ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΜΕΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Αρ. Φακ.: 7.16.16.2 Αρ. Τηλ.:22800632 Αρ. Φαξ:22428268 E-mail:circularsec@schools.ac.cy 25 Αυγούστου, 2008 Δ/ντες, Δ/ντριες Σχολείων Μέσης Γενικής και Μέσης Τεχνικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης Θέμα: Σεμινάριο για Επιμόρφωση Εκπαιδευτικών που εμπλέκονται στο πρόγραμμα Ένταξης Παιδιών με Πρόβλημα Ακοής, στη Μέση Γενική και Μέση Τεχνική και Επαγγελματική Εκπαίδευση Μέσα στα πλαίσια του νόμου περί «Αγωγής και Εκπαίδευσης Παιδιών με Ειδικές Ανάγκες του 1999» προγραμματίζεται διήμερο σεμινάριο στη Λευκωσία και στη Λεμεσό, με στόχο την ενημέρωση και επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, που εμπλέκονται στο πρόγραμμα ένταξης παιδιών με απώλεια ακοής. Το σεμινάριο θα πραγματοποιηθεί την Πέμπτη 4 και την Παρασκευή 5 Σεπτεμβρίου στην Α Τεχνική Σχολή Λεμεσού για τις επαρχίες Λεμεσού και Πάφου και τη Δευτέρα 8 και την Τρίτη 9 Σεπτεμβρίου στη Σχολή Κωφών στη Λευκωσία για τις επαρχίες Λευκωσίας, Λάρνακας και Αμμοχώστου. Το σεμινάριο πραγματοποιείται πριν από την έναρξη των μαθημάτων και γι αυτό παρακαλούνται οι Διευθυντές/ντριες να κάνουν τις απαραίτητες διευθετήσεις, ώστε να παρακολουθήσουν και τις δύο μέρες του σεμιναρίου, όλοι όσοι διδάσκουν τα παιδιά με πρόβλημα ακοής, οι οποίοι δεν παρακολούθησαν τα σχετικά σεμινάρια στο παρελθόν. Οι δηλώσεις συμμετοχής πρέπει να σταλούν με τηλεομοιότυπο (φαξ) στη Διεύθυνση Μέσης Εκπαίδευσης (22428268), το αργότερο μέχρι τις 3 Σεπτεμβρίου 2008. Δρ. Ζήνα Πουλλή Διευθύντρια Μέσης Εκπαίδευσης Χαράλαμπος Λ. Κωνσταντίνου Διευθυντής ΜΤΕΕ
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ 1 η μέρα σεμιναρίου (8:30-1:30): 8:30-9:20 Χρύσω Στυλιανού, Πρώτη Δασκάλα Κωφών Φιλοσοφία της ένταξης Συζήτηση 9:20-10:20 Ανδρέας Λεμέσιος, Εκπαιδευτικός Ακουολόγος Ακοή-Ακουστική Απώλεια-Ακουστικά Συζήτηση 10:20-10:50 ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ 10:50-11:20 Δρ. Κίκα Χατζηκακού, Φιλόλογος-Ειδική Δασκάλα Κωφών Νόμος περί Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης Παιδιών με Ειδικές Ανάγκες 11:20-12:30 Χρύσω Στυλιανού, Πρώτη Δασκάλα Κωφών Προϋποθέσεις επιτυχούς ένταξης-εκπαιδευτικές προσεγγίσεις και προσαρμογές για παιδιά με πρόβλημα ακοής μέσα στην τάξη 12:30-12:35 ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ 12:35-12:50 Εκπαιδευτική στήριξη παιδιών με πρόβλημα ακοής Προβολή βιντεοταινίας 12:40-13:30 Γενική συζήτηση
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΕΜΙΝΑΡΙΟΥ 2 η μέρα σεμιναρίου (8:30-1:30): 8:30-9:20 Δρ. Χαράλαμπος Τζιόγκουρος, Εκπαιδευτικός Ψυχολόγος Οι ψυχολογικές διαστάσεις της κώφωσης 9:20-10:00 Δρ. Κίκα Χατζηκακού, Φιλόλογος-Ειδική Δασκάλα Κωφών Οι γλωσσικές προεκτάσεις του προβλήματος ακοής και η αντιμετώπισή τους στην τάξη Συζήτηση 10:00:10:30 ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ 10:30-11:30 Εργαστηριακή προσέγγιση κατά θεματικές ενότητες. 11:30-11:35 ΔΙΑΛΕΙΜΜΑ 11:35-12:40 Κωφοί απόφοιτοι Οι εμπειρίες μας από την ένταξή μας σε Γυμνάσια και Λύκεια της Κύπρου 12:40-13:30 Γενική συζήτηση
