2006 - ΕΤΟΣ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟΥ ΚΑΙ ΕΛΙΑΣ

2006 - ΕΤΟΣ ΕΛΑΙΟΛΑΔΟΥ ΚΑΙ ΕΛΙΑΣ Με απόφαση του Πρωθυπουργού, που δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 1625/24/11/2005, ορίστηκε το 2006 ως Έτος Ελαιολάδου και Ελιάς και συγκροτήθηκε Επιτροπή προετοιμασίας των δράσεων. Τα μέλη της Επιτροπής είναι ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών - Πρόεδρος της Επιτροπής, ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Εξωτερικών, ο Γενικός Γραμματέας Εμπορίου του Υπουργείου Ανάπτυξης, ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Πολιτισμού, ο Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Τουριστικής Ανάπτυξης, καθώς και οι Διευθύνοντες Σύμβουλοι των Οργανισμών: Ελληνικός Οργανισμός Εξωτερικού Εμπορίου (ΟΠΕ), Ελληνικός Οργανισμός Τυποποίησης (ΕΛΟΤ) και Οργανισμός Πιστοποίησης και Επίβλεψης Γεωργικών Προϊόντων (ΟΠΕΓΕΠ). Έργο της Επιτροπής είναι: α) η επεξεργασία και διατύπωση προτάσεων και μέτρων για την προβολή και την προώθηση του Ελαιόλαδου, της Ελιάς και των 1

συνδεόμενων με αυτά προϊόντων στην εγχώρια και διεθνή αγορά και β) ο συντονισμός των αρμόδιων φορέων για την υποβολή και υλοποίηση των ως άνω προτάσεων και μέτρων. Για όλο το 2006 η Επιτροπή θα έχει την εποπτεία των πρωτοβουλιών. ΣΚΟΠΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Οι Τάσεις στην παγκόσμια αγορά Παρατηρείται συνεχής υποκατάσταση λιπών και άλλων ελαίων με ελαιόλαδο. Παρατηρείται μία καταιγιστική ενημέρωση του καταναλωτή με πληροφορίες για τις καλές ιδιότητες του ελαιολάδου και για την καλή γεύση του ελαιολάδου. Το αποτέλεσμα αυτών των τάσεων είναι μια ταχύτατη αύξηση στη ζήτηση, η οποία είναι μεγάλη, τόσο στις αναπτυγμένες χώρες όσο και στις υψηλού εισοδήματος αναπτυσσόμενες χώρες. Λόγω της αύξησης της ζήτησης, όλες οι χώρες επιταχύνουν τις προσπάθειες για αύξηση της παραγωγής, ιδιαίτερα οι ΗΠΑ (Καλιφόρνια), οι Μεσογειακές χώρες, οι χώρες της Βόρειας Αφρικής, η Αυστραλία και η Κίνα. Αναμένεται να μπουν στην παραγωγή και άλλες χώρες. Η χώρα μας δεν αντιμετωπίζει ανταγωνισμό στην παραγωγή, αφού η τάση αύξησης της ζήτησης είναι πολύ μεγάλη. Όμως αντιμετωπίζει, κυρίως, την πρόκληση να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις ποιότητας και τεχνολογίας. Οι προσπάθειες αύξησης της παραγωγής συνδέονται με τάσεις αλλαγής των μεθόδων παραγωγής, τυποποίησης και εμπορίας. Ιδιαίτερα στην Ισπανία αναπτύσσεται ταχύτατα νέα τεχνολογία σε όλο το μήκος της εφοδιαστικής αλυσίδας, που αφορά το λάδι, από την παραγωγή έως τον τελικό καταναλωτή. Παρατηρείται συνεχής εξέλιξη της τεχνολογίας, με χρηματοδότηση του κράτους, για παραγωγή νέων προϊόντων, μηχανημάτων και τεχνικών. Περιορισμοί από τα χαρακτηριστικά της χώρας