ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Π Α Ι Α Γ Ω Γ Ι Κ Ο Τ Μ Η Μ Α Η Μ Ο Τ Ι Κ Η Σ Ε Κ Π Α Ι Ε Υ Σ Η Σ Μ Ε Τ Α Π Τ Υ Χ Ι Α Κ Ο Π Ρ Ο Γ Ρ Α Μ Μ Α Π Λ Η Ρ Ο Φ Ο Ρ Ι Κ Η Σ Τ Η Ν Ε Κ Π Α Ι Ε Υ Σ Η Ι ΑΣΚΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ Προηγµένες Μαθησιακές Τεχνολογίες ιαδικτύου και Εκπαίδευση από Απόσταση ΤΕΛΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΚΩ ΙΚΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: ΤΙΤΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: ΘΑΛΑΣΣΑ-ΟΙΚΟΛΟΓΙΑ Καθηγητής: Αναστασιάδης Παναγιώτης Μέλη Οµάδας Εκπόνησης Εργασίας Αναστασία Τσακίρη Ισιδώρα Σκανδάλη Μαρία Μπερή Χρυσάνθη Μπόλωση Φεβρουάριος 2006
ΕΙΣΑΓΩΓΗ Θέµα: Είµαστε δυο τµήµατα της Ε τάξης από τη Ζάκυνθο και τη Σαλαµίνα αντίστοιχα, µε 20 µαθητές το καθένα. Το project µας λοιπόν σχεδιάστηκε µε σκοπό να γίνει τηλεδιάσκεψη - τηλεσυνεργασία ανάµεσα στο 1ο ηµ. Σχολείο Ζακύνθου και στο ηµ. Σχολείο Αιάντειου Σαλαµίνας. Η ιδέα ήταν µέσα στο γενικότερο θέµα «Ελλάδα Θάλασσα» να ασχοληθούµε µε το υποθέµα «Θάλασσα Οικολογία» και ειδικότερα µε τα ζητήµατα της αξίας της θάλασσας, της ρύπανσης, αλλά και της προστασίας και του καθαρισµού της. Επιλέξαµε την ιδέα εκµεταλλευόµενοι τις ιδιαιτερότητες των περιοχών των δυο σχολείων. Έτσι το γεγονός της ύπαρξης του θαλάσσιου πάρκου στη Ζάκυνθο έγινε η αφορµή να συζητήσουµε για τα θέµατα της αξίας της θάλασσας και της προστασίας της, ενώ ο χώρος του Αργοσαρωνικού µε την Ψυτάλλεια, στον αντίποδα, για τα θέµατα της ρύπανσής της και της αποκατάστασης του φυσικού περιβάλλοντος. Γενικότεροι σκοποί: Μαθητές και δάσκαλοι να εξοικειωθούν µε τις νέες τεχνολογίες σύγχρονης µετάδοσης Να λειτουργήσει το παιδαγωγικό µοντέλο για την εξ αποστάσεως εκπαίδευση, σε περιβάλλον δηµοτικού σχολείου Να δηµιουργηθεί εκπαιδευτικό υλικό Να αναπτυχθούν δεξιότητες συνεργασίας και αλληλεγγύης και κώδικες συµπεριφοράς απέναντι στην οµάδα και στο περιβάλλον Να αναπτύξουν ερευνητική διάθεση, κριτική και δηµιουργική σκέψη για την προσέγγιση και κατανόηση των σύγχρονων περιβαλλοντικών προγραµµάτων Ειδικότεροι στόχοι: Ευαισθητοποίηση σε περιβαλλοντικά θέµατα Ανάπτυξη περιβαλλοντικής συνείδησης\ανάπτυξη στάσεων και αξιών σχετικά µε το περιβάλλον Γνωριµία µε τη διαδικασία της ρύπανσης αλλά και της αποκατάστασης του φυσικού περιβάλλοντος Σεβασµός προς κάθε µορφή ζωής Ανάδειξη των ιδεών των παιδιών σχετικά µε θέµατα που αφορούν στο περιβάλλον Παιδαγωγικό µοντέλο: Το παιδαγωγικό µοντέλο που χρησιµοποιήθηκε είναι το υβρυδικό που συνδυάζει τις παραδοσιακές µεθόδους διδασκαλίας µε τις νέες τεχνολογίες και στηρίζεται σε δυο βασικές αρχές: Το σχολείο ως φορέας κοινωνικοποίησης Προετοιµασία των παιδιών για να γίνουν πολίτες της Κοινωνίας της Πληροφορίας.
