Διάταξη Θεματικής Ενότητας PYS622 / Φαρμακευτική Πολιτική & Αξιολόγηση Τεχνολογίας Υγείας Σχολή ΣΟΕΔ Σχολή Οικονομικών Επιστημών και Διοίκησης Πρόγραμμα Σπουδών PYS Πολιτική Υγείας και Σχεδιασμός Υπηρεσιών Υγείας Θεματική Ενότητα PYS622 Φαρμακευτική Πολιτική & Αξιολόγηση Τεχνολογίας Υγείας Επίπεδο Γλώσσα Διδασκαλίας Τύπος Διδασκαλίας Τύπος Θεματικής Ενότητας Αριθμός Ομαδικών Συμβουλευτικών Συναντήσεων & Τηλεσυναντήσεων Προπτυχιακό Ελληνική Εξ αποστάσεως Υποχρεωτική Μάστερ Μεταπτυχιακό Διδακτορικό Επιλογής Σύνολο Φυσική Παρουσία Τηλεσυναντήσεις 15 1 14 Αριθμός Εργασιών 2 Υπολογισμός Τελικής Βαθμολογίας Αριθμός Ευρωπαϊκών Πιστωτικών Μονάδων (ECTS) Εβδομαδιαίες Ασκήσεις Εργασίες Τελικές Εξετάσεις 10% 40% 50% 15 Περιγραφή Θεματικής Ενότητας Η συγκεκριμένη Θεματική Ενότητα, η οποία τοποθετείται στο χειμερινό εξάμηνο, είναι ενότητα επιλογής. Στόχος της είναι η εξοικείωση των φοιτητών με τις βασικές αρχές της Πολιτικής του Φαρμάκου και της Αξιολόγησης της Τεχνολογίας Υγείας (ΑΤΥ), μιας δραστηριότητας με συνεχώς αυξανόμενο ρόλο στη διαδικασία λήψης αποφάσεων των σύγχρονων συστημάτων υγείας και ασφάλισης. Η ενότητα αποσκοπεί στο να εισαγάγει τους σπουδαστές στο οικονομικό περιβάλλον της φαρμακευτικής αγοράς και των σχετικών πολιτικών που επηρεάζουν τις εθνικές και διεθνείς αγορές γενικότερα, με απώτερο στόχο τη θεώρηση και συγκρότηση του περιεχομένου, θεωρητικού και εφαρμοσμένου, της έννοιας της Εθνικής Πολιτικής Φαρμάκου. Όσον αφορά στη αξιολόγηση της τεχνολογίας υγείας, σκοπός της θεματικής είναι φέρει τους σπουδαστές σε επαφή με τις βασικές αρχές, τα αναλυτικά εργαλεία και τις τρέχουσες πρακτικές στην Αξιολόγηση της Τεχνολογίας Υγείας και να εξετάσει τις κλινικές, οικονομικές, ηθικές, νομικές και κοινωνικές επιπτώσεις από τη διάδοση και τη χρήση των διαδικασιών, των υπηρεσιών ή των τεχνικών στην φροντίδα υγείας. Στο σύγχρονο υγειονομικό περιβάλλον, αποτελεί σημαντική πρόκληση η διαχείριση των τεχνολογικών αλλαγών στον τομέα της υγείας μέσω της αξιοποίησης των ευρημάτων από την Αξιολόγηση Διάταξη Θεματικής Ενότητας PYS622 1
