ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 1999 2004 Επιτροπή Περιφερειακής Πολιτικής, Μεταφορών και Τουρισµού 2003/2001(BUD) 15 Σεπτεµβρίου 2003 ΓΝΩΜΟ ΟΤΗΣΗ της Επιτροπής Περιφερειακής Πολιτικής, Μεταφορών και Τουρισµού προς την Επιτροπή Προϋπολογισµών σχετικά µε το σχέδιο γενικού προϋπολογισµού για το οικονοµικό έτος 2004 ((2003/2001(BUD)) Συντάκτης γνωµοδότησης: Gerard Collins AD\507071.doc PE 331.357
PE 331.357 2/7 AD\507071.doc
ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΤΗΣ ΙΑ ΙΚΑΣΙΑΣ Κατά τη συνεδρίασή της στις 28 Νοεµβρίου 2002, η Επιτροπή Περιφερειακής Πολιτικής, Μεταφορών και Τουρισµού όρισε συντάκτη γνωµοδότησης τον Gerard Collins. Κατά τις συνεδριάσεις της στις 8 Ιουλίου 2003 και 9 Σεπτεµβρίου 2003, η επιτροπή εξέτασε το σχέδιο γνωµοδότησης. Κατά την τελευταία ως άνω συνεδρίαση, η επιτροπή ενέκρινε τα κατωτέρω συµπεράσµατα οµόφωνα. Ήσαν παρόντες κατά την ψηφοφορία οι βουλευτές Paolo Costa (πρόεδρος), Gilles Savary (αντιπρόεδρος), Gerard Collins (συντάκτης γνωµοδότησης), Rolf Berend, Philip Charles Bradbourn, Giorgio Calò (αναπλ. Enrique Monsonís Domingo σύµφωνα µε το άρθρο 153, παράγραφος 2, του Κανονισµού), Christine de Veyrac, Den Dover (αναπλ. Felipe Camisón Asensio), Garrelt Duin, Giovanni Claudio Fava, Markus Ferber (αναπλ. Luigi Cocilovo), Juan Manuel Ferrández Lezaun (αναπλ. Jan Dhaene), Jacqueline Foster, Mathieu J.H. Grosch, Catherine Guy-Quint (αναπλ. Danielle Darras), Κωνσταντίνος Χατζηδάκης, Juan de Dios Izquierdo Collado, Georg Jarzembowski, Elisabeth Jeggle (αναπλ. Dana Rosemary Scallon), Dieter-Lebrecht Koch, Giorgio Lisi, Nelly Maes, Εµµανουήλ Μαστοράκης, Rosa Miguélez Ramos, Bill Miller (αναπλ. John Hume), James Nicholson, Josu Ortuondo Larrea, Peter Pex, Wilhelm Ernst Piecyk, Giovanni Pittella (αναπλ. Ewa Hedkvist Petersen), Samuli Pohjamo, Bernard Poignant, Alonso José Puerta, Reinhard Rack, Carlos Ripoll y Martínez de Bedoya, Ingo Schmitt, Elisabeth Schroedter (αναπλ. Camilo Nogueira Román), Brian Simpson, Renate Sommer, Dirk Sterckx, Ulrich Stockmann, Helena Torres Marques (αναπλ. Joaquim Vairinhos), Herman Vermeer, Mark Francis Watts και Brigitte Wenzel-Perillo (αναπλ.margie Sudre). AD\507071.doc 3/7 PE 331.357
ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΣΗ Ι ΙΑΙΤΕΡΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΠΡΟΣΧΕ ΙΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΓΙΑ ΤΟ 2004 Το προσχέδιο προϋπολογισµού για το 2004 παρουσιάζει δύο ξεχωριστά χαρακτηριστικά που θα αποτελέσουν το πλαίσιο της εξέτασης και της έγκρισης του προϋπολογισµού για το έτος αυτό. Το πρώτο είναι ότι το Προσχέδιο Προϋπολογισµού που πρότεινε η Επιτροπή είναι ένας προϋπολογισµός για 25 κράτη µέλη και στην παρουσίασή του εµφαίνονται τρεις σειρές δαπανών µία για τα σηµερινά 15 κράτη µέλη µία για τα 10 νέα κράτη µέλη και µία και για τα 25 κράτη µέλη από 1ης Μαΐου 2004. Το Κοινοβούλιο και η Επιτροπή θεωρούν ότι ένας προϋπολογισµός για 25 κράτη µέλη πρέπει να εγκριθεί µέσω της διαδικασίας του προϋπολογισµού που κινείται τώρα, ενώ η άποψη του Συµβουλίου είναι ότι πρέπει να εγκριθεί ένας προϋπολογισµός για 15 κράτη µέλη, µετά τον οποίο θα ακολουθήσει συµπληρωµατικός προϋπολογισµός για τα 10 νέα κράτη µέλη πριν από την 1η Μαΐου 2004. Από κοινού µε τους συναδέλφους µας της Επιτροπής Προϋπολογισµών ο συντάκτης γνωµοδότησης προτείνει να στηριχθεί η γνωµοδότηση της ΠΕΜΠΤ στο έγγραφο εργασίας για το προσχέδιο προϋπολογισµού για 25 κράτη µέλη της Επιτροπής. εύτερον, αυτός είναι ο πρώτος προϋπολογισµός βάσει πολιτικής ο οποίος παρουσιάζει για κάθε έναν από τους 31 τοµείς πολιτικής τα ακόλουθα συστατικά στοιχεία: - διοικητικές δαπάνες (πρώην Μέρος Α) - δαπάνες υποστήριξης (κατά κύριο λόγο το πρώην µέρος Β) - δηµοσιονοµική διαχείριση (πρώην Μέρος Β) Μολονότι αυτή η νέα παρουσίαση παρουσιάζει σαφέστερα τις γενικές και συστατικές δαπάνες κάθε τοµέα πολιτικής τουλάχιστον αρχικά καθιστά δυσχερέστερες κάποιες συγκρίσεις, για παράδειγµα, ανάµεσα στις δαπάνες του τρέχοντος και προηγούµενου έτους και τις προτεινόµενες δαπάνες για το 2004. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΕΜΠΤ ΓΙΑ ΤΙΣ ΚΑΤΕΥΘΥΝΤΗΡΙΕΣ ΓΡΑΜΜΕΣ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΟΥ 2004 Στη γνωµοδότησή της προς την Επιτροπή Προϋπολογισµών σχετικά µε τις κατευθυντήριες γραµµές του 2004, η Επιτροπή ΠΕΜΠΤ τόνισε µεταξύ άλλων: - την ορθή ισορροπία ανάµεσα στις πιστώσεις υποχρεώσεων και πληρωµών υπό την Κατηγορία 2 ( ιαρθρωτικά Ταµεία), - την ανάγκη να αποσαφηνιστεί η εκτέλεση του προϋπολογισµού των ιαρθρωτικών Ταµείων, - το αυξανόµενο χάσµα ανάµεσα στις φιλοδοξίες και στα επιτεύγµατα των µεταφορικών έργων ΤΕΝ παρά το ότι διατίθενται και δεσµεύονται κοινοτικές πιστώσεις, - την ανάγκη να χρηµατοδοτηθούν σωστά τα σχέδια στροφής, και συγκεκριµένα στο PE 331.357 4/7 AD\507071.doc
