ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΣ ΡΥΘΜΙΣΤΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΟΥ και ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΑΘΗΝΑΣ Αθήνα, Παραθαλάσσια Μητρόπολη: Παρεμβάσεις ανάδειξης του παράκτιου μετώπου του Σαρωνικού Ελεύθερη πρόσβαση του κοινού στις ακτές κολύμβησης Πιλοτική εφαρμογή του Π.Δ. των Ακτών (ΦΕΚ 254Δ/2004) στο τμήμα Άλιμος-Ελληνικό-Γλυφάδα-Βούλα ΑΘΗΝΑ, 22 ΑΠΡΙΛΙΟΥ 2010 7
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. Στόχοι και κατευθύνσεις σχεδιασμού για το θαλάσσιο μέτωπο της Πρωτεύουσας- Ο ρόλος του κόλπου του Σαρωνικού 2. Έλεγχος του θεσμικού πλαισίου Βαθμός ωριμότητας των μελετών 3. Πιλοτική εφαρμογή του Π.Δ. των Ακτών (ΦΕΚ 254Δ/2004) στο τμήμα Άλιμος- Ελληνικό-Γλυφάδα-Βούλα 4. Οδηγός σημερινής κατάστασης Εντοπισμός προβλημάτων- Σημειακές παρεμβάσεις 5. Άμεσες Προτάσεις Παράρτημα ΦΕΚ 254Δ/04 Απόψεις φορέων: Ενημερωτικό κείμενο ΕΤΑ, Μάρτιος 2010-04-16 Ελεύθερη Πρόσβαση στις Ακτές, Εισήγηση για τη Συντονιστική Επιτροπή Παρακολούθησης της «ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ των 12 Φορέων για το Περιβάλλον» (Β. Καραγεώργου, Ειδική Επιστήμονας στο Συνήγορο του Πολίτη) 8
1. Στόχοι και κατευθύνσεις σχεδιασμού για το θαλάσσιο μέτωπο της Πρωτεύουσας- Ο ρόλος του κόλπου του Σαρωνικού Σήμερα, που οι πόλεις αναζητούν διεξόδους από την εντατική χρήση του αστικού ιστού αλλά και απαντήσεις στους μετασχηματισμούς των παραγωγικών τους συστημάτων, η σχέση με τη θάλασσα αποτελεί μια εξαιρετική δυνατότητα για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων τους και την αναβάθμιση της εικόνας τους. Η Αθήνα ποτέ δεν ήταν παραθαλάσσια πόλη, αν και η θάλασσα υπήρξε πάντα ένας από τους σημαντικότερους παράγοντες της ιστορίας της. Ακόμα και η σύγχρονη ανάπτυξη της πόλης φαίνεται να γυρίζει την πλάτη στη θάλασσα, ενώ η έμφαση δίνεται στις ζώνες γύρω από την Αττική Οδό και τα Μεσόγεια. Κατά αυτόν τον τρόπο, αγνοείται ένα από τα κυριότερα συγκριτικά πλεονεκτήματά της, που είναι : μια Μεσογειακή Παραθαλάσσια Μητρόπολη. Η ανάδειξη της Αθήνας σε σύγχρονη πρωτεύουσα και η αναβάθμιση του θαλασσίου μετώπου της, με εξισορρόπηση των οικολογικών και αναπτυξιακών στόχων, μπορεί να συμβάλλει: Στην οικολογική ανασυγκρότηση και την αειφόρο διαχείριση του αστικού περιβάλλοντος και του τοπίου Στην ενίσχυση του διεθνούς ρόλου της πόλης και της αναπτυξιακής της προοπτικής Στη δημιουργία ενός σύγχρονου ελκυστικού δημόσιου χώρου ανοιχτού και προσβάσιμου από όλους τους κατοίκους της Στην κατεύθυνση αυτή προτείνονται 7 στρατηγικές παρεμβάσεις, οι οποίες μπορούν να λειτουργήσουν ως αφετηρίες για τη σταδιακή αναβάθμιση του συνόλου του παράκτιου μετώπου του Σαρωνικού. Οι παρεμβάσεις αυτές αναδεικνύουν τις ιδιαίτερες ποιότητες αλλά και διαφορετικές δυνατότητες αυτής της μοναδικής ακτογραμμής. Εντάσσεται στους στόχους και κατευθύνσεις του νέου Ρυθμιστικού Σχεδίου Αττικής 2020. Αναλυτικότερα, από βορρά προς νότο : Περιβαλλοντική αναβάθμιση του κόλπου της Ελευσίνας Νέο Αρχαιολογικό Μουσείο- Ανάδειξη Ιεράς Οδού. Η διαχείριση των βιομηχανικών αποβλήτων του Θριασίου πεδίου, θα βελτιώσει τη σχέση των οικισμών της Ελευσίνας και του Ασπρόπυργου με τη θάλασσα. Σημειώνεται πως ο βιολογικός καθαρισμός των λυμάτων της περιοχής βρίσκεται στο στάδιο της κατασκευής. Ανάπλαση Δραπετσώνας. Αποτελεί μία χαρακτηριστική περίπτωση