ηαηιζηικά απαζσόληζηρ ζηην Ε.Ε. ηην ηελεςηαία θέζη η Ελλάδα Κύπια ζηαηιζηικά ζηοισεία Ποζοζηά απαζσόληζηρ καηά θύλο, ηλικία και μοπθυηικό επίπεδο Τν 2015, ην EU-28 πνζνζηό απαζρόιεζεο γηα ηα άηνκα ειηθίαο 20 έσο 64 εηώλ, όπσο κεηξήζεθε από ηελ έξεπλα γηα ην εξγαηηθό δπλακηθό ηεο ΔΔ (ΔΔΓ ηεο ΔΔ), αλεξρόηαλ ζην 70,1 %. Τν πνζνζηό απαζρόιεζεο ζηελ ΔΔ ην 2008 θνξπθώζεθε ζε 70,3 % θαη κεηώζεθε ηα επόκελα έηε θζάλνληαο ην 68,4 % ην 2012 θαη 2013. Η κείσζε απηή ζηε δηάξθεηα ηεο παγθόζκηαο ρξεκαηνπηζησηηθήο θαη νηθνλνκηθήο θξίζεο είρε ζαλ απνηέιεζκα ηελ ζπλνιηθή πηώζε 1,9 εθαηνζηηαίσλ κνλάδσλ. Αθνινύζεζε κηα πεξίνδνο αλνδηθήο πνξείαο ζε πνζνζηό 0,8 θαη 0,9 ην 2014 θαη ην 2015 θζάλνληαο ην πνζνζηό 70,1% ην 2015 βι. πίλαθα 1.
Μεηαμύ ησλ θξαηώλ κειώλ ηεο ΔΔ, ην πνζνζηό απαζρόιεζεο έθζαζε ην 2015 ζε επίπεδα κεηαμύ 76 % θαη 77 % ζηηο θάησ ρώξεο, ζηελ Δζζνλία, ζηελ Γαλία θαη ζην Ηλσκέλν Βαζίιεην, ζηε Γαλία, ζηηο Κάησ Φώξεο, ελώ ζηελ γεξκαλία άγγημε ην 78% θαη θνξπθώζεθε κε πνζνζηό 80,5 % ζηε Σνπεδία. ηο άλλο άκπο ηηρ κλίμακαρ, ηα ποζοζηά απαζσόληζηρ ήηαν κάηυ ηος 65 % ζε ηέζζεπα από ηα 28 κπάηη μέλη ηηρ ΕΕ, εκ ηυν οποίυν ηο σαμηλόηεπο ποζοζηό ζημείυζε η Ελλάδα (54,94 %) βλ. ζσήμα 1. Από ηελ έλαξμε ηεο ρξεκαηνπηζησηηθήο θαη νηθνλνκηθήο θξίζεο έσο ην 2015 (ηειεπηαία δηαζέζηκα ζηνηρεία), ππάξρνπλ ζεκαληηθέο δηαθνξέο σο πξνο ηηο επηδόζεηο ησλ επηκέξνπο αγνξώλ εξγαζίαο. Δλώ ην ζπλνιηθό πνζνζηό απαζρόιεζεο ζηελ ΔΔ-28 ην 2015 έθηαζε ζην όξην ηνπ 2008, ππήξμαλ 11 θξάηε κέιε ηεο ΔΔ ηα νπνία αλέθεξαλ αύμεζε ησλ αληίζηνηρσλ πνζνζηώλ ηνπο. Η κεγαιύηεξε αύμεζε ζεκεηώζεθε ζηε Μάιηα (θαηά 8,6 εθαηνζηηαίεο κνλάδεο) θαη ζηελ Οπγγαξία (θαηά 7,4 εθαηνζηηαίεο κνλάδεο), ελώ ε Γεξκαλία αλέθεξε αύμεζε 4,0 εθαηνζηηαίσλ κνλάδσλ. Ανηιθέηυρ, ηο ελληνικό ποζοζηό απαζσόληζηρ μειώθηκε από 66,3 % ηο 2008 ζε 52,9 % ηο 2013. ππιν ανακάμτει ζε 54.9 ηο 2015.