μας Από τη συνολική ελληνική παραγωγή των 400.000 τόνων ελαιολάδου μόνο 100.000 εξάγονται και εξ αυτών μόνο οι 6.000 τόνοι αφορούν τυποποιημένο προϊόν με υψηλή προστιθέμενη αξία. Έχουν συχνά, ακόμη και πολύ πρόσφατα, παρουσιαστεί προβλήματα ποιότητας και παραπλανητικής σήμανσης. Επομένως, τα οφέλη θα είναι ευρύτερα αν βελτιωθεί η ποιότητα του ελαιολάδου, με δράσεις σε όλο το μήκος της εφοδιαστικής αλυσίδας, και αυξηθεί το ποσοστό που εξάγεται ως τυποποιημένο και ποιοτικό προϊόν. Έχει παρατηρηθεί ότι δεν χρησιμοποιείται στα ελληνικά εστιατόρια, ιδιαίτερα στις τουριστικές περιοχές, το ελαιόλαδο σε ικανοποιητικό βαθμό. Οι ελληνικές μεταποιητικές και εξαγωγικές επιχειρήσεις είναι μικρές και η εξαγωγική προσπάθεια κατακερματισμένη, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να προσεγγίσουν τα μεγάλα δίκτυα διανομής, ούτε να αναλάβουν σημαντικές προσπάθειες σε μεγάλες αγορές. Σκοπός / Στρατηγική των δράσεων 2

Ο χαρακτηρισμός του έτους 2006 ως Έτους Ελαιολάδου και Ελιάς αποτελεί μια εξαιρετικά σημαντική ευκαιρία προβολής όλων των ελληνικών προϊόντων, αλλά και της χώρας μας συνολικά. Η εκστρατεία προβολής του ελαιολάδου και της ελιάς παρέχει μεγάλες δυνατότητες για πολύπλευρη προβολή της Μυθολογίας, της Ιστορίας και της Πολιτιστικής Ταυτότητας της χώρας μας, ενώ μπορεί ταυτόχρονα να οδηγήσει και σε εμπορική επιτυχία με σημαντικά οφέλη για όλους τους παραγωγικούς κλάδους της ελληνικής οικονομίας. Κεντρικός σκοπός είναι: Η δημιουργία για την Ελλάδα εικόνας ποιότητας. Στόχος μας είναι το ελαιόλαδο να αποτελέσει όχημα για την προβολή της Ελλάδος, του ελληνικού τουρισμού και των ελληνικών ποιοτικών προϊόντων γενικά. Η εικόνα της Ελλάδας να συνδεθεί με το ελαιόλαδο, λόγω της Αρχαίας Ελληνικής Ιστορίας (Όμηρος, Ολυμπιακοί Αγώνες, κ.λπ.) Η εικόνα της Ελλάδας να συνδεθεί με τις έννοιες ποιότητα, υγεία, γεύση. Η προώθηση αποτελεί την τελική συνισταμένη, που προκύπτει από την αλληλεπίδραση και τον συντονισμό τριών επιμέρους συνιστωσών, α) την οικονομική και εμπορική, β) τη διατροφική και ιατρική, γ) την πολιτιστική. Στόχος της καμπάνιας προβολής θα πρέπει να είναι η αντιμετώπιση του ελαιολάδου, όχι μόνο σαν τελικό προϊόν, αλλά σαν μέρος ενός ολόκληρου πολιτισμού. Μόνο έτσι θα δημιουργηθεί εικόνα αποτελεσματικά ανταγωνιστική απέναντι στους κυρίαρχους σήμερα της αγοράς (Ιταλία - Ισπανία), οι οποίοι προβάλουν αντίστοιχα τον πολιτισμό και τον τρόπο ζωής τους. Οι ενέργειες των συναρμόδιων υπουργείων μπορούν να εστιασθούν, ανάλογα και με τις αρμοδιότητές τους, σε προβολή της διαδικασίας καλλιέργειας της ελιάς, της αλυσίδας παραγωγής / τυποποίησης / εμπορίας του ελαιολάδου και της χρήσης του στην ελληνική κουζίνα. Αυτά πρέπει να πραγματοποιούνται με παράλληλη προβολή του