υποβαθμισμένης λιμενοβιομηχανικής περιοχής. Οι παρεμβάσεις που θα γίνουν πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της (βιομηχανικά κτίρια και το γεγονός ότι ανήκει σε τέσσερις διαφορετικούς ιδιοκτήτες), τα περιβαλλοντικά της προβλήματα, καθώς και τις σημαντικές ελλείψεις χώρων πρασίνου. Η ανάπλαση της πρώην Λιμενοβιομηχανικής Ζώνης Δραπετσώνας- Κερατσινίου σε Πάρκο Πρασίνου Αναψυχής και Πολιτισμού, σε συνδυασμό με τη δημιουργία Κέντρου Ναυτιλιακών Επιχειρήσεων, είναι κομβικής σημασίας. Αναβάθμιση των Δυτικών Συνοικιών του Πειραιά Σύνδεση με ΜΣΤ. Παρέμβαση ιδιαίτερης σημασίας για την αποκατάσταση της σχέσης με το παραδοσιακό εμπορικό κέντρο του Πειραιά και το λιμάνι είναι η σύνδεση των δήμων Δραπετσώνας Κερατσίνιου και Περάματος με μέσο σταθερής τροχιάς (ΤΡΑΜ), το οποίο μπορεί να αποτελέσει αφορμή για σημειακές πολεοδομικές επεμβάσεις ανάπλασης, αλλά θα συμβάλλει και στην τόνωση του παραδοσιακού παραγωγικού ιστού του ευρύτερου Πειραιά. Ανάπλαση του κέντρου πόλης του Πειραιά. Μεγάλης σημασίας είναι, αφενός η ανάδειξηεκτόνωση του οικονομικού κέντρου της πόλης και αφετέρου, η ενοποίηση και ανάδειξη του 9
συνόλου των ιστορικών αρχαιολογικών χώρων του Πειραιά με οργανωμένο και συγκροτημένο τρόπο (Αστικές Πύλες, Κονώνειο Τείχος, Ηετιόνια Ακτή κ.ο.κ) Ανάπλαση του Φαληρικού Όρμου Συγκρότημα Λυρικής Σκηνής/ Εθνικής Βιβλιοθήκης Οικολογικό Πάρκο Διεθνές Συνεδριακό Κέντρο. Συγκροτούν ένα πολύ σημαντικό παράκτιο πόλο λειτουργιών που οφείλουν να συμβάλουν καθοριστικά στο άνοιγμα της Πρωτεύουσας προς το θαλάσσιο μέτωπό της. Μητροπολιτικό Πάρκο Ελληνικού. Ο χώρος του πρώην αεροδρομίου μαζί με την παραλία του Αγίου Κοσμά, αποτελούν μοναδική ευκαιρία για τη δημιουργία Μητροπολιτικού Πάρκου Πρασίνου, με έμφαση στον Αθλητισμό και την Καινοτομία. Στόχος είναι η αξιοποίηση των υφιστάμενων εγκαταστάσεων για την συντήρηση του χώρου και η ελαχιστοποίηση της δόμησης. Άνοιγμα στο κοινό των νότιων ακτών του Σαρωνικού. Το θαλάσσιο μέτωπο, από το ΣΕΦ μέχρι την Αγία Μαρίνα Κορωπίου μπορεί να αναδειχθεί σε κατεξοχήν δημόσιο, ελεύθερο χώρο αναψυχής, αθλητισμού και πολιτισμού σε επαφή με το υγρό στοιχείο : αυξημένες δυνατότητες κολύμβησης δίπλα στον αστικό ιστό. Άμεση ανάγκη ενεργοποίησης και εφαρμογής του ΠΔ του Μαρτίου 2004. Στην παρούσα έκθεση παρουσιάζεται αναλυτικότερα η τελευταία αυτή παρέμβαση, δηλαδή, ο έλεγχος του θεσμικού πλαισίου, ο βαθμός ωριμότητας των μελετών, αλλά και οι δυνατότητες άμεσης υλοποίησης των πρώτων πολεοδομικών παρεμβάσεων. 2. Έλεγχος του θεσμικού πλαισίου για τις ανατολικές ακτές του Σαρωνικού Βαθμός ωριμότητας των μελετών Το ΠΔ για τον παράκτιο χώρο του ανατολικού Σαρωνικού, που εκδόθηκε από τον ΟΡΣΑ το 2004 μετά από αναλυτική μελέτη και διεξοδική δημόσια συζήτηση (ΠΔ / 01.03.2004 ΦΕΚ 254 /Δ / 05.03.2004), αποτελεί το βασικό εργαλείο για την προστασία και διαχείριση του θαλάσσιου μετώπου. Προβλέπει τον καθορισμό ζωνών προστασίας χρήσεων γης και όρων και περιορισμών δόμησης για το τμήμα από τον Φαληρικό Όρμο μέχρι την Αγία Μαρίνα Κρωπίας. Για την εφαρμογή του διατάγματος, απαιτείται η εκπόνηση Μελέτης Διαμόρφωσης για κάθε επί μέρους περιοχή, η οποία εγκρίνεται με απόφαση της Εκτελεστικής Επιτροπής του ΟΡΣΑ. Η Μελέτη κάθε περιοχής πρέπει όσο το δυνατόν να έχει ενιαία θεώρηση από πλευράς αρχιτεκτονικών διαμορφώσεων, χάραξης ζωνών περιπάτου-ποδηλάτου, φυτεύσεων