BOYΣTAΣIA Γαλακτοπαραγωγής Οργάνωση χώρων Κατασκευές Εξοπλισμοί
Συστήματα Σταβλισμού Περιορισμένος Σταβλισμός Ελεύθερος Σταβλισμός
Τύποι Κτηρίων Κτήριο κλειστού τύπου Κτήριο ανοικτού τύπου
Οργάνωση Βουστασίων Ζωοτεχνικά δεδομένα Αριθμός αγελάδων Χρόνος διατήρησης των αγελάδων στη μονάδα (5 χρόνια) Κατανομή τοκετών στο χρόνο (ομοιόμορφη) Διάρκεια εγκυμοσύνης (9 μήνες) Διάρκεια γαλακτοπαραγωγής (305 ημέρες) Ποσοστό γεννηθέντων μόσχων Διαχείριση του κοπαδιού Κατηγορίες ζωικού πληθυσμού Αγελάδες γαλακτοπαραγωγής Αγελάδες σε ξηρά περίοδο Μόσχοι που γεννιούνται Μοσχίδες αντικατάστασης Ατομικές θέσεις ανάπαυσης αγελάδων γαλακτοπαραγωγής και σε ξηρά περίοδο Αριθμός ζώων κάθε κατηγορίας + 10%
Βάρος (kg) α (cm) 450 102 500 105 550 108 600 110 650 114 700 118
Ελεύθερος Σταβλισμός - Ι Χαρακτηριστικά Ελεύθερη κίνηση & άσκηση των αγελάδων Κατά βούληση ή σε τακτά διαστήματα διατροφή Άμελξη 2 έως 3 φορές την ημέρα Επιδιωκόμενοι σκοποί Περιορισμός της χειρονακτικής εργασίας Ελάττωση των επενδύσεων Καλύτερες συνθήκες υγιεινής
Ελεύθερος Σταβλισμός ΙΙ Βασικοί χώροι Χώρος ανάπαυσης Χώρος άσκησης Χώρος τροφοδοσίας Χώρος άμελξης Βοηθητικοί χώροι Μαιευτήριο, Χώρος στέγασης μόσχων Νοσοκομείο Αποθήκες & παρασκευαστήριο ζωοτροφών Εγκαταστάσεις επεξεργασίας αποβλήτων
Βουστάσια χωρίς ατομικές θέσεις στο χώρο ανάπαυσης
Βουστάσια με ατομικές θέσεις στο χώρο ανάπαυσης
Ατομικές θέσεις ανάπαυσης Διάδρομος κίνησης των αγελάδων Τελείως κλειστά κτήρια Πλάτος: 2.5 3.0 m Υπόλοιπες περιπτώσεις Μήκος <15 20 25 30 35 40 Πλάτος 3 3.5 3.5 4.0 4.0 4.5 Σκυρόδεμα πάχους 10-13 cm με κλίση 2-3% προς την κοπροσωρό Κάθετοι διάδρομοι κάθε 20 θέσεις
Ατομικές θέσεις ανάπαυσης (συνέχεια) Διαστάσεις Βάρος ζώων kg Πλάτος θέσης m Μήκος θέσης m Μόσχοι 0.61-0.71 1.18-1.22 350 1.05 1.95-2.05 450 1.10 2.00-2.05 500 1.10 2.05-2.10 550 1.15 2.10-2.15 600 1.15 2.15 650 1.15 2.15-2.20 700 1.20 2.25 800 1.25 2.30
Ατομικές θέσεις ανάπαυσης (συνέχεια) Χωρίσματα
Ατομικές θέσεις ανάπαυσης (συνέχεια) Χωρίσματα (συνέχεια) Διαστάσεις cm a b c h h i j j k Ελάχιστες 30 60 5 100 90 70 25 60 45 Μέγιστες 60 70 25 100 110-35 70 55
Ατομικές θέσεις ανάπαυσης (συνέχεια)
Ατομικές θέσεις ανάπαυσης (συνέχεια) Δάπεδο Διαχωρισμός από το διάδρομο κυκλοφορίας με σκαλοπάτι - Ύψος: 20-25 cm; Πλάτος: 8-10 cm - Επιβάλει την είσοδο των αγελάδων με το κεφάλι και την τοποθέτηση των πίσω ποδιών μέσα στη θέση - Παρεμποδίζει την είσοδο της κόπρου και των υγρών του διαδρόμου κατά τη διάρκεια του καθαρισμού - Εγκλωβίζει τη στρωμνή (10 cm ψηλότερα από το δάπεδο της θέσης) Θερμομονωτικό Αντιολισθητικό Αναπαυτικό Κλίσεις κατά μήκος και κατά πλάτος 2-3%
Ατομικές θέσεις ανάπαυσης (συνέχεια)
Ατομικές θέσεις ανάπαυσης (συνέχεια) 2-3 cm στρώμα από πλαστικό υποκαθιστούν 20 cm άμμου
