ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑΔΟΣ

Σχετικά έγγραφα
ΥΛΗ Προστασία και Διαχείριση Περιβάλλοντος Ευριπίδου 18, Αθήνα

ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ

Ομιλία του καθηγητού Χρήστου Σ. Ζερεφού, ακαδημαϊκού Συντονιστού της ΕΜΕΚΑ

Καταρχήν, σε παγκόσμιο επίπεδο έχει εκπονηθεί το Στρατηγικό Σχέδιο των Ηνωμένων Εθνών για τα Δάση το οποίο θέτει έξι βασικούς στόχους:

Τα Ελληνικά δάση και η Κλιματική Αλλαγή

ΜΑΡΤΙΟΥ 2012 ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΗΜΕΡΑ ΑΣΟΠΟΝΙΑΣ

ΔΑΣΙΚΕΣ ΠΥΡΚΑΓΙΕΣ: Πρόληψη & καταστολή

Παγκόσµια εικόνα του περιβάλλοντος Θεοδότα Νάντσου WWF Ελλάς

ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΗΣ ΕΘΝΙΚΗΣ ΔΑΣΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΑ ΕΠΟΜΕΝΑ ΧΡΟΝΙΑ ( )

ΤΟ ΦΑΙΝOΜΕΝΟ ΤΟΥ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥ

ΓΣΕΕ-GREENPEACE-ATTAC Ελλάς

ΠΡΟΤΑΣΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΩΝ ΕΠΙΛΟΓΩΝ ΤΩΝ ΘΕΜΑΤΙΚΩΝ ΟΜΑΔΩΝ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ, ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΜΕΤΑ ΤΟ 2013 ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΑΝΤΙΠΡΟΣΩΠΕΙΑΣ ΤΟΥ Δ.Σ. ΤΟΥ ΓΕΩΤ.Ε.Ε. ΜΕ ΤΟΝ ΠΡΟΕΔΡΟ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ

Το κλίµα της Ανατολικής Μεσογείου και της Ελλάδος: παρελθόν, παρόν και µέλλον

Εθνικό Σχέδιο Στρατηγικής Αγροτικής Ανάπτυξης της Ελλάδας για την 4η προγραµµατική περίοδο. Σχόλια του WWF Ελλάς στο 3 ο προσχέδιο Μάιος 2006

Σκοπός «η θέσπιση πλαισίου για την προστασία των επιφανειακών και των υπόγειων υδάτων».

Εθνική Στρατηγική για τα Δάση/ Σχέδιο Στρατηγικής Ανάπτυξης της Δασοπονίας

Κ ι λ µα µ τι τ κές έ Α λλ λ α λ γές Επι π πτ π ώ τ σει ε ς στη τ β ιοπο π ικιλό λ τη τ τα τ κ αι τ η τ ν ν ά γρια ζ ωή

Ο χώρος του πανεπιστηµίου περικλείεται από εκτάσεις βλάστησης σε όλη την περίµετρο του λόφου µε συνολική έκταση 18 στρεµµάτων. Για την καταγραφή των

«Κλιματική ή Αλλαγή: Δείκτες και Γεγονότα»

Η Επίδραση και οι Επιπτώσεις της Απουσίας Χωρικού Σχεδίου για την Αγροτική Γή

ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΜΕΤΕΩΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΑΙ Υ ΡΟΛΟΓΙΚΗΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΣ ΣΤΑ ΑΣΙΚΑ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΧΩΡΑΣ

ΠΡΟΤΑΣΗ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΩΝ ΕΠΙΛΟΓΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΜΕΤΑ ΤΟ 2013 ΜΕ ΤΗ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗ ΤΩΝ ΕΤΑΙΡΩΝ ΣΧΕΔΙΟ ΕΓΓΡΑΦΟΥ ΕΡΓΑΣΙΑΣ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟΥ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ WWF ΕΛΛΑΣ

ΤΡΙΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ. Χλωρίδα και Πανίδα

Ελλάδα Επιχειρησιακό πρόγραµµα : Περιβάλλον και αειφόρος ανάπτυξη

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΟΜΑΔΑ ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΟΥ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ 5 (ΘΟΣΣ 5) ΔΑΣΟΚΟΜΙΑ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ

Ταδάσηκαλύπτουντοένατρίτοτουεδάφους της γης. Σχηµατίστηκαν πριν από 350 εκατοµµύρια χρόνια ως διαρκής µορφή βλάστησης µε πλούσια παραγωγή βιοµάζας

Τρίκαλα, 27/12/2011. Συνεντεύξεις. «Μεγαλύτερες σε διάρκεια ξηρασίες»

Δομή της παρουσίασης.

