Η διαχείριςθ και ο ζλεγχοσ τθσ φαρμακευτικι καινοτομίασ Γιάννθσ Κυριόπουλοσ MD, MSc, MPH, PhD Τομζασ Οικονομικϊν τθσ Υγείασ, Εκνικι Σχολι Δθμόςιασ Υγείασ 14 th Annual Healthworld Conference Ακινα, 19-20 Οκτωβρίου 2015
Δαπάνθ υγείασ και καινοτομία Δαπάνθ υγείασ ωσ ποςοςτό του ΑΕΠ ςε χϊρεσ του ΟΟΣΑ (2013) Πθγι: OECD (Ιοφλιοσ 2015) Ιςπανία : 2012 Λουξεμβοφργο : εκτίμηςη 2012 Ιςραήλ, Νορβηγία : εκτίμηςη 2013 2
Δαπάνθ υγείασ και καινοτομία Μεταβολι τθσ δαπάνθσ υγείασ ςτθν περίοδο 2009-2015* Νοςοκομειακι περίκαλψθ (ςφνολο) -17,6 Δθμόςια -30,0 Ιδιωτικι 40,0 Πρωτοβάκμια περίκαλψθ (ςφνολο) -57,6 Δθμόςια -50,0 Ιδιωτικι -62,5 Φαρμακευτικι δαπάνθ (ςφνολο) -33,8 Δθμόςια -50,0 Ιδιωτικι 30,8 Άλλεσ υπθρεςίεσ (ςφνολο) Δθμόςια -43,8-46,2 Ιδιωτικι υνολικι δαπάνθ υγείασ Δθμόςια δαπάνθ -41,0-33,3-35,3 Ιδιωτικι δαπάνθ -22,5-80,0-60,0-40,0-20,0 0,0 20,0 40,0 60,0 Προχπολογιςτικζσ προβλζψεισ Πθγι: Σομζασ Οικονομικϊν τθσ Τγείασ, Εκνικι χολι Δθμόςιασ Τγείασ 3
Δαπάνθ υγείασ και καινοτομία Φαρμακευτικι δαπάνθ ωσ % του ΑΕΠ ςε χϊρεσ του ΟΟΣΑ (2013) Πθγι : OECD ( Ιοφλιοσ 2015) Λουξεμβοφργο, Ιςπάνία, Ιρλανδία : 2012 Ελλάδα : εκτίμηςη. 4
Δαπάνθ υγείασ και καινοτομία Φαρμακευτικι δαπάνθ ωσ% τθσ ςυνολικισ δαπάνθσ υγείασ ςε χϊρεσ του ΟΟΣΑ (2013) Πθγι : OECD (Ιοφλιοσ 2015) Λουξεμβοφργο, Ιςπάνία, Ιρλανδία : 2012 Ελλάδα : εκτίμηςη. 5
Δαπάνθ υγείασ και καινοτομία Εξζλιξθ τθσ Κακαρισ Δθμόςιασ* Φαρμακευτικισ Δαπάνθσ 2000-2014 και μζτρα φαρμακευτικισ πολιτικισ (δισ ευρϊ) Πθγι : ΙΟΒΕ, ΕΟΠΤΤ, Εκνικι χολι Δθμόςιασ Τγείασ * Δαπάνθ αςφαλιςτικϊν φορζων 6
Η ςυμβολι τθσ φαρμακευτικισ καινοτομίασ 7
Η ςυμβολι τθσ φαρμακευτικισ καινοτομίασ Lichtenberg, F.R. The impact of pharmaceutical innovation on longevity and hospitalization in Greece, 1995-2010. Presentation at the 9th PanHellenic Congress on Management, Economics and Health Policy, Athens, Greece, 5-7 December 2013 8
Η ςυμβολι τθσ φαρμακευτικισ καινοτομίασ Lichtenberg, F.R. The impact of pharmaceutical innovation on longevity and hospitalization in Greece, 1995-2010. Presentation at the 9th PanHellenic Congress on Management, Economics and Health Policy, Athens, Greece, 5-7 December 2013 9
Η ςυμβολι τθσ φαρμακευτικισ καινοτομίασ Εμπόδια και προκλιςεισ Μεγάλεσ δαπάνεσ για Ε&Α ςτθ φαρμακευτικι βιομθχανία Αυξανόμενο κόςτοσ παραγωγισ νζων προϊόντων Φκίνουςα παραγωγικότθτα των επενδφςεων Πιεςτικοί προχπολογιςμοί και αμφιςβθτοφμενθ βιωςιμότθτα ςυςτθμάτων υγείασ Κατά ςυνζπεια χρειάηονται τεκμθριωμζνεσ, επιςτθμονικζσ πρακτικζσ για τθν υιοκζτθςθ, τιμολόγθςθ και αποηθμίωςθ φαρμάκων και γενικότερα τεχνολογιϊν, πράγμα το οποίο οδθγεί HTA 10
