ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΕΣ ÁÍÁÊÏÉÍÙÓÅÉÓ ÅËËÇÍÙÍ ÅÑÅÕÍÇÔÙÍ

Σχετικά έγγραφα
ÐÑÏÓÊÅÊËÇÌÅÍÅÓ ÎÅÍÏÃËÙÓÓÅÓ ÁÍÁÊÏÉÍÙÓÅÉÓ ÅËËÇÍÙÍ ÅÑÅÕÍÇÔÙÍ

ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΕΣ ÁÍÁÊÏÉÍÙÓÅÉÓ ÅËËÇÍÙÍ ÅÑÅÕÍÇÔÙÍ

ÐÑÏÓÊÅÊËÇÌÅÍÅÓ ÎÅÍÏÃËÙÓÓÅÓ ÁÍÁÊÏÉÍÙÓÅÉÓ ÅËËÇÍÙÍ ÅÑÅÕÍÇÔÙÍ

ΑΝΑΡΤΗΜΕΝΕΣ ÁÍÁÊÏÉÍÙÓÅÉÓ ÅËËÇÍÙÍ ÅÑÅÕÍÇÔÙÍ

ΑΝΑΡΤΗΜΕΝΕΣ ÁÍÁÊÏÉÍÙÓÅÉÓ ÅËËÇÍÙÍ ÅÑÅÕÍÇÔÙÍ

ΑΝΑΡΤΗΜΕΝΕΣ ÁÍÁÊÏÉÍÙÓÅÉÓ ÅËËÇÍÙÍ ÅÑÅÕÍÇÔÙÍ

ΕΠΙΛEΓΜΕΝÅÓ ÁÍÁÊÏÉÍÙÓÅÉÓ ÅËËÇÍÙÍ ÅÑÅÕÍÇÔÙÍ

ΑΝΑΡΤΗΜΕΝΕΣ ÁÍÁÊÏÉÍÙÓÅÉÓ

Κατευθυντήριες οδηγίες για τη λοίμωξη από Helicobacter pylori στα παιδιά Διαδικασία Στόχοι whom to test Ποια test Ποιοί θεραπεύονται

22 ο ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΓΙΑ ΤΟ ΕΛΙΚΟΒΑΚΤΗΡΙΔΙΟ ΤΟΥ ΠΥΛΩΡΟΥ

ÐÑÏÓÊÅÊËÇÌÅÍÅÓ ÎÅÍÏÃËÙÓÓÅÓ ÁÍÁÊÏÉÍÙÓÅÉÓ ÅËËÇÍÙÍ ÅÑÅÕÍÇÔÙÍ

Όλγα Γιουλεμέ Επίκουρη Καθηγήτρια Γαστρεντερολογίας ΑΠΘ

Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΟΥ ΔΕΙΚΤΗ TBS (ΤRABECULAR ΒONE SCORE) ΜΕ DEXA, ΣΕ ΑΙΜΟΚΑΘΑΙΡΟΜΕΝΟΥΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΤΕΛΙΚΟΥ ΣΤΑΔΙΟΥ ΝΕΦΡΙΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ ΣΤΗΝ ΠΡΟΛΗΨΗ ΚΑΤΑΓΜΑΤΩΝ

ΞΕΝΟΓΛΩΣΣΕΣ ÁÍÁÊÏÉÍÙÓÅÉÓ (ABSTRACTS) ÅËËÇÍÙÍ ÅÑÅÕÍÇÔÙÍ ΣΕ ÅËËÇÍΙΚΑ ΣΥΝΕΔΡΙΑ

ÁÍÁÊÏÉÍÙÓÅÉÓ ΣΕ ÅËËÇÍΙΚΑ ΣΥΝΕΔΡΙΑ ΣΕ ÅËËÇÍΙΚΑ ΣΥΝΕΔΡΙΑ

ΕΠΙΛΕΓΜΕΝÅÓ ÁÍÁÊÏÉÍÙÓÅÉÓ ÅËËÇÍÙÍ ÅÑÅÕÍÇÔÙÍ

ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΕΣ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΕΛΛΗΝΩΝ ΕΡΕΥΝΗΤΩΝ

ΛΟΙΜΩΞΗ ΑΠΟ ΕΛΙΚΟΒΑΚΤΗΡΙΔΙΟ ΤΟΥ ΠΥΛΩΡΟΥ: ΣΥΓΧΡΟΝΕΣ ΑΠΟΨΕΙΣ

Φώτιος Ν. Κοθώνας Γαστρεντερολόγος

ιατρική θωρακοσκόπηση: Συσχετίζονται µε την ιστολογική διάγνωση ;

ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑΣ. Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

22 ο ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΓΙΑ ΤΟ ΕΛΙΚΟΒΑΚΤΗΡΙΔΙΟ ΤΟΥ ΠΥΛΩΡΟΥ & ΛΟΙΠΩΝ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ ΤΟΥ ΠΕΠΤΙΚΟΥ

Ανώτερο Πεπτικό. Ιστολογική διάγνωση ατροφικής γαστρίτιδας και εντερικής μεταπλασίας.