Ένωση Εργοληπτών Δασοτεχνικών Έργων & Πρασίνου

ΟΡΙΣΜΟΣ, ΣΤΟΧΟΙ ΚΑΙ ΩΦΕΛΗ ΤΗΣ ΕΕΠΠ

Παρουσίαση των. Προγραμμάτων Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης. που λειτουργούν στον. Βοτανικό Κήπο. «Ιουλίας & Αλεξάνδρου Ν. Διομήδους»

ΔΟΡΥΦΟΡΙΚΗ ΤΗΛΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ Ενότητα 1β: Πλανητική μεταβολή ΜΕΛΕΤΗ ΤΗΣ ΠΛΑΝΗΤΙΚΗΣ ΜΕΤΑΒΟΛΗΣ. Δρ. Ν. Χρυσουλάκης Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας

Το κλίμα στα χέρια τους (αλλά και τα δικά μας)

9. Για την αντιµετώπιση της κατάστασης πρέπει να προωθηθεί άµεσα

ΦΥΣΙΚΗ -ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΓΕΩΡΓΙΑ

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΛΕΚΑΝΩΝ ΑΠΟΡΡΟΗΣ ΥΓΡΟΤΟΠΙΚΩΝ ΟΙΚΟΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΑΡΜΟΓΗ ΣΤΗΝ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ

Εργαστήριο Δασικής Γενετικής / ΔΠΘ Ορεστιάδα. Εισαγωγή ΒΕΛΤΙΩΣΗ & ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΔΑΣΟΓΕΝΕΤΙΚΩΝ ΠΟΡΩΝ. Αριστοτέλης Χ. Παπαγεωργίου

AdaptFor Προσαρμογή της διαχείρισης των δασών στην κλιματική αλλαγή στην Ελλάδα

Χρηματοδοτήσεις Δασικής Υπηρεσίας

Το δάσος είναι ένα πολύπλοκο οικοσύστη μα η λειτουργία του οποίου επηρεάζει σημαντικά την ποιότητα του εδάφους, του νερού και του αέρα.

7672/19 ΣΠΚ/σα/ΜΙΠ 1 LIFE.1.B

Αναδάσωση. Εισαγωγή. Το δάσος. Η φωτιά. Αναδάσωση: φυσική ή τεχνητή;

Αυτορρύθμιση στις αγροτικές περιοχές/ύπαιθρος

Απόψεις για τη διαχείριση των δασικών πυρκαγιών στο πλαίσιο της κλιματικής αλλαγής

Πρόληψη δασικών πυρκαγιών και δασική καύσιμη ύλη

Υ.Π.Ε.ΚΑ. Ειδική Γραμματεία Κεντρικής Υπηρεσίας Υδάτων (Κ.Υ.Υ.) Ποιοτική Οργάνωση-Αρμοδιότητες-Δράσεις. περιβάλλοντος

Η παράκτια ζώνη και η ανθεκτικότητα στην αύξηση στάθμης της θάλασσας.

Κατάθεση προτάσεων για τις δασικές πυρκαγιές στον αρμόδιο αναπληρωτή υπουργό

Ενημερωτικό δελτίο για το πρόγραμμα αγροτικής ανάπτυξης για την Ελλάδα

ΝΕΡΟ. Η Σημασία του Υδάτινοι Πόροι Ο πόλεμος του Νερού. Αυγέρη Βασιλική Ανδριώτη Μαρινα Βλάχου Ελίνα

Μπορεί η διαχείριση των εδαφικών πόρων να συμβάλλει στη μείωση των αερίων του θερμοκηπίου;

Έγγραφο συνόδου ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ. σύμφωνα με το άρθρο 123 παράγραφος 2 του Κανονισμού

ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ ΔΑΣΩΝ: ΘΕΜΑΤΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΣΤΗΝ ΠΡΑΞΗ

ένα αειφόρο πρότυπο Ήβη Νανοπούλου Αρχιτέκτων - Διευθύνων σύμβουλος ΘΥΜΙΟΣ ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗΣ ΚΑΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΕΣ ΑΕΜ

Φαινόµενο του Θερµοκηπίου

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΕΛΛΑΔΑ - ΚΥΠΡΟΣ ΑΞΟΝΑΣ ΠΡΟΤΕΡΑΙΟΤΗΤΑΣ 1 «ΑΝΤΑΓΩΝΙΣΤΙΚΟΤΗΤΑ»...

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ ΤΑ ΔΑΣΗ ΜΑΣ ΣΧ. ΕΤΟΣ

Αξιολόγηση της παρούσας κατάστασης των περιοχών έρευνας από δασοκομική και οικοφυσιολογική άποψη

Η νέα Κοινή Γεωργική Πολιτική

Κλιματική Αλλαγή και Επιπτώσεις στην Περιοχή μας

Ενότητα 1 ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ [ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ] 1.1. ΓΕΝΙΚΑ ΕΝΟΤΗΤΑ 1

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. 1. Μη τεχνική περίληψη

Χαιρετισμός Προέδρου Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας Κύπρου στην Έκτακτη Γενική Συνέλευση του ΣΕΑΠΕΚ. Γραφεία ΟΕΒ 26 Μαΐου, 2010

Πρόγραμμα LIFE PINDOS/ GREVENA Δράσεις διαχείρισης του Οικότοπου προτεραιότητας 9530* (Δάση μαύρης πεύκης - Pinus nigra) περιοχής Γρεβενών (Β.

