ΙΑΤΡΙΚΗ ΠΑΙΔΕΙΑ Τόμος 1ος, Τεύχος 2, 1993, σελ. 93-102 ΛΟΙΜΩΞΕΙΣ ΤΟΥ ΟΥΡΟΠΟΙΗΤΙΚΟΥ ΑΠΟ GRAM ΑΡΝΗΤΙΚΆ ΒΑΚΤΗΡΙΔΙΑ ΣΤΟΥΣ ΝΟΣΗΛΕΥΟΜΕΝΟΥΣ ΤΟΥ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟΥ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΥΠΟΛΗΣ ΚΑΡΤΑΛΗ Σ., ΠΑΠΑΤΩΑΚΕΙΜ Μ., ΑΡΧΟΝΤΙΔΟΥ ΕΛ., ΚΑΜΠΟΥΡΟΜΥΤΗ Γ, ΓΚΟΓΚΟΥ Μ. Μικροβ. Τμήμα και Επιτροπή ΕΝΛ του Π.Γ.Ν. Αλεξ/πολης Π ερ{ληψη: Σκοπός της μελέτης ήταν η καταγραφή των Gram αρνητικών βακτηριδίων, τα οποία ήταν υπεύθυνα για ονρολοιμrbξεις νοσηλενθέντων ασθενών του Νοσοκομείον Αλεξανδρούπολης κατά την περίοδο 1-1-91 μέχρι 30-4-91 καθrbς και η αντοχή τους στα χρησιμοποιούμενα στην πράξη αντιβιοτικά. Υλικό αποτέλεσαν 125 ασθενείς, 69 γυναίκες και 56 άνδρες, οι οποίοι παρουσίασαν ουρολοίμωξη τεκμηριωμένη με θετική καλλιέργεια ούρων. Σε ποσοστό 63,2% απομονrbθηκε η Ε. coli και σε 15,2% ο Pr. mίrabίlis. Η Ε. coli απομονώθηκε συχνότερα στις γυναίκες απ' ότι στους άνδρες (69% και 56% αντίστοιχα), ενώ ο Proteus απομονώθηκε στο ίδιο ποσοστό. Από τα 125 περιστατικά τα 56, ποσοστό 44.8%, χαρακτηρίσθηκαν ως ενδονοσοκομειακές ουρολοιμώξεις και τα 69 (55.2%) ως εξωνοσοκομειακές. Η Ε. coli και ο Pr. mirabilis ήταν υπεύθυνα για το 88% των εξωνοσοκομειακών λοιμrbξεων και για το 69% των ενδονοσοκομειακών. Τα είδη Acinetobacter και Citrobacter βρέθηκαν υπεύθυνα για το 10% και η Ps. aeruginosa για το 9% των ΕΝΛ. Ποσοστό 44.6% των ενδονοσοκομειακιijν ουρολοιμώξεων προέρχεται από τις Παθολογικές Κλινικές και 12.5% από την Παιδιατρική. Το 48% των στελεχών της Ε. coli ήταν ανθεκτικό στην Ampίcillίn, 33% στην Piperacillin και 29% στην Cotrimoxazo/e. Επίσης το 37% των στελεχών τον Pr. mirabilis ήταν ανθεκτικό στην Ampicillίn, ενώ δε διαπιστώθηκε ανθεκτικότητα στην Cotrimoxazole. Στο συνδυασμό τον κλαβουλανικού οξέος και αμοξνκιλλίνης όλα τα στελέχη Proteus βρέθηκαν ευαίσθητα, ενώ βρέθηκαν ανθεκτικά, σε ποσοστό 16,5%, τα στελέχη της Ε. cο/ί. Απομονώθηκαν πολνανθεκτικά στελέχη Ε. coli και Ps. aerugiuosa από έξω-ενδονοσοκομειακές και Acinetobacter και Klebsie/la από ενδονοσοκομειακές ουρολοιμώξεις. Συζητούνται τα ευρήματα της μικροβιακής αντοχής. ΕΙΣΑΓΩΓFί Το ενδιαφέρον για τη διάγνωση και αντιμετώπιση των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων (Ε.Ν.Λ.) καθώς και τα επιδημιολογικά μέτρα πρόληψης αυτών έ χουν αυξηθεί τελευταία στη χώρα μας. Οι νοσοκομειακές λοιμώξεις αποτελούν μία από τις κυριότερες αιτίες νοσηρότητας και θνησιμότητας των νοσηλευομένων ασθενών. 1 Μεταξύ αυτών οι ουρολοιμώξεις και οι λοιμώξεις του αναπνευστικού συστήματος αποτελούν το μεγαλ ύ τερο ποσοστό.2 Το ποσοστό των ουρολοιμώξεων υ πολογίζεται στο 40-50% των ΕΝΛ σύμφωνα με τη βιβλιογραφία. 3 Βασικές αιτίες για την αύξηση της συχνότητας και της βαρύτητας των ουρολοιμώξεων αποτελούν, κατά κύριο λόγο, η χρήση ουόο-