κλπ. Υπόχρεος και επισπεύδων της μελέτης αυτής είναι ο ιδιοκτήτης ή οι ιδιοκτήτες του χώρου (ΚΕΔ, ΕΤΑ, ΓΓΑ κλπ). Η μελέτη αυτή δύναται να εκπονείται και από τον οικείο δήμο, μετά από σύμφωνη γνώμη των ιδιοκτητών της περιοχής (αρ. 10 παρ. 3, ΠΔ /01.03.2004). Οι γενικές αρχές που εφαρμόζει ο Οργανισμός Αθήνας κατά την έγκριση των μελετών διαμόρφωσης στην υπόψη παραλιακή έκταση είναι: Περιορισμός της στάθμευσης σε ειδικά διαμορφωμένες ζώνες δίπλα στην παραλιακή λεωφόρο (όπως αυτές που έχουν σχεδιαστεί με παλαιότερα έργα διαμόρφωσης των ΥΠΕΧΩΔΕ και ΕΟΤ) και απαγόρευση της κυκλοφορίας των ΙΧ στην υπόλοιπη έκταση ώστε να μην ανακόπτεται η διαδρομή του πεζόδρομου-ποδηλατόδρομου. Απελευθέρωση της ζώνης παραλίας-αιγιαλού λόγω του θεσμικού της καθεστώτος και αξιοποίησή της για την διέλευση του πεζοδρόμου (και ίσως ποδηλατόδρομου αν υπάρχει χώρος ώστε να είναι πιο ευχάριστος και να μην εξωθείται στην παρά τη λεωφόρο ζώνη. Δυνατότητα ελεύθερης πρόσβασης των πολιτών (χωρίς εισιτήριο) στις ακτές, οργανωμένες και μη. 10
Απομάκρυνση των παράνομων νυκτερινών κέντρων, χρήση που δεν επιτρέπεται από το ΠΔ και προκαλεί μεγάλη κυκλοφοριακή επιβάρυνση και προσέλκυση ΙΧ αυτοκινήτων κατά τις νυκτερινές ώρες, με αποτέλεσμα να καταπατούνται για λόγους στάθμευσης ακόμα και διαμορφωμένες περιοχές πρασίνου. Σύμφωνα με το άρθρο 12 του ΠΔ είχαν προθεσμία πέντε ετών από την έναρξη ισχύος του, δηλ. την 05/03/2004, να απομακρυνθούν. Περιορισμός των εκτάσεων κατάληψης τραπεζοκαθισμάτων στα νόμιμα εστιατόρια αναψυκτήρια με ανάλογη χρήση της χάραξης και κατασκευής του πεζοδρόμου ώστε να λειτουργεί ως όριο της ζώνης δημόσιας χρήσης. Αισθητική αναβάθμιση της ζώνης μεταξύ αιγιαλού και παραλίας και άξονα της Ποσειδώνος, μέσω κατάργησης διαφημιστικών πινακίδων κ.α. Για την εκπόνηση των μελετών διαμόρφωσης έχει εκδοθεί από τον ΟΡΣΑ έγγραφο με τις προδιαγραφές και με κατευθύνσεις για τις φυτεύσεις και την αποκατάσταση της βλάστησης στην παράκτια ζώνη. Μέχρι σήμερα έχουν κατατεθεί μελέτες διαμόρφωσης για τον Άλιμο (από ΕΤΑ), τη Γλυφάδα (εκπονήθηκε από τον ΟΡΣΑ), τη Βούλα (διαφορετικές μελέτες από Δήμο και ΕΤΑ), τη Βουλιαγμένη (από ΕΤΑ) και τη Βάρκιζα (από το Δήμο) καθώς και για κάποια μικρότερα κομμάτια των παραπάνω δήμων. Ένα από τα χαρακτηριστικά του χώρου που προκαλεί δυσκολίες στην ενιαία αντιμετώπισή του είναι το σύνθετο ιδιοκτησιακό καθεστώς. Τμήματα της παραλιακής ζώνης έχουν παραχωρηθεί στους Δήμους, σε ιδιώτες ή ναυτικούς ομίλους, ενώ έχουν μισθωθεί εκτάσεις σε ιδιώτες, κυρίως για χρήση κέντρων διασκέδασης και αναψυκτηρίων. Μια δεύτερη σχετική δυσκολία αφορά το συντονισμό των επί μέρους μελετών, οι οποίες εμφανίζουν διαφορές ως προς τους στόχους και το βαθμό επεξεργασίας. Μια από τις ιδέες που εντάσσονται στη λογική του ΠΔ για τις ακτές είναι και η δημιουργία παραλιακού πεζόδρομου-ποδηλατόδρομου. Στην κατεύθυνση αυτή έχει εκπονηθεί «Μελέτη Ανάπτυξης Παραλιακής Διαδρομής Περιπάτου και Ποδηλάτου στην Αττική» από το Υπουργείο Τουριστικής Ανάπτυξης το 2007. Για την υλοποίησή της εκπονούνται οι ειδικές μελέτες ανάπλασης αναμόρφωσης οι οποίες ανατίθενται από την ΕΤΑ. Ο συγκεκριμένος σχεδιασμός αποβλέπει στη: Βελτίωση του δικτύου προσπελασιμότητας της παραλίας από το ευρύ κοινό. Ανάπτυξη συστημάτων προσβάσεων μεταξύ παραλίας και αστικού ιστού. Ενοποίηση του θαλάσσιου μετώπου της πόλης και