πρόγραµµα Marco Polo, - το ότι πρέπει οι δαπάνες του προϋπολογισµού να αντικατοπτρίζουν τις συµφωνηθείσες προτεραιότητες όπως αυτές αναφέρονται στο Λευκό Βιβλίο της Επιτροπής περί µεταφορών και στο σχετικό ψήφισµα του Κοινοβουλίου, - την έλλειψη προγραµµατισµένης δηµοσιονοµικής στήριξης για τον τουρισµό, - τη σπουδαιότητα της διεύρυνσης και την ανάγκη να προβλεφθούν διοικητικά συστήµατα σε εθνικό επίπεδο στα νέα αλλά και ήδη κράτη µέλη προκειµένου να χρησιµοποιούνται οι πιστώσεις των ιαρθρωτικών Ταµείων µε τον καλύτερο δυνατό τρόπο, - την ανάγκη να οριστικοποιηθούν οι έδρες των διαφόρων πρακτορείων µεταφορών. ΕΠΙΣΚΟΠΗΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΣΧΕ ΙΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΟΥ 2004 Το 2004 το Προσχέδιο Προϋπολογισµού ανέρχεται σε 112,24 δις ευρώ σε πιστώσεις υποχρεώσεων και 100,68 δις ευρώ σε πιστώσεις πληρωµών, ήτοι αύξηση ύψους 12,6% και 3,25% αντιστοίχως. Τα 11,8 δις ευρώ των πιστώσεων υποχρεώσεων και τα 3 δις ευρώ των πιστώσεων πληρωµών προβλέφθηκαν για να καλύψουν τις ανάγκες των 10 νέων κρατών µελών. Η πραγµατική αλλαγή για την ΕΕ των 15 (ΠΣΠ 2004 σε σύγκριση µε τον προϋπολογισµό του 2003) είναι µια αύξηση ύψους 0,7% στις υποχρεώσεις και µείωση κατά 2% στις πληρωµές. Το προσχέδιο προϋπολογισµού του 2004 από πλευράς κοινοτικού ΑΕΠ ανέρχεται σε 0,99% έναντι 1,04% το 2003. Αυτή η γενική µείωση των πληρωµών προκύπτει απευθείας από τη µείωση των πληρωµών της Κατηγορίας 2 ( ιαρθρωτικά Ταµεία και Ταµείο Συνοχής) όπως εµφαίνεται κατωτέρω: Πίνακας Πληρωµές σε εκατ. ευρώ ΕΕ 25 2004 ΕΕ 15 2004 ΕΕ 15 2003 ιαρθρωτικά Ταµεία 17.852 15.692 19.682 Ταµείο Συνοχής 2.700 2.642 2.650 Τα µέλη θα διαπιστώσουν ότι οι πιστώσεις πληρωµών για την Ευρωπαϊκή Ένωση των 25 µειώνονται σε σύγκριση µε τις πιστώσεις πληρωµών για την ΕΕ των 15 το 2003. Η κατάσταση από πλευράς πιστώσεων πληρωµών είναι κάπως διαφορετική. Οι υποχρεώσεις του ιαρθρωτικού Ταµείου για την ΕΕ των 15 αυξάνονται κατά 1,3% ενώ οι υποχρεώσεις του Ταµείου Συνοχής κατέρχονται κατά 1,9% σε 31,54 δις ευρώ και 2,85 δις ευρώ αντιστοίχως. Από πλευράς Ευρωπαϊκής Ένωσης των 25, η γενική αύξηση των υποχρεώσεων για τα ιαρθρωτικά Ταµεία ανέρχεται σε 13,5% (ήτοι 35,35 δις ευρώ) και 100% για το Ταµείο Συνοχής (ήτοι 5,68 δις ευρώ). AD\507071.doc 5/7 PE 331.357
Σε ό, τι αφορά συγκεκριµένα τα υπόλοιπα προς εκκαθάριση (RAL), η Επιτροπή είναι της άποψης ότι οι πιο σηµαντικές υποχρεώσεις δεν είναι στην ουσία αφύσικες αλλά µάλλον η προβλεπόµενη συνέπεια πολυετών υποχρεώσεων. Αναγνωρίζει την ύπαρξη ενός RAL "δυνάµει αφύσικου" το οποίο στο τέλος του 2002 η Επιτροπή υπολόγισε ότι ανερχόταν σε 17,3 δις ευρώ επί συνολικού RAL 99,6 δις ευρώ. Για διαρθρωτικές ενέργειες, τις οποίες αναλαµβάνουν κυρίως τα ιαρθρωτικά Ταµεία, η κατάσταση επιδεινώνεται. Το "δυνάµει αφύσικο" RAL στην αρχή του 2002 ανήρχετο σε 7, 68 δις ευρώ και στην αρχή του 2003 σε 13,25 δις ευρώ, ήτοι αύξηση ύψους 72%. Η Επιτροπή πιστεύει ότι οι πληρωµές για την εκκαθάριση αυτού του RAL θα φθάσουν το αποκορύφωµά τους το 2006. Εν τω µεταξύ όµως οι υποχρεώσεις θα ακυρωθούν λόγω της εφαρµογής του κανόνα Ν + 2. ηµιουργούνται λοιπόν 2 ερωτήµατα: είναι το γενικό επίπεδο των πιστώσεων πληρωµών αρκετό για το 2004 και τι αντίκτυπο θα έχει το αυξανόµενο χάσµα ανάµεσα στις πιστώσεις υποχρεώσεων και στις πιστώσεις πληρωµών επί των εκκρεµουσών υποχρεώσεων και του RAL το 2004 και εφεξής; Τα Μέλη µπορούν να σκεφτούν ότι οι προσπάθειες για οικονοµίες στο προσχέδιο προϋπολογισµού έχουν καταβληθεί δυσανάλογα στον τοµέα των ιαρθρωτικών Ταµείων και του Ταµείου Συνοχής. Οι ανησυχίες αυτές θα αντικατοπτριστούν στις τροπολογίες στο προσχέδιο προϋπολογισµού που προτείνει ο συντάκτης γνωµοδότησης. Η ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΛΕΠΤΟΜΕΡΩΣ Όπως προαναφέρθηκε για τα ιαρθρωτικά Ταµεία, όταν συγκριθεί το ΠΣΠ της ΕΕ 15 για το 2004 µε τον προϋπολογισµό του 2003 παρατηρείται αύξηση 1% στις πιστώσεις υποχρεώσεων και µείωση κατά 12,7% στις πληρωµές. Η µεγαλύτερη αύξηση στις πιστώσεις πληρωµών για την ΕΕ 15 είναι 400 εκατ. ευρώ για τον Στόχο 1 στο Ευρωπαϊκό Ταµείο Περιφερειακής Ανάπτυξης, µολονότι οι πιστώσεις υποχρεώσεων που διατίθενται για καινοτόµες ενέργειες µειώνονται κατά 44%. Η µείωση στις πιστώσεις πληρωµών της ΕΕ 15 προκύπτει κατά κύριο λόγο από την αποπεράτωση προηγούµενων προγραµµάτων του Στόχου 1 όπου η µείωση είναι της τάξεως των 2 δις ευρώ ή 89%. Παρά ταύτα, ο συντάκτης γνωµοδότησης ανησυχεί ότι για ορισµένα κονδύλια των ιαρθρωτικών Ταµείων που αφορούν την τρέχουσα προγραµµατική περίοδο ίσως δεν αρκέσει το επίπεδο των πληρωµών και των πιστώσεων υποχρεώσεων για το 2004. ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ ΙΕΥΡΩΠΑΪΚΑ ΙΚΤΥΑ Το 2004 οι υποχρεώσεις αυξάνονται κατά 6,6% και ανέρχονται σε 660 εκατ. ευρώ, ενώ οι πληρωµές αυξάνονται κατά 20% και ανέρχονται σε 705 εκατ. ευρώ. Μια σύγκριση του προσχεδίου προϋπολογισµού του 2004 για την ΕΕ 15 µε τον προϋπολογισµό του 2003 δείχνει πως οι υποχρεώσεις µειώνονται κατά 1,4% (9 εκατ. ευρώ) και οι πληρωµές αυξάνονται κατά 15% (91 εκατ. ευρώ). Εκ πρώτης όψεως τα ποσά για τα νέα κράτη µέλη, 50 εκατ. ευρώ σε υποχρεώσεις και 27 εκατ. ευρώ σε πληρωµές δείχνουν λιγοστά. Γενικά, το πρόβληµα εδώ δεν είναι η περιορισµένη εκτέλεση του προϋπολογισµού της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αλλά η πολύ αργή πρόοδος που σηµειώνεται επί τόπου, αφού µόνο τρία από τα δεκατέσσερα έργα του Έσσεν έχουν ολοκληρωθεί. Τα Μέλη θα θυµούνται πως το 2003 η κοινοτική στήριξη βάσει έργων ανήλθε από 10 σε 20% προκειµένου να PE 331.357 6/7 AD\507071.doc
