

1) Abstract (To be organized as: background, aim, workpackages, expected results) (300 words max) Το όριο λέξεων θα είναι ελαστικό.

Η Επιτροπή Παιδείας της ΠΕΒ. Αθήνα, 4/6/2014 ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΕΝΩΣΗ ΒΙΟΕΠΙΣΤΗΜΟΝΩΝ

18 η Διεθνής Διημερίδα Ηπατίτιδας Β & C Μέρος έκτο: Οι μελέτες του ΚΕΕΛΠΝΟ Επόμενα Βήματα και Προοπτικές

Ιχνηλασιμότητα στην εργαστηριακή ιατρική

Introduction to Bioinformatics

PCR Εφαρμογές-2. RACE Site directed mutagenesis

ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΜΗΧΑΝΙΚΗ. Η τεχνολογία του ανασυνδυασμένου DNA και οι εφαρμογές της...

Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας. Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής & Τηλεπικοινωνιών. Ηλεκτρονική Υγεία

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑΤΩΝ ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΘΕΤΙΚΗΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ

Εφαρμογή της σύγχρονης τεχνολογίας στη διάγνωση των γενετικών νοσημάτων στα παιδιά. Ε. Καναβάκης Καθηγητής Ιατρικής Γενετικής

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΚΥΠΡΟΥ ΤΜΗΜΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ. ΕΠΛ342: Βάσεις Δεδομένων. Χειμερινό Εξάμηνο Φροντιστήριο 10 ΛΥΣΕΙΣ. Επερωτήσεις SQL

Εθνικό Δίκτυο Ιατρικής Ακριβείας στην Ογκολογία συμμαχία κατά του καρκίνου

Σύνδρομο Lesch-Nyhan. Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Τμήμα Βιοχημείας-Βιοτεχνολογίας. Ντουντούμη Χρυσούλα Παπαδοπούλου Μαρία-Άννα Στεργίου Δήμητρα

Μεθοδολογίες Αξιοποίησης Δεδομένων

-Ανοσονεφελομετρική μέθοδος ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

Ψηφιακό Μουσείο Ελληνικής Προφορικής Ιστορίας: πώς ένας βιωματικός θησαυρός γίνεται ερευνητικό και εκπαιδευτικό εργαλείο στα χέρια μαθητών

SYNLAB CYPRUS LTD. Μέλος του Νο.1 Ομίλου Εργαστηρίων της Ευρώπης

HOMEWORK 4 = G. In order to plot the stress versus the stretch we define a normalized stretch:

ΠΩΣ ΕΠΗΡΕΑΖΕΙ Η ΜΕΡΑ ΤΗΣ ΕΒΔΟΜΑΔΑΣ ΤΙΣ ΑΠΟΔΟΣΕΙΣ ΤΩΝ ΜΕΤΟΧΩΝ ΠΡΙΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΡΙΣΗ

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΑΝΑΡΤΗΤΕΑ ΣΤΟ ΔΙΑΔΙΚΤΥΟ

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΣΤΟ 1 ο ΚΕΦΑΛΑΙΟ

Μικροβιολογία Τροφίμων Ι Εργαστήριο

ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ:ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΤΡΙΤΗ 18 ΙΟΥΝΙΟΥ 2019

ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥ ΩΝ ΓΕΝΕΤΙΚΗ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ

- Ενισχυμένη με latex νεφελομετρική μέθοδος ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ CYPRUS COMPUTER SOCIETY ΠΑΓΚΥΠΡΙΟΣ ΜΑΘΗΤΙΚΟΣ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΟΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ 19/5/2007

ΔΡ. Γ. Ι. ΠΙΣΣΑΚΑΣ ΑΝΤΙΠΡΟΕΔΡΟΣ ΕΛΗΝ. ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ. ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΟΓΚΟΛΟΓΙΑΣ ΔΝΤΗΣ ΑΚΤΙΝΟΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΟΥ ΟΓΚΟΛΟΓΙΚΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ ΝΟΣ.