94 Λοιμώξεις του ουροποιητικού από Gram αρνητικά βακτηρίδια στους νοσηλευομένους του Νοσοκομείου Αλεξανδρούπολης. καθετήρα4 και ο χρόνος παραμονής του, 5 η ευαισθησία των ασθενών που εξαρτάται από παράγοντες όπως η ηλικία, η γενική κατάσταση, η υποκειμένη νόσος, η διάρκεια νοσηλείας, η ανοσοκαταστολή καθώς και η υπερκατανάλωση των ευρέως φάσματος αντιβιοτικών για θεραπευτικούς ή προληπτικούς σκοπούς6,7 η ο ποία οδηγεί στην επικράτηση στελεχών παθογόνων μικροβίων ανθεκτικών στα α ντιβιοτικά. Η ανάπτυξη αντοχής από τα μικρόβια είναι αποτέλεσμα της "πίεσης ε πιλογής" που ασκούν τα αντιβιοτικά αυτά στην μικροβιακή χλωρίδα του Νοσοκομείου και στην πρόκληση σοβαρών νοσοκομειακών λοιμώξεων από πολυανθεκτικά μικρόβια της νοσοκομειακής χλωρίδας με υψηλή θνητότητα λόγω έλλειψης αποτελεσματικών αντιβιοτικών για τη θεραπεία τους. 8 Για τους παραπάνω λόγους έχει καθιερωθεί σ' όλα τα σύγχρονα Νοσοκομεία η καταγραφή και παρακολούθηση της μικροβιακής χλωρίδας, και η σχέση της, με τα είδη των χρησιμοποιουμένων αντιβιοτικών, η ευαισθησία/ αντοχή των μικροβίων και η χάραξη στρατηγικής προσαρμοσμένης στις τοπικές ειδικές συνθήκες κάθε Νοσοκομείου. Για το σκοπό αυτό στο πλαίσιο λειτουργίας της Επιτροπής Ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων θελήσαμε να καταγράψουμε τα είδη και τη συχνότητα καθώς και την αντοχή των Gram αρνητικών μικροβίων που απομονι:ίjθηκαν στο Π.Γ.Ν. Αλεξ/πολης κατά το χρονικό διάστημα από 1-1-91 έως 30-4-91. Υ ΛΙΚΟ ΚΑΙ ΜΕΘΟΔΟΙ Το υλικό αποτέλεσαν καλλιέργειες ούρων από 125 νοσηλευόμενους ασθενείς στις διάφορες κλινικές του Νοσοκομείου Αλεξ/πολης, εκτός της Ουρολογικής, οι οποίοι παρουσίασαν ουρολοίμωξη επιβεβαιωμένη με θετική καλλιέργεια ούρων. Η καλλιέργεια θεωρήθηκε θετική, όταν η ανάπτυξη των μικροβίων ήταν ;:, ιοs cfu/ ml ούρων. Από τους ασθενείς αυτούς οι 56, ποσοστό 44.8%, ήταν άνδρες και οι 69 (55.2%) γυναίκες, ηλικίας από 1-90 ε τών. Από τις 125 ουρολοιμώξεις οι 56 (44.8%) πληρούσαν τα κριτήρια και χαρακτηρίστηκαν ως ενδονοσοκομειακές και οι 69 (55.2%) ως εξωνοσοκομειακές. Η απομόνωση και ο έλεγχος των βιοχημικών ιδιοτήτων των στελεχών έγινε με τις κλασικές μεθόδους των Cowan και Steel9 καθώς και με τα συστήματα Enterotube, ΑΡΙ 20Ε, ΑΡΙ 20ΝΕ. Ο έλεγχος ευαισθησίας των στελεχών στα αντιβιοτικά έγινε με τη μέθοδο διαχύσεως του αντιβιοτικού σε άγαρ με τη χρησιμοποίηση των χάρτινων διηθητικών δίσκων Bauer-kirby. 