ΞΕΝΟΓΛΩΣΣΕΣ ÁÍÁÊÏÉÍÙÓÅÉÓ (ABSTRACTS) ÅËËÇÍÙÍ ÅÑÅÕÍÇÔÙÍ ΣΕ ÅËËÇÍΙΚΑ ΣΥΝΕΔΡΙΑ

ÐÑÏÓÊÅÊËÇÌÅÍÅÓ ÎÅÍÏÃËÙÓÓÅÓ ÁÍÁÊÏÉÍÙÓÅÉÓ ÅËËÇÍÙÍ ÅÑÅÕÍÇÔÙÍ

23 ο ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΕΛΙΚΟΒΑΚΤΗΡΙΔΙΟΥ ΤΟΥ ΠΥΛΩΡΟΥ & ΛΟΙΠΩΝ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ ΠΕΠΤΙΚΟΥ

22 ο ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΓΙΑ ΤΟ ΕΛΙΚΟΒΑΚΤΗΡΙΔΙΟ ΤΟΥ ΠΥΛΩΡΟΥ & ΛΟΙΠΩΝ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ ΤΟΥ ΠΕΠΤΙΚΟΥ

Συσχέτιση Περιοδοντικών Λοιμώξεων με Συστηματικά Νοσήματα

ΚΥΣΤΑΤΙΝΗ C ΟΡΟΥ ΝΟΣΗΛΕΥΟΜΕΝΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΟΞΕΙΑΣ ΝΕΦΡΙΚΗΣ ΒΛΑΒΗΣ ( Acute kidney injury )

Στεργίου Ιωάννης Ά ΠΡΟΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ. Ά ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΑΠΘ Πέμπτη 12 Νοεμβρίου ο Συνέδριο ΔΕΒΕ

Ο ρόλος των αντισωμάτων κατά του κυκλικού κιτρουλλιωμένου πεπτιδίου στη διάγνωση και θεραπεία της νεανικής ιδιοπαθούς αρθρίτιδας

ΙΦΝΕ (ΕΚ, ν.crohn, απροσδιόριστη) Συνήθεις λοιμώδεις, παρατεταμένες συστηματικές, αφροδισιακές-παρασιτικές, ιογενείς λοιμώξεις Φάρμακα και τοξίνες

Ορθολογική προσέγγιση του ασθενούς με ατροφική γαστρίτιδα και εντερική μεταπλασία

23 ο ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΕΛΙΚΟΒΑΚΤΗΡΙΔΙΟΥ ΤΟΥ ΠΥΛΩΡΟΥ & ΛΟΙΠΩΝ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ ΠΕΠΤΙΚΟΥ

Σακχαρώδης Διαβήτης και Περιοδοντίτιδα. Μια αμφίδρομη σχέση. ΜΑΡΑΓΚΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΧΕΙΡΟΥΡΓΟΣ ΟΔΟΝΤΙΑΤΡΟΣ

Στην τρέχουσα παρουσίαση δεν υφίσταται σύγκρουση συμφερόντων

ΒΡΑΧΕΙΑ ΟΜΙΛΙΑ. Τι νεότερο στην εκρίζωση του H. Pylori στα παιδιά;

ΟΔΗΓΙΕΣ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ ΤΗΣ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗΣ

ΔΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ

Ν. Κατσίκη[1], Α. Γκοτζαμάνη-Ψαρράκου[2], Φ. Ηλιάδης[1], Τρ. Διδάγγελος[1], Ι. Γιώβος[3], Δ. Καραμήτσος[1]

ΠΡΟΚΑΤΑΡΚΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Υποβολή Περιλήψεων

pneumoniae ΣΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ

H ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΜΑΓΝΗΤΙΚΗΣ ΦΑΣΜΑΤΟΣΚΟΠΙΑΣ (SPECTROSCOPY-MRS) ΣΕ ΜΑΓΝΗΤΙΚΟ ΤΟΜΟΓΡΑΦΟ 3Τ ΣΤΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΤΟΥ ΚΑΡΚΙΝΟΥ ΤΟΥ ΜΑΣΤΟΥ

Συστηματικός ερυθηματώδης λύκος: το πρότυπο των αυτόάνοσων ρευματικών νοσημάτων

Η ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΗΣ ΕΓΚΑΙΡΗΣ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ ΤΗΣ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗΣ. ΒΑΛΚΑΝΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ Χειρουργός Ορθοπαιδικός ΟΡΘΟΠΑΙΔΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ. Παν. Γεν. Νοσοκ.