1o ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΠΑΛΛΗΝΗΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ

Η παγκόσμια έρευνα και τα αποτελέσματά της για την Κλιματική Αλλαγή

Ανακύκλωση θρεπτικών στοιχείων λέγεται η κίνηση των θρεπτικών στοιχείων και ο ανεφοδιασμός δασικών οικοσυστημάτων με θρεπτικά συστατικά Οικοσύστημα

ΦΥΣΙΚΕΣ ΠΡΟΣΤΑΤΕΥΟΜΕΝΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ. Μαρία Κιτριλάκη ΠΕ04.04

Αγγελική Καλλία Δρ. Νομικής, Δικηγόρος Εμπειρογνώμων Ενωσιακού Δικαίου Περιβάλλοντος

Βιοτεχνολογία και Παραγωγή: Ποια ερωτήµατα πρέπει να απαντηθούν

Δασική Εδαφολογία. Γεωχημικός, Βιοχημικός, Υδρολογικός κύκλος

Τ Α ΣΤ Σ Ι Τ Κ Ι Ο Π ΕΡ Ε Ι Ρ Β Ι ΑΛΛ Λ Ο Λ Ν

ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΥ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΙΑΚΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΚΕΝΤΡΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ

Περιβαλλοντικές Επιπτώσεις

Το νερό στα καινοτόμα Προγράμματα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Αθήνα, 22/01/2013. ΠΡΟΣ: Αποδέκτες Πίνακα Διανομής

Το περιβάλλον και ο άνθρωπος, πέρα από τη Δασολογία, στο έργο του αείμνηστου Καθηγητή Νίκου Στάμου

Ελληνικά δάση και κλιματική αλλαγή Πέτρος Κακούρος, Δρ. Δασολόγος, ΕΚΒΥ

ηµόσια διαβούλευση για το Σύµφωνο των ηµάρχων

Προστατεύει το. υδάτινο περιβάλλον. Αλλάζει τη. ζωή μας.

Έδρα UNESCO για τις Φυσικές Καταστροφές στη γεώσφαιρα, την υδρόσφαιρα και την ατμόσφαιρα

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ. ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ: Η έννοια του οικοσυστήματος 11

Σύμβαση για την κλιματική αλλαγή Προσαρμογή σε αυτήν

ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ. EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL. Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο B8-0391/ εν συνεχεία δήλωσης της Επιτροπής

EL Eνωμένη στην πολυμορφία EL B8-0184/36. Τροπολογία

Προστατεύει το. περιβάλλον. Αλλάζει τη. ζωή μας.

Ατμοσφαιρική ρύπανση και κλιματική αλλαγή. Νικόλαος Σ. Μουσιόπουλος Πολυτεχνική Σχολή Α.Π.Θ.

Καθηγητής Χάρης Κοκκώσης

Πρόγραμμα LIFE. Υποπρόγραμμα: Δράση για το Κλίμα. Σπυριδούλα Ντεμίρη, Εμπειρογνώμονας Κλιματικής Αλλαγής

Κλιματικές αλλαγές σε σχέση με την οικονομία και την εναλλακτική μορφή ενέργειας. Μπασδαγιάννης Σωτήριος - Πετροκόκκινος Αλέξανδρος

1o Συνέδριο «Η Αγροτική Ανάπτυξη μετά το 2013»

ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΓΕΩΧΗΜΕΙΑ

ΥΔΑΤΙΚΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ. Το νερό καλύπτει τα 4/5 του πλανήτη

Το αγροδασικό μέτρο στα πλαίσια της νέας ΚΑΠ και οι προοπτικές εφαρμογής του στην Ελλάδα

ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ. Δεύτερη διετής έκθεση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο πλαίσιο της Σύμβασης-πλαισίου των Ηνωμένων Εθνών για τις κλιματικές μεταβολές

ΤΟ ΦΑΙΝΟΜΕΝΟ ΤΟΥ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΥ

ΧΩΡΟΤΑΞΙΑ ΧΩΡΟΤΑΞΙΚΟΣ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ. Αναστασία Στρατηγέα. Ακριβή Λέκα Αγρονόμος Τοπογράφος Μηχανικός, Δρ. Ε.Μ.Π., Μέλος Ε.Δ.Ι.Π. Ε.Μ.Π.

Ομιλία Προέδρου Κ.Ε.Δ.Ε. Γ.Πατούλη με θέμα Κλιματική Αλλαγή και επιπτώσεις στην υγεία

Transcript:

