ΑΝΑΦΟΡΑ ΤΡΙΗΜΕΡΟΥ ΒΙΩΜΑΤΙΚΟΥ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΙΚΟΥ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ «ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΤΕΧΝΕΣ, ΕΝΑ ΟΝΕΙΡΟ» ΣΤΙΣ 4-5-6 ΜΑΡΤΙΟΥ 2016, ΣΤΟ ΑΡΓΟΣΤΟΛΙ ΚΕΦΑΛΛΟΝΙΑΣ Το βιωματικό καλλιτεχνικό σεμινάριο «Τέσσερις Τέχνες, Ένα Όνειρο» πραγματοποιήθηκε με μεγάλη επιτυχία στο Αργοστόλι Κεφαλονιάς στις 4, 5 και 6 Μαρτίου 2016, υπό την αιγίδα του Δήμου Κεφαλονιάς και της Κοινωφελούς Επιχείρησης Δήμου Κεφαλονιάς και σε συνεργασία με την Αντιπεριφέρεια Απασχόλησης, Κοινωνικής Μέριμνας & Εθελοντισμού Περιφέρειας Ιονίων Νήσων, τις Περιφερειακές Ενότητες Κεφαλονιάς-Ιθάκης, την Δ/νση Α βάθμιας Εκπαίδευσης Κεφαλονιάς-Ιθάκης και την Δ/νση Β βάθμιας Εκπαίδευσης Κεφαλονιάς-Ιθάκης. Το σεμινάριο, στο οποίο συμμετείχαν 61 άτομα με και χωρίς αναπηρίες, ήταν για όλους ένα ταξίδι γεμάτο χρώματα, μουσική, έκφραση και δημιουργική φαντασία. Η παραχώρηση του 6ου Δημοτικού Σχολείου Αργοστολίου, ενός κοσμήματος της Κεφαλονιάς, αποτέλεσε το πιο ιδανικό περιβάλλον για την διεξαγωγή του σεμιναρίου και κάθε στιγμή ήταν χαρά για μας που βρισκόμασταν και εργαζόμασταν στους όμορφους χώρους σας. Το τριήμερο καλλιτεχνικό βιωματικό σεμινάριο είχε αρχικά προγραμματιστεί να πραγματοποιηθεί στις 25, 26 και 27 Σεπτεμβρίου 2015. Η ομάδα της Εταιρείας Προστασίας Σπαστικών βρισκόταν ήδη στο Αργοστόλι, λόγω όμως των έκτακτων καιρικών φαινομένων που έπληξαν την Κεφαλονιά την Παρασκευή 25/9 και κατόπιν συνεννόησης με τα στελέχη του Ιδρύματος Μποδοσάκη, το σεμινάριο αναβλήθηκε και προγραμματίστηκε για τις 4, 5 και 6 Μαρτίου 2016. 1
Παρασκευή, 4 Μαρτίου 2016 Το πρωί της Παρασκευής η Τζωρτζίνα Κόκλα, Υπεύθυνη του Προγράμματος ARTABILITY και η Ελένη Ροδίτη, Υπεύθυνη Επικοινωνίας του Προγράμματος ARTABILITY έδωσαν συνέντευξη τύπου στα τοπικά μέσα ενημέρωσης, παρουσία του Αντιδημάρχου Τουρισμού και Παιδείας Ευάγγελου Κεκάτου. Το απόγευμα της Παρασκευής ξεκίνησε το σεμινάριο με χαιρετισμό από την Τζωρτζίνα Κόκλα, Υπεύθυνη του Προγράμματος ARTABILITY και με την ανάγνωση της ομιλίας της Δάφνης Οικονόμου «Μύθοι και Θρύλοι». Το συγκεκριμένο κείμενο μας θύμισε ότι: «Οι μύθοι και οι θρύλοι είναι αναπόσπαστο μέρος της ύπαρξης και της εμπειρίας ζωής κάθε ανθρώπου και είναι στενά συνδεδεμένα με τα όνειρα και τις αναμνήσεις μας. Μπορεί να μην το αντιλαμβανόμαστε στην καθημερινή μας ζωή, αλλά ο λόγος που δεν αμφισβητούμε ποτέ την αλήθεια που βρίσκεται μέσα στους μύθους, ούτε προσπαθούμε να τους εξηγήσουμε με τη λογική, είναι διότι είναι κομμάτι της πραγματικότητας μας. Ως πρωτόγονα πλάσματα, μέσα σε έναν πανέμορφο αλλά επικίνδυνο κόσμο, οι πρώτοι άνθρωποι, στη προσπάθεια τους να κατανοήσουν και να ερμηνεύσουν τα μυστήρια της φύσης, δημιούργησαν με τη φαντασία τους υπέροχους μύθους, για να μην νοιώθουν τόσο φοβισμένοι. Αυτοί οι μύθοι ανήκουν στην πλούσια κληρονομιά της ανθρωπότητας». 2
Μετά την ολοκλήρωση της ομιλίας, οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε τέσσερα καλλιτεχνικά εργαστήρια θεάτρου, χορού, μουσικής και εικαστικών. Το θέμα του σεμιναρίου στηρίχθηκε σε έναν μύθο των νησιών της Μελανησίας σχετικό με τη δημιουργία του κόσμου, γνωστό ως «Ο Κουάτ και τ αδέρφια του». Σε κάθε εργαστήριο έγινε ανάγνωση του μύθου, με σκοπό μία πρώτη καλλιτεχνική προσέγγιση από την κάθε ομάδα. Στο εργαστήριο θεάτρου, με την καθοδήγηση της Τζωρτζίνας Κόκλα, η ανάγνωση του κειμένου έγινε τμηματικά από όλους τους συμμετέχοντες, προκειμένου ο καθένας να διαπιστώσει τις δυνατότητές του και να ανακαλύψει τα ταλέντα του σχετικά με τους ρόλους του έργου. Στη συνέχεια οι ίδιοι οι συμμετέχοντες δοκίμασαν και επέλεξαν τους διάφορους ρόλους ώστε να γίνει η τελική διανομή. 3
Το εργαστήριο χορού, με την καθοδήγηση της δασκάλας χορού Ελένης Φορτώση, ξεκίνησε με κινητικά παιχνίδια, ασκήσεις εμπιστοσύνης και αυτοσχεδιασμό, ώστε να δημιουργηθούν δεσμοί εμπιστοσύνης μεταξύ των μελών της ομάδας. Στο εργαστήριο μουσικής, με την καθοδήγηση της δασκάλας μουσικής Φραντσέσκα Βινάσσα, οι συμμετέχοντες ανακάλυψαν τη μουσική τους ταυτότητα μέσα από ασκήσεις που αφορούσαν τον ρυθμό, την μελωδία και την αρμονία. Στο εργαστήριο εικαστικών, με την καθοδήγηση της δασκάλας ζωγραφικής Κρίστα Μπέεκε, έγινε η γνωριμία των μελών της ομάδας μέσα από ένα παιχνίδι. Στη συνέχεια, αφού επισημάνθηκαν τα στοιχεία του μύθου του Κουάτ που παρέπεμπαν στην κατασκευή αντικειμένων και σκηνικών, η ομάδα χωρίστηκε σε μικρότερες, μικτές υπο-ομάδες, οι οποίες ασχολήθηκαν με τη δημιουργία των ξύλινων ανθρώπινων ομοιωμάτων που θα χρησιμοποιούνταν στην παράσταση. Στο τέλος της μέρας, όλοι οι συμμετέχοντες αποχώρησαν εκφράζοντας την ικανοποίηση αλλά και την ανυπομονησία τους για την επόμενη μέρα. 4
Σάββατο, 5 Μαρτίου 2016 Η δεύτερη μέρα ξεκίνησε με διάχυτο ενθουσιασμό σε όλα τα εργαστήρια. Το εργαστήριο θεάτρου ξεκίνησε με μία εκτενή αναφορά από την Υπεύθυνη του εργαστηρίου, Τζωρτζίνα Κόκλα, σχετικά με τον ενδεδειγμένο τρόπο λειτουργίας των μικτών καλλιτεχνικών ομάδων, καθώς και με την προσέγγιση όλων των εμπλεκόμενων μελών. Στη συνέχεια, η ομάδα μεταφέρθηκε σε εξωτερικό χώρο, όπου έγιναν ασκήσεις θεατρικού αυτοσχεδιασμού, και κατόπιν ενώθηκε με τη χορευτική ομάδα με σκοπό να δουλέψουν από κοινού το έργο «Ο Κουάτ και τ αδέρφια του». Το εργαστήριο χορού, πριν από την ένωσή του με τη θεατρική ομάδα, διδάχθηκε τη θεωρία του συστήματος Laban και δούλεψε πάνω σε ασκήσεις βασισμένες στο σύστημα αυτό. 5
Λίγο πριν το τέλος της μέρας, τα εργαστήρια του θεάτρου και του χορού επισκέφθηκαν τα εργαστήρια μουσικής και εικαστικών, προκειμένου να ενημερωθούν για τη δουλειά που είχε γίνει μέχρι εκείνη τη στιγμή και να αρχίσουν να αποκτούν την ολοκληρωμένη εικόνα του έργου. Στο εργαστήριο μουσικής οι ασκήσεις της πρώτης μέρας βοήθησαν τους συμμετέχοντες να διαλέξουν τον ρόλο τους στην ορχήστρα που δημιουργήθηκε για την τελική παράσταση «Ο Κουάτ και τ αδέρφια του» και να δουλέψουν όλοι μαζί πάνω στα τραγούδια της παράστασης, αλλά και στη μουσική υπόκρουση που θα τη συνόδευε. Στο εργαστήριο εικαστικών η ομάδα επισκέφθηκε στο ξεκίνημα της ημέρας το εργαστήριο της μουσικής, και στη συνέχεια οι ανήλικοι συμμετέχοντες δημιούργησαν ένα εικαστικό έργο εμπνευσμένο από τον μύθο του Κουάτ, ενώ οι ενήλικες συνέχιζαν την κατασκευή αντικειμένων για την παράσταση. Κατόπιν, δούλεψαν όλοι μαζί από κοινού στη δημιουργία όλων των σκηνικών και αντικειμένων της παράστασης, με τα παιδιά να ολοκληρώνουν την κατασκευή ενός βράχου με μεγάλες ζωγραφιές. 6
Τα εντυπωσιακά αποτελέσματα της δουλειάς που έγινε σε όλα τα εργαστήρια πυροδότησε τον ενθουσιασμό όλων των ομάδων, αλλά και τη δημιουργική τους αγωνία εν όψει της στιγμής για την τελική παράσταση που πλησίαζε. 7
Κυριακή, 6 Μαρτίου 2016 Την τρίτη και τελευταία μέρα του σεμιναρίου, οι ομάδες όλων των εργαστηρίων ενώθηκαν στη σκηνή του Δημοτικού Θεάτρου Αργοστολίου «Ο Κέφαλος» για τη γενική πρόβα της παράστασης. Όσο οι ομάδες των εργαστηρίων χορού, μουσικής και θεάτρου εξασκούνταν στις χορογραφίες, στη μουσική επένδυση και στα διαλογικά μέρη του έργου αντίστοιχα, η ομάδα από το εργαστήριο των εικαστικών ολοκλήρωνε και τοποθετούσε τα σκηνικά του έργου. 8