της Τεχνολογίας Υγείας και η διαδικασία ενσωμάτωσής τους στο πλαίσιο της κοινωνικής ασφάλισης αλλά και της κλινικής πρακτικής. Η παρουσίαση και κριτική επισκόπηση των παραπάνω, εντάσσονται στους βασικούς σκοπούς του μαθήματος. Προαπαιτούμενες Θεματικές Ενότητες PYS611 Πολιτική Υγείας & Πολιτική Σύνθεση Βαθμολογίας Τρόπος Αξιολόγησης Βαρύτητα στον τελικό βαθμό Φόρτος εργασίας Ώρες ECTS Εβδομαδιαία Μελέτη (Περιλαμβάνει την μελέτη του εκπαιδευτικού υλικού, την παρακολούθηση των ΟΣΣ και τηλεσυναντήσεων όπως και την εκπόνηση των ασκήσεων αυτοαξιολόγησης) (13 εβδομάδες * 20 ώρες μελέτης και 3 εβδομάδες * 25 ώρες μελέτης) Εβδομαδιαίες Ασκήσεις (10 ασκήσεις * 2,5-3 ώρες για τη συγγραφή της καθεμιάς) - 300-360 12 10% 25-30 1 Εργασία 1 20% 25-30 1 Εργασία 2 20% 25-30 1 Τελική Εξέταση 50% 3 - Σύνολο 100% 375-450 15 Κανονισμοί Βαθμολογίας και Τρόποι Αξιολόγησης Ένας/Μια φοιτητής/τρια βαθμολογείται με 10, αν συγκεντρώσει το 100% της βαθμολογίας. Ένας/Μια φοιτητής/τρια βαθμολογείται με 9, αν συγκεντρώσει το 90% της βαθμολογίας και ούτω καθεξής. Διαμόρφωση τελικής βαθμολογίας Θ.Ε. 50% από τη βαθμολογία της τελικής εξέτασης. 40% από τη βαθμολογία των δύο (2) εργασιών. 10% από τη βαθμολογία των δέκα (10) εβδομαδιαίων ασκήσεων, εφόσον αυτές έχουν αξιολογηθεί με Pass. (Αξιολόγηση Pass ή Fail). Κάθε άσκηση που αξιολογείται με Pass αυξάνει την τελική βαθμολογία της Θ.Ε. κατά 0,01 πόντους. Αντίθετα, κάθε άσκηση που αξιολογείται με Fail δεν έχει καμία επίπτωση στην τελική βαθμολογία της Θ.Ε. O τελικός βαθμός της Θ.Ε. διαμορφώνεται ως εξής: βαθμός τελικής εξέτασης * 50% + συνολική βαθμολογία των δύο εργασιών/2 * 40% + αριθμός εβδομαδιαίων ασκήσεων με pass * 10% Δικαίωμα συμμετοχής στις τελικές εξετάσεις της Θ.Ε. έχουν οι φοιτητές που: εξασφάλισαν από την αξιολόγηση των δύο (2) προβλεπόμενων εργασιών, αθροιστικά το 50% του άριστα, δηλαδή τουλάχιστον 10 από τους 20 βαθμούς (πόντους). υπέβαλαν τουλάχιστο τις πέντε (5) από τις δέκα (10) εβδομαδιαίες ασκήσεις και οι οποίες αξιολογήθηκαν με Pass. Αν ένας/μια φοιτητής/τρια συγκεντρώσει βαθμολογία με δεκαδικό ψηφίο, τότε αυτό στρογγυλεύεται στην πλησιέστερη μισή μονάδα. Διάταξη Θεματικής Ενότητας PYS622 2
Κύριες δεξιότητες που θα πρέπει να αναπτυχθούν Ο/Η φοιτητής/-τρια που θα ολοκληρώσει επιτυχώς την εν λόγω Θεματική Ενότητα, αναμένεται ότι θα είναι σε θέση να: Διακρίνει τα βασικά χαρακτηριστικά της αγοράς του φαρμάκου, τις βασικές πολιτικές του φαρμάκου και τις θεμελιώδεις έννοιες της ΑΤΥ. Εξηγεί τη διαδικασία κατάρτισης μιας Εθνικής Φαρμακευτικής Πολιτικής, καθώς και τη διαδικασία λήψης αποφάσεων στο πλαίσιο της ΑΤΥ. Περιγράφει βασικές έννοιες της πολιτικής του φαρμάκου και της δραστηριότητας μιας ΑΤΥ. Αναφέρει χαρακτηριστικά