Τι προσφέρει το NCBI. Πληκτρολογούμε:

Transcript:

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ# ΕΝΩΣΗ#ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ# Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, Πολιτισμού και Αθλητισμού Ε.#Π.#Ανταγωνιστικότητα#και#Επιχειρηματικότητα#(ΕΠΑΝ#ΙΙ),#ΠΕΠ#Μακεδονίας# #Θράκης,#ΠΕΠ#Κρήτης#και#Νήσων#Αιγαίου,#ΠΕΠ# Θεσσαλίας# #Στερεάς#Ελλάδας# #Ηπείρου,#ΠΕΠ#Αττικής ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΣ ΒΟΗΘΟΣ ΜΟΡΙΑΚΗΣ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗΣ ELECTRONIC MOLECULAR DIAGNOSTICS ASSISTANT ΠΑΡΑΔΟΤΕΟ Π3.3 Ποσοτική PCR: Επικύρωση ενδεικτικών βιοδεικτών για ΔΠΑ/ΑΜΣ Είδος Παραδοτέου: Τεχνική Αναφορά Υπεύθυνος Φορέας: ΠΔΕ (2) Ημερομηνία: 11/05/2015 Ιστορικό Εγγράφου Έκδοση Ημερομηνία Κατάσταση 0.1 10/09/2014 Προσχέδιο 1.0 10/03/2015 1 η έκδοση Τελική 11/05/2015 Τελικό Προετοιμασία - Ονομ./Επώνυμο, (#Φορέα) - Γ. Πατριαρχέας, (2) Γ. Πατρινός (1) Γ. Πατριαρχέας, (2) Γ. Πατρινός (1) Γ. Πατριαρχέας, (2) Γ. Πατρινός (1) * Κ: Κοινοπραξία έργου, EE: ΕΥΔΕ- ΕΤΑΚ, Δ: Δημόσιο έγγραφο (ελεύθερο, π.χ., Web- Site έργου) Διανομή* K K EE

ΠΕΡΙΛΗΨΗ Σήμερα, η ανάπτυξη της μετα- γενωμικής καθιστά σαφή την ανάγκη κατανόησης της γενετικής βάσης των ασθενειών, προκειμένου να σχεδιαστεί η βέλτιστη θεραπευτική προσέγγιση. Ωστόσο, η μετάβαση από την παρούσα «βασισμένη σε αποδείξεις» ιατρική στη «βασισμένη στη γενωμική» ιατρική δεν μπορεί παρά να λάβει χώρα, μόνο, όταν και αν η γενωμική πληροφορία είναι ακριβής και εξατομικευμένη ή αφορά μικρούς πληθυσμούς ασθενών. Η «βασισμένη στη γενωμική» ιατρική εξαρτάται έντονα από την μεταφραστική έρευνα, τη μετάφραση και μετάβαση της νέας πληροφορίας από το ερευνητικό εργαστήριο στην κλινική πράξη. Για αυτό, απαιτείται η σωστή διαχείριση της πληροφορίας, ώστε τα ευρήματα μαζί με την κλινική τους εφαρμογή και σημασία να αποδίδονται κατάλληλα και έγκαιρα. Αυτό, ακριβώς, είναι το όραμα του παρόντος έργου, δημιουργώντας μια πλατφόρμα κλινικο- γενωμικής πληροφορίας, όπου τέθηκαν ως κλινικοί πυλώνες δύο νευρολογικές ασθένειες, η ΔΠΑ και η ΑΜΣ. Σε αυτό το παραδοτέο, παρουσιάζουμε ενδεικτικούς διαγνωστικούς και προγνωστικούς (υποψήφιους) βιοδείκτες, τόσο για τη ΔΠΑ, όσο και για την ΑΜΣ, κατόπιν επικύρωσης αυτών. EXECUTIVE SUMMARY Today, with the raise of post- genomics, it becomes evident that there is a great need to understand the genetic basis of disease towards the design of the ultimate therapeutic approach. Nevertheless, the transition from the evidence- based medicine to the genomic- based medicine will not be accomplished, if genomic information does not become more accurate and individualized or narrowed down to small patient popoulation groups. Genomic medicine depends to a great extent on translational research; the translation and transition of the new genomic information from the research laboratory to the clinic. Thus, proper information management is of paramount importance, so that findings accompanied by their clinical relevance and applicability are appropriately and timely delivered. This is the exact vision of this proposal via the creation of a platform of clinico- genomic information, where two neurological diseases BD and ALS are considered as its clinical benchmarks. Herein, we will present the diagnostic and prognostic (candidate) biomarkers for both BD and ALS, following their validation. 1 /9 Παραδοτέο Π3.3