ΑΘΗΝΑ 01/07/2010 ΚΟΙΝΗ ΣΥΣΚΕΨΗ ΤΩΝ ΕΠΙΤΡΟΠΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΚΑΙ ΕΥΡΩΠΑΙΚΩΝ ΥΠΟΘΕΣΕΩΝ ΤΗΣ ΒΟΥΛΗΣ ΑΠΟΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ «ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΔΑΣΩΝ & ΤΗΝ ΣΧΕΤΙΚΗ ΜΕ ΑΥΤΑ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑ ΣΤΗΝ Ε.Ε. : ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΔΑΣΩΝ ΕΝΟΨΕΙ ΤΗΣ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗΣ ΑΛΛΑΓΗΣ» Α. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε πρόσφατα Πράσινη Βίβλο, στην οποία παρατίθενται επιλογές για µια προσέγγιση της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) στο ζήτηµα της προστασίας των δασών και της πληροφόρησης σχετικά µε τους δασικούς πόρους και την κατάστασή τους. Η Επιτροπή θα βασιστεί στις προτάσεις του κοινού, των κρατών µελών, των θεσµικών οργάνων της ΕΕ και άλλων εµπλεκοµένων φορέων τις σχετικές µε τα θέµατα της Πράσινης Βίβλου για να προσδιορίσει το µέγεθος και το είδος των πρόσθετων µέτρων που θα απαιτηθούν σε επίπεδο Ε.Ε. Στην Πράσινη Βίβλο για την «Προετοιµασία των δασών ενόψει της κλιµατικής αλλαγής», αναφέρεται µεταξύ άλλων ότι η διαχείριση των δασών στην ΕΕ θα αποκτήσει µεγαλύτερη σπουδαιότητα ως πάροχος υπηρεσιών. Ειδικότερα, σύµφωνα µε την έκθεση αυτή, η δασοκοµική διαχείριση αναµένεται να διαδραµατίσει σηµαντικό ρόλο όσον αφορά στην ορθολογική χρήση του νερού στις ξηρές περιοχές, στην προστασία των υδατορευµάτων από την υπέρµετρη εισροή θρεπτικών υλών, στη βελτίωση της διαχείρισης των πληµµυρών κ.λπ. Στην Πράσινη Βίβλο παρουσιάζονται οι κύριες προκλήσεις που αντιµετωπίζουν τα ευρωπαϊκά δάση, τα υπάρχοντα συστήµατα πληροφοριών για τα δάση και τα διαθέσιµα µέσα προστασίας των δασών. Τίθενται επίσης µια σειρά από ερωτήµατα σχετικά µε την επεξεργασία επιλογών άσκησης πολιτικής στο µέλλον. Β. Η ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ ΚΑΙ ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΗΣ Η κλιµατική αλλαγή που φαίνεται πως συντελείται στον πλανήτη µας τις τελευταίες δεκαετίες δεν είναι κάτι καινούριο για όσους µελετούν την ιστορία της Γης. Κατά το παρελθόν έχουν συµβεί δραµατικές αλλαγές στο κλίµα, στο περιβάλλον και στα οικοσυστήµατα, που έχουν οδηγήσει σε ριζικές αλλαγές της πανίδας και χλωρίδας και σε εξαφάνιση χιλιάδων ειδών. Μια από τις αλλαγές αυτές συνέβη πριν από 300 εκατοµµύρια χρόνια και κατέστρεψε σε µεγάλο βαθµό τα πρώτα, πανάρχαια δάση που υπήρχαν κατά τη λιθανθρακοφόρο ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΣΤΗΝ ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΣΕΛ 1/7 01 ΙΟΥΛΙΟΥ 2010

περίοδο. Διατηρηµένα σε τεράστιες εκτάσεις, τα απολιθωµένα δάση του Illinois της ΗΠΑ της περιοχής είναι τα µεγαλύτερα στον κόσµο και χρονολογούνται από τη λιθανθρακοφόρο γεωλογική περίοδο της ιστορίας της Γης, οπότε και σχηµατίστηκαν τα περισσότερα παγκόσµια αποθέµατα άνθρακα. Τα πετρώµατα της περιοχής αυτής, στην οποία κάποτε υπήρχαν εντυπωσιακά τροπικά δάση, περιέχουν ενδείξεις σηµαντικών κλιµατικών µεταβολών και τα απολιθώµατα µας αποκαλύπτουν πως τα τροπικά δάση ξεράθηκαν και σχεδόν έφτασαν στα πρόθυρα της εξαφάνισης, όµως τελικά τα δάση κατάφεραν να ανακάµψουν και η πλούσια βλάστηση επανήλθε στα προηγούµενα, οργιώδη επίπεδα. Ξέρουµε πια πως τα δάση και υα οικοσυστήµατα ήταν απίστευτα δυναµικά, µονίµως δοκιµαζόµενα από τις κλιµατικές αλλαγές». Η µέση θερµοκρασία στην Ευρώπη αυξήθηκε κατά σχεδόν 1 C στη διάρκεια του προηγούµενου αιώνα και, κατά τις πιο αισιόδοξες προβλέψεις, θα έχει αυξηθεί κατά 2 C µέχρι το 2100. Αυτός ο ταχύς ρυθµός ανθρωπογενούς αλλαγής του κλίµατος υπερισχύει πλέον της φυσικής προσαρµοστικότητας των οικοσυστηµάτων και επιφέρει σηµαντικές αλλαγές όπως : τροποποίηση της καταλληλότητας ολόκληρων περιοχών για ορισµένους τύπους δασών, αλλαγή της φυσικής κατανοµής των ειδών δέντρων µεταβολές στην ανάπτυξη των συστάδων που ήδη υπάρχουν. Τα ακραία φαινόµενα, όπως καταιγίδες, δασικές πυρκαγιές, ξηρασία και καύσωνες, αναµένεται να γίνουν πολύ συχνότερα ή/και σοβαρότερα, εντείνοντας την πίεση που δέχονται τα δάση. Η πιο άµεση και ραγδαία επίπτωση της κλιµατικής αλλαγής στα µεσογειακά δάση αφορά τις δασικές πυρκαγιές. Η αύξηση της συχνότητας και της σφοδρότητας των πυρκαγιών και της καµένης έκτασης ευνοείται από τις συνθήκες ξηρασίας, τις παρατεταµένες περιόδους υψηλών θερµοκρασιών, τα ακραία καιρικά φαινόµενα (καύσωνες, ισχυροί άνεµοι) σε συνδυασµό µε τις αλλαγές χρήσεων γης συνθήκες που παρατηρούνται κυρίως σε χώρες όπως η Πορτογαλία, η Ελλάδα και η Ισπανία. Αν αυτές επαληθευθούν τότε οι επιπτώσεις για τα δασικά οικοσυστήµατα σε ολόκληρη τη λεκάνη της Μεσογείου θα είναι δραµατικές. Οι αλλαγές αυτές θα επηρεάσουν σηµαντικά την οικολογική κατάσταση των οικοσυστηµάτων στις περιοχές αυτές, αλλά και την ευπάθειά τους σε διάφορους παράγοντες οι ασθένειες. Τα δασικά οικοσυστήµατα επηρεάζονται από την κλιµατική αλλαγή µε πολλούς τρόπους, στους οποίους συµπεριλαµβάνονται : οι ξηράνσεις δέντρων, οι αλλαγές στους αναπαραγωγικούς κύκλους των φυτών και των ζώων που ζουν στα δάση και ο αυξηµένος κίνδυνος πυρκαγιών. ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΣΤΗΝ ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΣΕΛ 2/7 01 ΙΟΥΛΙΟΥ 2010

