ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Σχολικό έτος: 202-203 ΤΜΗΜΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΓΛΩΣΣΑΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΝΕΟΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Προτεινόμενος Προγραμματισμός κατά ενότητα η Ενότητα Οι πρώτες μέρες σε ένα σχολείο Διδακτικές : 9 Α. Εισαγωγικά κείμενα 0-2 Από τα κείμενα και από τις ερωτήσεις της ενότητας ο διδάσκων μπορεί να επιλέξει τα καταλληλότερα Β. Επικοινωνία Β. Παράγοντες επικοινωνίας 2-5 Παράγραφος: - Αναγνώριση - Ορισμός - Τα μέρη της παραγράφου Β.2 Κώδικες επικοινωνίας 5-6 Υλικό Φυλλάδιο παραγράφου, σελ.-2 Σχολ. βιβλίο, Ενότητα 2, Κείμενο 4, Ο λόγος του εκπαιδευτικού, σελ. 27-28 Σχολ. βιβλίο, Ακούω και μιλώ, σελ. 34 / κείμενα 4 και 5 Εργασία: «Σε μία παράγραφο 0-5 σειρών περιγράψτε την πρώτη σας μέρα στο Γυμνάσιο. Φροντίστε να έχει Θ.Π., Λεπτομέρειες και Κατακλείδα. Γ. Είδη προτάσεων ανάλογα με τα συστατικά τους 7-9 Από τα κείμενα 6 και 7 (σ. 8-9) προτείνεται να διδαχτεί μόνο το ένα Ο ορισμός της πρότασης (σ. 7) προτείνεται να συμπληρωθεί σύμφωνα / 4
με τα αναφερόμενα στο Βιβλίο Εκπαιδευτικού (σ. 23-24) Παράγραφος: - Η Θεματική Περίοδος Γ.2 Είδη προτάσεων, σημασίες τους και σημεία στίξης Δ. Λεξιλόγιο Ε. Δραστηριότητες παραγωγής λόγου η Έκθεση Διαβάζω και γράφω, άσκηση 2 Υλικό Φυλλάδιο παραγράφου, σελ.2-7 (θεωρίαασκήσεις) Εργασία: Διαβάζω και γράφω σελ. 35 /2 9-2 Κατά τη διδασκαλία των προτάσεων σκόπιμο κρίνεται να τονιστεί η διάκρισή τους σε απλές, ελλειπτικές και επαυξημένες 22-23 24 Οι μαθητές γράφουν την επιστολή σε 2-3 παραγράφους ακολουθώντας τα κριτήρια του βιβλίου 2 η Ενότητα Επικοινωνία στο σχολείο Διδακτικές : 9 Α. Εισαγωγικά κείμενα 26-28 Το κείμενο 4 μπορεί να μη διδαχθεί, αν έχει χρησιμοποιηθεί στην προηγούμενη ενότητα Β. -2 Προφορικός λόγος Γραπτός λόγος 28-3 Προτείνεται να δοθεί έμφαση στη διάκριση προφορικού [Β] και γραπτού λόγου [Β2] Η άσκηση της υποενότητας Β, σ. 28, να μη διδαχτεί, αν δεν υπάρχει δυνατότητα μαγνητοφώνησης του γραπτού κειμένου, 2 / 4
σ. 26 Διόρθωση στην τάξη των εκθέσεων με έμφαση στην παραγραφοποίηση και τα κριτήρια Β.3 Γλωσσική ποικιλία Μέσο και περίσταση επικοινωνίας 3-33 Εργασία: Φυλλάδιο παραγράφου, διόρθωση και ολοκλήρωση των ασκήσεων της Θεματικής περιόδου Δ. Λεξιλόγιο 36 Να γίνουν μόνον οι ασκήσεις και 3 Παράγραφος: Υλικό Φυλλάδιο παραγράφου, - Οι Λεπτομέρειες ή Σχόλια σελ. 7-8 Η άσκηση 4 μπορεί να δουλευτεί πρώτα στο διαδραστικό πίνακα με την καταγραφή λεπτομερειών και μετά από συζήτηση με τους μαθητές να καταγραφούν όσες λεπτομέρειες ταιριάζουν με τη Θ.