καταπολεµηθεί το αποτέλεσµα του µοχλού. Επίσης τα Μέλη θα έχουν κατά νου ότι η υψηλού επιπέδου οµάδα "Van Miert" στην οποία εκπροσωπούνται τα κράτη µέλη, οι υποψήφιες χώρες και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, ετοιµάζει προτάσεις για την µεταρρύθµιση των διευρωπαϊκών δικτύων µεταφορών. Η οµάδα " Van Miert" θα παρουσιάσει το έργο της στην Επιτροπή στο άµεσο µέλλον και η πρόταση για την τροποποίηση της ισχύουσας νοµοθετικής απόφασης µπορεί να αναµένεται πριν από το τέλος του 2003. Βέβαια, στο πλαίσιο αυτό το Κοινοβούλιο θα ήθελε να ενηµερωθεί για τα πορίσµατα της οµάδας "Van Miert" και τις προτάσεις της Επιτροπής πριν λάβει τελική απόφαση για το ρόλο και την ικανότητα του κοινοτικού προϋπολογισµού να τα προωθήσει. ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ ΑΛΛΟΙ ΤΟΜΕΙΣ Ο συντάκτης γνωµοδότησης εκφράζει την ικανοποίησή του που το ΠΣΠ προβλέπει την κατάλληλη χρηµατοδότηση των ευρωπαϊκών οργανισµών για την Ασφάλεια της Αεροπορίας και την Ασφάλεια στη Θάλασσα. Σε ό, τι αφορά τον τελευταίο, επιδοκιµάζει ιδιαίτερα την πρόβλεψη σχεδίων άµεσης δράσης σε περίπτωση ρύπανσης για την καταπολέµηση της ρύπανσης που προκαλούν τα πλοία στη θάλασσα µολονότι τα σχέδια αυτά χρειάζεται να προσδιοριστούν επακριβώς (άρθρο 06 02 02 03). Ο συντάκτης γνωµοδότησης επιδοκιµάζει επίσης την αύξηση των ποσών για την ασφάλεια των µεταφορών (06 02 03 01) κατά 15% και 66% για τις υποχρεώσεις και τις πιστώσεις αντιστοίχως, και επισηµαίνει πως τα ποσά αυτά καλύπτουν την ΕΕ-25. Κατά την εξέταση των υποχρεώσεων της περιόδου προγραµµατισµού του προγράµµατος Marco Polo, τα ποσά που χορηγούνται στο πρόγραµµα αυτό (06 02 07) παρουσιάζουν διαφορετικό πρόβληµα. Ενώ η σχετική νοµοθεσία, όπως αυτή συµφωνήθηκε από το Κοινοβούλιο και το Συµβούλιο, προβλέπει 75 εκατ. ευρώ για την περίοδο αυτή. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ Όλες οι παρατηρήσεις και τα ποσά που εµφαίνονται στην παρούσα γνωµοδότηση αναφέρονται στο Προσχέδιο Γενικού Προϋπολογισµού της Επιτροπής για το 2004. Ο συντάκτης γνωµοδότησης τονίζει ότι η Επιτροπή ΠΕΜΠ διατηρεί το δικαίωµα να προτείνει και αποσύρει τροπολογίες ενόψει της 1ης ανάγνωσης του προϋπολογισµού και έγκρισης ενός σχεδίου προϋπολογισµού από το Συµβούλιο την Τετάρτη 16 Ιουλίου, ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά την επαναφορά ποσών που θα µειωθούν ή θα αυξηθούν έντονα τη στιγµή εκείνη. Ο συντάκτης γνωµοδότησης θα προτείνει τροπολογίες επί της βάσης αυτής. AD\507071.doc 7/7 PE 331.357