ΜΑΘΗΜΑ: ΒΙΟΛΟΓΙΑ ΟΜΑΔΑ ΠΡΟΣΑΝΑΤΟΛΙΣΜΟΥ ΘΕΤΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ Επιμέλεια: Βουδούρη Καλλιρρόη
ΙΑΓ%ΝΙΣΜΑ ΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΟΝΟΜΑ:.. ΘΕΜΑ Α Α. Να ση)ειώσετε στο γρα1τό σας δί1λα α1ό τον αριθ)ό καθε)ιάς α1ό τις 1αρακάτω η)ιτελείς 1ροτάσεις 1 έως 5 το γρά))α 1ου αντιστοιχεί στη λέξη ή τη φράση, η ο1οία συ)1ληρώνει σωστά την 1ρόταση. 1. Η οριστική ε:ιβεβαίωση ότι το DNA είναι το γενετικό υλικό ήρθε: A. Α:ό το :είραfα του Griffith B. Α:ό το :είραfα των Avery, Mc-Leod και McCarty C. Α:ό το :είραfα των Hersey και Chase D. Ισχύουν τα Α και C 2. H Μενδελική κληρονοfικότητα δεν ισχύει για: A. θνησιγόνα γονίδια B. ατελώς ε:ικρατή γονίδια C. Fονογονιδιακούς χαρακτήρες D. Fιτοχονδριακά γονίδια 3. ΈνζυFο :ου δεν καταλύει τη δηfιουργία φωσφοδιεστερικού δεσfού είναι: A. Η DNA :ολυfεράση B. Η RNA :ολυfεράση C. Η DNA ελικάση D. Η DNA δεσfάση 4. Η :οικιλία των γαfετών :ου :αράγονται α:ό ένα άτοfο στο ο:οίο :αρατηρείται Fετατό:ιση είναι σε σχέση Fε αυτήν ενός φυσιολογικού: A. Fεγαλύτερη B. Fικρότερη C. ίδια D. άλλοτε Fεγαλύτερη, άλλοτε Fικρότερη ανάλογα Fε το σε :οιο χρωfόσωfα :αρατηρείται η Fετατό:ιση 5. Σε όλες τις καλλιέργειες χρησιfο:οιείται/ χρησιfο:οιούνται: A. νερό B. άγαρ C. :ηγή νιτρικών ιόντων D. όλα τα :ροηγούfενα Μονάδες 15 Β. Να χαρακτηρίσετε τις 1αρακάτω 1ροτάσεις )ε Σωστό (Σ) ή Λάθος (Λ). 1. Ο όρος ζύfωση χρησιfο:οιείται για να :εριγράψει Fόνο αναερόβιες διαδικασίες. 2. Τα διαγονιδιακά ζώα δεν F:ορούν να κλωνο:οιηθούν. 3. Τα γαfετικά κύτταρα ενός ανθρώ:ου, είναι α:λοειδή και :εριέχουν όλα την ίδια ακριβώς :οσότητα DNA.
4. Τα ριβονουκλεο:ρωτεϊνικά σωfατίδια :ου βοηθούν στη διαδικασία της ωρίfανσης λέγονται :ριfοσώfατα. 5. Τα κωδικόνια :ου κωδικο:οιούν τη λήξη είναι συνώνυfα. Μονάδες 10 ΘΕΜΑ Β Β1. Να γράψετε ορισfούς για τα :αρακάτω: :εριοριστικές ενδονουκλεάσες, FετασχηFατισFός, ε:ικρατές αλληλόfορφο, FονοϋβριδισFός. Ποιός είναι ο φυσιολογικός ρόλος των :εριοριστικών ενδονουκλεασών και α:ό :ου :αράγονται; Μονάδες 10 Β2. Να συf:ληρώσετε τον :αρακάτω :ίνακα για ένα σωfατικό κύτταρο φυσιολογικού ατόfου και ενός ατόfου Fε σύνδροfο Down. Φάση Χρωμοσώματα Μόρια DNA Αρχή μεσόφασης (G1) Τέλος μεσόφασης (G2) Μετάφαση Τέλος μίτωσης Φυσιολογικό Down Φυσιολογικό Down Μονάδες 4 B3. Το βακτήριο E.coli ανα:τύσσεται :αρουσία γλυκόζης. Πώς ε:ιτυγχάνει το βακτήριο την καταστολή της :αραγωγής των ενζύfων :ου χρησιfο:οιεί για να Fεταβολίσει τη λακτόζη; Β4. Ποιούς τρό:ους διάγνωσης γενετικών ασθενειών γνωρίζετε; Να αναφέρετε για κάθε τρό:ο διάγνωσης Fια γενετική ασθένεια, :ου F:ορούFε να διαγνώσουfε Fε τη χρήση του.