ιδάσκοντες και διδασκόµενοι αναπτύσσουν σχέσεις µεταξύ τους µε βάση κοινά ενδιαφέροντα απελευθερώνοντας σηµαντική προστιθέµενη αξία στο επίπεδο της ανάδειξης της κοινωνικής διάστασης του µαθησιακού περιβάλλοντος. Στα πλαίσια του νέου εκπαιδευτικού ανοιχτού περιβάλλοντος υβριδικού τύπου, η µαθησιακή διαδικασία απελευθερώνεται από τις παραδοσιακές χωροχρονικές και µεθοδολογικές της δεσµεύσεις, επιτρέποντας τη συγκρότηση µιας διαφορετικής θεώρησης, η οποία αφ ενός θα συµβάλλει στην κατάργηση του γραµµικού µοντέλου εκπαίδευσης, και αφ ετέρου θα δηµιουργήσει τη βάση για νέου τύπου µεθοδολογικές προσεγγίσεις στον χώρο της εκπαίδευσης. Ο βασικός στόχος των προσπαθειών είναι να µεταβούµε από ένα µαθησιακό περιβάλλον αλληλεδίδρασης σε µια νέα πραγµατικότητα διαµοίρασης των γνώσεων και των εµπειριών ανάµεσα σε εκπαιδευτές και εκπαιδευόµενους. ιδακτική Μεθοδολογία: Τηλεσυνεργασία-εικονική τάξη-τηλεδιδασκαλία ιαθεµατική προσέγγιση του θέµατος (Γλώσσα, Ερευνώ το φυσικό κόσµο, Γεωγραφία, Ιστορία, Εικαστικά) Κονστρουκτιβιστικές πρακτικές για τo σχεδιασµό και την υλοποίηση δραστηριοτήτων Ανάπτυξη και υλοποίηση σχεδίου εργασίας Μελέτη πεδίου ραµατοποίηση-παιχνίδι ρόλων Ελεύθερη έκφραση Χρήση των βασικών αρχών της από απόσταση εκπαίδευσης δηλαδή: Ξεκάθαρος σκοπός Χρήση πολλών µέσων (βίντεο, διαδίκτυο,) Υποστήριξη της αλληλεπίδρασης µεταξύ κοινοτήτων κοινών ενδιαφερόντων Ενεργή εµπλοκή µαθητών µέσα από ενότητες και δραστηριότητες κοινού ενδιαφέροντος Συνοπτική επεξήγηση: Στην πρώτη τηλεδιάκεψη θα γίνει παρουσίαση του τόπου, του σχολείου, της τάξης και της οµάδας, από τους εκπροσώπους των οµάδων των δύο σχολείων. Αυτό θα γίνει µε δυο παρουσιάσεις σε µορφή ppt, της Σαλαµίνας και της Ζακύνθου, τις οποίες συνοδεύουν αφηγήσεις των παιδιών. Ως έκπληξη, µε την έναρξη της τηλεδιάσκεψης το σχολείο της Σαλαµίνας καληµερίζει τους µαθητές του άλλου σχολείου µε τον παραδοσιακό χορό της Τράτας από οµάδα των παιδιών της τάξης, και αντίστοιχα το σχολείο της Ζακύνθου υποδέχεται τη Σαλαµίνα µε παραδοσιακή καντάδα. Τις παρουσιάσεις θα έχουν ετοιµάσει οι µαθητές των δυο σχολείων αντίστοιχα. Η εξεύρεση και η συλλογή του υλικού πραγµατοποιήθηκε από τα παιδιά µετά από συζήτηση και οδηγίες από τους εκπαιδευτικούς. Το τελικό αποτέλεσµα (οι παρουσιάσεις), προέκυψε από συνεργατική προσπάθεια των µαθητών και των διδασκόντων. Στόχος όλων των παραπάνω ήταν οι ίδιοι οι µαθητές να γίνουν όχι µόνο συµµέτοχοι αλλά και παραγωγοί του εκπαιδευτικού υλικού πάνω στο οποίο
θα εργάζονταν στη συνέχεια, σε µια προσπάθεια να εφαρµοστούν οι αρχές της εποικοδοµιστικής θεωρίας µάθησης. Στις πρώτες λοιπόν παρουσιάσεις θα γίνει µια νύξη σχετικά µε το θέµα µας, δείχνοντας το θαλάσσιο πάρκο της Ζακύνθου από τη µια και την απειλή της µόλυνσης του Σαρωνικού από την άλλη. Οι παρουσιάσεις έχουν δοµηθεί µε τέτοιο τρόπο ώστε να δίνουν τη δυνατότητα στα παιδιά να έχουν ενεργητική συµµετοχή στην επιλογή των θεµάτων που θα δουν, εξαιτίας της µη γραµµικής µορφής τους. Στη συνέχεια παρουσιάζεται το ποίηµα του Βάρναλη «Να σ αγναντεύω θάλασσα» ως αφόρµηση για την αξία της θάλασσας και ως γέφυρα για να περάσουµε στη δεύτερη τηλεδιάσκεψη. Έπεται συζήτηση και έκφραση µέσα από