Π. Στη συνέχεια οι μαθητές καλούνται να γράψουν στο σπίτι ολοκληρωμένη παράγραφο. ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ: Λεξικά 2 2η Έκθεση Δραστηριότητες παραγωγής λόγου Διαβάζω και γράφω, σελ. 37 3 η Ενότητα Ταξίδι στον κόσμο της φύσης Διδακτικές : 4 Α. Περιγραφή Εισαγωγικό κείμενο Β. Στοιχεία περιγραφής 4-43 Τα κείμενα της ενότητας και οι ερωτήσεις κατανόησης των 3 / 4
Παράγραφος: - Η παράγραφος στην αφήγηση και την περιγραφή κειμένων μπορούν να αξιοποιηθούν κατ επιλογήν από το διδάσκοντα λόγω πληθώρας ύλης της ενότητας Προτείνεται στην ενότητα αυτή ο διδάσκων να παρουσιάσει με οικονομία χρόνου και περιληπτικά τα βασικότερα από τα χαρακτηριστικά των κειμενικών ειδών. Σημειώνεται ότι καθένα από τα κειμενικά είδη παρουσιάζεται εκτενώς και σε άλλες ενότητες των σχολικών εγχειριδίων Υλικό Φυλλάδιο παραγράφου, σελ. 8 - Εργασία: Άσκ. 6,7,8, φυλλαδίου Β.2 Είδη περιγραφής 44-45 Β. 3 Λεξιλόγιο περιγραφής Β.4 Δραστηριότητες παραγωγής λόγου 3 η Έκθεση (περιγραφή) 46 Α. Αφήγηση Εισαγωγικό κείμενο 2 Γ. Στοιχεία αφήγησης 4 47-48 (Περίληψη: Όχι) Γ. 2. Είδη αφήγησης Γ. 3. Λεξιλόγιο αφηγηματικών κειμένων Παράγραφος: 49-50 Υλικό Φυλλάδιο παραγράφου 4 / 4
- Κατακλείδα μεταβατικές λέξεις σελ.2 7 (θεωρία ασκήσεις) Α. ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΟΛΟΓΙΑ Εισαγωγικό κείμενο 3 Δ.. Στοιχεία του επιχειρήματος και μελέτη επιχειρημάτων 42 52 Δ.. Κείμενα 9, 0, Δ.2 Λεξιλόγιο επιχειρηματολογίας 53-54 55 (Διαβάζω και γράφω, σελ. 55: Όχι) Διαβάζω και γράφω 55 ΟΜΑΔΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ (πρόταση) Ο διδάσκων χωρίζει τους μαθητές σε 4 ή περισσότερες ομάδες και τους δίνει να επεξεργαστούν ένα από τα προτεινόμενα από το βιβλίο θέματα ή και άλλα (και από το τετράδιο εργασιών). Στη συνέχεια κάθε ομάδα ανεβάζει την παράγραφό της στο C.M.S. Ε. Πολυτροπικά κείμενα 56-57 Συνιστάται να προσεχθεί η διδασκαλία της έννοιας της πολυτροπικότητας [E], εφόσον οι μαθητές γενικότερα δεν είναι εξοικειωμένοι με αυτήν ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ ΕΝΟΤΗΤΑΣ Χρήση τετραδίου εργασιών 4 η Έκθεση (αφήγηση) Διαβάζω και γράφω 5 4 η Ενότητα Φροντίζω για τη διατροφή και την υγεία μου Διδακτικές : 5 Α. Εισαγωγικά κείμενα 60-62 Να γίνει επιλογή μεταξύ των κειμένων που θα διδαχθούν και των ερωτήσεων 5 / 4