αποκατάσταση της συνέχειας της παραλίας. Ολοκληρωμένη σύνδεση της πόλης και της παραλίας: α. Με τις εγκαταστάσεις των Ολυμπιακών Αγώνων του 2004, β. Με τις περιοχές αξιόλογου φυσικού και πολιτισμικού περιβάλλοντος, γ. Με τις εγκαταστάσεις αναψυχής και τουρισμού, στην ανωτέρω πολυλειτουργική ζώνη παράκτιας αναψυχής. Η ζώνη αυτή έχει μήκος της τάξης των 40 χιλιομέτρων και χαρακτηρίζει την ποιότητα ζωής και την προοπτική βιώσιμης ανάπτυξης της Αθήνας. Στην παρούσα φάση, εκπονούνται πέντε ειδικές μελέτες που αφορούν στην ανάπλαση-αναμόρφωση τμήματος παραλιακής ζώνης Αττικής με υποδομή πεζόδρομου-ποδηλατόδρομου, για τα διοικητικά όρια των Δήμων: Αλίμου, Βούλας και Βουλιαγμένης (Ι και ΙΙ) και Γλυφάδας. Όλες οι ειδικές μελέτες συντονίζονται από ορισμένο από την ΕΤΑ. Σύμβουλο συντονιστή. Σημειώνεται ότι η συνέχεια της απρόσκοπτης όδευσης του πεζόδρομου-ποδηλατόδρομου και η συνολική ανάπλαση του παραλιακού μετώπου αποτελεί ευκαιρία για τη θεσμική διευθέτηση χρήσεων και αυθαίρετων κατασκευών που είναι εγκατεστημένες στην περιοχή. 11
Σήμερα οι συνθήκες μετακίνησης πεζών-ποδηλατών στο παράκτιο μέτωπο, παρά και τις ευνοϊκές προοπτικές που διαμορφώνει η διέλευση του Τραμ, είναι σε πολλά σημεία προβληματική. Ειδικότερα, τονίζονται τα προβλήματα στην περιοχή της μαρίνας Αλίμου, στην περιοχή του ΕΑΚΝ Αγίου Κοσμά, στην περιοχή Αστέρια της Γλυφάδας και στο δήμο Βούλας (κυρίως όσον αφορά στο ποδήλατο). 3. Πιλοτική εφαρμογή του ΠΔ των Ακτών στο τμήμα Άλιμος-Ελληνικό-Γλυφάδα- Βούλα. Η παράκτια περιοχή των Δήμων Αλίμου, Ελληνικού, Γλυφάδας και Βούλας μπορεί να αποτελέσει αφετηρία για την ενιαία αντιμετώπιση του θαλάσσιου μετώπου και την ανάκτηση της σχέσης της πόλης με τη θάλασσα. Η περιοχή αυτή μπορεί να αναδειχθεί σε κατεξοχήν δημόσιο, ελεύθερο χώρο αναψυχής και επαφής με τη φύση (προσφορά αναβαθμισμένου φυσικού περιβάλλοντος, δυνατότητα κολύμβησης μέσα στον αστικό ιστό). Στην κατεύθυνση αυτή, εκτός από τα φυσικά χαρακτηριστικά της και τις διαμορφωμένες υποδομές αναψυχής, μπορεί να συμβάλλει η προβλεπόμενη δημιουργία Μητροπολιτικού Πάρκου στο χώρο του Ελληνικού, καθώς και η σύνδεση με μέσο σταθερής τροχιάς. Οδηγό για τις συγκεκριμένες πρωτοβουλίες πρέπει να αποτελέσει το Π.Δ. για το θαλάσσιο χώρο του ανατολικού Σαρωνικού στην κατεύθυνση: Της εκπόνησης των προβλεπόμενων μελετών, και Της εφαρμογής του όσον αφορά στις προβλέψεις για τις επιτρεπόμενες χρήσεις και όρους δόμησης και τη δυνατότητα ελεύθερης πρόσβασης των πολιτών στην ακτή. Σημαντικό βήμα για την εφαρμογή του Π.Δ. αποτελεί η σύσταση Επιτροπής Παρακολούθησης Ελέγχου και Εποπτείας (ΕΠΕΕ). Ειδικότερα για το δεύτερο, πρέπει να ληφθεί μέριμνα μέσω των διαδικασιών εφαρμογής που προβλέπει το θεσμικό πλαίσιο, για άμεση απομάκρυνση των αυθαίρετων κατασκευών και περιφράξεων και αλλαγή των μη συμβατών χρήσεων. 12
4. Οδηγός σημερινής κατάστασης Εντοπισμός προβλημάτων- Σημειακές παρεμβάσεις Η περιγραφή ξεκίνησε αρχές Απριλίου 2010 με προοπτικές ολοκλήρωσης στις αρχές Μαΐου. ΔΗΜΟΣ ΑΛΙΜΟΥ 13