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ 1. ΑΜΣ - Μεθοδολογία Ανάλυσης και Επικύρωσης... 3 2. ΔΠΑ - Μεθοδολογία Ανάλυσης και Επικύρωσης... 7 2 /9 Παραδοτέο Π3.3

1. ΑΜΣ - Μεθοδολογία Ανάλυσης και Επικύρωσης Στα πλαίσια του παρόντος έργου η μεθοδολογία ανάλυσης/ επικύρωσης των ενδεικτικών βιοδεικτών για τις ΑΜΣ/ΔΠΑ αφορά στην εφαρμογή μεθοδολογιών PCR. Ο σχεδιασμός των εκκινητών έγινε με τη βοήθεια του προγράμματος Primer3 (v. 0.4.0) (Koressaar and Remm 2007) (http://bioinfo.ut.ee/primer3-0.4.0/). Αρχικά, εντοπίζεται η ακριβής θέση των υπό μελέτη παραλλαγών μέσω της βάσης δεδομένων Ensembl (http://www.ensembl.org/), όπου δίδεται και μέρος της αλληλουχίας που περιβάλλει τον εκάστοτε πολυμορφισμό. Ο σχεδιασμός των εκκινητών έγινε έτσι, ώστε το προϊόν της PCR να περικλείει τον πολυμορφισμό περίπου στο κέντρο του. Επίσης, μέσω του Primer3 ελέγχονται βασικές παράμετροι, όπως η θερμοκρασία τήξης (Tm) των εκκινητών και η ποσοστιαία σύστασή τους σε βάσεις γουανίνης και κυτοσίνης (GC content). Συγκεκριμένα, δίδεται η δυνατότητα ελέγχου των ακόλουθων παραμέτρων: οι Tm των εκκινητών θα πρέπει να είναι παρόμοιες και μεταξύ 57-63 ο C, το μήκος τους μεταξύ 18 27 νουκλεοτίδια, ενώ η περιεκτικότητα σε GC να κυμαίνεται μεταξύ 40 60 %. Επιπλέον, είναι απαραίτητο να ελεγχθεί ο κάθε εκκινητής ως προς το αν εμφανίζει συμπληρωματικότητα, είτε με τον εαυτό του (self- complementarity) ή με τον άλλο εκκινητή, με αποτέλεσμα να σχηματίζονται διμερή εκκινητών (primer dimers). Η προϋπόθεση αυτή εξετάστηκε μέσω του προγράμματος DNAMAN ή εναλλακτικά του DINAMELT two- state melting (hybridization), το οποίο εντοπίζεται στον σύνδεσμο (http://mfold.rna.albany.edu/?q=dinamelt/two- state- melting). Για τη χρήση του DINAMELT two- state melting (hybridization) εργαλείου, πληκτρολογώντας το σύμβολο «;», μπορούμε να διαχωρίσουμε τα ολιγονουκλεοτίδια μεταξύ τους και με αυτόν τον τρόπο να εισάγουμε περισσότερες από δύο αλληλουχίες εκκινητών προς σύγκριση. Επίσης, υπάρχει η δυνατότητα ρύθμισης των παραμέτρων ενέργειας (energy rules), έτσι ώστε να αφορούν DNA ολιγονουκλεοτίδια, περίπου στη θερμοκρασία υβριδοποίησης των εκκινητών (~60 ο C), με συγκέντρωση Na + ίση προς 50mM και τέλος, συγκέντρωση ολιγονουκλεοτιδίων (strand concentration), η οποία αφορά τη συγκέντρωση των εκκινητών στον τελικό όγκο της αντίδρασης PCR (πλην εξαιρέσεων ορίζεται στα 2 μμ). Μια ακόμη παράμετρος που διερευνάται είναι η ειδικότητα των εκκινητών ως προς το ανθρώπινο γονιδίωμα. Για το λόγο αυτό, χρησιμοποιήθηκε ο αλγόριθμος BLAST (Basic Local Alignment Tool) του Ensembl, όπου εξετάζουμε αν οι εκκινητές που σχεδιάστηκαν, είναι ειδικοί και συμπληρωματικοί με μικρό αριθμό αλληλουχιών στο ανθρώπινο γονιδίωμα, για την αποφυγή παραπροϊόντων στην PCR. Τέλος, με τη βοήθεια του DINAMELT two- state melting (folding) βλέπουμε τις δευτεροταγείς δομές του pcr προϊόντος στον ακριβή σύνδεσμο (http://mfold.rna.albany.edu/?q=dinamelt/two- state- folding). Στον τελευταίο έλεγχο ανασταλτικός παράγοντα της επιλογής των εκκινητών αποτελεί η δημιουργία βρόγχου στην περιοχή των εκκινητών και επιπλέον προτιμάμε προϊόντα με τιμές της διαφορά στην ελεύθερης ενέργεια Gibbs (ΔG) μεταξύ - 1 και +1. Σε συνέχεια των παραδοτέων Π2.1 και Π3.2 και αναφορικά με την ΑΜΣ, εστιάσαμε στον rs2892469 του γονιδίου FTO. Οι εκκινητές που επιλέχθηκαν είναι οι: ACACTGTTTCTACACTTGCAGAA(F) και GGCCTTAACAAAGCAGGTGAAA(R). 3 /9 Παραδοτέο Π3.3