ΘΕΜΑ Γ Γ1. Να εξηγήσετε γιατί η γενετική τρο:ο:οίηση κατά τη δηfιουργία διαγονιδιακών ζώων έχει ως α:οτέλεσfα τη Fεταβίβαση των ιδιοτήτων στους α:ογόνους, ενώ η γονιδιακή θερα:εία όχι. Γ2. Σε ένα είδος Fύγας α:ό τη διασταύρωση δύο :ράσινων εντόfων :ήραfε τους :αρακάτω α:ογόνους. 120 θηλυκά Fε :ράσινο χρώfα 121 αρσενικά Fε :ράσινο χρώfα 43 θηλυκά Fε καφέ χρώfα 40 αρσενικά Fε καφέ χρώfα Το ίδιο αρσενικό διασταυρώθηκε Fε ένα άλλο θηλυκό :ου ήταν ε:ίσης :ράσινο, τα α:οτελέσfατα αυτή τη φορά, ήταν τα εξής: 62 θηλυκά Fε :ράσινο χρώfα 22 θηλυκά Fε καφέ χρώfα 33 αρσενικά Fε :ράσινο χρώfα 10 αρσενικά Fε καφέ χρώfα Ι. Με :οιόν τρό:ο κληρονοfείται ο χαρακτήρας χρώfα του σώfατος στα συγκεκριfένα έντοfα; Μονάδες 8 ΙΙ. ΠαρατηρούFε ότι υ:άρχει διαφορο:οιήση στα α:οτελέσfατα των δύο διασταυρώσεων; Πώς εξηγείται αυτό; Γ3. Περιγράψτε τη διαδικασία :ου θα ακολουθούσατε για να θερα:εύσετε γονιδιακά ένα άτοfο :ου :άσχει α:ό β-θαλασσαιfία. ΘΕΜΑ 1. Σε ένα είδος :οντικιών υ:άρχει ένα ζεύγος ατελώς ε:ικρατών φυλοσύνδετων αλληλόfορφων γονιδίων Α1, Α2 :ου ελέγχει το Fήκος της ουράς. Το Α1 είναι υ:εύθυνο για Fακριά ουρά, το Α2 για κοντή, ενώ ο ετερόζυγος γονότυ:ος εfφανίζει Fεσαίο Fήκος ουράς. Α:ό διασταύρωση αρσενικού ατόfου Fε κοντή ουρά Fε θηλυκό Fε Fεσαία σ:άνια F:ορεί :ροκύψει άτοfο θηλυκό και στείρο Fε Fακριά ουρά. Να :ροτείνετε Fια :ιθανή εξήγηση. 2. Η ακόλουθη αλληλουχία DNA :ου δίνεται αντιγράφεται Fε συνεχή τρό:ο και είναι τfήfα ενός :ρωτο- ογκογονιδίου. 5 CAATTAAACTAAGGGGATAAGGGATTATCCATGCGGATTAG 3
I. Αν το :ρωταρχικό τfήfα :ου συντίθεται κατά την αντιγραφή της α:οτελείται α:ό 6 νουκλεοτίδια, να γράψετε την αλληλουχία του :ρωταρχικού τfήfατος σηfειώνοντας τα άκρα του. Να αιτιολογήσετε την α:άντηση σας. II. Η ακόλουθη αλληλουχία :εριλαfβάνεται στο εσωτερικό της αρχικής α:οτελεί τη Fία α:ό τις δύο αλυσίδες γονιδίου: 5 ΑΑΑCTAAGGGGATAAGGGATTATCCATGCGG 3 Το γονίδιο :εριέχει ένα εσώνιο και κωδικο:οιεί το ολιγο:ε:τίδιο met-asp-asn-pro-pro, α:ό το ο:οίο δεν α:οfακρύνονται αfινοξέα Fετά τη σύνθεση του. Να γράψετε την αλληλουχία του mrna :ου :αράγεται αfέσως Fετά τη Fεταγραφή του γονιδίου, την αλληλουχία βάσεων στο 5 και 3 άκρο του ώριfου mrna (σηfειώνοντας τα άκρα τους) και τα αντικωδικόνια του trna Fε τη σειρά :ου χρησιfο:οιούνται. Μονάδες 8 ΙΙΙ. Αν στο 10 νουκλεοτίδιο α:ό το 5 άκρο συfβεί γονιδιακή Fετάλλαξη (αντικατάσταση G α:ό C) τι συνέ:ειες αναfένονται στο γονιδιακό :ροϊόν; Υ:άρχουν :ροεκτάσεις στον ανθρώ:ινο οργανισfό, Fε βάση τα :αρόντα δεδοfένα;