Εισαγωγή. Η θεραπεία πρώτης γραμμής για την εκρίζωση του Ελικοβακτηριδίου του πυλωρού (ΕΠ) περιλαμβάνει την χρήση:

Καλλιέργεια και test ευαισθησίας

15 o ΕλληνικΟ ΣυνΕδριο

Νικόλαος Μπουντουβής Ενδοκρινολόγος

H ΠΡΟΣΑΥΞΗΤΙΚΗ ΑΞΙΑ ΤΗΣ ΜΑΓΝΗΤΙΚΗΣ ΤΟΜΟΓΡΑΦΙΑΣ (ΜΤ) ΣΤΗ ΣΤΑΔΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΠΡΩΙΜΟ ΔΙΗΘΗΤΙΚΟ ΚΑΡΚΙΝΟ ΤΟΥ ΤΡΑΧΗΛΟΥ ΜΗΤΡΑΣ

Πρόκειται για 4 μικρούς αδένες στο μέγεθος "φακής" που βρίσκονται πίσω από το θυρεοειδή αδένα. Οι αδένες αυτοί παράγουν μια ορμόνη που λέγεται

ΓΑΣΤΡΟ-ΟΙΣΟΦΑΓΙΚΗ ΠΑΛΙΝΔΡΟΜΙΚΗ ΝΟΣΟΣ Η ΜΙΖΕΡΙΑ ΤΗΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΟΤΗΤΑΣ

Οστεοπόρωση. Διάγνωση, πρόληψη και θεραπεία. Δρ. Χρήστος Κ. Γιαννακόπουλος Ορθοπαιδικός Χειρουργός

ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ ΕΘΝΙΚΟΥ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟΥ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ ΜΟΝΑΔΑ ΕΡΕΥΝΑΣ Β'ΠΡΟΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ Θ.

Οστεοπόρωση: έλεγχος (screening) και εξατομικευμένη θεραπεία

24 ο ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΕΛΙΚΟΒΑΚΤΗΡΙΔΙΟΥ ΤΟΥ ΠΥΛΩΡΟΥ & ΛΟΙΠΩΝ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ ΠΕΠΤΙΚΟΥ

ΟΡΓΑΝΩΤΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΜΕΛΕΤΗΣ ΕΛΙΚΟΒΑΚΤΗΡΙΔΙΟΥ ΤΟΥ ΠΥΛΩΡΟΥ & ΛΟΙΠΩΝ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ ΠΕΠΤΙΚΟΥ

Ρόλος των βακτηριακών λιποπολυσακχαριτών στη Νόσο Alzheimer

ΣΑΚΧΑΡΩΔΗΣ ΔΙΑΒΗΤΗΣ και ΚΑΡΚΙΝΟΣ: συνύπαρξη ή αιτιολογική σχέση;

2014 Ξενοδοχείο. Επιστημονική Εκδήλωση ΕΛ.Ι.ΟΣ Νοεμβρίου. Η θέση των αναβολικών φαρμάκων στη θεραπεία της οστεοπόρωσης XENIA PALACE

23 ο ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΓΙΑ ΤΟ ΕΛΙΚΟΒΑΚΤΗΡΙΔΙΟ ΤΟΥ ΠΥΛΩΡΟΥ & ΛΟΙΠΩΝ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ ΤΟΥ ΠΕΠΤΙΚΟΥ

Σακχαρώδης διαβήτης και οστεοπόρωση - Ο Δρόμος για την Θεραπεία Τρίτη, 23 Νοέμβριος :22

Συχνότητα. Άντρες Γυναίκες 5 1. Νεαρής και μέσης ηλικίας

Διαταραχές του στομάχου.