Πρόγραμμα Ένταξης Παιδιών με Πρόβλημα Ακοής στη Μέση και Τεχνική Εκπαίδευση Επαρχία:. Σχολείο:... Εκπαιδευτικοί: Όνομα Ειδικότητα
ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΜΕΣΗΣ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗΣ Αρ. Φακ.: 7.16.16.2 Αρ. Τηλ.:22800632 Αρ. Φαξ:22428268 E-mail:circularsec@schools.ac.cy 25 Αυγούστου, 2008 Δ/ντες, Δ/ντριες Σχολείων Μέσης Γενικής και Μέσης Τεχνικής και Επαγγελματικής Εκπαίδευσης Θέμα: Πρόγραμμα ένταξης παιδιών με απώλεια ακοής στη Μέση και Τεχνική Εκπαίδευση Η εκπαίδευση των παιδιών με απώλεια ακοής στη γενική εκπαίδευση κατοχυρώθηκε νομικά με την ψήφιση και εφαρμογή του Νόμου «Περί Αγωγής και Εκπαίδευσης Παιδιών με Ειδικές Ανάγκες του 1999» 113(Ι)99, καθώς και των Κανονισμών που τον διέπουν. Η ένταξη των παιδιών αυτών στη Μέση Γενική και Μέση Τεχνική Εκπαίδευση λειτουργεί τα τελευταία χρόνια με μεγάλη επιτυχία. Αυτό φαίνεται και από την εισδοχή τους σε Τριτοβάθμια Εκπαιδευτικά Ιδρύματα στην Κύπρο και αλλού. Για τη συνέχιση και την αποτελεσματικότερη εκπαίδευση των παιδιών με απώλεια ακοής πρέπει να λαμβάνονται υπόψη τα πιο κάτω. 1. Επιμόρφωση προσωπικού Κάθε σχολική χρονιά πραγματοποιούνται σεμινάρια με στόχο την επιμόρφωση των εκπαιδευτικών που εμπλέκονται στο πρόγραμμα ένταξης παιδιών με απώλεια ακοής. Παρακαλείσθε όπως προβαίνετε στις απαραίτητες διευθετήσεις, ώστε να παρακολουθούν τα σχετικά σεμινάρια όλοι οι εμπλεκόμενοι. Επιπρόσθετα, μπορεί να οργανώνονται στα σχολεία ολιγόωρα σεμινάρια ή δειγματικά μαθήματα μετά από συνεννόηση με τη Συντονίστρια/Συνδετική Λειτουργό.
2. Εφαρμογή Ατομικού Εκπαιδευτικού Προγράμματος (ΑΕΠ) Με την έναρξη της σχολικής χρονιάς, το σχολείο είναι υποχρεωμένο να εφαρμόζει το εγκεκριμένο από την Επαρχιακή Επιτροπή Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης Ατομικό Πρόγραμμα του κάθε παιδιού (διευκολύνσεις, ώρες στήριξης, απαλλαγές και απόσυρση από μαθήματα). Έχει παρατηρηθεί ότι σε αρκετά σχολεία καθυστερεί η έναρξη της στήριξης. Το πρόγραμμα στήριξης πρέπει να εφαρμόζεται από την πρώτη μέρα λειτουργίας του σχολείου και πρέπει να περιλαμβάνεται ακόμα και στο προσωρινό ωρολόγιο πρόγραμμα του σχολείου. Την τήρηση και την εφαρμογή του Ατομικού Προγράμματος αναλαμβάνει ο υπεύθυνος για την Ειδική Αγωγή Βοηθός Διευθυντής του σχολείου. 3. Απαλλαγές ή απόσυρση από μαθήματα Για να συμπληρωθούν οι ώρες στήριξης, τα παιδιά απαλλάσσονται και αποσύρονται από συγκεκριμένα μαθήματα, όπως αναγράφονται στο Ατομικό Πρόγραμμά τους, που αποστέλλεται τις πρώτες μέρες λειτουργίας του σχολείου, μετά από έγκριση των ΕΕΕΑΕ. Σε περιπτώσεις που το ΑΕΠ δε λειτουργεί όπως έχει εγκριθεί πρέπει να ενημερώνεται η Συντονίστρια/Συνδετική Λειτουργός. 