10 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Από τις θετικές ουροκαλλιέργειες των 125 νοσηλευθέντων ασθενών απομονιijθηκαν 125 στελέχη Gram αρνητικών βακτηριδίων. Από αυτά τα 79, ποσοστό 63,2%, τυποποιήθηκαν ως Ε. coli, 19 στελέχη (15,2%) Pr. mirabilis, 10 στελέχη (8%) Ps. aeruginosa, 7(5,6%) Klebsiella spp., 4(3.2%) Acinetobacter spp., 3(2.4%) Enterobacter spp., 2 στελέχη (1.6%) Citrobacter spp. και τέλος ένα στέλεχος (0.8%) Providencia sp. (σχήμα 1 ). Η συχνότητα με την οποία απομονώθηκαν τα είδη των μικροβίων σε σχέση με το φύλο, φαίνεται στο σχήμα 2. Η Ε. coli απομονώθηκε από τις γυναίκες σε ποσοστό 70% και 56% από τους άνδρες. Ο Pr. mirabilis απομονώθηκε στην ίδια περίπου αναλογία από τις γυναίκες (16%) και τους άνδρες (14%). Η Ps. aeruginosa απομονώθηκε σε διπλάσια ποσοστό ( 11 % ) από τους άνδρες, από ότι απομονώθηκε στις γυναίκες (6%). Τα είδη Acinetobacter και Enterobacter απομονώθηκαν από τους άνδρες σε ποσοστά 7% και 5% αντίστοιχα και τα Klebsiella σε ποσοστό 7% από τις γυναίκες. Τα άλλα είδη 7% στους άν-
ιατρική Παιδεία 1993, 1: 93-102 95 Ποσοστά απομονωθέντων μικροοργανισμών 1 6ρες αναφέρονται στα είδη KlebΨll«Y.nt Providencia, ενιί) στις γυναίκες το Άνδρες Γυναίκες - ~j f'5 "erug;'"""!1% Α~Ι,,~!σb;" 1<'r r,,t~< ib"~t~r " ΡΡ Ρ~ ""'Llί>;'"'"~ " Γ'r_ mt~tlili~ "' F:. coll rογ,
96 Λοιμώξεις του ουροποιητικού από Gram αρνητικά βακτηρίδια στους νοσηλευομένους του Νοσοκομείου Αλεξανδρούπολης. Ενδονοσοκομειακές ουρολοιμώξεις [!ιψ'kln<rιr> r~ιct>-xl"' '«>f~l~rrhocl~ι φr ~'f..1ί;.1'ι 1 % άλλα είδη αφορούσε το είδος mirabilis 10%, και από 9% τα είδη Ps. Citrσbacter. aeruginosa και Klebsiella, 7% τα Από τις καλλιέργειες των ενδονοσοκομειακιίjν ουρολοιμώξεων η Ε. col ί απο Citrobacter και Enterobacter, σχήμα 3. Acinetobacter και από 3% τα είδη μονιοθηκε σε ποσοστό 59%, ο Pr. Από τις εξωνοσοκομειακές ουρολοι- Εξωνοσοκομειακές ουρολοιμώξεις
Ιατρική Παιδεία 1993, 1: 93-102 97 μώξεις, τα στελέχη Ε. coli και Pr. mirabilis απομονώθηκαν σε υψηλότερα ποσοστά 68% και 20% αντίστοιχα, Ps. aeruginosa 7%, Klebsiella spp. 3% και τέλος από 1 % τα είδη Enterobacter και Providencia, σχήμα 4. Η κατανομή γενικά των ουρολοιμώξεων κατά κλινική, φαίνεται στον πίνακα Ι. Από τις 125 ουρολοιμώξεις, οι 49 Πίνακας 1 Κατανομή των ουρολοιμώξεων κατά κλινική Κλινική Αρ. Ουρο- % λοιμώξεων Παθολογικές 49 39.2 Παιδιατρική 47!