20 ο ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΓΙΑ ΤΟ ΕΛΙΚΟΒΑΚΤΗΡΙΔΙΟ ΤΟΥ ΠΥΛΩΡΟΥ & ΛΟΙΠΩΝ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ ΤΟΥ ΠΕΠΤΙΚΟΥ

Εκρίζωση Η.pylori το Χρήστος Λιάτσος, MD, PhD, FEBGH Γαστρεντερολόγος Αν.Δντης Γαστρεντερολογικής Κλινικής 401 ΓΣΝΑ

ΚΛΙΝΙΚΑ ΚΑΙ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΘΕΤΙΚΟ ΑΝΤΙΠΗΚΤΙΚΟ ΤΟΥ ΛΥΚΟΥ (LA)

Δισλιάν Β 1., Φεράρ Χαφούζ Α 2., Αστεριάδης Χ 3,4., Παναγιωτίδης Π 4

DEPARTMENT OF IMMUNOLOGY & HISTOCOMPATIBILITY UNIVERSITY OF THESSALY

ΑΣΘΕΝΗΣ ΜΕ ΠΙΘΑΝΟ ΣΥΝΔΡΟΜΟ SAPHO ΝΙΚΟΛΑΟΣ ΚΟΥΓΚΑΣ ΕΠΙΚ. ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΣ ΡΕΥΜΑΤΟΛΟΓΙΚΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΠΑΓΝΗ

Τι είναι οστεοπόρωση;

Θ. Λάππα 1, Α. Τσαγκάρη 1, Μ. Σταματοπούλου 1, Ν. Καραλιά 1, Δ. Στεφανή 2,, Κ. Κυρέ 2, Α. Δρόσος 2, Ι. Κυριαζής 3

Μοριακοί μηχανισμοί καρκινογένεσης και Ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΟ ΥΛΙΚΟ. για την έρευνα. «Πανελλήνια Επιδημιολογική Μελέτη Καταγραφής Στοματικής Υγείας»

ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΣ ΤΗ ΒΙΟΨΙΑ ΗΠΑΤΟΣ

There are no translations available. Πέτρος Χ. Κατσαβοχρήστος Παθολόγος

ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΗΣ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗΣ

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Eβδομάδα 7/2017 (13 19 Φεβρουαρίου 2017)

Επιδημιολογία Λοιμώξεων Βασικά στοιχεία. Ιωσήφ Παπαπαρασκευάς Εργαστήριο Μικροβιολογίας Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ

ΤΕΛΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ. Ίδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών, Αθήνα ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΜΕΛΕΤΗΣ ΤΟΥ ΕΛΙΚΟΒΑΚΤΗΡΙΔΙΟΥ ΤΟΥ ΠΥΛΩΡΟΥ

Chronic Kidney Disease. Ιωάννης Γ. Γριβέας,MD,PhD

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Eβδομάδα 2/2017 (09 15 Ιανουαρίου 2017)

Οι ενδείξεις ουλίτιδας περιλαµβάνουν :

Τι είναι ο HPV; Μετάδοση Η μετάδοση του HPV μπορεί να γίνει με τους παρακάτω τρόπους:

ΤΡΙΤΗ ΗΛΙΚΙΑ ΚΑΙ ΝΟΗΤΙΚΗ ΥΣΤΕΡΗΣΗ

21 ο ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΓΙΑ ΤΟ ΕΛΙΚΟΒΑΚΤΗΡΙΔΙΟ ΤΟΥ ΠΥΛΩΡΟΥ & ΛΟΙΠΩΝ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ ΤΟΥ ΠΕΠΤΙΚΟΥ

Ιός του απλού έρπητα 1 (HSV-1) και συσχέτιση με τη Νόσο Alzheimer. Θεραπευτική προσέγγιση με τη χρήση αντι-ιϊκών φαρμάκων

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Eβδομάδα 1/2019 (31 Δεκεμβρίου Ιανουαρίου 2019)

Επιστημονικά πορίσματα. Γενική περίληψη της επιστημονικής αξιολόγησης του Prevora

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Eβδομάδα 3/2019 (14 20 Ιανουαρίου 2019)

Παράγοντες κινδύνου για de novo ευαισθητοποίηση και ανάπτυξη DSA σε ασθενείς με μακροχρόνια λειτουργία νεφρικού μοσχεύματος

Οστεοπόρωση Βιβλιογραφική ενημέρωση

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΈΣ ΔΟΚΙΜΑΣΊΕΣ

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 14 Οκτωβρίου 2009

20 ο ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΓΙΑ ΤΟ ΕΛΙΚΟΒΑΚΤΗΡΙΔΙΟ ΤΟΥ ΠΥΛΩΡΟΥ & ΛΟΙΠΩΝ ΛΟΙΜΩΞΕΩΝ ΤΟΥ ΠΕΠΤΙΚΟΥ

Εβδομαδιαία Έκθεση Επιδημιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης Eβδομάδα 3/2017 (16 22 Ιανουαρίου 2017)

Τα οστα αποτελούνται από το φλοιό και σπογγώδες οστό. Μεταξύ των δοκίδων του σπογγώδους οστού υπάρχει ο μυελός των οστών

ΔΙΑΒΗΤΙΚΟ ΠΟΔΙ ΚΑΙ ΜΑΓΝΗΤΙΚΟΣ ΣΥΝΤΟΝΙΣΜΟΣ. Κ. ΛΥΜΠΕΡΟΠΟΥΛΟΣ Διευθυντής Γ.Ν.Α. «Γ. Γεννηματάς»

Δομή και λειτουργία προκαρυωτικού κυττάρου

Η ανδρική οστεοπόρωση: διαγνωστικές και θεραπευτικές προκλήσεις. Παρουσίαση Περιστατικών. Μάκρας Πολυζώης Ενδοκρινολόγος 251 Γεν. Νοσοκ.