Ατομικές θέσεις ανάπαυσης (συνέχεια)
Κατασκευαστικές ατέλειες Ύπαρξη ρευμάτων στη θέση ανάπαυσης Αιχμηρά σημεία στα χωρίσματα Αδυναμία κίνησης του κεφαλιού Μη αναπαυτική, θερμομονωτική θέση Λευκό δάπεδο ή τοίχος μπροστά από τη θέση ανάπαυσης
Συμπεριφορά αγελάδων Προσαρμογή σε λίγες ημέρες ή εβδομάδες Ποσοστό άρνησης < 5% Μέθοδοι προσαρμογής Αναγκαστική παραμονή κατά τη διάρκεια της νύχτας Ακάθαρτος διάδρομος κυκλοφορίας 24ωρος φωτισμός στο χώρο ανάπαυσης Τοποθέτηση τροφής στο βάθος της θέσης Τοποθέτηση στρωμνής εφόσον δεν προβλέπεται
Χώρος άσκησης Διαθέσιμη επιφάνεια για κάθε αγελάδα: 3 m 2 Σταθεροποίηση δαπέδου με σκυρόδεμα (πάχος: 10-13 cm; κλίση: 2-3% προς τα κανάλια αποχέτευσης των υγρών)
Σχεδιασμός Φάτνης Χώρος τροφοδοσίας
Χώρος τροφοδοσίας (συνέχεια)
Χώρος τροφοδοσίας (συνέχεια)
Διανομή σιτηρεσίου
Ποτίστρες
Αποχέτευση Η απομάκρυνση από το στάβλο της κόπρου και των πάσης φύσεως υγρών (π.χ. ούρα, νερό πλυσίματος) και η συλλογή τους σε ειδικούς χώρους για παραπέρα επεξεργασία και διαχείριση (π.χ. λίπανση αγρών, παραγωγή βιοαερίου) o Συστήματα υγρής κόπρου (ταυτόχρονη απομάκρυνση μείγματος στερεάς κόπρου & υγρών) o Συστήματα ξηρής κόπρου (διαχωρισμός στερεάς κόπρου από τα υγρά)
Συστήματα ξηρής κόπρου
Συστήματα υγρής κόπρου
Συγκρότημα αμελκτηρίου Αμελκτήριο Νοσοκομείο - Μαιευτήριο Χώροι στέγασης μόσχων Αίθουσα γάλακτος Γραφεία διοίκησης Αποθηκευτικοί χώροι - WC
Αμελκτήρια - Ι Σκοπός Η παραλαβή όλου του δυνητικά παραγόμενου γάλακτος Η μέγιστη απόδοση των αμελκτών με ταυτόχρονη διευκόλυνση της εργασίας τους και προστασία τους από ατυχήματα (π.χ. ακοή, κρυοπαγήματα, μυοσκελετικές παθήσεις) Η παραλαβή της δυνητικά καλύτερης ποιότητας γάλακτος και η διατήρησή των ιδιοτήτων του Η ελάχιστη οικονομική επιβάρυνση της λειτουργίας της μονάδας
Αμελκτήρια - ΙΙ Σκάμμα άμελξης Άφθονος φωτισμός & αερισμός Θερμομόνωση
Αμελκτήρια - ΙΙΙ Χώρος αναμονής Καλυμμένος στενόμακρος ή κυκλικός χώρος Φυσικός αερισμός Δάπεδο από σκυρόδεμα (εύκολος καθαρισμός) Οπτική & ακουστική επαφή με το σκάμμα άμελξης (έκκριση ωκυτοκίνης) Κλίση: 2-4% - Επιφάνεια: 1.4 m 2 /αγελάδα Αναμονή μέχρι 2h
Αμελκτήρια - ΙV Κατηγορίες Σταθερών θέσεων Ατομικός χειρισμός αγελάδων Διάταξη θέσεων άμελξης: Διαγώνια & ευθεία Ομαδικός χειρισμός αγελάδων Διάταξη θέσεων άμελξης: Δόντια πριονιού & ψαροκόκαλο Κινούμενων θέσεων
Σταθερών Θέσεων & Ατομικού Χειρισμού - Ι Διαγώνια διάταξη θέσεων άμελξης Μία σειρά Δύο σειρές
Σταθερών Θέσεων & Ατομικού Χειρισμού - ΙΙ Διαγώνια διάταξη - Μία σειρά
Σταθερών Θέσεων & Ατομικού Χειρισμού - ΙΙΙ Διαγώνια διάταξη - Δύο σειρές
Σταθερών Θέσεων & Ατομικού Χειρισμού - ΙV Ευθεία διάταξη Μία σειρά Δύο σειρές