Τέτοιες επιπτώσεις έχουν ήδη διαπιστωθεί σε πολλά δάση της χώρας µας, δεν έχουµε συστηµατικές προσπάθειες συγκεκριµένης εκτίµησης και µελλοντικής τους πρόβλεψης. Σύµφωνα µε τα αποτελέσµατα των κλιµατικών µοντέλων, η Ελλάδα ανήκει στις περιοχές που θα βιώσουν ιδιαίτερα έντονα τις επιπτώσεις της κλιµατικής αλλαγής. Η Ελλάδα είναι ιδιαίτερα ευάλωτη στην κλιµατική αλλαγή καθώς, η νότια Ευρώπη και το σύνολο της λεκάνης της Μεσογείου εντάσσονται στις πλέον ευάλωτες περιοχές της Ευρώπης λόγω, αφενός, της υψηλής αύξησης των θερµοκρασιών και αφετέρου, της µείωσης των βροχοπτώσεων σε περιοχές στις οποίες ήδη παρατηρείται λειψυδρία. Είναι, συνεπώς, σκόπιµο να εξετασθούν οι δυνατότητες προσαρµογής της Διαχείρισης των Δασών. Είναι, επίσης, σκόπιµο οι όποιες προσπάθειες να συντονίζονται, στηρίζονται και να παρακολουθούνται σε εθνικό επίπεδο. Γ. Ο ΡΟΛΟΣ ΚΑΙ Η ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΩΝ ΔΑΣΩΝ Τα δάση και οι λοιπές δασικές εκτάσεις καλύπτουν περίπου 176 εκατοµ. εκτάρια εδάφους της EΕ, δηλ. ποσοστό άνω του 42% της χερσαίας έκτασής της. Τα δάση της ΕΕ επεκτείνονται συνεχώς για περισσότερα από 60 χρόνια, φθάνοντας να αντιπροσωπεύουν σήµερα το 5% της παγκόσµιας δασικής έκτασης. Στην πλειονότητά τους αυξήθηκαν από πλευράς όγκου ξυλείας και αποθέµατος CO 2, µε αποτέλεσµα να αφαιρούν περισσότερο διοξείδιο του άνθρακα από την ατµόσφαιρα. Σε παγκόσµιο επίπεδο, όµως, σύµφωνα µε πρόσφατα στοιχεία, η απώλεια δασών κυρίως στις αναπτυσσόµενες χώρες και άλλες αλλαγές των χρήσεων γης ευθύνονται πλέον για ποσοστό περίπου 12-15% των παγκοσµίων εκποµπών CO 2. Τα δάση είναι από τα σηµαντικότερα οικοσυστήµατα της Μεσογείου, καθώς φιλοξενούν µοναδική βιοποικιλότητα και παρέχουν κοινωνικοοικονοµικά και περιβαλλοντικά οφέλη, όπως η συγκράτηση των εδαφών, ο εµπλουτισµός του υδροφόρου ορίζοντα, η παραγωγή βιοµάζας, η σταθεροποίηση του µικροκλίµατος και η ανάπτυξη του τουρισµού. Τα δάση στην Ελλάδα, όπως και σε άλλες µεσογειακές χώρες χαρακτηρίζονται από την κυριαρχία των θάµνων. Πρόκειται για διαπλάσεις µε αείφυλλα είδη, µε σηµαντικότερα το πουρνάρι, τις κουµαριές, το σχίνο, το φυλλίκι, τα αγριόκερδα κ.λπ. Οι θαµνώνες αυτοί κατά µεγάλο µέρος προέρχονται από υποβάθµιση άλλοτε υψηλών δασών όπου κυριαρχούσαν τα δένδρα, αλλά για διάφορους λόγους καταστράφηκαν και δεν αναγεννήθηκαν επαρκώς. Οι αιτίες είναι ανθρωπογενούς κυρίως προέλευσης και περιλαµβάνουν πυρκαγιές, υπερβόσκηση, εκχερσώσεις δασών για οικοδοµήσιµη και γεωργική γη, ληστρικές υλοτοµίες. Το υπόλοιπο ποσοστό απαρτίζεται από δενδρώδη είδη όπως δρυς, είδη πεύκης, ελάτη, οξυά, πλάτανος, καστανιά κ.λπ. Τα δάση αυτά είναι πολύ σηµαντικά γιατί ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΣΤΗΝ ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΣΕΛ 3/7 01 ΙΟΥΛΙΟΥ 2010