1. ΠΑΡΑΛΙΑ Α ΑΛΙΠΕΔΟΥ ΑΛΙΜΟΥ Περιγραφή: Πρόκειται για οργανωμένη ακτή με ελεύθερη πρόσβαση στο κοινό. Υπάρχει περίφραξη, λυόμενες εγκαταστάσεις αποδυτηρίων, πύργος ναυαγοσώστη, ιδιωτικό αναψυκτήριο με ξαπλώστρες σε τμήμα της ακτής. Η κατάσταση της ακτής όταν έγινε η επίσκεψη ήταν ικανοποιητική. Κατά τους καλοκαιρινούς μήνες παρατηρείται πολύ μεγάλη συγκέντρωση κόσμου. Εξωτερικά υπάρχει διαμορφωμένος χώρος στάθμευσης. Θεσμικά στοιχεία: Η παραλία του Α Αλιπέδου Αλίμου εντάσσεται στη ζώνη 3α στην οποία περιλαμβάνονται οι ελεύθερες ακτές κολύμβησης. Στη ζώνη αυτή επιτρέπονται εγκαταστάσεις αποδυτηρίων, χώροι υγιεινής, ιατρεία, υπαίθριοι χώροι στάθμευσης, αναψυκτήρια - εστιατόρια ανώτατου εμβαδού μέχρι 65% της επιτρεπόμενης δόμησης κατά περίπτωση, υπαίθριες αθλοπαιδειές και παιδικές χαρές. Στο σύνολο των ακτών της ζώνης 3α απαγορεύεται η περίφραξη. Για την παραλία του Α Αλιπέδου ο επιτρεπόμενος Σ.Δ. ορίζεται στο 0,007 και η μέγιστη επιτρεπόμενη δόμηση στα 75 τ.μ. Προτεινόμενες ενέργειες: Βάσει και του ΠΔ πρέπει να απομακρυνθεί η εξωτερική περίφραξη του χώρου. 14
2. ΠΑΡΑΛΙΑ ΕΟΤ ΑΛΙΜΟΥ Περιγραφή: Η ΕΤΑ έχει εκμισθώσει την ακτή (μαζί με τις προϋφιστάμενες κατασκευές) σε ιδιώτες. Σήμερα λειτουργεί ως «Ακτή Ηλίου», και είναι οργανωμένη πλαζ στην οποία η είσοδος γίνεται με εισιτήριο. Η κατάσταση της ακτής είναι καλή και παρέχονται οι απαραίτητες υποδομές στους λουόμενους. Θεσμικά στοιχεία: Η περιοχή εντάσσεται στη ζώνη 3β στην οποία περιλαμβάνονται οργανωμένες ακτές κολύμβησης των Δήμων του ανατολικού Σαρωνικού. Στη ζώνη αυτή επιτρέπονται εγκαταστάσεις αποδυτηρίων, χώροι υγιεινής, αναψυκτήρια - εστιατόρια, εμπορικά καταστήματα μέγιστης επιφάνειας 20τ.μ. για την πώληση αποκλειστικά ειδών που σχετίζονται με τη λειτουργία της ακτής κολύμβησης, γραφεία προσωπικού διαχείρισης της ακτής, χώροι φύλαξης παιδιών, χώροι παροχής υγιειονομικών συμβουλών και υπηρεσιών, ιατρείο, μικρό γυμναστήριο και βοηθητικοί χώροι μηχανολογικών εγκαταστάσεων και αποθήκευσης. Οι επιτρεπόμενες χρήσεις στα υφιστάμενα κτίρια κατανέμονται με τους εξής όρους και περιορισμούς: α. μέγιστη συνολική επιτρεπόμενη εμπορική επιφάνεια εμπορικών καταστημάτων: 5% της συνολικής δομήσιμης επιφάνειας, αναψυκτηρίωνεστιατορίων: 25% της συνολικής δομήσιμης επιφάνειας και ελάχιστη επιφάνεια χώρων υγιεινής 8% της συνολικής δομήσιμης επιφάνειας. Μέγιστη επιτρεπόμενη κάλυψη 10% της επιφάνειας του χώρου στην οποία περιλαμβάνονται οι ημιυπαίθριοι χώροι και οι υδάτινες δεξαμενές. Μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος των ανεγερθησομένων κτιρίων τέσσερα (4) μέτρα και των ειδικών ελαφριών υπαίθριων κατασκευών επτά μέτρα και μισό (7,5). Επιτρέπεται η στέγαση κυρίων χρήσεων σε νόμιμά υφιστάμενα κτίρια με εσωτερικό ωφέλιμο ύψος δύο μέτρα και τριάντα εκατοστά του μέτρου (2,30). Όσον αφορά στην παραλία ΕΟΤ Αλίμου, η μέγιστη επιτρεπόμενη εκμετάλλευση καθορίζεται στα 1900τμ. Προτεινόμενες ενέργειες: Πρέπει να διασφαλιστεί η ελεύθερη πρόσβαση των πολιτών στην ακτή. 15
3. ΠΑΡΑΛΙΑ Β ΑΛΙΠΕΔΟΥ ΑΛΙΜΟΥ Περιγραφή: Πρόκειται για την παραλιακή ζώνη μεταξύ της παραλίας Αλίμου και του ρέματος Αγ. Νικολάου. Έχει παραχωρηθεί από τον ΕΟΤ στο Δήμο Αλίμου. Η πρόσβαση στους λουόμενους είναι ελεύθερη ενώ επί της παραλίας λειτουργούν ιδιωτικά αναψυκτήρια («Καλαμάκι» και «Άμμος») με ξαπλώστρες - ομπρέλες. Θεσμικά στοιχεία: Η παραλία του Β Αλιπέδου Αλίμου εντάσσεται στη ζώνη 3α για τις ελεύθερες ακτές κολύμβησης. Στη ζώνη αυτή επιτρέπονται εγκαταστάσεις αποδυτηρίων, χώροι υγιεινής, ιατρεία, υπαίθριοι χώροι στάθμευσης, αναψυκτήρια- εστιατόρια ανώτατου εμβαδού μέχρι 65% της επιτρεπόμενης δόμησης κατά περίπτωση, υπαίθριες αθλοπαιδειές και παιδικές χαρές. Στο σύνολο των ακτών της ζώνης 3α απαγορεύεται η περίφραξη.για την παραλία του Β Αλιπέδου ο επιτρεπόμενος Σ.Δ. ορίζεται στο 0,007 και η μέγιστη επιτρεπόμενη δόμηση στα 75τμ. Προτεινόμενες ενέργειες: Απαραίτητη η φροντίδα για την καθαριότητα της αμμουδιάς (καθαρισμός, τοποθέτηση κάδων απορριμμάτων). Δημιουργία βασικών υποδομών (χώροι υγιεινής, ντουζ κλπ.) Έλεγχος του χώρου για ενδεχόμενες αυθαίρετες κατασκευές. 16
ΑΚΤΕΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ 17
1. ΠΑΡΑΛΙΕΣ ΔΗΜΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ Περιγραφή: Πρόκειται για τις ακτές στο νότιο τμήμα της περιοχής του Αγίου Κοσμά, οι οποίες ελέγχονταν από ιδιωτικά καταστήματα αναψυχής και το άνοιγμα των οποίων διεκδίκησε ο Δήμος Ελληνικού και άλλοι φορείς στο παρελθόν. Σήμερα η πρόσβαση είναι ελεύθερη και η ακτή είναι σε αρκετά καλή κατάσταση. Θεσμικά στοιχεία: Η νότια παραλία του Ε.Α.Κ.Ν. εντάσσεται στη ζώνη 3β στην οποία περιλαμβάνονται οι οργανωμένες ακτές κολύμβησης των Δήμων του ανατολικού Σαρωνικού. Στη ζώνη αυτή επιτρέπονται εγκαταστάσεις αποδυτηρίων, χώροι υγιεινής, αναψυκτήρια - εστιατόρια, εμπορικά καταστήματα μέγιστης επιφάνειας 20τ.μ. για την πώληση αποκλειστικά ειδών που σχετίζονται με τη λειτουργία της ακτής κολύμβησης, γραφεία προσωπικού διαχείρισης της ακτής, χώροι φύλαξης παιδιών, χώροι παροχής υγιειονομικών συμβουλών και υπηρεσιών, ιατρείο, μικρό γυμναστήριο και βοηθητικοί χώροι μηχανολογικών εγκαταστάσεων και αποθήκευσης. Οι επιτρεπόμενες χρήσεις στα υφιστάμενα κτίρια κατανέμονται με τους εξής όρους και περιορισμούς: α. μέγιστη συνολική επιτρεπόμενη εμπορική επιφάνεια εμπορικών καταστημάτων: 5% της συνολικής δομήσιμης επιφάνειας, αναψυκτηρίων- εστιατορίων: 25% της συνολικής δομήσιμης επιφάνειας και ελάχιστη επιφάνεια χώρων υγιεινής 8% της συνολικής δομήσιμης επιφάνειας. Μέγιστη επιτρεπόμενη κάλυψη 10% της επιφάνειας του χώρου στην οποία περιλαμβάνονται οι ημιυπαίθριοι χώροι και οι υδάτινες δεξαμενές. Μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος των ανεγερθησομένων κτιρίων τέσσερα (4) μέτρα και των ειδικών ελαφριών υπαίθριων κατασκευών επτά μέτρα και μισό (7,5). Επιτρέπεται η στέγαση κυρίων χρήσεων σε νόμιμά υφιστάμενα κτίρια με εσωτερικό ωφέλιμο ύψος δύο μέτρα και τριάντα εκατοστά του μέτρου (2,30). Για τη συγκεκριμένη παραλία του Ελληνικού, η μέγιστη επιτρεπόμενη εκμετάλλευση καθορίζεται στα 1500τμ. Προτεινόμενες ενέργειες: Να διασφαλιστεί η ελεύθερη πρόσβαση του κοινού κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Εφαρμογή του ΠΔ όσον αφορά στην απομάκρυνση των αυθαίρετων κατασκευών που εμποδίζουν την πρόσβαση στην παράκτια ζώνη. 18
2. ΠΕΡΙΟΧΗ ΚΑΡΤ- ΚΟΛΥΜΒΗΤΗΡΙΟ Περιγραφή: Το τμήμα της ακτής στην περιοχή του κάρτ και του κολυμβητηρίου Αγίου Κοσμά επίσης προσφέρεται για ακτή κολύμβησης (προβλέπεται και από τα ΠΔ του 2004 ως ελεύθερη ακτή κολύμβησης). Η πρόσβαση είναι προβληματική καθώς γίνεται μέσω χώρου που έχει διαμορφωθεί σε parking κέντρου διασκέδασης (σήμερα δεν λειτουργεί). Θεσμικά στοιχεία: Η παραλία που βρίσκεται μπροστά από τις εγκαταστάσεις Καρτ εντάσσεται στη ζώνη 3α. Στη ζώνη αυτή επιτρέπονται εγκαταστάσεις αποδυτηρίων, χώροι υγιεινής, ιατρεία, υπαίθριοι χώροι στάθμευσης, αναψυκτήρια- εστιατόρια ανώτατου εμβαδού μέχρι 65% της επιτρεπόμενης δόμησης κατά περίπτωση, υπαίθριες αθλοπαιδειές και παιδικές χαρές. Στο σύνολο των ακτών της ζώνης 3α απαγορεύεται η περίφραξη. Για τη συγκεκριμένη παραλία ο επιτρεπόμενος Σ.