} 37.6 Νευρολογική Νεφρολογική 48} Στεφ. Μονάδα 18 i.2 14.4 Καρδ1ολογ1κές 2.4 Μαιευτικές Χειρουργικές 32} ~} 11 4.8 8.8 Mov. Ev. Θεραπ. 0.8 Σύνολο 125 100 Πίνακας 11 Ποσοστό ενδονοσοκοη μειακώv ουρολοιμώξεων κατά κλινική Κλινικές ΕΝΔΟ-ΝΟΣ. Ποσοστό ΟΥΡΟΛΟΙΜ. % Παθοί\ογ1κές 25 44.6 Παιδιατρ1κή 7 12.5 Νευρολογικό 5 Νεφρολογική 3 89} Στεφ. Μοvόδα 2 } 13 ~.~ 23.2 Καρδιολογικές 3 5.3 Μαιευτικές 4 7.2} Χειρουργικές 6 } 11 10.8 19.8 Mov. Εν. Θεραπ. 1 1.8 Σύνολο. 56 100 (39%) προερχόταν από ασθενείς των Παθολογικών κλινικών, 47 (38%) από την Παιδιατρική, 18 (14.4%) από τις υπόλοιπες κλινικές του Παθολογικού Τομέα και οι 11 (8,8%) από τις κλινικές του Χειρουργικού Τομέα. Ως ενδονοσοκομειακή ουρολοίμωξη χαρακτηρίστηκε το 50% των ε:πεισοl\ίων Η ανθεκτικότητα της Ε. c-ol-i --].,,,... """" H!in Ξ~- fh\11."i"w (\>11i.,.,.,,,,,ι.. >\1rr~ rι ti11
98 Λοιμώξεις του ουροποιητικού από Gram αρνητικά βακτηρίδια στους νοσηλευομένους του Νοσοκομείου Αλεξανδρούπολης. ουρολοιμίi:>ξεων των ΠαθολογικάJν κλινικών, το 15% της Παιδιατρικής, το 70% των υπολοίπων κλινικών του Παθολογικού Τομέα και το 100% των κλινικών του Χειρουργικού Τομέα. Όπως φαίνεται από τον πίνακα ΙΙ, το 44.6% των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων προέρχεται από τις Παθολογικές κλινικές, το 12.5% από την Παιδιατρική, το 23.3% από τις υπόλοιπες κλινικές του Παθολογικού Τομέα (Νευρολογική 8.9%, Νεφρολογική και Καρδιολογικές από 5.3% και Στεφανιαία Μονάδα 3.6%). Τέλος το 19.8% προέρχεται από τις κλινικές του Χειρουργικού Τομέα (Μαιευτική 7.2 %, Χειρουργικές 10.8% και Μονάδα Εντατικής Θεραπείας 1.8% ). Όπως φαίνεται από το σχήμα 5, από τα 79 στελέχη Ε. coli, ποσοστό 48% βρέθηκε ανθεκτικό στην αμπικιλλίνη, 33% στην πιπερασιλλίνη, 29% στην κοτριμοξαζόλη, 22% στην κεφαλοθίνη, στο συνδυασμό κλαβουλανικού οξέος και α μοξυκιλλίνης βρέθηκε 16%,!0% στην αζτρενάμη και 9% στην κεφταζιδίμη. Στις αμινογλυκοσίδες η αντοχή κυμάνθηκε από 3-7%, στην οφλοξασίνη 3% και στη σιπροφλοξασί νη 1 %. Στην ημιπενέμη όλα τα στελέχη βρέθηκαν ευαίσθητα. Η ανθεκτικότητα των 19 στελεχών Pr. mίrabilis που απομονώθηκαν, βρέθηκε 37% στην αμπικιλλίνη, ενώ στην πιπερασιλλίνη, ιμιπενέμη, αζτρεονάμη, σιπροφλοξασίνη και κεφαλοσπορίνες 5%, σχήμα 6. Στις αμινογλυκοσίδες, οφλοξασίνη, κοτριμοξαζόλη και τον συνδυασμό κλαβουλανικού οξέος και αμοξυκιλλί νης όλα τα στελέχη βρέθηκαν ευαίσθητα. Από τα!ο στελέχη Ps. aeruginosa το 30% βρέ- --------------------- ---------- - Η ανθεκτικότητα του Pr. mirabilis Piperacillin Ciprofloxac!n fl..zfreonam Cefl:azidime Cl!futoxime Cefalothtn Ampicillin 37 % Σχήμα 6