εκτός του ότι είναι δένδρα, καταλαµβάνουν σηµαντικές εκτάσεις του ορεινού χώρου και παντός είδους επικλινών εδαφών, διατηρώντας έναν πολύτιµο φυσικό πλούτο. Τα δάση επιτελούν πολλές και αλληλένδετες λειτουργίες κοινωνικές, οικονοµικές και περιβαλλοντικές. Προσφέρουν θέσεις εργασίας, έσοδα και πρώτες ύλες για τη βιοµηχανία και την παραγωγή ενέργειας από ανανεώσιµες πηγές. Τα δάση προστατεύουν το έδαφος, τους οικισµούς και τις υποδοµές, ρυθµίζουν την παροχή γλυκού νερού και διατηρούν τη βιοποικιλότητα. Από κλιµατική άποψη, όταν αναπτύσσονται, δρουν ως «αποθήκες» που απορροφούν διοξείδιο του άνθρακα (CO 2 ), το αέριο που συµβάλει περισσότερο στο φαινόµενο του θερµοκηπίου, όταν όµως υλοτοµούνται, καίγονται ή καταστρέφονται από επιβλαβείς οργανισµούς, αποτελούν πηγή απελευθέρωσης CO 2. Δ. ΒΑΣΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΤΩΝ ΔΑΣΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Στην χώρα µας µέχρι σήµερα τα θέµατα περιβάλλοντος αντιµετωπίστηκαν, σχεδόν µόνο ως ζητήµατα που συναρτώνται µε την πορεία ανάπτυξης της χώρας και ιδιαίτερα στην κατεύθυνση της ευρωπαϊκής σύγκλισης. Έγιναν κάποια βήµατα για τον εκσυγχρονισµό του εθνικού θεσµικού πλαισίου και την προσαρµογή του στο κοινοτικό δίκαιο. Τα βήµατα αυτά κρίνονται ανεπαρκή µπροστά στο µέγεθος και την ένταση που εµφανίζονται τα περιβαλλοντικά ζητήµατα σε όλο τον κόσµο και κατ επέκταση και στην χώρα µας. Τα ζητήµατα περιβάλλοντος δεν γνωρίζουν ούτε πατρίδα ούτε και σύνορα. Γι αυτό η διαχείριση και αντιµετώπισή τους απαιτεί πολιτική βούληση, ολοκληρωµένο σχέδιο, θεσµούς σχεδιασµού και ελέγχου, διακρατική συνεργασία, συνέργεια και ανάπτυξη κοινών πολιτικών. Το σηµαντικότερο ζήτηµα που αντιµετωπίζουν σήµερα τα Δάση µας είναι η έλλειψη εθνικής στρατηγικής και προσανατολισµού για την διαχείριση και προστασία τους. Απουσιάζουν στην κατεύθυνση αυτή βασικά εργαλεία υποδοµής λήψης απόφασης και παρακολούθησης της εξέλιξης αυτών όπως ΔΑΣΙΚΟΙ ΧΑΡΤΕΣ, ΔΑΣΟΛΟΓΙΟ και βέβαια ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΩΝ ΔΑΣΩΝ. Οι ΔΑΣΙΚΕΣ ΠΥΡΚΑΓΙΕΣ αποτελούν πια µάστιγα µε ανεξέλεγκτα αποτελέσµατα τόσο στο φυσικό όσο και στο ανθρωπογενές περιβάλλον της χώρας µας. Με τους Δασικούς Χάρτες προασπίζεται µε τον πιο κατηγορηµατικό και νόµιµο τρόπο η Δηµόσια Περιουσία και προστατεύεται αποτελεσµατικά ο Φυσικός πλούτος της πατρίδας µας. Με το Δασολόγιο η χώρα µας θα µπορούσε να έχει ένα σοβαρό αναπτυξιακό εργαλείο για την ανάπτυξη πολιτικών προστασίας, διαχείρισης και ανάπτυξης των Δασών µας. Δυστυχώς µέχρι σήµερα δεν υφίσταται καµία πολιτική για το θέµα αυτό και από ότι φαίνεται η σύνταξη του Δασολογίου έχει πάει στην καλένδες, παρότι αποτελεί συνταγµατική επιταγή και υποχρέωση για την πολιτεία. ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΣΤΗΝ ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΣΕΛ 4/7 01 ΙΟΥΛΙΟΥ 2010