Β. Τι είναι ονοματική φράση και ποια η λειτουργία της Διόρθωση εκθέσεων Ολοκλήρωση διδασκαλίας παραγράφου κατανόησης που θα αξιοποιηθούν, λόγω πληθώρας ύλης της ενότητας 63-64 Εφόσον υπάρχει χρονικός περιορισμός, μία ή περισσότερες από τις υποενότητες Β, Β2 και Γ2 μπορούν να διδαχθούν με συντομία ΕΡΓΑΣΙΑ: Φυλλάδιο παραγράφου, ασκ. 3,4,5,6,7, σελ. 8-20 Β.2 Επιθετικός προσδιορισμός Περίληψη 65-68 2 Στο παράδειγμα «Το στα 0 Ελληνόπουλα είναι παχύσαρκο» της σ. 65 [Β2] να προστεθεί μετά το επίθετο παχύσαρκο η λέξη παιδί, ώστε να υπάρχει συμφωνία με τα αναφερόμενα στη σ. 63 για την ονοματική φράση [Β] 68 Υλικό Σχολ. Βιβλίο σελ. 48 Φυλλάδιο περίληψης Γ.. Κλίση ουσιαστικών 68-72 2 Ως προς την κλίση ουσιαστικών και επιθέτων [Γ]: Να αναφερθεί ότι σύμφωνα με τη Γραμματική τα ουσιαστικά διακρίνονται: α) σε αρσενικά, θηλυκά και ουδέτερα και β) σε ισοσύλλαβα και ανισοσύλλαβα Να διευκρινιστεί ότι η διάκριση σε δικατάληκτα και τρικατάληκτα είναι επίσης ένας τρόπος περιγραφής των ουσιαστικών που 6 / 4
Περίληψη υιοθετούν ορισμένες γραμματικές Για τα ουσιαστικά και τα επίθετα που εμφανίζουν ιδιαιτερότητες στην κλίση είναι δυνατό να αξιοποιηθούν οι αντίστοιχες ενότητες της Γραμματικής Υλικό Φυλλάδιο Γ.2. Κλίση επιθέτων 72-74 2 Στίξη Δ. Παραγωγή και σύνθεση Ε. Στοιχεία που συνοδεύουν τον προφορικό λόγο. Στ. Λεξιλόγιο Υλικό: Φυλλάδιο Σχολ. βιβλίο, Ενότητα 0, σελ. 55-58 Γραμματική (Σ.Χατζησαββίδης-Αθ. Χατζησαββίδου) σελ.24-26 74-76 Εφόσον υλοποιηθούν οι σχετικές δραστηριότητες στις σ. 74-75 και 80 του εγχειριδίου [Δ], καθώς και στις σ. 43-44, 48-49 και 55 του Τετραδίου Εργασιών της Α Τάξης, να προσαρμοστούν σύμφωνα με τη Γραμματική 77-78 H υποενότητα Ε μπορεί να παραλειφθεί 5 η Έκθεση Δραστηριότητες παραγωγής λόγου Διαβάζω και γράφω, σελ. 78 78 7 / 4
5 η Ενότητα Γνωρίζω το μαγικό κόσμο του θεάτρου και του κινηματογράφου Διδακτικές : 2 Α. Εισαγωγικά κείμενα 82-84 Τα κείμενα της ενότητας και οι ερωτήσεις κατανόησης των κειμένων προτείνεται να αξιοποιηθούν κατ οικονομία από το διδάσκοντα, π.χ. από τα τρία εισαγωγικά κείμενα μπορούν να επιλεγούν ένα ή δύο Β. Το ρήμα Β. Ο ρόλος και η λειτουργία του ρήματος. Β.2.. Οι μορφές του ρήματος Πρόσωπο και αριθμός 84-85 Διόρθωση εκθέσεων (Ετεροδιόρθωση ή ομαδική) Β.2.2 Συζυγίες και φωνές 86-87 Κατά τη διδασκαλία του ρήματος να τονιστούν: Η διάκριση ανάμεσα στις φωνές (μορφολογία) και τις διαθέσεις (σημασιολογία) [Β2.2., Β2.3] Οι χρόνοι του ρήματος και το ποιον ενέργειας [Β2.4.] Β. 2.3 Διαθέσεις του ρήματος 87-88 Ε. Το ρήμα στην αφήγηση Η λογική σειρά σε σχέση με το χρόνο 94-95 Υλικό Προτείνεται η αξιοποίηση του Τετραδίου Εργασιών 8 / 4
