Αυξηµένη γονιδιακή έκφραση των άλφα2β-αδρενεργικών υποδοχέων σε αιµοπετάλια ασθενών µε µη επαρκώς ρυθµισµένη ιδιοπαθή υπέρταση Φ. Παρθενάκης, Μ. Μαρκέτου, Ι. Κονταράκη, Αλ. Πατριανάκος, Ι. Κωνσταντίνου, Μ. Τουλουπάκη, Μ.Βερνάρδος, Θ. Δερµιτζάκη, Μ. Λουλακάκης, Κ. Ρούφας, Μ. Σταυρουλάκη, Γ. Κοχιαδάκης, Γ. Χλουβεράκης, Π. Βάρδας Πανεπιστηµιακή Καρδιολολική Κλινική Ηράκλειο Κρήτης
Υπάρχουσα γνώση Ι Η ενεργοποίηση των αιµοπεταλίων αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο στη δηµιουργία του θρόµβου, αλλά φαίνεται ότι παίζει σηµαντικό ρόλο στην αθηρωµατική νόσο γενικότερα. Αυτό το φαινόµενο εκδηλώνεται µε δραµατική κλινική εικόνα που µπορεί να είναι τα οξέα στεφανιαία σύνδροµα, οξύ εγκεφαλικό επεισόδιο ή η απόφραξη περιφερικών αρτηριών, καταστάσεις µε µεγάλη νοσηρότητα και θνησιµότητα.
Υπάρχουσα γνώση ΙΙ Τα αιµοπετάλια (ΑΜΤ) διαδραµατίζουν κυρίαρχο ρόλο στην οµοιόσταση και στο µηχανισµό της πήξης. Η ενεργοποίηση του συµπαθητικού νευρικού συστήµατος αποτελεί έναν πολύ σηµαντικό παράγοντα της παθοφυσιολογίας των θροµβωτικών συµβάντων και της ενεργοποίηση των ΑΜΤ.
Υπάρχουσα γνώση ΙΙΙ Οι α 2 -αδρενεργικοί υποδοχείς (α 2 -ΑΥ), εκτός από το ρόλο τους στον προσυναπτικό νευρώνα και στη ρύθµιση του αγγειακού τόνου, παίζουν ρόλο και στη διαδικασία συγκόλλησης των ΑΜΤ αλλά και στη παθοφυσιολογία της αρτηριακής θρόµβωσης. Η επινεφρίνη επάγει τη συγκόλληση των αιµοπεταλίων και αυξάνει και τα αποτελέσµατα της παρουσίας του παράγοντα von Willebrand σε αυτή.
Σκοπός Να διερευνήσαµε την επίδραση του ύψους της συστολικής αρτηριακής πίεσης στην γονιδιακή έκφραση των άλφα 2Β- αδρενεργικών υποδοχέων στα ΑΜΤ ασθενών µε ιδιοπαθή µη καλώς ρυθµισµένη υπέρταση, σε σύγκριση µε αυτή καλά ρυθµισµένων υπερτασικών και υγιών ατόµων.
Μέθοδοι Ι Συµπεριλάβαµε: Τριάντα έξι υπερτασικούς ασθενείς, µε αρρύθµιστη Α.Π., από τους οποίους 22 άρρενες, 55 ± 9 ετών. ΣΑΠ στο ιατρείο 140mmHg και 24-ωρη περιπατητική καταγραφή ΑΠ 135/80mmHg.
Μέθοδοι ΙΙ Τριάντα δύο υπερτασικοί ασθενείς µε καλά ρυθµισµένη Α.Π., από τους οποίους 21 άρρενες, 53 ± 10 ετών. ΣΑΠ ιατρείου <140 mmhg και 24-ωρη περιπατητική καταγραφή ΑΠ < 135/80mmHg. Οµάδα ελέγχου: είκοσι τέσσερα υγιή άτοµα, 12 άρρενες, 53 ± 10 ετών. ΣΑΠ ιατρείου <140/90mmHg, 24-ωρη περιπατητική καταγραφή ΑΠ < 135/80mmHg.
Μέθοδοι ΙΙΙ Διενεργήθηκαν αιµοληψίες στις 9:00-9:30 το πρωί µετά από µισή ώρα ανάπαυσης. Οι ασθενείς απείχαν από φαγητό και καφεΐνη τις τελευταίες 12 ώρες πριν τη λήψη αίµατος. Σε όλα τα δείγµατα πραγµατοποιήθηκε αποµόνωση των αιµοπεταλίων, εξαγωγή ολικού RNA και δηµιουργία cdna µε χρήση του ενζύµου αντίστροφη µεταγραφάση. Εκτιµήθηκαν τα επίπεδα της γονιδιακής έκφρασης των α-αδρενεργικών υποδοχέων α 2Β -, µε τη µέθοδο Real Time RT-PCR.