Transcript:

ΕΠΙΛΕΓΜΕΝΕΣ ÁÍÁÊÏÉÍÙÓÅÉÓ ÅËËÇÍÙÍ ÅÑÅÕÍÇÔÙÍ

ΕΠΙΛΕΓΜΕΝÅÓ ÁÍÁÊÏÉÍÙÓÅÉÓ ÅËËÇÍÙÍ ÅÑÅÕÍÇÔÙÍ ΣΥΣΧΕΤΙΣΗ ΤΩΝ ΑΝΤΙΓΟΝΩΝ Lewis ΣΕ ΣΤΕΛΕΧΗ HELICOBACTER PYLORI (Hp) ΑΠΟ ΠΑΙΔΙΑ ΜΕ ΤΟΥΣ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΠΑΘΟΓΕΝΕΙΑΣ CagA, VacA ΚΑΙ ΤΑ ΚΛΙΝΙΚΟΠΑΘΟΛΟΓΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ Ε.Γ. Παναγιωτοπούλου, Κ. Παπαδάκος, Ε. Ρώμα, 2 I. Παναγιώτου, 2 C. van Vliet, 2 E. Altman, 3 Α. Μεντής και Δ. Σγούρας Εργαστήριο Ιατρικής Μικροβιολογίας, Ε.Ι. Pasteur, 2 η Παιδιατρική Κλινική Νοσ. Παίδων «Αγ. Σοφία», Ιατρική Σχολή ΕΚΠΑ, 3 Institute for Biological Sciences, National Research Council of Canada, Ottawa, Canada Οι λιποπολυσακχαρίτες της εξωτερικής μεμβράνης στελεχών Hp έχουν δομή όμοια με αυτή των αντιγόνων Lewis τύπου Ι (Le a, Le b ) και τύπου ΙΙ (Le X, Le Y ) των ανθρώπινων κυττάρων και η παρουσία τους πιθανόν να σχετίζεται με τον επιτυχή αποικισμό του γαστρικού βλεννογόνου και την εγκατάσταση της χρόνιας φλεγμονής. Σκοπός μας ήταν ο προσδιορισμός των αντιγόνων Lewis σε κλινικά στελέχη Hp από παιδιά και η συσχέτισή τους με τη λειτουργική ποικιλομορφία των CagA και VacA και τα ιστοπαθολογικά δεδομένα. Υλικό-Μέθοδος: Τα αντιγόνα Le X, Le Y, Le a, Le b και τα επίπεδα γλυκάνης ανιχνεύθηκαν με ELISA σε ολικά κυτταρολύματα 50 κλινικών στελεχών Hp από παιδιά (μέση ηλικία: 0,4±2,9 έτη). Η παρουσία CagA και ο τύπος των θέσεων φωσφορυλίωσης της καθώς και οι ισότυποι s, i, m της VacA ανιχνεύθηκαν με PCR. Η λειτουργικότητα του συστήματος μεταφοράς τύπου 4 (T4SS) επιβεβαιώθηκε με ανίχνευση φωσφορυλιωμένης CagA. Έγινε ιστοπαθολογική αξιολόγηση κατά Sydney. Η στατιστική επεξεργασία πραγματοποιήθηκε με μη παραμετρική ανάλυση και ανάλυση λογιστικής παλινδρόμησης. Αποτελέσματα: Στην πλειοψηφία των στελεχών ανιχνεύθηκαν αντιγόνα τύπου ΙΙ (Le X, Le Y ), όπως έχει ήδη παρατηρηθεί σε στελέχη ενηλίκων δυτικού τύπου. Ο επικρατής τύπος ήταν Le Y (35/50, 70%), με ταυτόχρονη παρουσία Le X σε 24 στελέχη (48%). Αντιγόνα Le b παρατηρήθηκαν σε (22%) στελέχη, από τα οποία 4 (8%) έφεραν ταυτόχρονα Le Y και Le X. Παρουσία Le a ανιχνεύθηκε σε ένα μόνο στέλεχος (2%), ενώ γλυκάνη εντοπίστηκε σε όλα. Παρατηρήθηκε στατιστικά σημαντική συνύπαρξη αντιγόνων Le X και Le Y, λειτουργικού T4SS και του αλληλομόρφου vacas (OR: 4.433, 95%CI:.269-5.489) όχι όμως και αυξημένου αριθμού θέσεων φωσφορυλίωσης της πρωτεΐνης CagA. Επιπλέον, δεν παρατηρήθηκε συσχέτιση κανενός εκ των ανωτέρω βακτηριακών παραγόντων με την εμφάνιση βαρύτερης μορφής ιστοπαθολογικών ευρημάτων. Συμπέρασμα: Παρατηρήθηκε συνδυασμένη συνύπαρξη των επιφανειακών αντιγόνων Le Χ και Le Y, της παρουσίας λειτουργικού T4SS και του αλληλομόρφου s της VacA σε κλινικά στελέχη Hp από παιδιά, η οποία όμως δεν συσχετίζεται με τη βαρύτητα των ιστοπαθολογικών ευρημάτων και πιθανώς χαρακτηρίζει στελέχη ικανά να εγκαταστήσουν εμμένουσα λοίμωξη. 83