Β.2.4 Χρόνοι του ρήματος και ποιόν ενεργείας Β.3 Τα συνδετικά ρήματα Ρήματα που δηλώνουν συναισθήματα (Λεξιλόγιο σελ. 93) Γ. Παράγωγα ρήματα Δ. Λεξιλόγιο 89-9 Να διευκρινιστεί στους μαθητές ότι ο παρακείμενος ανήκει στη χρονική βαθμίδα του παρόντος και να προσαρμοστεί ο σχετικός πίνακας της σ. 9 [Β2.4.], σύμφωνα και με τα διαλαμβανόμενα στη σ. 35 του εγχειριδίου της Β τάξης 9-92 93 Περιγραφή των συναισθημάτων των παιδιών 92-93 Υλικό Πολύ καλές είναι οι ασκήσεις 2α και β του βιβλίου, σελ.93 Επανάληψη 6 η Έκθεση Δραστηριότητες παραγωγής λόγου 96-97 6 η Ενότητα Δημιουργικές δραστηριότητες στη ζωή μου Διδακτικές : 9 Α. Εισαγωγικά κείμενα 00-03 Προτείνεται να γίνει επιλογή μεταξύ από τα διδακτέα κειμένα, ιδιαίτερα τα εισαγωγικά ( έως 4) Β.. Οι πτώσεις ως δείκτες για τη σχέση ουσιαστικού και ρήματος 03 Να δοθεί έμφαση στο κατηγορούμενο του υποκειμένου 9 / 4
Ενότητα και συνοχή παραγράφου Β. 2. Οι πτώσεις ως δείκτες για τη σχέση ουσιαστικού και ουσιαστικού Δ. Παράγραφος Πλαγιότιτλοι Γ. Παράγωγα ουσιαστικά Ε. Λεξιλόγιο Να δώσουμε στους μαθητές απλά παραδείγματα παραγράφων με ή χωρίς συνοχή Το κείμενο 3 της ενότητας προσφέρεται 04-06 2 Να δοθεί έμφαση κυρίως στη διδασκαλία της χρήσης των πτώσεων του ουσιαστικού και στον ετερόπτωτο προσδιορισμό σε γενική [Β, Β2]. 07-08 Υλικό 06-07 08-09 Επανάληψη Πολύ καλές είναι και οι ασκήσεις από το τετράδιο εργασιών σελ. 55-56 Ως προς την παραγωγή ουσιαστικών [Γ]: Η επισήμανση στο «Έμαθα ότι» (σ. 07) [Γ] «Νέα ουσιαστικά παράγονται και με τη χρήση προθημάτων...», προτείνεται να προσαρμοστεί και να διδαχτεί σύμφωνα με όσα αναφέρονται στην 4η ενότητα πιο πάνω για την παραγωγή και τη σύνθεση Η άσκηση 2 στο «Ακούω και μιλώ» (σ. 06) [Γ] και η άσκηση της σ. 08 [Ε] να προσαρμοστούν, ώστε να περιλαμβάνουν μόνο λέξεις με παραγωγικές καταλήξεις 7 η Έκθεση 09-0 0 / 4
Επιλογή θέματος: Διαβάζω και γράφω της ενότητας 7 η Ενότητα Ο κόσμος μέσα από την οθόνη εικόνα Διδακτικές : 6 Α. Εισαγωγικά κείμενα 2-5 Προτείνεται να διδαχθούν κατ επιλογήν ορισμένα μόνον από τα εισαγωγικά κείμενα (-2 από τα 4) Β. Άρθρο Κλίση των άρθρων Συνοχή παραγράφου Η συνοχή της παραγράφου σε σχέση με το χώρο Δ. Περιγραφή Γ. Παράγωγα επίθετα 7-8 Δ. Λεξιλόγιο 20 5-7 Σε ό,τι αφορά τα άρθρα [B], προτείνεται να δοθεί έμφαση στη σημασιακή διάκριση μεταξύ οριστικού και αόριστου άρθρου Υλικό Κείμενο 2, σελ. 3 Εργασία: Επιλογή από το Διαβάζω και γράφω της 8-9 ενότητας αλλά και από το Τετράδιο μαθητή. Περιγραφή προσώπου - καταστάσεων Υλικό Να δοθεί στους μαθητές σχεδιάγραμμα σχετικό Εργασία: Ζητάμε από τους μαθητές να περιγράψουν ένα πρόσωπο και να ανεβάσουν την περιγραφή τους μαζί με τη φωτογραφία του προσώπου στο C.M.S. 8 η Ενότητα Αθλητισμός και Ολυμπιακοί αγώνες: Παρακολουθώ και συμμετέχω Διδακτικές : 6 / 4