Αναφορικά με την PCR που εφαρμόστηκε: με θερμοκρασία υβριδοποίησης ίση προς 58 C (εικόνα 1). Το γονίδιο GADPH χρησιμοποιήθηκε ως γονίδιο αναφοράς (εικόνα 2). Εικόνα 1. Ενδεικτικά αποτελέσματα για τον rs2892469 4 /9 Παραδοτέο Π3.3

Εικόνα 2. Ενδεικτικά αποτελέσματα για το GADPH Η ηλεκτροφόρηση σε πήκτωμα αγαρόζης πιστοποιεί την αξιοπιστία των ευρημάτων (εικόνα 3). Εικόνα 3. Ενδεικτικά αποτελέσματα για τον rs2892469 και το GADPH ΕΠΑΝ ΙΙ- ΣΠ- - emodia 5 /9 Παραδοτέο Π3.3

O rs2892469 εξακριβώθηκε και μετά από αλληλούχηση κατά Sanger (τα προϊόντα καθαρίστηκαν με χρήση του ενζύμου ExoSAP IT) (εικόνα 4). Εικόνα 4. Ενδεικτικά αποτελέσματα για τον rs2892469 6 /9 Παραδοτέο Π3.3

2. ΔΠΑ - Μεθοδολογία Ανάλυσης και Επικύρωσης Με βάση τα παραδοτέα 2.1 και 3.1, εστιάσαμε στο γονίδιο ACCN1 και συγκεκριμένα, τον rs11869731. Η απόφασή μας αυτή βασιστηκε στη συσχέτιση του γονοτύπου G/G με την απόκριση στο λίθιο. Στα πλαίσια του παρόντος έργου, χρησιμοποιήθηκαν δεδομένα από μελέτη σε πληθυσμό ασθενών με ΔΠΑ στη Σαρδηνία (τουλάχιστον τέσσερις γενεές), παρέχοντάς μας την πρόσβαση σε 52 δείγματα DNA (άσχετων ατόμων, με ΔΠΑ διάγνωση). Η απόκριση στο λίθιο βασίζεται σε κλίμακα, σύμφωνα με την οποία το μηδέν «0» υποδηλώνει «καμία απόκριση» στη θεραπεία, ενώ το δέκα «10» υποδηλώνει την «πλήρη απόκριση» στη θεραπεία με λίθιο. Η ομάδα ελέγχου αποτελείται από περισσότερα από 100 υγιή άτομα. Τα κρίτηρια εισόδου στη μελέτη ήταν: Τουλάχιστον 12μηνη συνεχής χορήγηση λιθίου Παρουσία τουλάχιστον ενός επεισοδίου πριν τη χορήγηση της θεραπείας Ικανοποιητικά κλινικά δεδομένα προς γραφική αποτύπωση της ασθένειας κατά τη θεραπεία (σε συμφωνία με τις οδηγίες του National Institute of Mental Health Retrospective Life Chart) Επίπεδα λιθίου στο αίμα εντός του θεραπευτικού