Τα Δάση της χώρας µας µέχρι σήµερα [στην πλειονότητά τους] τα διαχειριζόµαστε χωρίς να έχουµε συντάξει και εφαρµόσει τις από τον Νόµο προβλεπόµενες Διαχειριστικές Μελέτες µε αποτέλεσµα η διαχείρισή τους να είναι πληµµελής και να παρουσιάζει σοβαρές ελλείψεις µε αρνητικές επιπτώσεις στην αειφορική τους διάσταση και τον πολλαπλό τους σκοπό. Η ολοένα αυξανόµενη τόσο σε αριθµό, όσο και σε επιπτώσεις των Δασικών Πυρκαγιών, προτρέπει και επιβάλει πλέον, κάθε οργανωµένη κοινωνία να λάβει µέτρα που αποσκοπούν κυρίως στην Πρόληψη και στην Διαχείριση των πυρκαγιών και όχι µόνο στην Καταστολή. Επιτακτική λοιπόν είναι η ανάγκη αναπροσανατολισµού και αναθεώρησης του µέχρι σήµερα µοντέλου αντιµετώπισης των δασικών πυρκαγιών στην χώρα µας. Το ΓΕΩΤΕΕ στο πλαίσιο των πρωτοβουλιών του έχει αναλάβει ήδη πρωτοβουλίες για αυτά τα θέµατα. Προχώρησε µέσω ειδικής Οµάδας Εργασίας στην σύνταξη νέων σύγχρονων προδιαγραφών διαχείρισης των δασών τις οποίες και έχει αποστείλει ήδη στο ΥΠΕΚΑ προκειµένου να προωθηθούν για έγκριση και θεσµοθέτηση. Έχουµε ολοκληρώσει επίσης µέσω ειδικής Οµάδα Εργασίας για την κατάρτιση στρατηγικού και επιχειρησιακού σχεδίου δασικών χαρτών της χώρας. Ε. ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΠΟΨΕΙΣ ΤΟΥ ΓΕΩΤΕΕ Για τη προστασία και διατήρηση των ελληνικών δασών εν όψει της κλιµατικής αλλαγής είναι απαραίτητη µια νέα αντίληψη για τη δασοπροστασία, η οποία θα κινείται γύρω από δύο βασικούς άξονες: προσαρµογή του τρόπου διαχείρισης των δασών σε σχέση µε την κλιµατική αλλαγή, µε αλλαγές των προδιαγραφών και µε καλύτερο συντονισµό των συναρµόδιων υπηρεσιών, ανάπτυξη ενός ολοκληρωµένου εθνικού συστήµατος παρακολούθησης της κατάστασης και της εξέλιξης των δασών Ειδικότερα προτείνουµε : Αναθεώρηση του συστήµατος της διαχείρισης των δασών (νέες προδιαγραφές αλλαγή του σκοπού της διαχείρισης, διαχειριστικά δασοκοµικά µέτρα, monitoring, αξιολόγηση της αξίας κ.λπ.) µε ιδιαίτερη έµφαση στην προσαρµογή των οικοσυστηµάτων στην κλιµατική αλλαγή. Ενίσχυση, αναδιοργάνωση και βελτίωση της αποτελεσµατικότητας των φορέων και των υπηρεσιών που έχουν την ευθύνη προστασίας και διαχείρισης των δασών. Εκπόνηση και εφαρµογή µέτρων για την αποτελεσµατική αντιµετώπιση των κρίσεων που αναµένεται να προκύψουν, από την κλιµατική αλλαγή όπως µεγάλες πυρκαγιές, πληµµύρες, εκτεταµένες ξηράνσεις δασικής βλάστησης και εξάπλωση ασθενειών. ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΣΤΗΝ ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΣΕΛ 5/7 01 ΙΟΥΛΙΟΥ 2010