Κριτήρια αποκλεισµού Κάπνισµα Εγκυµοσύνη ή λοχεία Υπέρταση grade 3 Δευτεροπαθής υπέρταση Ταχυαρρυθµία ή βραδυαρρυθµία ΣΝ Καρδιαγγειακή, νεφρική ή ηπατική νόσος Αποβολή αλβουµίνης >300mg/24h Ιστορικό χρήσης ναρκωτικών ή αλκοόλ Χρόνια φλεγµονώδης νόσος ή λοίµωξη τους τελευταίους 6 µήνες Θυρεοειδοπάθεια ΒΜΙ>35 kg/m2 Αιµατολογικό νόσηµα Αγγειακές ή νεοπλασµατικές νόσοι
Επίσης εξαιρέθηκαν Ασθενείς µε ιστορικό λήψη ασπιρίνης, ΜΣΑΦ καθώς και άλλων φαρµάκων (κλοπιδογρέλης, τικλοπιδίνης, αντιβιοτικών β-λακταµάσης, διπυριδαµόλης, θεοφυλλίνης, τρικυκλικών, βεραπαµίλης, διλτιαζέµης κλπ) και διαιτητικών παραγόντων που επηρεάζουν τη συγκόλληση των αιµοπεταλίων για τουλάχιστο 10 ηµέρες.
ΣΑΠ ιατρείου (mmhg) ΔΑΠ (mmhg) 24-ωρη ΣΑΠ (mmhg) ΒΜΙ (kg/m 2 ) Σάκχαρο αίµατος (mg/dl) Hb (g/dl) Total cholesterol (mg/dl) Triglycerides (mg/dl) LDL (mg/dl) HDL (mg/dl) Ουρικό οξύ(mg/dl) Κρεατινίνη (mg/dl) Κλινικά χαρακτηριστικά Αρρύθµιστοι υπερτασικοί Ρυθµισµένοι υπερτασικοί Φυσιολογικοί 151 ± 7 131 ± 5 132 ± 7 94 ± 5 74 ± 5 78 ± 5 145 ± 8 128 ± 7 129 ± 5 28.2 ± 4.4 28.2 ± 4.4 27.2 ± 4.5 95 ± 12 95 ± 12 93 ± 10 14.9 ± 3.1 14.9 ± 3.1 14.2 ± 3.6 217 ± 50 207 ± 67 232 ± 46 190 ± 95 193 ± 98 197 ± 108 146 ± 65 146 ± 65 148 ± 69 37 ± 65 33 ± 69 38 ± 55 6.2 ± 1.4 6.2 ± 1.4 5.7 ± 1.2 1,0 ± 0,4 1,0 ± 0,5 0,9 ± 0,7 p <0,001 <0,001 <0,001
Αποτελέσµατα I Ασθενείς µε αρρύθµιστη ιδιοπαθή υπέρταση παρουσίασαν σηµαντικά αυξηµένη έκφραση υποδοχέων a2b στα ΑΜΤ σε σχέση µε αυτούς που είχαν καλά ρυθµισµένη ΑΠ ή µε τα υγιή άτοµα. 36 ± 34,6 στους φυσιολογικούς, 37,2 ± 24,6 στην καλά ρυθµισµένη ΑΠ, έναντι 77,4 ± 59,7 στους αρρύθµιστους υπερτασικούς, p < 0,01 και για τις δύο οµάδες (arbitrary units).
Αποτελέσµατα II Ασθενείς µε επαρκώς ρυθµισµένη Α.Π., δεν παρουσιάζουν σηµαντικές διαφορές συγκρινόµενοι µε υγιή άτοµα (38,6 ± 34,6 έναντι 37,2 ± 24,6, p=). Η γονιδιακή έκφραση των άλφα 2Β- αδρενεργικών υποδοχέων στα ΑΜΤ παρουσίασε συσχέτιση µε τα επίπεδα της συστολικής αρτηριακής πίεσης (r=0,51, p<0,001).
Συµπεράσµατα Ασθενείς µε µη επαρκώς ρυθµισµένη ιδιοπαθή υπέρταση παρουσίασαν αυξηµένη γονιδιακή έκφραση των άλφα 2Βαδρενεργικών υποδοχέων στα ΑΜΤ, εν συγκρίσει µε καλά ρυθµισµένους υπερτασικούς. Τα δεδοµένα µας καταδεικνύουν νέους παθοφυσιολογικούς µηχανισµούς θροµβώσεως στην ιδιοπαθή υπέρταση. Η αναστολή των άλφα 2Β- αδρενεργικών υποδοχέων στα ΑΜΤ µπορεί να αποτελέσει µια νέα θεραπευτή στρατηγική αντιµετώπιση των επιπλοκών των υπερτασικών ασθενών.
ευχαριστώ