Σταθερών Θέσεων & Ομαδικού Χειρισμού - Ι Μία σειρά Δόντια πριονιού Δύο σειρές - Ψαροκόκαλο
Σταθερών Θέσεων & Ομαδικού Χειρισμού - ΙΙ Μία σειρά Δόντια πριονιού Ένας διάδρομος κίνησης Δύο διάδρομοι κίνησης
Σταθερών Θέσεων & Ομαδικού Χειρισμού - ΙΙΙ Δύο σειρές Ψαροκόκαλο Με prep-stalls Χωρίς prep-stalls
Κινουμένων Θέσεων
Είδη αμελκτηρίων ατομικού χειρισμού
ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑΤΟΣ ΑΜΕΛΞΗΣ Η διαδικασία της άμελξης διεξάγεται πιο αποτελεσματικά εφόσον η δυναμικότητα του συγκροτήματος άμελξης (αριθμός ζώων ανά ώρα) πλησιάζει τη δυνατότητα των αμελκτών να διαχειριστούν τον αμελγόμενο πληθυσμό ζώων. Αυτό σημαίνει πρακτικά ότι ούτε οι αμελκτές περιμένουν το συγκρότημα άμελξης, αλλά και ότι το συγκρότημα άμελξης δεν παραμένει αδρανές περιμένοντας τους αμελκτές.
Δυναμικότητα συγκροτήματος άμελξης (unit time) Εκφράζεται σε ζώα ανά ώρα που αμέλγονται από μία αμελκτική μηχανή και εκτιμάται αφού πρώτα υπολογιστεί το άθροισμα: Του πραγματικού χρόνου άμελξης (συνολική ποσότητα γάλακτος ανά άμελξη προς το μέσο ρυθμό ροής του γάλακτος milk out time) Του νεκρού χρόνου στη χρήση των αμελκτικών μηχανών (μεσοδιάστημα που απαιτείται από τη στιγμή που τα θήλαστρα απομακρύνονται από τις θηλές μίας αγελάδας μέχρι τη στιγμή που εφαρμόζονται στις θηλές μίας άλλης cluster idle time) Εάν η παραλαμβανόμενη ποσότητα γάλακτος ανά άμελξη είναι 15 l (άρα συνολικά 30 l την ημέρα διπλή άμελξη) και εάν δεχτούμε μέσο ρυθμό ροής γάλακτος 2.0 l/min έως 2.5 l/min, τότε ο πραγματικός χρόνος άμελξης κυμαίνεται από 7.5 min (15:2) έως 6 min (15:2.5). Επειδή ο νεκρός χρόνος στη χρήση των αμελκτικών μηχανών εξαρτάται από το συγκρότημα άμελξης διακρίνουμε δύο περιπτώσεις: (1)όταν χρησιμοποιείται συγκρότημα Ψαροκόκαλο μέχρι 2 x 10 με χρήση αυτόματων αμελκτικών μηχανών σε συνδυασμό με θύρες γρήγορης διαφυγής είναι περίπου 2 min (2)όταν χρησιμοποιείται συγκρότημα Περιστροφικό είναι περίπου 1 min
Δυναμικότητα συγκροτήματος άμελξης (unit time) Τελικά για μεν το Ψαροκόκαλο η δυναμικότητα του συγκροτήματος άμελξης ισούται με: 60 min : (8=6+2) = 7.5 αγελάδες ανά ώρα ή 60 min : (9.5=7.5+2) = 6.3 αγελάδες ανά ώρα ενώ για το Περιστροφικό η δυναμικότητα του συγκροτήματος άμελξης ισούται με: 60 min : (7=6+1) = 8.6 αγελάδες ανά ώρα ή 60 min : (8.5=7.5+1) = 7.1 αγελάδες ανά ώρα Ακολουθώντας τους απαραίτητους κανόνες οι οποίοι πρέπει να εφαρμόζονται κατά την άμελξη, οι απαιτούμενοι χρόνοι δίνονται στον παρακάτω Πίνακα Η δυνατότητα των αμελκτών επηρεάζεται ιδιαίτερα από το εφαρμοζόμενο πρωτόκολλο υγιεινής το οποίο ακολουθείται σε κάθε μονάδα