ΕΠΙΛEΓΜΕΝÅÓ ÁÍÁÊÏÉÍÙÓÅÉÓ ÅËËÇÍÙÍ ÅÑÅÕÍÇÔÙÍ 3 η ΠΑΝΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΠΟΛΥΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΗΣ ΕΥΑΙΣΘΗΣΙΑΣ ΤΟΥ HELICOBACTER PYLORI ΣΤΑ ΑΝΤΙΒΙΟΤΙΚΑ. ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΕΔΟΜΕΝΑ Ε.Γ. Παναγιωτοπούλου, B. Martinez-Gonzalez, Κ. Παπαδάκος, Σ. Μιχόπουλος, 2 Γ. Μάντζαρης, 3 F. Megraud, 4 Δ. Σγούρας και Α. Μεντής Εργ. Ιατρικής Μικροβιολογίας, Ε.Ι. Παστέρ, Γαστρεντερολογικές Κλινικές 2 Νοσ. «Αλεξάνδρα» και 3 Νοσ. «Ευαγγελισμός», 4 Laboratoire de Bacteriologie, C.H.U. Pellegrin, Bordeaux, France Η παρούσα μελέτη πραγματοποιήθηκε στα πλαίσια της 3 rd European Multicentre Study on antibiotic susceptibility for H. pylori την περίοδο 2008-09. Σκοπός της ήταν ο προσδιορισμός των επιπέδων πρωτοπαθούς αντοχής στα κοινώς χορηγούμενα αντιβιοτικά, κλινικών στελεχών Hp από ενήλικες ασθενείς. Υλικό-Μέθοδος: Εξετάστηκαν 0 κλινικά στελέχη Hp που απομονώθηκαν από ενήλικες (μέση ηλικία: 52,5±3,8 έτη), βάσει των κριτηρίων εισδοχής του ανωτέρω προγράμματος. Η μέτρηση της ευαισθησίας έγινε με E-test (όρια σε μg/ml: αμοξυκιλλίνη (ΑC) >0,5, τετρακυκλίνη (TC) >, μετρονιδαζόλη (MZ) >8, κλαριθρομυκίνη (CH) >, λεβοφλοξασίνη (LE) >0,5). Αποτελέσματα: Αποτελέσματα συνοψίζονται στον ακόλουθο πίνακα. Δεν παρατηρήθηκε αντοχή έναντι AC και TC. Η πρωτοπαθής αντοχή έναντι LE διαπιστώθηκε ότι παραμένει σε χαμηλά επίπεδα (7%). Αντίθετα, τα επίπεδα αντοχής των ΜΖ και CH παρουσιάζονται αυξημένα, ειδικότερα στο γυναικείο πληθυσμό. Στην περίπτωση ταυτόχρονης αντοχής στα αντιβιοτικά ΜΖ και CH τα επίπεδα αγγίζουν το 9%. Αντοχή Στελέχη Ηp AC TC LE MZ CH MZ+CH Ν % Ν % Ν % Ν % Ν % Ν % Ενήλικες (Ν=0) 0-0 - 7 6,9 28 27,7 26 25,7 9 8,9 Άντρες (Ν=38) 0-0 - 2 5,3 6 5,8 7 8,4 3 7,9 Γυναίκες (Ν=63) 0-0 - 5 7,9 22 34,9 9 30,2 6 9,5 Συμπέρασμα: Το ποσοστό πρωτοπαθούς αντοχής έναντι της CΗ (περίπου 26%) είναι σημαντικά αυξημένο συγκριτικά με το παρελθόν και η περαιτέρω χρήση του συγκεκριμένου αντιβιοτικού σε σχήματα εκρίζωσης στην Ελλάδα θα πρέπει να διερευνηθεί. Τα αποτελέσματα αυτά καταδεικνύουν την αναγκαιότητα της τακτικής παρακολούθησης των επιπέδων αντοχής κλινικών στελεχών Hp στα κοινώς χορηγούμενα αντιβιοτικά. 84