Υπήξμαλ επίζεο ζεκαληηθέο κεηώζεηο κεηαμύ 2008 θαη 2015 γηα ηα πνζνζηά απαζρόιεζεο ζηελ Κύπξν,(-8,6) θαη ζηελ Ιζπαλία, (6,5). Τα πνζνζηά απαζρόιεζεο ησλ γπλαηθώλ θαη ησλ εξγαδνκέλσλ κεγαιύηεξεο ειηθίαο είλαη γεληθώο ρακειόηεξα. Τν 2015, ην πνζνζηό απαζρόιεζεο γηα ηνπο άλδξεο 20-64 ήηαλ 75,9 % ζηελ ΔΔ-28, ζε ζύγθξηζε κε 64,3 % γηα ηηο γπλαίθεο. Μηα πην καθξνπξόζεζκε ζύγθξηζε δείρλεη όηη ελώ ην πνζνζηό απαζρόιεζεο γηα ηνπο άλδξεο ην 2015 ήηαλ ην ίδην όζν 10 έηε λσξίηεξα (75,9 % ην 2005). βι. πίλαθα 2. Τα πνζνζηά απαζρόιεζεο ησλ αλδξώλ ήηαλ ζαθώο πςειόηεξα από ηα πνζνζηά απαζρόιεζεο ησλ γπλαηθώλ ζε όια ηα θξάηε κέιε ηεο ΔΔ-28 ην 2014, παξόιν πνπ ππήξραλ ζεκαληηθέο απνθιίζεηο. Οη δηαθνξέο κεηαμύ ησλ πνζνζηώλ απαζρόιεζεο θαηά θύιν αλέξρνληαλ ζε 27,8 εθαηνζηηαίεο κνλάδεο ζηε Μάιηα, όπνπ θαηαγξάθεθε ην ηξίην ρακειόηεξν πνζνζηό γπλαηθείαο απαζρόιεζεο (53,6 %). Η Ιηαλία, η Ελλάδα η Ροςμανία και η Σζεσία ανέθεπαν σάζμα 16,6-20 ποζοζηιαίυν μονάδυν μεηαξύ ηυν ποζοζηών απαζσόληζηρ. Για ηην Ελλάδα ηην Ιηαλία και ηην Ροςμανία αςηό οθειλόηαν ζηο γεγονόρ όηι ανέθεπαν ηο σαμηλόηεπο ηο δεύηεπο σαμηλόηεπο και ηο έκηο σαμηλόηεπο ποζοζηό απαζσόληζηρ ηυν γςναικών.
Σο μεγάλο σάζμα μεηαξύ ηυν θύλυν ζηην Σζεσική Δημοκπαηία οθειλόηαν ζηο ιδιαίηεπα ςτηλό ποζοζηό απαζσόληζηρ ηυν ανδπών (83,0 %, ην πςειόηεξν κεηαμύ ησλ θξαηώλ κειώλ ηεο ΔΔ), παξά ζην ρακειό πνζνζηό απαζρόιεζεο ησλ γπλαηθώλ. Υπήξρε πνιύ κηθξή δηαθνξά ζηα πνζνζηά απαζρόιεζεο κεηαμύ ησλ δύν θύισλ ζηε Φηλιαλδία θαη ηε Ληζνπαλία, όπνπ ηα πνζνζηά γπλαηθείαο απαζρόιεζεο ήηαλ θάησ από 2,5 εθαηνζηηαίεο κνλάδεο ρακειόηεξα από εθείλα ησλ αλδξώλ. Οη δηαθνξέο όζνλ αθνξά ηα πνζνζηά απαζρόιεζεο κεηαμύ ησλ δύν θύισλ ήηαλ επίζεο ζρεηηθά κηθξέο ζηε Σνπεδία θαη ηε Λεηνλία. Μεηαμύ ησλ ηξίησλ ρσξώλ πνπ εκθαίλνληαη ζηνλ πίλαθα 2, ε Τνπξθία ζεκείσζε θαηά πνιύ ηε κεγαιύηεξε δηαθνξά κεηαμύ ησλ δύν θύισλ ζηα πνζνζηά απαζρόιεζεο, θαζώο ην πνζνζηό απαζρόιεζεο ησλ γπλαηθώλ αλεξρόηαλ ζε 32,5 % θαη ήηαλ επνκέλσο ρακειόηεξν θαηά 42,8 εθαηνζηηαίεο κνλάδεο από ην αληίζηνηρν πνζνζηό γηα ηνπο άλδξεο. Η πξώελ Γηνπγθνζιαβηθή Γεκνθξαηία ηεο Μαθεδνλίαο αλέθεξε επίζεο ζρεηηθά κεγάιεο δηαθνξέο κεηαμύ ησλ δύν θύισλ Η Ννξβεγία θαη ε Ιζιαλδία είραλ ζρεηηθά κηθξέο δηαθνξέο κεηαμύ ησλ πνζνζηώλ απαζρόιεζεο ησλ δύν θύισλ βι. ζρήκα 2.