Α. Εισαγωγικά κείμενα 24-26 Προτείνεται να διδαχθούν ορισμένα μόνον από τα εισαγωγικά κείμενα (-2 από τα 4) Β..Περίοδοι λόγου- Κύριες και δευτερεύουσες προτάσεις 27 Συνιστάται να τονιστεί στη διδασκαλία η διάκριση μεταξύ κύριων και δευτερευουσών προτάσεων και να δοθεί έμφαση στην παρατακτική σύνδεση προτάσεων περιόδων και το ασύνδετο σχήμα [Β2, Β3] Γ. Αφήγηση Β. 2. Παρατακτική σύνδεση προτάσεων περιόδων 3-33 Υλικό 28-29 Πολύ καλό είναι το υλικό του Τετραδίου εργασιών Για την εμπέδωση της διδασκαλίας της υποενότητας Γ, «Αφήγηση», προτείνεται να χρησιμοποιηθούν μερικά παραδείγματα λογοτεχνικών αφηγηματικών κειμένων Β. 3. Ασύνδετο σχήμα 30-3 8 η Έκθεση Διαβάζω και γράφω (Θέμα 2) 35 9 η Ενότητα Ανακαλύπτω τη μαγεία της γνώσης 2 / 4
Διδακτικές : 6 Α. Εισαγωγικά κείμενα 38-40 Τα κείμενα της ενότητας αυτής και οι ερωτήσεις κατανόησης των κειμένων μπορούν να αξιοποιηθούν κατ επιλογήν από το διδάσκοντα Β. Συνταγματικός άξονας Διόρθωση εκθέσεων 4-42 Για τη διδασκαλία του συνταγματικού και του παραδειγματικού άξονα [Β, Γ] οι διδάσκοντες καλούνται να ανατρέξουν στο θεωρητικό και το διδακτικό μέρος του Βιβλίου Εκπαιδευτικού (σ. 03-08) Γ. Παραδειγματικός άξονας 42-44 Δ. Λεξιλόγιο 45-46 Δραστηριότητες παραγωγής λόγου (Διαβάζω και γράφω) 47 0 η Ενότητα Γνωρίζω τον τόπο μου και τον πολιτισμό μου Διδακτικές 6 Α. Εισαγωγικά κείμενα 50-53 Τα κείμενα της ενότητας μπορούν να αξιοποιηθούν κατ οικονομίαν από το διδάσκοντα Β.. Δευτερεύουσες προτάσεις. 53-54 Προτείνεται να δοθεί έμφαση στην 3 / 4
Β.2 Υποτακτική σύνδεση προτάσεων 55-56 υποτακτική σύνδεση των προτάσεων [Β2] Γραφή κειμένου με χρήση υποτακτικής σύνδεσης Υλικό Σχετική άσκηση υπάρχει στο Διαβάζω και γράφω, σελ. 56 Γ. Σημεία στίξης 56-57 Να τονιστεί η χρήση ή η απουσία κόμματος στην υποτακτική σύνδεση (σ. 56) Μαζί με τα σημεία στίξης που αναφέρονται στη σ. 58 να διδαχθεί και το θαυμαστικό. Δ. Χρήση λεξικών 59 9η Έκθεση Δραστηριότητες παραγωγής λόγου 60 Σύνολο διδακτικών περιόδων: 92 Η ώρα της ΓΡΑΠΤΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ: o μπορεί να προγραμματιστεί στη μονή ή στη διπλή ώρα του μαθήματος της Νεοελληνικής Γλώσσας κατά την επιλογή του διδάσκοντος. o έχει γίνει προσπάθεια να συνδέεται με την ενότητα που διδάσκουμε. Τις περισσότερες φορές εμπεριέχει θέματα και ύλη της ενότητας. Προτείνουμε δύο τετράδια:. Τετράδιο Γλωσσικών ασκήσεων (για τις δύο ώρες διδασκαλίας του σχολικού εγχειριδίου). 2. Τετράδιο Α4 ή Ντοσιέ με φύλλα Α4 (για την ώρα της ΓΡΑΠΤΗΣ ΕΚΦΡΑΣΗΣ). 4 / 4