Δ. ορίζεται στο 0,01 και η μέγιστη επιτρεπόμενη δόμηση στα 20τμ. Η ευρύτερη περιοχή του Κολυμβητηρίου εντάσσεται στη ζώνη 5α. Για την περιοχή ισχύουν όσα αναφέρθηκαν παραπάνω για την περιοχή του Ε.Α.Κ.Ν. Προτεινόμενες ενέργειες: Διασφάλιση της ελεύθερης πρόσβασης στην ακτή. Ανάγκη αρχιτεκτονικής διαμόρφωσης των προσβάσεων και της ακτής. Παροχή βασικών υποδομών προς τους λουόμενους. Εφαρμογή του ΠΔ όσον αφορά στην απομάκρυνση των αυθαίρετων κατασκευών που εμποδίζουν την πρόσβαση στην παράκτια ζώνη. 19
ΑΚΤΕΣ ΓΛΥΦΑΔΑΣ ΕΛΕΥΘΕΡΕΣ ΠΑΡΑΛΙΕΣ ΓΛΥΦΑΔΑΣ Περιγραφή: Οι τέσσερις πρώτες παραλίες του δήμου Γλυφάδας είναι ελεύθερες για τους λουόμενους, όπως προβλέπεται και από το ΠΔ. Στα πλεονεκτήματά τους είναι η δυνατότητα άμεσης πρόσβασης από τον αστικό ιστό και κίνησης παράλληλα με την ακτή, αλλά και η διατήρηση κατά περιοχές της φυσικής κατάστασης της ακτής. Θεσμικά στοιχεία: Η Α παραλία Γλυφάδας εντάσσεται στη ζώνη 3α στην οποία περιλαμβάνονται οι ελεύθερες ακτές των Δήμων του ανατολικού Σαρωνικού. Στη ζώνη αυτή επιτρέπονται εγκαταστάσεις αποδυτηρίων, χώροι υγιεινής, ιατρεία, υπαίθριοι χώροι στάθμευσης, αναψυκτήρια- εστιατόρια ανώτατου εμβαδού μέχρι 65% της επιτρεπόμενης δόμησης κατά περίπτωση, υπαίθριες αθλοπαιδειές και παιδικές χαρές. Στο σύνολο των ακτών της ζώνης 3α απαγορεύεται η περίφραξη. Για την Α παραλία Γλυφάδας ο επιτρεπόμενος Σ.Δ. ορίζεται στο 0,01 και η μέγιστη επιτρεπόμενη δόμηση στα 20τμ. Προτεινόμενες ενέργειες: Καθαρισμός των ακτών και παροχή βασικών υποδομών για τους λουόμενους. Φυτεύσεις, σύμφωνα με τις προδιαγραφές που έχουν εκπονηθεί από τον ΟΡΣΑ. Διαμόρφωση των ελεύθερων χώρων, στην ζώνη επαφής με την ακτή με ήπιες επεμβάσεις. 20
1. ΠΡΩΤΗ ΠΑΡΑΛΙΑ ΓΛΥΦΑΔΑΣ 2. ΔΕΥΤΕΡΗ ΠΑΡΑΛΙΑ ΓΛΥΦΑΔΑΣ 21
3. ΤΡΙΤΗ ΠΑΡΑΛΙΑ ΓΛΥΦΑΔΑΣ 4. ΤΕΤΑΡΤΗ ΠΑΡΑΛΙΑ ΓΛΥΦΑΔΑΣ 22
5. ΠΑΡΑΛΙΑ ΑΣΤΕΡΙΑ Περιγραφή: Στην έκταση που καταλαμβάνεται από το συγκρότημα «Αστέρια» η ακτή είναι σε άριστη κατάσταση. Η πρόσβαση όμως γίνεται μόνο μέσω των ιδιωτικών καταστημάτων αναψυχής και η ακτή δεν έχει αποδοθεί σε κοινή χρήση όπως προβλέπεται από το ΠΔ των ακτών. Επιπλέον δεν επιτρέπεται η πρόσβαση στο συγκρότημα τουριστικών εγκαταστάσεων (Bungalows) τα οποία έχουν εγκαταλειφθεί και βρίσκονται σε κακή κατάσταση λόγω έλλειψης συντήρησης. Θεσμικά στοιχεία:η παραλία Αστέρια εντάσσεται στη ζώνη 2β. Πρόκειται για περιοχή προστασίας φυσικών και αρχαιολογικών στοιχείων και ανάπλασης υφιστάμενων τουριστικών χρήσεων στο δήμο Γλυφάδας. Στο τμήμα της ζώνης που δεν εμπίπτει στις διατάξεις περί προστασίας δασών και δασικών εκτάσεων, επιτρέπονται τα τουριστικά καταλύματα και η οργανωμένη ακτή κολύμβησης, με τις εξής προϋποθέσεις: - Να επιτρέπεται η ελεύθερη πρόσβαση της ακτής εκατέρωθεν του χώρου και της ζώνης 4α στο όριο με την παραλιακή λεωφόρο - Να ανακαινισθούν οι υφιστάμενες καμπάνες και τυχόν νέα κτίρια να εντάσσονται στο ύφος του υφιστάμενου τουριστικού συγκροτήματος - Στις επιτρεπόμενες συνοδευτικές χρήσεις δεν περιλαμβάνονται οι αίθουσες κινηματογράφου Οι όροι δόμησης καθορίζονται ως εξής: - συντελεστής δόμησης: πέντε εκατοστά (0,05) - επιτρεπόμενο ύψος: πέντε μέτρα (5,00) και - μέγιστος αριθμός ορόφων: ένας (1) Επιτρέπεται η ανέγερση δεύτερου ορόφου σε τμήμα των κτιρίων μέχρι 30% της επιτρεπόμενης δόμησης και μέγιστο ύψος κτιρίου, στην περίπτωση αυτή, επτά μέτρα και μισό (7,50). Προτεινόμενες ενέργειες: Προτείνεται η εφαρμογή του Π.Δ. για τις ακτές όσον αφορά στην ελεύθερη πρόσβαση στην ακτή εκατέρωθεν του χώρου καθώς και σε σχέση με την ανακαίνιση των κτισμάτων του συγκροτήματος. Επιπλέον προτείνεται η κήρυξη των κτισμάτων ως διατηρητέων. 23