εύρους (0,5-1 meq/l) Κατά τη διάρκεια της θεραπείας, πραγματοποιήθηκε καταγραφή ρουτίνας των ειπέδων του λιθίου στο αίμα, ώστε να αξιολογείται η υπακοή του ασθενούς και να προσδιορίζεται το βέλτιστο επίπεδο απόκρισης για κάθε ασθενή. Αυτή η προσέγγιση επέτρεψε τον σχεδιασμό εξατομικευμένης δόσης. Στην περίπτωση της μερικής/ μη απόκρισης κατά το χαμηλότερο όριο του θεραπευτικού εύρους, αυξήσαμε τη δόση του λιθίου μέχρι και το υψηλότερο όριο του εν λόγω εύρους, πριν την κατάταξη ενός ασθενή στους «μη αποκρινόμενους». Οι περίοδοι κατά τις οποίες οι ασθενείς ελάμβαναν και άλλους σταθεροποιητές διάθεσης αποκλείστηκαν από την παρούσα μελέτη. Για την ποσοτικοποίηση της συσχέτισης γονοτύπου φαινοτύπου, ακολουθήσαμε τρεις διαφορετικές αναλυτικές προσεγγίσεις, αναφορικά με την κλίμακα απόκρισης: Επιλογή των ασθενών στα δύο ακραία άκρα της κλίμακας απόκρισης στο λίθιο, ώστε να αυξηθεί η φαινοτυπική και γενετική ποικιλομορφία ανάμεσα στις δύο ομάδες Διχοτόμηση του φαινοτύπου απόκρισης, με την εφαρμογή της τιμής «7» ως «πλήρης απόκριση» ή υψηλότερα, σε ένα μεγαλύτερο δείγμα ασθενών, αντιπροσωπεύοντας τη συνολική ποικιλομορφία που χαρακτηρίζει τον φαινότυπο της απόκρισης στο λίθιο Έλεγχος των διαφορών στο μέσο συνολικό σκορ απόκρισης, κατόπιν κανονικοποίησης (ΤS), ανάμεσα στους γονότυπους των SNPs, εφαρμόζοντας μια προσέγγιση ποσοτικού γνωρίσματος Ο rs11869731 επιβεβαιώθηκε και με την εφαρμογή μεθοδολογίας PCR, με γονίδιο αναφοράς το GADPH (εικόνες 5 και 6). 7 /9 Παραδοτέο Π3.3

Εικόνα 5. Ενδεικτικά αποτελέσματα για τον rs11869731 Εικόνα 6. Ενδεικτικά αποτελέσματα για το GADPH Στην εικόνα 7, αποδίδεται ενδεικτική απεικόνιση πηκτώματος αγαρόζης. 8 /9 Παραδοτέο Π3.3

Εικόνα 7. Ενδεικτικά αποτελέσματα για τον rs11869731 9 /9 Παραδοτέο Π3.3