Συστηµατική απογραφή δασών και παρακολούθηση µέσω νέων τεχνολογιών και δηµιουργία δικτύου δειγµατοληπτικών µόνιµων επιφανειών. Εκπόνηση ερευνών - µελετών για τη συµπεριφορά των Ελληνικών δασικών ειδών στην Αλλαγή του κλίµατος. Συστηµατική και θεσµοθετηµένη εµπλοκή σε όλα τα επίπεδα των κοινωνικών και οικονοµικών εταίρων τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Τα µέτρα αυτά εκτιµάται ότι θα λειτουργήσουν σε δύο επίπεδα: Βραχυπρόθεσµα θα βελτιώσουν την προστασία του δάσους από µεγάλες πυρκαγιές ή άλλες διαταραχές µεγάλης κλίµακας, µέσω κατάλληλων και ενδεδειγµένων διαχειριστικών-δασοκοµικών µέτρων. Μεσο-µακροπρόθεσµα θα αυξήσουν τις δυνατότητες επιβίωσης του δάσους και θα δηµιουργήσουν προϋποθέσεις προσαρµογής των ειδών. H Ελλάδα δεν είναι µεγάλος ρυπαντής σε παγκόσµιο επίπεδο, αλλά είναι απολύτως βέβαιο ότι θα πληγεί υπέρµετρα από την αλλαγή του κλίµατος. ΣΤ. ΕΙΔΙΚΑ ΖΗΤΗΜΑΤΑ ΔΑΣΙΚΟΙ ΧΑΡΤΕΣ - ΔΑΣΟΛΟΓΙΟ Το ΓΕΩΤΕΕ έχει ολοκληρωµένη πρόταση για την σύνταξη και κύρωση των δασικών χαρτών για όλη την επικράτεια, µέσω ενός Στρατηγικού και Επιχειρησιακού Σχεδίου κατάρτισης δασικών χαρτών, το οποίο έχει επεξεργαστεί και ολοκληρώσει. Όπου προδιαγράφεται ότι σε 7-10 χρόνια η χώρα µας µπορεί να έχει αποκτήσει Δασικούς Χάρτες µε ένα κόστος που δεν ξεπερνά τα 150 εκ.. Με την κατάρτιση και µόνο των δασικών χαρτών, που είναι έργο υποδοµής και απολύτως απαραίτητο εργαλείο για τη χάραξη και εφαρµογή τής δασικής πολιτικής κατά τη λειτουργία µιας σύγχρονης διοίκησης σε µια ευνοµούµενη Πολιτεία, εξασφαλίζεται γενικότερα η προστασία τού φυσικού περιβάλλοντος και τής Δηµόσιας Περιουσίας. Σε αυτήν την πρότασή µας µεταξύ των άλλων περιλαµβάνεται και η δηµιουργία και η τήρηση ενός σύγχρονου χωρικού συστήµατος πληροφοριών για τα δάση και τις δασικές εκτάσεις σε εθνική κλίµακα. Σε αυτό το σύστηµα πληροφοριών, θα βασιστεί και η δηµιουργία του Δασολογίου, κατ επέκταση θα ενσωµατωθούν όσες πληροφορίες είναι απαραίτητες για την κατάσταση και την εξέλιξη των Ελληνικών Δασών. ΔΑΣΙΚΕΣ ΠΥΡΚΑΓΙΕΣ Οι επιπτώσεις από τις δασικές πυρκαγιές αναµένεται να έχουν µια συνεχώς επιδεινούµενη εξέλιξη καθώς τις αποδίδεται µια ευθεία συσχέτιση µε τις επικρατούσες κλιµατικές συνθήκες και την τάση που αυτές παρουσιάζουν τις ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΣΤΗΝ ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΣΕΛ 6/7 01 ΙΟΥΛΙΟΥ 2010

τελευταίες δεκαετίες, τις ανθρώπινες δραστηριότητες, την έλλειψη απολύτως αποτελεσµατικών µέσων και µεθόδων καταστολής, καθώς και σε συνδυασµούς των ως άνω παραγόντων. Η έµφαση εξακολουθεί και δίνεται µε δογµατική σχεδόν προσήλωση στην καταστολή, ενώ απουσιάζει οποιαδήποτε πολιτική πρόληψης. Ο µοναδικός αποτελεσµατικός και ορθολογικός τρόπος για την αντιµετώπιση του φαινοµένου είναι η ολοκληρωµένη διαχείριση των δασικών πυρκαγιών. Μια τέτοια ολοκληρωµένη αντιµετώπιση προϋποθέτει την εκπόνηση και υλοποίηση ενός Εθνικού Σχεδίου για την Πρόληψη και Διαχείριση των δασικών πυρκαγιών στη χώρα. Στόχοι ενός τέτοιου σχεδίου είναι : Η ελαχιστοποίηση του κοινωνικού και περιβαλλοντικού κόστους Η µείωση του κινδύνου έναρξης και της δριµύτητας των δασικών πυρκαγιών Η ενίσχυση της αποτελεσµατικότητας της αντιµετώπισης των δασικών πυρκαγιών µε την χρήση και άλλων µέσων και τεχνικών πέραν των εναέριων και επίγειων. Η εµπλοκή [πέραν των αρµοδίων] και ενεργοποίηση των τοπικών, κοινωνικών και επιστηµονικών φορέων. ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΚΑΙ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΔΑΣΩΝ Βασικός στόχος της Πολιτείας πρέπει να είναι η Διαχείριση του συνόλου των δασών, δασικών εκτάσεων και γενικά δασικών οικοσυστηµάτων της χώρας, µε σύγχρονες µεθόδους και εργαλεία, έτσι ώστε τα δασικά οικοσυστήµατα να µπορούν εις το διηνεκές να επιτελούν τις πολλαπλές τους λειτουργίες (διατήρηση των φυσικών πόρων, παραγωγή οικονοµικών αγαθών και υπηρεσιών, διατήρηση της βιοποικιλότητας, προστασία, κ.λπ). Για την επίτευξη του στόχου αυτού χρειάζονται να γίνουν: Προσαρµογή των υφιστάµενων προδιαγραφών σύνταξης Σχεδίων Διαχείρισης Δασικών Οικοσυστηµάτων, έτσι ώστε να καλύπτουν: (α) τις σύγχρονες ανάγκες και απαιτήσεις της χώρας, καθώς επίσης και τις υποχρεώσεις που απορρέουν από το εθνικό Δίκαιο και αυτό της Ε.Ε., και (β) την ποικιλία των δασικών οικοσυστηµάτων, δασικών συµπλεγµάτων, περιοχών ειδικής προστασίας, κ.λπ. καθώς επίσης και την ποικιλία των σκοπών της διαχείρισης, (γ) την ποικιλία των επιπτώσεων από την κλιµατική αλλαγή. ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΣΤΗΝ ΒΟΥΛΗ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΣΕΛ 7/7 01 ΙΟΥΛΙΟΥ 2010