Το απόγευμα της Κυριακής, το έργο παρουσιάστηκε με επιτυχία στο Δημοτικό Θέατρο Αργοστολίου «Κέφαλος». Λαμβάνοντας υπόψη ότι τη διάρκεια της προετοιμασίας ήταν μόλις 2 ½ ημέρες, η πληρότητα και η αρτιότητα της παράστασης ήταν εντυπωσιακότατη. Το κοινό, που αποτελείτο από εκπροσώπους των τοπικών αρχών και κατοίκους του νησιού, καταχειροκρότησε τους συντελεστές της παράστασης. 9
10
Μετά την ολοκλήρωσή της παράστασης, μέσα σε κλίμα ενθουσιασμού, συγκίνησης και χαράς, δόθηκαν οι βεβαιώσεις συμμετοχής σε όλους τους συμμετέχοντες, με την υπόσχεση να διασταυρωθούν και μελλοντικά οι καλλιτεχνικοί μας δρόμοι. https://www.youtube.com/watch?v=1tz7m1t7vng και https://www.youtube.com/watch?v=z-jwwf1o7c4 11
Αξιολόγηση Οι οργανωτές του Σεμιναρίου διαπίστωσαν ότι όλοι οι άνθρωποι διαθέτουν έστω κρυμμένη, κάποια καλλιτεχνική φλέβα και πως όταν άνθρωποι με και χωρίς αναπηρία εργάζονται, παίζουν και δημιουργούν μαζί, βγαίνουν όλοι κερδισμένοι. Με το χορό, το τραγούδι, τη ζωγραφική και το θέατρο διαλύθηκαν όλοι οι φραγμοί που η άγνοια και η προκατάληψη στήνουν ανάμεσα στους ανθρώπους και τα καλλιτεχνικά αποτελέσματα ξεπέρασαν κάθε προσδοκία. Παραθέτουμε ορισμένες από τις απαντήσεις των συμμετεχόντων στην αξιολόγηση του σεμιναρίου: «Ένα μεγάλο ευχαριστώ σε όλους τους ήρωες που αποτελούν μέρος αυτής της προσπάθειας. Είναι συγκινητική η αφοσίωση, η υπομονή/επιμονή και η αγάπη για αυτό που κάνετε. Είναι η τελειότερη εμπειρία ομαδικής δουλειάς που έχω βιώσει. Όλοι μαζί μπορούμε! Κερδίσαμε φίλους, γνώσεις, αγάπη για την τέχνη και τους συνανθρώπους μας. Να είστε όλοι καλά!» «Να ερχόσαστε συχνότερα, είστε υπέροχοι και χαρισματικοί. Να ενημερώνονται όλοι οι εκπαιδευτικοί. Είστε πηγή έμπνευσης, πολλαπλά οφέλη» «Θα ήθελα να έχει μεγαλύτερη διάρκεια και να μπορούμε να παρακολουθήσουμε περισσότερα του ενός τμήματα. Να έρθετε πάλι σύντομα» «Θα θέλαμε να επαναληφθεί. Ήταν πολύ εποικοδομητικό, πηγή έμπνευσης» «Να γίνονται συχνότερα τέτοια σεμινάρια, γιατί πραγματικά αξίζουν» Θεωρούμε ότι το Σεμινάριο στέφθηκε με επιτυχία και ευχαριστούμε όσους από τις αρχές του τόπου μας παραστάθηκαν. Βάσει των αιτήσεων συμμετοχής που είχαμε λάβει (102 αιτήσεις) ελπίζαμε ότι θα είχαμε μεγαλύτερο αριθμό συμμετεχόντων, όμως ήταν τιμή και χαρά για εμάς να συνεργαστούμε με εξήντα ένα ανθρώπους που χάρηκαν τη συμμετοχή τους και συνέβαλλαν ουσιαστικά στο άρτιο αποτέλεσμα του φιλόδοξου αυτού καλλιτεχνικού εγχειρήματος. Η Υπεύθυνη του Προγράμματος «ARTABILITY» Τζωρτζίνα Κόκλα 12
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1 13
14
15
16