Δραστηριότητα Ψαροκόκαλο Περιστροφικό 1 αμελκτής μέσα στο 1 αμελκτής σκάμμα άμελξης στην είσοδο Είσοδος ζώου 5 5 Πλήρης προ-αμελκτική αγωγή Μασάζ πρώτες ακτίνες γάλακτος Εμβάπτιση θηλών σε απολυμαντική ουσία Σκούπισμα και στέγνωμα θηλών 15 15 Εφαρμογή θηλάστρων 10 10 1 αμελκτής στην έξοδο Άμελξη Απομάκρυνση θηλάστρων 0 # - 5 0 # - 5 Απολύμανση θηλών 3 Έξοδος ζώου 0 # - 3 3 0 # - 3 Απρόβλεπτα 10% 10% 10% ΣΥΝΟΛΟ 36-45 33 3.5-12
Για μεν το Ψαροκόκαλο η δυνατότητα των αμελκτών ισούται με: 60 min x 60 s : 36 s = 100 αγελάδες ανά ώρα ή 60 min x 60 s : 45 s = 80 αγελάδες ανά ώρα ενώ Δυνατότητα των αμελκτών (work routine time) για το Περιστροφικό η δυνατότητα των αμελκτών ισούται με: 60 min x 60 s : 33 s = 109 αγελάδες ανά ώρα (ο χρόνος τον οποίο χρειάζεται ο αμελκτής στην είσοδο επηρεάζει την τελική επιλογή) Συνδυάζοντας τη δυναμικότητα του συγκροτήματος άμελξης (unit time) με τη δυνατότητα των αμελκτών (work routine time) καταλήγουμε στον αριθμό των θέσεων άμελξης που πρέπει να επιλέξουμε Για μεν το Ψαροκόκαλο ο αριθμός των θέσεων ισούται με: 100 : 7.5 = 13.3 ~ 14 (2 x 7) ή 100 : 6.3 = 15.8 ~ 16 (2 x 8) 80 : 7.5 = 10.6 ~ 12 (2 x 6) ή 80 : 6.3 = 12.7 ~ 14 (2 x 7) ενώ για το Περιστροφικό ο αριθμός των θέσεων ισούται με: 109 : 8.6 = 12.7 ~ 14 ή 109 : 7.1 = 15.3 ~ 16
Νοσοκομείο - Μαιευτήριο
Χώροι στέγασης μόσχων
Χώροι στέγασης μόσχων (συνέχεια)
Χώροι στέγασης μόσχων (συνέχεια)
Χώροι στέγασης μόσχων (συνέχεια)
Αίθουσα γάλακτος
Καθαρισμός Σωληνώσεων Εναλλάκτης παροχής ζεστού νερού: 80 C Ξέπλυμα Παροχή καυστικού καλίου (αλκαλική ποτάσα) 2% Ξέπλυμα 2h και 15min Παροχή φωσφορικού οξέος 1% Ξέπλυμα Κόστος παραγόμενου γάλακτος Διατροφή Μισθοδοσία Αποσβέσεις Γενικά Βιομηχανικά Έξοδα (~47%) (~22%) (~20%) (~11%) Κτήρια 20ετία Ρεύμα, νερό, καύσιμα Ζώα 5ετία Επισκευές, συντήρηση Εξοπλισμός 15ετία
Ανάλυση Επικινδυνότητας στα Κρίσιμα Σημεία Ελέγχου (HACCP) Αξιολόγηση # των ισχυρών και των αδύνατων σημείων σε επίπεδο κτηνοτροφικής μονάδας (SWA) Υγεία μαστών μαστίτιδες; Χωλότητα υγιεινή χηλών; Ευζωία άνεση ζώων #: 1 - Καλή, 3 - μέτρια, 5 - κακή Αξιολόγηση των Ισχυρών και των Αδύνατων Σημείων σε σχέση με την Υγεία των Μαστών 1. Συνολική κλινική εξέταση 2. Πρωτόκολλο άμελξης 3. Εξοπλισμός άμελξης 4. Υγιεινή άμελξης 5. Συνθήκες στέγασης 6. Κλιματικές συνθήκες 7. Διαχείριση των μαστίτιδων 8. Κτηνιατρικός έλεγχος της υγιεινής των μαστών 9. Διάφορα διαχειριστικά ζητήματα
Συνθήκες Στέγασης Κλιματικές Συνθήκες Συμπεριφορά ζώων στο χώρο στέγασης Παρουσία ούρων/κόπρου/υγρασίας στο χώρο αναμονής του αμελκτηρίου Απομάκρυνση κόπρου από τους χώρους στέγασης Επάρκεια ατομικών θέσεων ανάπαυσης Επάρκεια θερμής στρωμνής Καταλληλόλητα μετωπιαίου εμποδίου και εμποδίου στέρνου Επάρκεια φωτισμού στο αμελκτήριο Επάρκεια αερισμού στο αμελκτήριο και στους χώρους στέγασης Θερμοκρασία και σχετική υγρασία στο αμελκτήριο και στους χώρους στέγασης