Τα πνζνζηά απαζρόιεζεο παξνπζηάδνπλ επίζεο ζεκαληηθέο δηαθπκάλζεηο αλάινγα κε ην κνξθσηηθό επίπεδν. Τν πνζνζηό απαζρόιεζεο γηα ηα άηνκα πνπ είραλ νινθιεξώζεη ηξηηνβάζκηα εθπαίδεπζε (ηξηηνβάζκηα εθπαίδεπζε βξαρείαο δηάξθεηαο, πηπρίν ηξηηνβάζκηαο εθπαίδεπζεο ή ηζνδύλακν, κάζηεξ ή ηζνδύλακν θαη δηδαθηνξηθό ή ηζνδύλακν) ήηαλ 82,7 % ζηελ ΔΔ-28 ην 2015, πνιύ πςειόηεξν από ην πνζνζηό (52,6 %) γηα ηα άηνκα ηα νπνία είραλ νινθιεξώζεη ην πνιύ πξσηνβάζκηα ή θαηώηεξε δεπηεξνβάζκηα εθπαίδεπζε. Τν πνζνζηό απαζρόιεζεο ζηελ ΔΔ-28 γηα ηα άηνκα ηα νπνία είραλ νινθιεξώζεη ην πνιύ αλώηεξε δεπηεξνβάζκηα εθπαίδεπζε ή κεηαδεπηεξνβάζκηα εθπαίδεπζε κε ηξηηνβάζκηνπ επηπέδνπ ήηαλ 70,7 %. Η κεγαιύηεξε πηώζε ζηα πνζνζηά απαζρόιεζεο από ηελ αξρή ηεο ρξεκαηνπηζησηηθήο θαη νηθνλνκηθήο θξίζεο (ζύγθξηζε κεηαμύ 2008 θαη 2015) παξαηεξήζεθε ζηα άηνκα πνπ είραλ νινθιεξώζεη ην πνιύ πξσηνβάζκηα ή θαηώηεξε δεπηεξνβάζκηα εθπαίδεπζε (κείνλ 3,8 εθαηνζηηαίεο κνλάδεο), ελώ ζεκεηώζεθε κηθξόηεξε πηώζε θπξίσο γηα ηα άηνκα κε κνξθσηηθό επίπεδν ηξηηνβάζκηαο εθπαίδεπζεο (κείνλ 1,1 εθαηνζηηαίεο κνλάδεο) θαη γηα ηα άηνκα κε κνξθσηηθό επίπεδν αλώηεξεο δεπηεξνβάζκηαο ή κεηαδεπηεξνβάζκηαο κε ηξηηνβάζκηαο εθπαίδεπζεο (κείνλ 1,3 εθαηνζηηαίεο κνλάδεο). ςμβάζειρ μεπικήρ απαζσόληζηρ και οπιζμένος σπόνος Τν πνζνζηό ησλ εξγαδνκέλσλ ηεο ΔΔ-28 ζηελ ειηθηαθή νκάδα ησλ 20-64 εηώλ πνπ αλαθέξνπλ όηη ε θύξηα απαζρόιεζή ηνπο ήηαλ κε θαζεζηώο κεξηθήο απαζρόιεζεο απμήζεθε ζηαζεξά από 16,5 % ην 2005 ζε 19,0 % ην 2015. Τν θαηά πνιύ πςειόηεξν πνζνζηό εξγαδνκέλσλ κε θαζεζηώο κεξηθήο απαζρόιεζεο ην 2014, παξαηεξήζεθε ζηηο Κάησ Φώξεο (46,9 %), θαη αθνινπζνύζαλ ε Απζηξία, ε Γεξκαλία, ην Ηλσκέλν Βαζίιεην, ε Σνπεδία, ε Ιξιαλδία, θαη ε Γαλία όπνπ ε κεξηθή απαζρόιεζε αληηπξνζώπεπε ζηελ θάζε πεξίπησζε πνζνζηό κεγαιύηεξν από ην έλα πέκπην ησλ απαζρνινπκέλσλ. Αληίζεηα, ε κεξηθή απαζρόιεζε ήηαλ ζρεηηθά ζπάληα ζηε Βνπιγαξία (2,2 % ησλ απαζρνινπκέλσλ), ζηε Τζερηθή Γεκνθξαηία ζηελ Οπγγαξία θαη ηελ Κξναηία (από 5,2 % έσο 5,9 %)