Ιατρική Παιδεία 1993, 1: 93-102 99 θηκε ανθεκτικό στις αντιψευδομοναδικές πενικιλλίνες, την αζτρεονάμη και τις α μινογλυκοσίδες εκτός της γενταμυκίνης, 50% στην κεφταζιδίμη και γενταμυκίνη και 60%, 40% και 20% στην πεφλοξασίνη, οφλαξασί νη και συπροφλοξασί νη α ντίστοιχα. Στην ιμιπενέμη η αντοχή βρέθηκε 10%, πίνακας ΠΙ. Όσον αφορά τα 4 στελέχη του είδους Acinetobacter και τα 3 Εηterοbact- Πίνακας 111 Αντοχή των στελεχών τnς Ps.aeruginosa Χnμειοθεραπευnκό Ticarcillin Piperacillin Gentarnycin Τ obrarnycin Netilmicin Arnicacim Ceffazidime Aztreonam Imipenern Ciprofloxacin Pefloxacin Ofloxacin Ποσοστό % 30 30 50 30 20 30 50 30 10 20 60 40 er, αυτά βρέθηκαν να έχουν υψηλή αντοχή σ' όλα τα αντιβιοτικά εκτός της ιμιπενέμης προς την οποίαν όλα βρέθηκαν ευαίσθητα και στις νεότερες κινολόνες στις οποίες βρέθηκε από ένα στέλεχος ανθεκτικό. Η ανθεκτικότητα των 7 στελεχών Klebsie!la στα υπό εξέταση αντιβιοτικά κυμάνθηκε από 8.3% μέχρι 16.7% εκτός από την ιμιπενέμη και τις νεότερες κινολόνες προς τις οποίες δεν βρέθηκε ανθεκτικό στέλεχος. 31 στελέχη E.coli, 10 ενδονοσοκομειακά, ποσοστό 30% και 21 ε ξωνοσοκομειακά, ποσοστό 45,6%, παρουσίαζαν αντοχή σε δύο ή περισσότερα α ντιβιοτικά. Ορισμένα στελέχη βρέθηκαν ανθεκτικά σε 15, από το σύνολο των 16 χημειοθεραπευτικών, στα οποία εξετάστηκαν. Πολυαντοχή παρουσίασαν επίσης στελέχη Ps. aeruginosa, από τα ο ποία 5 (ποσοστό 100%) ήταν ενδονοσοκομειακά και δύο (ποσοστό 40%) εξωνοσο- κομειακά. Τέλος 4 στελέχη (100%) Acinetobacter και ένα στέλεχος (14.3%) Klebsie!la, που απομονώθηκαν από τις ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις, βρέθηκαν να είναι πολυανθεκτικά. ΣΥΖΗΤΗΣΗ Από τα αποτελέσματα της μελέτης βρέθηκε ότι τα στελέχη Ε. coli απομονώθηκαν στο μεγαλύτερο ποσοστό από τις ουρολοιμώξεις των νοσηλευθέντων ασθενών στο Νοσοκομείο και μαζί με τα στελέχη Proteus ευθύνονται για το 88% των έξω και το 69% των ενδονοσοκομειακών ουρολοιμώξεων. Το υψηλό ποσοστό απομόνωσης της Ε. coli από τις ουρολοιμώξεις εξηγείται από την ύπαρξη των Ρ ινιδίων που διαθέτουν οι ουροπαθογόνοι κλώνοι, οι οποίοι επιτρέπουν την προσκόλληση τους στα ουροεπιθηλιακά κύτταρα. Ένας λόγος επίσης είναι η αντοχή της στη μικροβιοκτόνο δράση του ορού 11 και ο αυξημένος ρυθμός πολ/σμού σε α ντίθεση με τον ρυθμό πολ/σμού των άλλων ειδών. 