θελκτικού για τους ξένους τρόπου ζωής της χώρας μας, του φυσικού περιβάλλοντος και βέβαια της ιστορίας του τόπου. Η ενίσχυση των κλάδων (παραγωγής, εμπορίας, έρευνας), στο βαθμό που η κοινοτική νομοθεσία επιτρέπει, πρέπει να γίνει σε σύνδεση με μέτρα πιστοποίησης της ποιότητας του προϊόντος, εξασφάλισης υψηλής αισθητικής συσκευασίας, καθώς και οικονομικά ανταγωνιστικού τρόπου παραγωγής, διακίνησης και εμπορίας του προϊόντος. Η ιδιαιτερότητα που πρέπει να ληφθεί υπ όψη είναι ότι οι ποσότητες πρωτογενούς παραγωγής που διαθέτουμε είναι περίπου δεδομένες, η δυναμικότητα εκθλίψεως / εμφιαλώσεως υπερεπαρκής για τη δεδομένη διαθέσιμη ποσότητα και η παραγόμενη ποιότητα θεωρείται υψηλή, έστω κι αν αυτό δεν είναι ούτε επαρκώς γνωστό ούτε επαρκώς πιστοποιημένο: ο κύριος περιοριστικός παράγων για την περαιτέρω ανάπτυξη βρίσκεται στην εμπορία και τις εξαγωγικές επιδόσεις του προϊόντος. Οι βασικοί στόχοι του προγράμματος είναι: - Προβολή Προώθηση του προϊόντος (ελαιόλαδο, ελιά, παράγωγα) στην εσωτερική και διεθνή αγορά. - Ανάδειξη της ποιότητας του Ελληνικού ελαιολάδου (εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο) με περαιτέρω διάδοση και εφαρμογή της πιστοποίησης και της τυποποίησής του. - Ενίσχυση, μέσω συνεργειών, των συνδεδεμένων κλάδων του τουρισμού. 3

Η ικανοποίηση αυτών των στόχων γίνεται με την εξειδίκευση της στρατηγικής σε έξι άξονες. Άξονας 1. Άξονας 2. Άξονας 3. Άξονας 4. Άξονας 5. Άξονας 6. Ενίσχυση της παρουσίας και της διείσδυσης του ελαιολάδου στη διεθνή αγορά. Δημιουργία και προβολή εικόνας για τον πολιτισμό της ελιάς. βελτίωσης του προϊόντος στην πρωτογενή παραγωγή ελαιολάδου και ελιάς. ενίσχυσης της ποιότητας, από τη μεταποίηση μέχρι την κατανάλωση, και ενημέρωσης του καταναλωτή. και συνέργειες μέσω συνδεομένων κλάδων (τουρισμός). Προβολή της ελιάς και του ελαιολάδου μέσω των αρχών εξωτερικού του Υπουργείου Εξωτερικών. Συντονισμός ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΡΑΣΗΣ 1. Κυβερνητικός Υπεύθυνος: Υπουργός Οικονομίας & Οικονομικών, κ. Γ. Αλογοσκούφης. 2. Υπεύθυνος Έργου: Ο Πρόεδρος της Επιτροπής, Γενικός Γραμματέας του Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών κ. Γ. Μέργος. 3. Γραφείο Έργου: Διάθεση γραφείου, για όλη τη διάρκεια του έργου, από το ΥΠ.ΟΙ.Ο., στο κτίριο Ερμού & Κορνάρου με συντονισμό από τη Δ/νση Συντονισμού Εξαγωγικής Πολιτικής της Γεν. Δ/νσης Διεθνούς Οικονομικής Πολιτικής του ΥΠ.ΟΙ.Ο. Το περιεχόμενο του Προγράμματος διαρθρώνεται σε Έξι Άξονες Δράσης. Κάθε συμμετέχον Υπουργείο, ανάλογα με τα θέματα της αρμοδιότητάς του, αναλαμβάνει και τον αντίστοιχο άξονα δράσης. Το περιεχόμενο του Προγράμματος κατά άξονα δράσης ακολουθεί, με έναν ενδεικτικό Προϋπολογισμό. Οι δαπάνες αυτές είναι πέραν των δαπανών που γίνονται από τα Υπουργεία και τους αρμόδιους φορείς για την προώθηση της ελιάς και του ελαιολάδου. Δαπάνη από Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ): 3.755.000 Ευρώ Άξονες Δράσης Άξονας 1. Ενίσχυση της παρουσίας και της διείσδυσης του ελαιολάδου στη διεθνή αγορά : ΥΠ.