Οξηζκέλα θύξηα ραξαθηεξηζηηθά ηεο απαζρόιεζεο, όπσο νξίδνληαη από ηελ ΔΔΓ ηεο ΔΔ, είλαη κεηαμύ άιισλ: -Ωο κηζζσηνί νξίδνληαη ηα άηνκα πνπ εξγάδνληαη γηα έλαλ δεκόζην ή ηδησηηθό εξγνδόηε θαη ηα νπνία ιακβάλνπλ απνδεκίσζε ππό κνξθή εκεξνκηζζίνπ, κηζζνύ, πιεξσκήο βάζεη απνηειεζκάησλ ή πιεξσκήο ζε είδνο πεξηιακβάλνληαη επίζεο ηα κε θιεξσηά κέιε ησλ ελόπισλ δπλάκεσλ -νη απηναπαζρνινύκελνη εξγάδνληαη ζηε δηθή ηνπο επηρείξεζε, αγξόθηεκα ή γξαθείν. Έλαο απηναπαζρνινύκελνο ζεσξείηαη όηη εξγάδεηαη θαηά ηελ εβδνκάδα αλαθνξάο αλ πιεξνί έλα από ηα αθόινπζα θξηηήξηα: εξγάδεηαη κε ζθνπό ηελ εμαζθάιηζε θέξδνπο δαπαλά ρξόλν γηα ηε ιεηηνπξγία κηαο επηρείξεζεο ή είλαη ζηε θάζε ίδξπζεο κηαο επηρείξεζεο -ε δηάθξηζε κεηαμύ πιήξνπο θαη κεξηθήο απαζρόιεζεο γίλεηαη θαηά θαλόλα κε βάζε κηα απζόξκεηε απάληεζε από ηνλ απαληώληα ζηελ έξεπλα. Τηο θπξηόηεξεο εμαηξέζεηο απνηεινύλ νη Κάησ Φώξεο θαη ε Ιζιαλδία ζηηο νπνίεο εθαξκόδεηαη ην θαηώηαην όξην ησλ 35 σξώλ, ε Σνπεδία ζηελ νπνία ηζρύεη έλα θαηώηαην όξην γηα ηνπο απηναπαζρνινύκελνπο θαη ε Ννξβεγία ζηελ νπνία ηα άηνκα πνπ εξγάδνληαη κεηαμύ 32 θαη 36 σξώλ εξσηώληαη αλ πξόθεηηαη γηα ζέζε πιήξνπο ή κεξηθήο απαζρόιεζεο -νη δείθηεο γηα ηνπο απαζρνινπκέλνπο κε δεύηεξε εξγαζία αλαθέξνληαη κόλν ζε άηνκα κε πεξηζζόηεξεο από κία εξγαζίεο ηαπηόρξνλα ηα άηνκα πνπ
άιιαμαλ εξγαζία θαηά ηελ εβδνκάδα αλαθνξάο δελ ζεσξείηαη όηη έρνπλ δύν εξγαζίεο -έλαο κηζζσηόο ζεσξείηαη όηη έρεη πξνζσξηλή εξγαζία αλ ν εξγνδόηεο θαη ν κηζζσηόο ζπκθσλήζνπλ όηη ην πέξαο ηεο θαζνξίδεηαη από αληηθεηκεληθνύο όξνπο, όπσο κηα ζπγθεθξηκέλε εκεξνκελία, ε νινθιήξσζε ελόο έξγνπ ή ε επηζηξνθή ελόο κηζζσηνύ ν νπνίνο αληηθαζίζηαηαη πξνζσξηλά. Φαξαθηεξηζηηθά παξαδείγκαηα είλαη κεηαμύ άιισλ: ηα άηνκα κε επνρηθή εξγαζία ηα άηνκα πνπ απαζρνινύληαη από γξαθείν απαζρόιεζεο ή από γξαθείν εύξεζεο εξγαζίαο θαη δηαηίζεληαη ζε θάπνηνλ ηξίην, κε ζθνπό ηελ εθηέιεζε ζπγθεθξηκέλνπ έξγνπ (εθηόο αλ ππάξρεη γξαπηή ζύκβαζε εξγαζίαο ανξίζηνπ ρξόλνπ) ηα άηνκα κε ζπγθεθξηκέλεο ζπκβάζεηο θαηάξηηζεο.