παραδείγματα επίδρασης των μέτρων φαρμακευτικής πολιτικής στη διάρθρωση της αγοράς του φαρμάκου Εντοπίζει θετικά και αρνητικά σημεία από την εφαρμογή φαρμακευτικών πολιτικών, καθώς και τις προεκτάσεις οι οποίες ανακύπτουν στο σύγχρονο πλαίσιο λήψης αποφάσεων μέσω της ΑΤΥ. Αξιολογεί τη δυνατότητα εφαρμογής μέτρων φαρμακευτικής πολιτικής, έχοντας ως εργαλείο τις θεωρητικές αρχές αλλά και τα εμπειρικά δεδομένα που συζητούνται κατά τη διάρκεια της ενότητας. Αναμενόμενα Μαθησιακά Αποτελέσματα Ο/Η φοιτητής/-τρια που θα ολοκληρώσει επιτυχώς την εν λόγω Θεματική Ενότητα, αναμένεται ότι θα είναι σε θέση να: Γνώση (Knowledge) Αντιληφθεί τη διαφορετικότητα και τα χαρακτηριστικά της φαρμακευτικής αγοράς, να γνωρίζει τις διαφορετικές πολιτικές φαρμάκου και τα βασικά δομικά χαρακτηριστικά μιας ΑΤΥ και να διακρίνει μεταξύ των εναλλακτικών μέτρων/δράσεων στο πλαίσιο μιας Εθνικής Πολιτικής Φαρμάκου. Περιγράψει τα κυριότερα μέτρα μιας φαρμακευτικής πολιτικής και να αξιολογεί την εφαρμοσιμότητά τους, καθώς και τις κυριότερες προεκτάσεις τους στο πλαίσιο της λειτουργίας της αγοράς. Κατανοήσει τη διαδικασία ανάπτυξης μιας Εθνικής Πολιτικής Φαρμάκου και να προσδιορίσει τους βασικούς της σκοπούς και τα χαρακτηριστικά τα οποία πρέπει να διαθέτει ώστε να έχει σημαντικές πιθανότητες επιτυχίας κατά την εφαρμογή της. Παραθέσει επιμέρους προεκτάσεις των μέτρων φαρμακευτικής πολιτικής και της διαδικασίας της ΑΤΥ και να αναφέρει χαρακτηριστικά παραδείγματα από ανάλογες εφαρμογές σε συστήματα υγείας του εξωτερικού Κατανόηση (Comprehension) Περιγράψει τη θέση και την εμπλοκή της πολιτικής του φαρμάκου, όπως αυτή εντάσσεται στη συνολική πολιτική υγείας. Συζητήσει και να θέσει ερωτήματα σχετικά με τον στρατηγικό προσανατολισμό μιας Εθνικής Πολιτικής Φαρμάκου, υπό το πρίσμα των διεθνώς αποδεκτών βασικών στόχων μιας τέτοιας πολιτικής. Διάταξη Θεματικής Ενότητας PYS622 3
Προσδιορίσει τις δυνάμεις και τις αδυναμίες της λήψης αποφάσεων στο πλαίσιο μιας ΑΤΥ. Εντοπίσει τα επιμέρους χαρακτηριστικά της ΑΤΥ, όπως αυτή εφαρμόζεται σε συστήματα υγείας/ασφάλισης τα οποία διαθέτουν μακρόχρονη εμπειρία. Περιγράψει την επίδραση των φαρμακευτικών πολιτικών στην αγορά υπηρεσιών υγείας. Εφαρμογή (Application) Ταξινομήσει/Κατηγοριοποιήσει τις εναλλακτικές φαρμακευτικές πολιτικές με βάση το πεδίο ή την «πλευρά» εφαρμογής (ζήτηση/προσφορά). Εξηγήσει τη διαδικασία με την οποία τα μέτρα φαρμακευτικής πολιτικής επιδρούν στα βασικά χαρακτηριστικά της αγοράς (κατανάλωση, διαθεσιμότητα, πρόσβαση κ.