Αξιολόγθςθ τθσ τεχνολογίασ υγείασ Η προςζγγιςθ τθσ EUnetHTA: βαςικοί άξονεσ ΑΤΥ Πρόβλθμα υγείασ και τρζχουςα χριςθ τθσ τεχνολογίασ Περιγραφι και τεχνικά χαρακτθριςτικά τθσ τεχνολογίασ Κλινικι αποτελεςματικότθτα και αςφάλεια Κόςτοσ και οικονομικι αξιολόγθςθ Ηκικι ανάλυςθ Οργανωτικζσ πτυχζσ Κοινωνικζσ πτυχζσ Νομικζσ πτυχζσ Πθγι: EUnetHTA (2013), διακζςιμο ςτο http://meka.thl.fi/htacore/model/htacoremodel2.0.pdf 11
Αξιολόγθςθ τθσ τεχνολογίασ υγείασ Άξονεσ ΑΤΥ Πλθν τθσ δραςτικότθτασ (efficacy) και των ευρθμάτων οικονομικισ αξιολόγθςθσ, θ ΑΣΤ λαμβάνει υπόψθ, Αναγκαιότθτα (νοςολογικό φορτίο ι ςοβαρότθτα πάκθςθσ) Επίπτωςθ ςτθ δθμόςια υγεία Διακεςιμότθτα εναλλακτικϊν επιλογϊν Επιπτϊςεισ ςτθν ιςότθτα Επίπτωςθ ςτον προχπολογιςμό Καινοτομία προϊόντοσ (φαρμακολογικά χαρακτθριςτικά, ευκολία χριςθσ) Δυνατότθτα κάλυψθσ (affordability) Πθγι: Sorenson C, Drummond M, Kanavos P (2008). Ensuring value for money in health care: the role of health technology assessment in the European Union. European Observatory on Health Systems and Policies. Observatory Studies Series No. 11 12
Αξιολόγθςθ τθσ τεχνολογίασ υγείασ Παράγοντεσ που επθρεάηουν τθν απόφαςθ και τθν πολιτικι Πραγματιςμόσ και αςτάκμθτοι παράγοντεσ Ομάδεσ ςυμφερόντων και Ομάδεσ πίεςθσ Εμπειρία και εμπειρογνωμοςφνθ Σεκμθρίωςθ από τθν ζρευνα (ΑΣΤ) υνικειεσ και παράδοςθ Κρίςθ Πόροι Αξίεσ και πολιτικό περιεχόμενο 13
Συμπεράςματα και προτάςεισ Διαχείριςθ, ζλεγχοσ και αξιολόγθςθ τθσ καινοτομίασ Αναδόμθςθ του υπάρχοντοσ ςυςτιματοσ αποηθμίωςθσ των φαρμάκων, ωσ προσ το πεδίο τθσ αξιολόγθςθσ/αποτίμθςθσ. Ανάγκθ διαχωριςμοφ και ταξινόμθςθσ των νζων κεραπευτικϊν ςχθμάτων (αρχικά) αναλόγωσ του βακμοφ καινοτομικότθτασ. Εφαρμογι των αναλφςεων επίπτωςθσ ςτον προχπολογιςμό (budget impact) για τα νζα φάρμακα, ςτο πλαίςιο τθσ βακμιαίασ εφαρμογισ ενόσ γενικότερου ςυςτιματοσ ΑΣΤ. Πλιρθσ ανακεϊρθςθ του ςυςτιματοσ τιμολόγθςθσ. Διερεφνθςθ τθσ χριςθσ των ςυμφωνιϊν επιμεριςμοφ του κινδφνου με βάςθ τθν επίδοςθ (performance based risk sharing agreements). 14