4. Εκπαιδευτικοί Λειτουργοί Ο ρόλος του εκπαιδευτικού είναι ιδιαίτερα σημαντικός για την ομαλή ψυχοσυναισθηματική, ακαδημαϊκή και κοινωνική ανάπτυξη του παιδιού με απώλεια ακοής. Γι αυτό θα πρέπει ο εκπαιδευτικός να θέλει να εμπλακεί, να είναι ευαισθητοποιημένος και ενημερωμένος ή να έχει παρακολουθήσει τα σχετικά σεμινάρια για την εκπαίδευση παιδιών με απώλεια ακοής. Επιπρόσθετα, τα φυσικά χαρακτηριστικά του πρέπει να συμβάλλουν στην καλύτερη επικοινωνία με το μαθητή (π.χ. φυσικός ρυθμός ομιλίας, καλή άρθρωση). Θα πρέπει να γνωρίζουν οι διδάσκοντες που αναλαμβάνουν την πιο πάνω ευθύνη πως ο,τιδήποτε σχετικό τους ανατεθεί, καθίσταται δεσμευτικό γι αυτούς, όπως για παράδειγμα η τήρηση ορισμένων οδηγιών (π.χ. γλωσσική απλοποίηση της ύλης, διδακτικές προσαρμογές, συγγραφή εξαμηνιαίων αναφορών). Τα μαθήματα στήριξης ενδείκνυται να τα αναλαμβάνουν οι καθηγητές του τμήματος, γιατί αυτό συμβάλλει, τόσο στην καλύτερη προετοιμασία του παιδιού, όσο και στην ανάπτυξη καλύτερων σχέσεων μεταξύ τους. 5. Αριθμός παιδιών στην τάξη που φοιτούν τα παιδιά με απώλεια ακοής Ο αριθμός των μαθητών του τμήματος, στο οποίο φοιτά παιδί με απώλεια ακοής, ενδείκνυται να είναι σημαντικά μικρότερος από τα άλλα τμήματα της ίδιας τάξης, καθώς εξυπηρετεί σημαντικούς εκπαιδευτικούς σκοπούς. Είναι καλό να αποφεύγεται η τοποθέτηση στο ίδιο τμήμα παιδιών με
προβλήματα συμπεριφοράς ή με ΔΕΠ-Υ. 6. Διευκολύνσεις στον τρόπο εξέτασης (διαγωνίσματα, τελικές εξετάσεις) Τα παιδιά με απώλεια ακοής δικαιούνται διευκολύνσεις στον τρόπο αξιολόγησής τους, τόσο στα διαγωνίσματα, όσο και στις εξετάσεις (π.χ. επιπρόσθετος χρόνος, απλοποίηση της γλωσσικής διατύπωσης του εξεταστικού δοκιμίου, νοουμένου ότι αυτό δεν προδιαγράφει την απάντηση, απαλλαγή από το μέρος της ακρόασης σε ξένες γλώσσες). Οι διευκολύνσεις για το κάθε παιδί αναγράφονται στην απόφαση της ΕΕΕΑΕ που αποστέλλεται στο σχολείο. 7. Υλικοτεχνική υποδομή Μια από τις βασικές προϋποθέσεις για την επιτυχή ένταξη των παιδιών με απώλεια ακοής είναι η εξασφάλιση περιβάλλοντος απαλλαγμένου από θορύβους και ενοχλητικούς ήχους. Ως εκ τούτου, η αίθουσα διδασκαλίας και η αίθουσα του ατομικού μαθήματος (στήριξης) πρέπει να είναι μακριά από πηγές θορύβου (π.χ. γήπεδα, καντίνα, αίθουσα μουσικής), ηχομονωμένη (π.χ. με πλαστικό δάπεδο, χοντρές κουρτίνες) και κατάλληλα εξοπλισμένη (π.χ. διασκόπιο). 8. Προσαρμογή του αναλυτικού προγράμματος Για τα παιδιά με απώλεια ακοής χρειάζονται προσαρμογές του αναλυτικού προγράμματος στις δικές τους εκπαιδευτικές ανάγκες, δηλαδή, περισσότερες διδακτικές προσαρμογές εκ μέρους των εκπαιδευτικών για καλύτερη επικοινωνία, εντοπισμό των κύριων σημείων για τα διαγωνίσματα, γλωσσική προσαρμογή της ύλης στα μαθήματα στήριξης, κτλ. Δρ. Ζήνα Πουλλή Διευθύντρια Μέσης Εκπαίδευσης Χαράλαμπος Λ. Κωνσταντίνου Διευθυντής ΜΤΕΕ