ΟΙ.Ο. Γεν. Γραμ. κ. Γ. Μέργος : Δρόσος Παναγιώτης, Δ/νων Σύμβουλος ΟΠΕ 1. Παρουσία σε 12 Διεθνείς Εκθέσεις Τροφίμων με stand 400.000 2. Προσκλήσεις αγοραστών & δημοσιογράφων 450.000 3. Αφιερώματα σε ξένα περιοδικά 200.000 4. Site (ΥΠ.ΟΙ.Ο) χωρίς πρόσθετη δαπάνη Συνολικός 1.050.000 4

Άξονας 2. Δημιουργία και προβολή εικόνας για τον πολιτισμό της ελιάς : Υπ. Πολιτισμού - Γεν. Γραμ. κ. Χρ. Ζαχόπουλος : Υπ. Πολιτισμού 1. Επιστημονικές συναντήσεις 100.000 2. Εκδόσεις Μουσική Νέες Τεχνολογίες 200.000 3. Προωθητικές δράσεις και διατροφικός πολιτισμός 100.000 Συνολικός 400.000 Άξονας 3. βελτίωσης του προϊόντος στην πρωτογενή παραγωγή ελαιολάδου και ελιάς : Υπ. Αγρ. Ανάπτυξης & Τροφίμων, Γεν. Γραμ. κ. Κ. Σκιαδάς : Βυζοβίτης Κων/νος, Δ/νων Σύμβουλος ΟΠΕΓΕΠ 1. Ενημέρωση - Εκπαίδευση ελαιοπαραγωγών για την παραγωγή ποιοτικών 600.000 προϊόντων 2. Πρόγραμμα Ενίσχυσης Εξειδικευμένων Εργαστηριακών Αναλύσεων 600.000 3. Συνάντηση εγχώριων φορέων ελαιολάδου 100.000 4. Προμήθεια και εγκατάσταση εξοπλισμού ελαιουργικού εργαστηρίου στο 50.000 Πανεπιστήμιο Αιγαίου Συνολικός 1.350.000 Από κοινοτικούς πόρους 700.000 Υπόλοιπο προς χρηματοδότηση 650.000 Άξονας 4. ενίσχυσης της ποιότητας, από τη μεταποίηση μέχρι την κατανάλωση, και ενημέρωσης του καταναλωτή : Υπ. Ανάπτυξης, Γεν. Γραμ. Εμπορίου κ. Μ. Βολουδάκης : Υπουργείο Ανάπτυξης 1. Λογότυπο - Εγκαίνια εργαστηρίου ανάλυσης ελαιολάδου 10.000 2. Διαγωνισμός design ελαιολάδου 290.000 3. Έντυπα με πρακτικές οδηγίες για τυποποιητές, εμπόρους και καταναλωτές 115.000 4. Τρεις Ημερίδες ενημέρωσης καταναλωτικών οργανώσεων & μια Ημερίδα 65.000 για παραγωγικούς φορείς 5. Οργάνωση τριών εργαστηρίων ανάλυσης ελαιολάδου 1.150.000 Συνολικός Από κοινοτικούς πόρους Υπόλοιπο προς χρηματοδότηση 1.630.000 575.000 1.055.000 Άξονας 5. και συνέργειες μέσω συνδεομένων κλάδων (τουρισμός) : Υπ. Τουρισμού - Γεν. Γραμ. κα Μ. Γιαννίρη : Παπασταύρου Μπ., ΑΓΡΟΤΟΥΡΙΣΤΙΚΗ Α.Ε. 1. Συνέδριο (συνεργασία με Ξ.Ε.Ε.) χωρίς πρόσθετη δαπάνη 2. Δημιουργία καλαίσθητης υάλινης συσκευασίας 200.000 3. Δημιουργία stand στις εξόδους (αεροδρόμια) της χώρας για 200.000 γευσιγνωσία του λαδιού Συνολικός 400.000 5