Συμπεράςματα και προτάςεισ Διαδικαςία κλινικισ και οικονομικισ αξιολόγθςθσ Ειςαγωγι για τθν παρζμβαςθ των ςυγκρινόμενων κεραπειϊν υςτθματικι αναςκόπθςθ κλινικϊν δεδομζνων Τπζρτερο κεραπευτικό αποτζλεςμα Προςαρμογι κλινικϊν αποτελεςμάτων για οικονομικι αξιολόγθςθ Ανάλυςθ κόςτουσ χρθςιμότθτασ ι κόςτουσ αποτελεςματικότθ τασ Επιδθμιολογικι ανάλυςθ μεριδίων αγοράσ Ποιότθτα παρεμβάςεων Ρυκμίςεισ καταμεριςμοφ του κινδφνου Άλλοι ςχετικοί παράγοντεσ Τποδεζςτερο κεραπευτικό αποτζλεςμα Ανάλυςθ ελαχιςτοποίθςθσ του κόςτουσ ανάλυςθ κόςτουσ PBAC guidelines http://www.pbac.pbs.gov.au/home.html (τροποποιημένο) 15
Συμπεράςματα και προτάςεισ Συμπλθρωματικά και πρόςκετα μζτρα για το εκτόσ προςταςίασ μζροσ τθσ φαρμακευτικισ αγοράσ Επαναπροςζγγιςθ του ηθτιματοσ τιμολόγθςθσ των εκτόσ κακεςτϊτοσ προςταςίασ και των γενοςιμων φαρμάκων. Βελτίωςθ τθσ διείςδυςθσ των γενοςιμων μζςω κινιτρων ςτο ςφνολο τθσ ηιτθςθσ Διερεφνθςθ τθσ εφαρμογισ πρακτικϊν «κεραπεία κατά ςτάδια» κατά τθ διαχείριςθ των αςκενϊν, κυρίωσ αυτϊν που πάςχουν από χρόνια νοςιματα. Διερεφνθςθ τθσ εφαρμοςιμότθτασ των δθμοπραςιϊν ςε ελεγχόμενα περιβάλλοντα (π.χ. νοςοκομεία) και ςε νοςιματα εκνικισ υγειονομικισ ςθμαςίασ και μεγζκουσ. 16
Επίπτωςθ ςτον προυπολογιςμό Συμπεράςματα και προτάςεισ Αποτίμθςθ με Επιφφλαξθ Διαπραγμάτευςθ Συμφωνίεσ τιμισ - όγκου Διαπραγμάτευςθ Συμφωνίεσ επιμεριςμοφ του κόςτουσ και του κινδφνου Αποτίμθςθ υπό προχποκζςεισ Θετικι αποτίμθςθ Βακμόσ καινοτομικότθτασ 17
Συμπεράςματα και προτάςεισ ςφςταςθ παραπομπι Αρχικι διαδικαςία τιμολόγθςθσ και αποηθμίωςθσ Άδεια Κυκλοφορίασ ΚΑΚ Ειςθγθτικι επιτροπι (;) Αίτθςθ Παραπομπι ςε διαδικαςία ΑΣΤ (Κριτιρια: βακμονόμθςθ, επίπτωςθ ςτον προχπολογιςμό, φορτίο νόςου κ.α) Απλι διαδικαςία τιμολόγθςθσ με βάςθ τα κλινικά χαρακτθριςτικά Σεχνικι Επιτροπι (τιμολόγθςθ και αποηθμίωςθ) παραπομπι ςφςταςθ Φορζασ Αξιολόγθςθσ Σεχνολογίασ Τγείασ Σφνκετθ διαδικαςία για πλιρθ αξιολόγθςθ φςταςθ Δεδομζνα τεκμθρίωςθ Τπουργείο Τγείασ, Εκπρόςωποι αςκενϊν, Αςφάλιςθ υγείασ, Ρυκμιςτικζσ Αρχζσ Επιτροπι Σιμολόγθςθσ και Αποηθμίωςθσ Γνωμοδότθςθ Ειδικι Επιτροπι τάκμιςθσ και Επιμεριςμοφ Τπουργείο Τγείασ, ΕΟΠΤΤ, ΕΟΦ 18
Κριτιρια και πολιτικζσ αξιολόγθςθσ Οργανιςμοί ΑΤΥ 19
Κριτιρια και πολιτικζσ αξιολόγθςθσ? Armataki E, Karampli E, Kyriopoulos J, Pavi E. Health Technology Assessment of medicines in Greece: pharmaceutical industry executives views. International Journal for Technology Assessment in Health Care 2014; 30: 226-232. 20
Ευχαριςτϊ κερμά για τθν προςοχι ςασ! jkyriopoulos@esdy.edu.gr