ΕΠΙΛΕΓΜΕΝÅÓ ÁÍÁÊÏÉÍÙÓÅÉÓ ÅËËÇÍÙÍ ÅÑÅÕÍÇÔÙÍ Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΠΟΛΥΜΟΡΦΙΣΜΩΝ ΤΟΥ TLR4 KAI NOD ΣΤΗ ΦΛΕΓΜΟΝΩΔΗ ΑΝΤΙΔΡΑΣΗ ΤΟΥ ΓΑΣΤΡΙΚΟΥ ΒΛΕΝΝΟΓΟΝΟΥ Ε. Μαρίνου, 2 Σ. Σουγιουλτζής, I. Σαραντώνης, Π. Ζιάκας, Ν. Μποβαρέτος, Π. Κορκολοπούλου, 3 Ε. Θυμαρά, 3 Π. Φούκας, 3 Α. Κοτσίνας, 2 Β. Γοργούλης, 2 Α. Αρχιμανδρίτης, 4 Μ. Τζιβράς Γαστρεντερολογικό Τμήμα Παθολογικής Φυσιολογίας, 2 Εργαστήριο Ιστολογίας Εμβρυολογίας, 3 Εργαστήριο Παθολογικής Ανατομικής, 4 B Παθολογική Κλινική, Ιατρική Σχολή Πανεπιστημίου Αθηνών Εισαγωγή: Οι υποδοχείς TLR4 (μεμβρανικός) και NOD (ενδοκυττάριος) συνδέονται αντίστοιχα με το λιποπολυσακχαρίδιο (LPS) και την πεπτιδογλυκάνη του Ελικοβακτηριδίου του πυλωρού (HP), ενεργοποιούν ενδοκυττάρια προφλεγμονώδη μονοπάτια (π.χ. ενεργοποίηση NFκΒ, παραγωγή IL-8) και πιθανώς εμπλέκονται στη φλεγμονή του γαστρικού βλεννογόνου. Ασθενείς-Μέθοδοι: 299 διαδοχικοί ασθενείς (52 άνδρες) με δυσπεπτικά ενοχλήματα ενδοσκοπήθηκαν. Ελήφθησαν βιοψίες από άντρο/σώμα του στομάχου που εκτιμήθηκαν ιστολογικά κατά Sydney, και αίμα για τη μελέτη των πολυμορφισμών TLR4Asp299Gly&Thr399Ile και ΝΟDE266K με RFLP-PCR. Αποτελέσματα: 53/299 (5,2%) ήταν ιστολογικά HP+, 0/299 (36,8%) είχαν 2λικό έλκος (ΔΕ)/2λίτιδα, 29/299 (9,7%) γαστρικό έλκος (ΓΕ), 50/299 (50,2%) γαστρίτιδα ή βλεννογόνο χωρίς αλλοιώσεις και 0/299 (3,3%) ΔΕ+ΓΕ. Η συχνότητα των πολυμορφισμών TLR4Asp299Gly και TLR4Thr399Ile ήταν 33/296 (,%) και 37/298 (2,4%) αντίστοιχα, και δεν συσχετίστηκαν με την ενδοσκοπική εικόνα ή την παρουσία ΗΡ. Ομόζυγοι NOD βρέθηκαν 32/299 (0,7%), ετερόζυγοι 2/299 (40,5%) και επίσης, δεν συσχετίστηκαν με τα ενδοσκοπικά ευρήματα ή την παρουσία ΗΡ. Στη μονομεταβλητή ανάλυση η λοίμωξη από ΗΡ συσχετίστηκε με την ενεργότητα (διήθηση από πολυμορφοπύρηνα) της γαστρίτιδας, ενώ η παρουσία ΝΟD ετεροζυγωτίας με σημαντικά μικρότερη ενεργότητα. Δεν παρατηρήθηκε καμία συσχέτιση των πολυμορφισμών του TLR4 με τις παραμέτρους της γαστρίτιδας. Στην πολυπαραγοντική ανάλυση, η επίδραση και των δυο παραγόντων διατηρήθηκε, τόσο για την ΗΡ λοίμωξη (OR:6,, CI:3,3-,5, p<0,00) όσο και για την ΝΟD ετεροζυγωτία (OR:0,57, CI:0,3-,0, p=0,05). Συμπέρασμα: Οι πολυμορφισμοί του TLR4 δεν φαίνεται να παίζουν σημαντικό ρόλο στη λοίμωξη από ΗΡ ούτε στη συνοδό φλεγμονώδη αντίδραση του γαστρικού βλεννογόνου. Αντίθετα, η NOD ετεροζυγωτία φαίνεται ότι σχετίζεται με ελάττωση της πολυμορφοπυρηνικής διήθησης του βλεννογόνου που συνοδεύει τη χρόνια HP λοίμωξη. 85