ά.). Αξιολογήσει το ρόλο των διαφορετικών εταίρων της αγοράς στη χάραξη της πολιτικής. Να αξιολογήσει, επίσης, τη σημασία των διαφορετικών εισροών στο πλαίσιο μιας απόφασης βασισμένης στην ΑΤΥ. Εξετάσει με όρους evidence based health policy, τη σημασία και την αξιοπιστία των διαφορετικών εισροών στο πλαίσιο μιας απόφασης βασισμένης στην ΑΤΥ Αναγνωρίσει και ερμηνεύσει τη στόχευση των μέτρων φαρμακευτικής πολιτικής, αλλά και τις προεκτάσεις μιας διαδικασίας λήψης απόφασης σχετικά με την αποζημίωση μιας νέας ιατρικής τεχνολογίας. Ανάλυση (Analysis) Συζητήσει το ζήτημα του φαρμάκου ως υποκατάστατου των εναλλακτικών μορφών φροντίδας και να παραθέσει τις προεκτάσεις αυτής της ιδιαιτερότητας στο συνολικό προϋπολογισμό για υπηρεσίες υγείας Αναλύσει τον τρόπο με τον οποίο μπορεί να διαμορφωθεί μια Εθνική Πολιτική Φαρμάκου. Θέσει ερωτήματα σχετικά με τις ελλείψεις μιας τρέχουσας πολιτικής φαρμάκου και να προτείνει λύσεις βελτίωσης. Συζητήσει σχετικά με την εμπειρία της ΑΤΥ σε Ευρωπαϊκό επίπεδο και να προτείνει δυνατότητες ορθής εφαρμογής σε ένα σύστημα δίχως αντίστοιχη εμπειρία. Χαρτογραφήσει τους βασικούς εμπλεκόμενους σε μια διαδικασία λήψης απόφασης, στη βάση της Αξιολόγησης της Τεχνολογίας Υγείας Σύνθεση (Synthesis) Περιγράψει ένα βασικό πλαίσιο δράσεων πολιτικής φαρμάκου, με στόχο μια ιδεατή ορθολογική εφαρμογή. Διατυπώσει απόψεις και προτάσεις βελτίωσης μιας ήδη υπάρχουσας πολιτικής. Προσεγγίζει θέματα μεταρρυθμίσεων και αλλαγών στη διαδικασία λήψης αποφάσεων αποζημίωσης. Σκιαγραφήσει τα βασικά χαρακτηριστικά μιας ήδη υπάρχουσας αγοράς φαρμάκου σε εθνικό επίπεδο, εντοπίζοντας θετικά και αρνητικά σημεία. Διάταξη Θεματικής Ενότητας PYS622 4
Αξιολόγηση (Evaluation) Αξιολογήσει τη δυνατότητα εφαρμογής εναλλακτικών πολιτικών. Αναλύσει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά ενός από τους κύριους οργανισμούς ΑΤΥ σε Ευρωπαϊκό επίπεδο και κάνει συγκρίσεις με αντίστοιχους οργανισμούς. Συγκρίνει διαφορετικές πολιτικές φαρμάκου, στη βάση των θεμελιωδών στόχων ενός συστήματος υγείας (πρόσβαση, κάθετη και οριζόντια ισότητα, ασφάλεια, αποδοτικότητα). Αξιολογήσει δράσεις και πολιτικές φαρμάκου που έχουν εφαρμοστεί σε Ελλάδα και Κύπρο, με στόχο την ανάδειξη των αδυναμιών και τη διατύπωση προτάσεων βελτίωσης. Διάταξη Θεματικής Ενότητας PYS622 5