ΑΚΤΕΣ ΒΟΥΛΑΣ Περιγραφή: Οι Α και Β πλαζ Βούλας έχουν παραχωρηθεί από την ΕΤΑ σε ιδιώτη επιχειρηματία (Απολλώνιες Ακτές Α.Ε.) και λειτουργούν σαν κλειστές οργανωμένες ακτές με εισιτήριο. Στις ακτές αυτές υπάρχουν εγκαταστάσεις και υποδομές που είχαν κατασκευαστεί από τον ΕΟΤ. Η κατάσταση της ακτής και του περιβάλλοντα χώρου στην Α πλαζ ήταν πολύ καλή ενώ η πρόσβαση για το κοινό γίνονταν από άνοιγμα στην περίφραξη. Η πρόσβαση στη Β πλαζ δεν ήταν δυνατή. Θεσμικά στοιχεία: Οι Α και Β πλαζ Βούλας εντάσσονται στη ζώνη 3β στην οποία περιλαμβάνονται οι οργανωμένες ακτές κολύμβησης των Δήμων του ανατολικού Σαρωνικού. Στη ζώνη αυτή επιτρέπονται εγκαταστάσεις αποδυτηρίων, χώροι υγιεινής, αναψυκτήρια - εστιατόρια, εμπορικά καταστήματα μέγιστης επιφάνειας 20τ.μ. για την πώληση αποκλειστικά ειδών που σχετίζονται με τη λειτουργία της ακτής κολύμβησης, γραφεία προσωπικού διαχείρισης της ακτής, χώροι φύλαξης παιδιών, χώροι παροχής υγιειονομικών συμβουλών και υπηρεσιών, ιατρείο, μικρό γυμναστήριο και βοηθητικοί χώροι μηχανολογικών εγκαταστάσεων και αποθήκευσης. Οι επιτρεπόμενες χρήσεις στα υφιστάμενα κτίρια κατανέμονται με τους εξής όρους και περιορισμούς: α. μέγιστη συνολική επιτρεπόμενη εμπορική επιφάνεια εμπορικών καταστημάτων: 5% της συνολικής δομήσιμης επιφάνειας, αναψυκτηρίων- εστιατορίων: 25% της συνολικής δομήσιμης επιφάνειας και ελάχιστη επιφάνεια χώρων υγιεινής 8% της συνολικής δομήσιμης επιφάνειας. Μέγιστη επιτρεπόμενη κάλυψη 10% της επιφάνειας του χώρου στην οποία περιλαμβάνονται οι ημιυπαίθριοι χώροι και οι υδάτινες δεξαμενές. Μέγιστο επιτρεπόμενο ύψος των ανεγερθησομένων κτιρίων τέσσερα (4) μέτρα και των ειδικών ελαφριών υπαίθριων κατασκευών επτά μέτρα και μισό (7,5). Επιτρέπεται η στέγαση κυρίων χρήσεων σε νόμιμά υφιστάμενα κτίρια με εσωτερικό ωφέλιμο ύψος δύο μέτρα και τριάντα εκατοστά του μέτρου (2,30). Για την Α πλαζ Βούλας η μέγιστη επιτρεπόμενη εκμετάλλευση καθορίζεται στα 1700τμ. Ενώ για την Β πλαζ Βούλας στα 2200τ.μ. Προτεινόμενες ενέργειες: Διασφάλιση της ελεύθερης πρόσβασης στην ακτή. 24
5. Άμεσες Προτάσεις Σύσταση της Επιτροπής Παρακολούθησης Ελέγχου και Εποπτείας (Ε.Π.Ε.Ε.) σε πρώτη φάση για τους δήμους στους οποίους θα προωθηθεί η πιλοτική εφαρμογή του ΠΔ των ακτών. Συνεργασία του ΟΡΣΑ με τους δήμους για την λήψη άμεσων πρωτοβουλιών αναβάθμισης των ακτών κολύμβησης: καθαρισμός ακτής πυθμένα (απομάκρυνση μπάζων), δημιουργία βασικών υποδομών λουομένων, φυτεύσεις (βάσει των προδιαγραφών που έχει εκπονήσει ο ΟΡΣΑ για την εφαρμογή του ΠΔ). Διασφάλιση της ελεύθερης πρόσβασης του κοινού σε όλες τις ακτές κολύμβησης καθώς και του κοινόχρηστου χαρακτήρα αυτών. Προώθηση των μελετών ανάπλασης του παράκτιου μετώπου που εκπονούνται σε εφαρμογή του ΠΔ και ενσωμάτωση σε αυτές των μελετών που αφορούν στη δημιουργία πεζόδρομου-ποδηλατόδρομου (οι οποίες εκπονούνται από την ΕΤΑ). Υλοποίηση των μελετών που βρίσκονται σε ώριμο στάδιο. Καταγραφή και θεσμική διευθέτηση των χρήσεων, αυθαίρετων κατασκευών και καταλήψεων των περιοχών αναπλάσεων σύμφωνα με το ΠΔ. 25
Παράρτημα. 26