Άξονας 6. Προβολή της ελιάς και του ελαιολάδου μέσω των αρχών εξωτερικού του Υπουργείου Εξωτερικών : Υπ. Εξωτερικών - Γεν. Γραμ. Διεθνών Οικονομικών Σχέσεων & Αναπτυξιακής Συνεργασίας κ. Θ. Σκυλακάκης : Β Γενική Διεύθυνση Οικονομικών & Εμπορικών Υποθέσεων 1. Ενέργειες διεθνούς προβολής του ελληνικού ελαιολάδου με παρουσίαση 150.000 της έκθεσης της Ακαδημίας Αθηνών «Ελαίας Εγκώμιο» στη Νέα Υόρκη το Σεπτέμβριο 2. Ημερίδες και δράσεις σε χώρες που θα επιλεγούν συμπληρωματικά με 50.000 τη δράση του ΟΠΕ 3. Πραγματοποίηση τοπικών προκαταρκτικών ερευνών αγοράς σε 30 χωρίς πρόσθετη χώρες υψηλού ενδιαφέροντος (δομή χονδρεμπορίου λιανεμπορίου, δαπάνη προτιμήσεις καταναλωτών, συσκευασίες, τιμές, παρουσία ανταγωνιστριών χωρών, κ.λπ.) από τα γραφεία ΟΕΥ Συνολικός 200.000 ΣΥΝΟΛΙΚΟΣ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ Συνολικός 5.030.000 Από κοινοτικούς πόρους 1.275.000 Από ΠΔΕ 3.755.000 Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ Η Επιτροπή πραγματοποίησε πέντε συναντήσεις σε διάστημα τεσσάρων μηνών όπου διατυπώθηκαν από τα αρμόδια Υπουργεία τα προτεινόμενα μέτρα για την προβολή και προώθηση του Ελαιολάδου και της Ελιάς. Στο πλαίσιο των συναντήσεων αξιολογήθηκαν οι προτάσεις των φορέων που κλήθηκαν να συμμετέχουν στη διαδικασία καθορισμού των αξόνων δράσης και καθορίστηκε ένας ενδεικτικός προϋπολογισμός. Οι προτάσεις που κατατέθηκαν από τα Υπουργεία στόχο έχουν την ενίσχυση της παρουσίας του ελαιολάδου στην εγχώρια, και κυρίως στη διεθνή αγορά, μέσα από δράσεις βελτίωσης της ποιότητας του προϊόντος, πολιτιστική και τουριστική προβολή της ελιάς. Ιδιαίτερη βαρύτητα δόθηκε στις δράσεις ενίσχυσης της ποιότητας των προϊόντων ελιάς και ελαιολάδου καθώς και ενημέρωσης των καταναλωτών. Οι προτάσεις των Υπουργείων και οι τελικοί άξονες δράσεις συγκεντρώνονται σε κεντρικό και σε περιφερειακό επίπεδο. Στις συναντήσεις της Επιτροπής συμμετείχαν: - κ. Μέργος Γεώργιος, Γ.Γ. του Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών - κ. Βολουδάκης Μανούσος, Γ.Γ. Εμπορίου του Υπουργείου Ανάπτυξης - κ. Σκιαδάς Κωνσταντίνος, Γ.Γ. του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων - κ. Ζαχόπουλος Χρήστος, Γ.Γ. του Υπουργείου Πολιτισμού - κ. Ριζάς Βασίλειος, τέως Γ.Γ. του Υπουργείου Τουριστικής Ανάπτυξης 6

- κ. Πασχάλης Ιωάννης, Γεν. Σύμβουλος Β ΟΕΥ, ως εκπρόσωπος του Γενικού Γραμματέα του Υπουργείου Εξωτερικών κ. Χαράλαμπου Ροκανά - κ. Δρόσος Παναγιώτης, Διευθύνων Σύμβουλος ΟΠΕ - κ. Βόσσος Ευάγγελος, Διευθύνων Σύμβουλος ΕΛΟΤ - κ. Βυζοβίτης Κωνσταντίνος, Διευθύνων Σύμβουλος ΟΠΕΓΕΠ - κ. Παπασταύρου Παναγιώτης, Πρόεδρος ΟΠΕ - κα Παπασταύρου Μπριγκίττα, Πρόεδρος και Διευθύνουσα Σύμβουλος της Εταιρίας Αγροτουριστική Α.Ε. - κα Γαρυφάλλου Αναστασία, Γενική Διευθύντρια ΟΠΕ - κ. Κοντός Πέτρος, Οικονομικός Σύμβουλος του Γ.Γ. του Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών - κα Τσέλιγκα Ιωάννα, Διευθύντρια Τουριστικών Επενδύσεων Υπουργείου Τουριστικής Ανάπτυξης - κα Δασκαλοπούλου Ειρήνη, Ειδ. Επιστημονική Συνεργάτης του Γ.Γ. Εμπορίου 7