Διάγνωση αγγειακής δυσλειτουργίας του πέους με έγχρωμο Doppler υπερηχογράφημα Καλυβιανάκης Δημήτρης Ουρολόγος 10 ο Μακεδονικό Ουρολογικό Συμπόσιο, Θεσσαλονίκη Δήλωση συμφερόντων Καμία 1
Εισαγωγή Υπερηχογραφία Πρωτόσκολο εξέτασης Αξιολόγηση αποτελεσμάτων Επιπλοκές Συμπεράσματα Αγγειακή στυτική δυσλειτουργία: 60-80 % συνολικών αιτίων Αθηροσκλήρωση, Σύνδρομο Leriche, διαλείπουσα χωλότητα. Παχυσαρκία, υπερλιπιδαιμία, σακχαρώδης διαβήτης, κάπνισμα, καθιστική ζωή Αγγειακή, ψυχογενής, υποκλινική στυτική δυσλειτουργία Altinkilic B, World J Urol 2004;22:361 4. Friedman SA, N Engl J Med 1964;31:1382 5. Jannini EA, J Sex Med 2006;3:787 94. 2
Ενδείξεις για ειδικές διαγνωστικές εξετάσεις Πρωτοπαθής ΣΔ (μη προκαλούμενη από οργανική νόσο ή ψυχογενή διαταραχή) Νέοι ασθενείς με ιστορικό κάκωσης του περινέου ή της πτυέλου που θα μπορούσαν να ωφεληθούν από μια δυνητικά θεραπευτική αγγειακή χειρουργική επέμβαση. Ασθενείς με δυσμορφίες του πέους που μπορεί να χρειαστούν χειρουργική αντιμετώπιση, π.χ., νόσος του Peyronie, συγγενή κάμψη του πέους. Ασθενείς με σύνθετες ψυχιατρικές ή ψυχοσεξουαλικές διαταραχές. Ασθενείς με σύνθετες ενδοκρινολογικές διαταραχές. Μετά από επιθυμία του ασθενούς. Για ιατροδικαστικούς λόγους, π.χ., σεξουαλική κακοποίηση EAU Guidelines 2015 Triplex αγγείων πέους Διάγνωση αγγειακής στυτικής δυσλειτουργίας Αρτηριακή ανεπάρκεια Εκτίμηση του μηχανισμού φλεβικής σύγκλεισης Αν το Τriplex είναι φυσιολογικό δεν χρειάζεται περαιτέρω αγγειακός έλεγχος EAU Guidelines 2015 3
Η συμβατική B-mode (brightness mode) υπερηχογραφία Τα σήματα υπερήχων που αντανακλώνται από στατικές επιφάνειες έχουν την ίδια συχνότητα με την οποία εκπέμφθηκαν Τα σήματα που ανακλώνται από κινούμενα αντικείμενα, όπως είναι για παράδειγμα τα ερυθρά αιμοσφαίρια, υφίστανται μια αλλαγή της συχνότητας ανάλογα με την ταχύτητα του κινούμενου αντικειμένουστόχου. Color Doppler (Duplex) Spectral Doppler (Triplex) 4
Πρωτόκολλο εξέτασης Κεφαλή υψηλής συχνότητας (7 to 18 mhz) Spectral Doppler (Triplex) Σάρωση εγκάρσια και επιμήκως Εγκάρσια από την βάση μέχρι την βάλανο Επιμήκως ΔΕ και ΑΡ της ουρήθρας Οι μετρήσεις που λαμβάνονται πρέπει να τεκμηριώνονται με εικόνες. Τα ευρήματα που αναφέρονται στην έκθεση πρέπει να τεκμηριώνονται με εικόνες. Η εξέταση γίνεται από την κοιλιακή επιφάνεια σε επιμήκη και εγκάρσια τομή Αρχικά σε χάλαση 5
Χορήγηση αγγειοδραστικών ουσιών Prostaglandin E1 σε δόση των 10 ή 20μg (πριαπισμός 1% vs 10%) Bimix (επαναληπτική δόση παράγοντες κινδύνου) Trimix (φλεβική διαφυγή) PDE5i και σεξουαλικός ερεθισμός Seyam R, Int J Impot Res 2005;17:346 53. Gontero P, Br J Radiol 2004;77:922 6. IncrocciL, Int J Impot Res 1996;8:227 32. Χάλαση Πλήρωση Στύση 6