12 Η Ε. coli απομονώθηκε συχνότερα από τις γυναίκες οι οποίες παρουσίασαν συχνότερα ουρολοίμωξη από ότι οι άνδρες και τούτο λόγω της ανατομικής κατασκευής της ουρήθρας των γυναικών. Τα ευρήματα αυτά συμφωνούν με τα αναφερόμενα και από άλλους συγγραφείς.13,14,15 Από προηγούμενη μελέτη καταγραφής της χλωρίδας ουρολοιμώξεων σε ε ξωνοσοκομειακούς εξεταζομένους το 1988, παρατηρήθηκε μείωση της συχνότητας απομόνωσης της Ε. coli και αύξηση του ποσοστού απομόνωσης του Proteus και της Pseudomonas. 1 6 Το υψηλό ποσοστό των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων των κλινικών του Παθολογικού Τομέα και ειδικά των Παθολογικών Κλινικών, ερμηνεύεται από τους προδιαθεσικούς παράγοντες που εμφανίζουν οι ασθενείς των κλινικών αυτών (ηλικία, υποκειμένη
100 Λοιμώξεις του ουροποιητικού από Gram αρνητικά βακτηρίδια στους νοσηλευομένους του Νοσοκομείου Αλεξανδρούπολης. νόσος, ανοσοκαταστολή, χρήσηουροκαθετήρος κ.λ.π.). Επίσης θα πρέπει να αξιολογηθεί το γεγονός της απομόνωσης πολ υαντόχων στελεχών Ε. coli από τις εξωνοσοκομειακές λοιμώξεις από την κοινότητα. Το χαμηλό ποσοστό των ενδονοσοκομειακών ουρολοιμώξεων στις κλινικές του Χειρουργικού Τομέα πιθανόν είναι πλασματικό, δεδομένου ότι οι ασθενείς καλύπτονται με προεγχειρητική χημειοπροφύλαξη. Η καταγραφή της ανθεκτικότητας των στελεχών Ε. coli αλλά και των στελεχών βρέθηκε να συμφωνεί με τα α ποτελέσματα και άλλων Νοσοκομείων με μικρές αποκλίσεις.15 Τέλος ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δοθεί στην απομόνωση πολυανθεκτικών νοσοκομειακών στελεχών Ps. aeruginosa, Acinetobacter και Ε. coli. Εδώ θα αναφέρουμε ότι σε έρευνα που πραγματοποιήθηκε το 1987-88 για την α ντοχή στελεχών Ps. aerιιginosa από τα ούρα στην κεφταζιδίμη, όλα τα στελέχη βρέθηκαν ευαίσθητα. 16 Η καταγραφή της ευαισθησίας κατά τον επόμενο χρόνο έ δειξε αντοχή σε ποσοστό 6.1% 17 και σήμερα το 50% των στελεχών βρέθηκε ανθεκτικό στην κεφταζιδίμη. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι τα στελέχη των Gram αρνητικών βακτηρίων τόσο στο χώρο του Νοσοκομείου, όσο και στην κοινότητα, παρουσιάζουν υψηλή α ντοχή, γεγονός που σημαίνει ότι είναι ά κρως απαραίτητο να ενταθούν τα μέτρα για τον περιορισμό εξάπλωσης της αντοχής. Θα πρέπει να ακολουθηθεί σωστή πολιτική χρήσης των αντιβιοτικών τόσο στο Νοσοκομείο όσο και στην Κοινότητα. Θα πρέπει η θεραπεία να ακολουθεί τη συγκεκριμένη ευαισθησία των στελεχών του Νοσοκομείου, σύμφωνα με το περιορισμένο αντιβιόγραμμα και να διαφυλαχθούν τα υπό περιορισμόν αντιβιοτικά. Παράλληλα, θα πρέπει να διατηρηθεί η υγιεινή στο χώρο του Νοσοκομείου καθώς και τα διάφορα μέτρα για τη νοσηλευτική φροντίδα. URINARY TRACT INFECTIONS FROM GRAM NEGATIVE BACILLI ΙΝ PATIENTS HOSPITALISED ΙΝ ΤΗΕ GENERAL HOSPITAL OF ALEXANDROUPOLIS. KartaJi S., Papaioakim Μ., Archontidou ΕΙ., Kampouromiti G., Gogou Μ. Depart. of Microbiology and Jnfection Control Committee Regioπal General Hospital of Alexandroupolis We regίstered the responsible Gram negative bacίllus of urinary tract infections in 125 hospitalised patίents of tbe General hospital of Alexandroupolίs during the period 1-1/30-4-91. 69 of them were women and 56 men. 44.8% of urinary tract inf'ections was considered as nosocomial and 55.2% as Community infections. Ε. coli strains were more often ίsolated from women (70%) than men (56%). Proteus strains were ίsolated with the same percentage (16%) in both sexes. Ps. aerugίnosa strains were isolated more otίen f'rom men (11%) than womεn (6%). Ε. colί species were responsible f'or 59% of nosocomίal infectίons, Pr. mίarbilίs t'or 10%, Pseudomonas and Klebsίella for 9% each, Acίnetobacter spp. for 7%, Citrobacter and Enterobacter spp. f'or 3% each. The ίsolation rate οtέ. coli and Pτoteus spp. from commιιnity ίnfections was 68% and 20% respectively. Half of the nosocomial inf'ections came from tbe Internal Medicin
Ιατρική Παιδεία 1993, 1: 93-102 101 Departments and 12.5% Jrom Pediatrίc. 48% of Ε. colί strains was resistant to Ampici//in, 33% to Piperacillin, 29% to Cotrimoxazo/e and 22% to Cephalothin. 16% was resistant to the combίnation of Clavulanic acid and Amoxicίl/in. 37% ο{ Proteus spp. was resistant to Ampicillίn but sensitive to the others. ΑΙΙ strains were sensible to imipenem. We have found multiresistant strains of Ε. coli, Ps. aeruginosa, Acinetobacter and Klebsiella from nosocomial intections and also multiresistant strains ο{ Ε. coli and Ps. aeruginosa Ποm community infections. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Ι. Παπαπαναγιώτου Ι.: Το πρόβλημα των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων. Ι-Ιμερίδα: Α ντιμετώπιση ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων. Θεσ/νίκη, Μάϊος Ι 992. 2. Alexander 1. W.: "Nosocomial Infections" Ctiιτent Problems in Surgery. August Υ ear Book Medical Publishers, Chίcago Ι 973. 3. Stamm W.E.: Nosocomial Urinary tract infections in J. Beήnett Hospital infectίons 2nd Edition Little, Brown and Company Ι 986 p.375-385. 4. Kunin C.M.: Care of the Urinary Catheter iπ Detection Prevention and management of Urinary Tract Infections. 3rd edition. Lea and Farbiger, Philadelphia 1979. 