µια δραστηριότητα σε φύλλο εργασίας. Το ακροατήριο εναλλάσεται κάθε φορά που περνάµε σε άλλη δραστηριότητα. Στη δεύτερη τηλεδιάσκεψη θα γίνει τηλεδιδασκαλία, στο πρώτο σαραντάλεπτο από τη δασκάλα του τµήµατος της Ζακύνθου στο µάθηµα της γλώσσας «ελληνική Μεσόγειος» και στο δεύτερο σαραντάλεπτο από τη δασκάλα του τµήµατος της Σαλαµίνας µε θέµα τη ρύπανση της θάλασσας και τους τρόπους προστασίας της. Η προσέγγιση του θέµατος γίνεται µέσα από εικόνες και συζήτηση εξασφαλίζοντας την ενεργή και µέγιστη εµπλοκή των µαθητών της εικονικής τάξης. Τα µαθήµατα συνοδεύονται από φύλλα εργασίας τόσο για το ενεργητικό όσο και για το παθητικό ακροατήριο. Στο σηµείο αυτό παρεµβάλεται µια δραστηριότητα που στόχο έχει αφ ενός να γίνει ανακεφαλαίωση και αξιολόγηση κατα πόσο οι µαθητές κατέκτησαν τις έννοιες και τις ιδέες πάνω στις οποίες εργάστηκαν µέσα από τις αντίστοιχες δραστηριότητες, και αφ ετέρου να αποτελέσει τη γέφυρα µε την τρίτη τηλεδιάσκεψη. Επιπλέον θα αποσαφηνιστούν οι ενότητες από τις οποίες θα προκύψουν τα θέµατα των οµαδικών εργασιών που θα επιλεγούν στην επόµενη φάση. Στην τρίτη τηλεδιάσκεψη τα παιδιά χωρίζονται στις οµάδες που θα εργαστούν στη συνέχεια. ίνεται στις οµάδες των µαθητών χρόνος ώστε να αδελφοποιηθούν και να αποφασίσουν την πορεία που θα ακολουθήσουν για την υλοποίηση της εργασίας τους σε σχέση µε το θέµα που επέλεξαν και τους τρόπους επικοινωνίας µεταξύ τους. Στην τέταρτη τηλεδιάσκεψη παρουσιάζει η κάθε οµάδα την εργασία της και το κάθε σχολείο προσφέρει ένα συµβολικό δώρο στο άλλο, χαρακτηριστικό του τόπου του, σαν ενθύµιο της συνεργασίας τους.
Χωροταξικός σχεδιασµός: οθόνη ασκάλα Ενεργητικό Ακροατήριο ασκάλα Πίνακας Παθητικό Ακροατήριο Το τεχνολογικό µοντέλο ανά σχολική µονάδα υποστηρίζεται από: 3 ISDN γραµµές 1 γραµµή για διαδίκτυο 1 τηλεόραση 1 κάµερα τηλεδιάσκεψης 1 βίντεο 1 υπολογιστή και 1 τηλεφωνική συσκευή
ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΕΙΣ ΓΝΩΡΙΜΙΑΣ Αρκετό καιρό πριν τις τηλεδιασκέψεις έγινε µια προετοιµασία των µαθητών του κάθε σχολείου. Στόχος ήταν να εξηγηθούν στους µαθητές τα βήµατα των τηλεδιασκέψεων έτσι ώστε να προετοιµαστούν κατάλληλα για την υλοποίηση αυτών. Στα πλαίσια αυτής της προετοιµασίας ήταν και η παρουσίαση του τόπου και του σχολείου των παιδιών που θελήσαµε να είναι προϊόν έρευνας και συνεργατικής προσπάθειας των ιδίων. Χωρισµός θέµατος σε ενότητες: τα παιδιά συζήτησαν µε ποιο τρόπο θα παρουσιάσουν τον τόπο τους, τι είναι σηµαντικό και τι όχι και κατέληξαν στους βασικούς άξονες που θα παρουσίαζαν. ηµιουργία οµάδων εργασίας: χωρίστηκαν ελεύθερα σε οµάδες και επέλεξαν τον τρόπο δουλειάς τους. Έρευνα-συλλογή υλικού: έψαξαν και συγκέντρωσαν το υλικό τους από βιβλιοθήκες, διαδίκτυο, τοπικούς φορείς και ότι άλλο µπόρεσαν να σκεφτούν. Οργάνωση και σύνθεση: έφεραν το υλικό στην τάξη και µε τη βοήθεια των εκπαιδευτικών προετοίµασαν τις παρουσιάσεις. Οι δύο παρουσιάσεις που έχουν σα στόχο τη γνωριµία των δύο σχολείων συνοδεύονται από την αφήγηση ενός εκπροσώπου από κάθε οµάδα. Ο τρόπος αυτός επιλέχθηκε για την οµαλότερη διεξαγωγή της τηλεδιάσκεψης και την εξοικονόµηση χρόνου, αφού δεν απαιτείται εναλλαγή παθητικού και ενεργητικού ακροατηρίου.