Οι φασματικές κυματομορφές ταξινομούνται σε 6 φάσεις (0-5) Φάση 0 (χάλαση) Μονοφασική ροή PSV: 15 25 cm/s Φάση 1 (έναρξη στύσης) Αύξηση της συστολικής & διαστολικής ροής Φάση 2 ( P σηραγγώδη) Δίκροτη εγκοπή τελοσυστολική ροή Μειώνεται σταδιακά η διαστολική ροή Οι φασματικές κυματομορφές ταξινομούνται σε 6 φάσεις (0-5) Φάση 3 P σηραγγώδη = διαστολική Διαστολική ροή στο μηδέν Φάση 4 (πλήρη στύση) P σηραγγώδη > διαστολική Αρνητικοποίηση της διαστολικής ροής Φάση 5 (άκαμπτη στύση) Το συστολικό φάσμα στενεύει Η διαστολική ροή εξαφανίζεται 7
Η διάμετρος των σηραγγωδών αρτηριών κυμαίνεται από 0,5 έως 0,7mm στη φάση χάλασης και αυξάνεται σε 1 έως 1,2mm μετά την έγχυση ΑΔΟ. Ποιοι παράμετροι αξιολογούνται; PSV EDV RI (RI = PSV - EDV/PSV) Για πόσο χρόνο πρέπει να αξιολογούνται οι ροές; Η υψηλότερη PSV αναπτύσσεται 5-6 λεπτά μετά την ICI 22% ασθενών σε μεγαλύτερο χρόνο (1-18 min) Για τουλάχιστον 20 λεπτά (ανά 5 ) Gill RW. Ultrasound Med Biol 1985;11:625 41. 8
Ποιες είναι οι φυσιολογικές τιμές; PSV ( Φυσιολογική μεταξύ 25 35 cm/sec) Μεγάλη προσοχή ειδικά σε νέους άνδρες < 30 ετών (άγχος, επανάληψη μελέτης) PSV > 35 cm/sec τεκμηριώνει αρτηριακή επάρκεια PSV < 25 cm/sec τεκμηριώνει αρτηριακή ανεπάρκεια 25 35 cm/sec (γκρίζα ζώνη, συνεκτίμηση με άλλους παράγοντες) Διαφορά 20% ΔΕ-ΑΡ Shamloul R. JSex Med 2006;3:138 43. Bocchio M, J Urol 2004;171:1601 4. Ποιες είναι οι φυσιολογικές τιμές; PSV >35cm/sec & EDV> 5cm/sec Γρήγορη αποδιόγκωση Φλεβική διαφυγή Έλλειψη ειδικότητας σε αρτηριακή ανεπάρκεια Δυσκολία στην διάκριση μεταξύ ψυχογενούς και οργανικής φλεβικής διαφυγής Πίεση στα σηραγγώδη σώματα Διαστολική πίεση 60 mm Hg (κακή στύση) 0 mm Hg (μέση) 63-83 mm (μέση 73mm Hg) Αρνητική 75-80 mm Hg (καλή στύση) McMahon CG, Int J Impot Res 1998;10: 153 58. FreidenbergDH, J Urol 1987;138:533 8. 9
Φάση 3 Πίεση στα σηραγγώδη = διαστολική πίεση Διαστολική ροή στο μηδέν Χάλαση λείων μυϊκών ινών RI 0,9: Φυσιολογικό < 0,75: Φλεβική διαφυγή Προσοχή στην αξιολόγηση Schwartz AN, Radiology 1991;180:105 9. 10
11
Πότε τελειώνει η εξέταση; Μέγιστη δόση αγγειοδραστικών ουσιών χωρίς αλλαγή στην PSV, EDV, διόγκωση, στύση RI και στις δύο σηραγγώδεις αρτηρίες >1 12
Επιπλοκές που έχουν αναφερθεί Τοπικές (συχνές) - Πόνος - Αιμάτωμα (στο σημείο της ένεσης) - Πριαπισμός (χαμηλής ροής) Τοπικές (σπάνιες) - Βλάβη στα νεύρα - Ερεθισμός του δέρματος - Τραυματισμός της ουρήθρας - Μόλυνση Συστηματικές - Έμφραγμα - ΑΕΕ - Αντιδράσεις υπερευαισθησίας - Αύξηση ηπατικών ενζύμων Αντιμετώπιση πριαπισμού Αφαίμαξη Phenylepherine 250 έως 500 μg ανά 15 λεπτά (έξι δόσεις) Παρακολούθηση ΑΠ ΗΚΓ 13
Συμπεράσματα Τυποποιημένη διαδικασία Εμπειρία εξεταστή Μπορεί να αποτελέσει χρήσιμο εργαλείο για την διάγνωση και αντιμετώπιση της στυτικής δυσλειτουργίας Ευχαριστώ για την προσοχή σας 14