5. Wιιπen 1. W., Tenney J., Hoopes J., Muncie Η, and Anthony W.: Α prospective microbiologic study of bacteiiuria in patients wίth chronic indwelling urethral catheters. J. Infect. Dis, 1982; 146:719-23. 6. European Study group οη antibiotic resistance in vitro susceptibhity to aminoglucosids antibiotics in blood and urine isolates consecutive1y collected in twenty-nine Europeaπ Laborat9ries. Wur. J. Clίn. Microbiol. 1987, 64:375-85. 7. FinJand Μ Emergence of resistance iπ hospitals Rev. lnfect. Dis. 1979, 1:4-21. 8. Υπουργείο Υγείας Πρόνοιας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Ενδονοσοκομειακή Πολιτική Χρ!jσης Αντιβιοτικιbν, Αθήνα, Α ριθμ. Πρωτ. 9184, 23-12-1991. 9. Cowan S. Τ., Steel Κ.J.: Mannual for the identification of medical bacteria 2th Cambridge University Press, Cambridge 1985. 10. Bauer Α. W., Kirby W.M., Sherris J.C and Turcki Μ.: Antibiotic susceptibility testing by a standarιlised single ιlisk method Am. J. Clin. Path. 1966:45 :493-96. l 1. Α νγουστiδον - Σαββοπούλου Π.: αιτιολογία τf.ον ουρολοιμώξεων Εισήγηση στο 130 Εθν. Συνέδριο Μικροβιολογίας. Θεσ/νικη 1988, 182-190. 12. Λεγάκης Ν.: Παθογένεια ουρολοιμώξεων. 130 Εθν. Συνέδριο Μικροβιολογίας Θεσ/νίκη 1988, 172-181. Ι 3. Παπαβασιλεiον Π.: Εργαστηριακή διάγνωση των λοιμώξεων του ουροποιητικού συστήματος. Αξιολόγηση αποτελεσμάτων. Εισηγήσεις Εκδ. Μικρ. Εταιρ. Θεσ/νίκης 1987, 115-130. 14. Μελιτά - Μανώλη, Μ. Τουτούζα - Γιώτσα, Μ. Γιαvvοπούλου, )(, [(αθαροπούλου, Α. Βατόπονλος, Ζ. Κομνηνού: Αποτελέσματα καλλιεργειών του έτους Ι 989 από το Μικροβιολογικό Εργαστήριο του Ιπποκρατείου Γενικού Νοσοκομείου Αθηνών. Εφα-ρμ. Κλιν. Μικροβ. και Εργ. Διαγν. 1990. 5, 128-135. 15. ΚύρονΑ.,ΑντωνιάδονΡ., Φραγκούλη Ε., Παχιού Α., Μητσιτσiκα Π., Μαλογιάvνη Μ.: Αποτελέσματα ουροκαλλιεργειών και α ντιβιογραμμάτων Πενταετίας 1983-87. Πρακτ. 13ου Εθν. Συνεδρίου. Μικροβιολογίας Θεσσαλονίκη Ι 988. 16. Κτενiδον - Καρτάλη Σ., Γκόγκον - Κίτσου Μ., Τζάρα - Βογιατζή Φ., Γκιόκα - Ρα- Η
102 Λοιμώξεις του ουροποιητικού από Gram αρνητικά βακτηρίδια στους νοσηλευομένους του Νοσοκομείου Αλεξανδρούπολης. πτοπούλου Θ., Βουλyαροπούλου Π.: Αποτελέσματα καλλιεργειών ούρων και ευαισθησία των απομονωθέντων μικροβίων στα αντιβιοτικά σε προσερχομένους στα εξωτερικά ιατρεία του Νοσοκομείου Αλεξανδρούπολης κατά τη διετία 1987-88. Πρακτ. του 2ου Παν. Συν. Γενικής Ιατρικής. Αθήνα! 989 17. Κτεvίδου - Καρτάλη Σ., Γκόyκου Μ., Καμπουρομ,ύτη Γ., Καρτάλης Γ., και Μαvωλάς Κ.: Αντοχή στελεχών Ψευδομονάδων στα Χημειοθεραπευτικά. Πρακτικά 5ου Βορειοελλαδικού Ιατρικού Συνεδρίου Θεσ/νίκης 1990, 777-784.