ΕΠΙΛEΓΜΕΝÅÓ ÁÍÁÊÏÉÍÙÓÅÉÓ ÅËËÇÍÙÍ ÅÑÅÕÍÇÔÙÍ ΣΥΓΚΡΙΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΑΞΙΟΠΙΣΤΙΑΣ ΤΟΥ NARROW BAND IMAGING ΣΕ ΣΧΕΣΗ ΜΕ ΤΗ ΣΥΜΒΑΤΙΚΗ ΕΝΔΟΣΚΟΠΗΣΗ ΚΑΙ ΛΗΨΗ ΒΙΟΨΙΩΝ ΒΑΣΕΙ ΤΟΥ ΑΝΑΘΕΩΡHΜΕΝΟΥ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟΥ SYDNEY ΓΙΑ ΤΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΕΛΙΚΟΒΑΚΤΗΡΙΔΙΑΚΗΣ ΓΑΣΤΡΙΤΙΔΑΣ Η. Ξηρουχάκης, Σ.Δ. Γεωργόπουλος, Φ. Λαούδη, Χ. Σπηλιάδη, 2 Π. Χριστοφορίδης, Λ. Τσαρτσάλη Γαστρεντερολογικό Tμήμα, Ιατρικό Π. Φαλήρου, 2 Τμήμα Παθολογικής Ανατομίας, Ιατρικό Αθηνών Εισαγωγή: Πρόσφατες μελέτες δείχνουν ότι η χρωμοενδοσκόπηση με Narrow Band Imaging (NBI) μπορεί να διακρίνει, με αξιοπιστία, τη γαστρίτιδα. Σκοπός: H σύγκριση της αξιοπιστίας της NBI ενδοσκόπησης σε σχέση με τη συμβατική ενδοσκόπηση και λήψη βιοψιών με βάση το αναθεωρημένο πρωτόκολλο Sydney (ΑΠΣ) για τη διάγνωση γαστρίτιδας από Ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού (ΕΠ). Υλικό-Μέθοδοι: Xρησιμοποιήθηκε γαστροσκόπιο Olympus Exera II-HD-CV80. Εξαιρέθηκαν ασθενείς με: κακοήθειες, επιτυχή εκρίζωση ΕΠ, πρόσφατη (<30 ημέρες) χρήση ΜΣΑΦ/PPI s/αντιβιοτικών. Δύο, έμπειροι στη ΝΒΙ απεικόνιση ενδοσκόποι αξιολογούσαν τις εικόνες με βάση την παρουσία ή όχι χαρακτηριστικών μοτίβων του βλεννογόνου συμβατών με γαστρίτιδα από ΕΠ. Εκτιμήθηκαν ξεχωριστά το σώμα και το άντρο του στομάχου. Συγκεκριμένα φυσιολογικός θεωρούνταν ο βλεννογόνος όπου το κυψελιδικό μοτίβο στο σώμα και το άντρο ήταν ομαλό και η παρουσία συλλεκτικών φλεβιδίων στο σώμα ήταν ευκρινής. Αντίθετα η γαστρίτιδα στο σώμα χαρακτηρίζονταν από: ) Εξάλειψη των συλλεκτικών φλεβιδίων, και/ή 2) πάχυνση του υποενδοθηλιακού δικτύου των τριχοειδών και η γαστρίτιδα στο άντρο χαρακτηρίζονταν: ) Από την εξάλειψη του υποενδοθηλιακού δικτύου των τριχοειδών λόγω οιδήματος και 2) ανομοιογένεια στο μοτίβο του βλεννογόνου. Για την ιστολογική επιβεβαίωση ελήφθησαν τυφλές βιοψίες με βάση το ΑΠΣ (2 από άντρο, από γωνία και 2 από σώμα). Εξειδικευμένη παθολογοανατόμος αξιολόγησε τυφλά τις βιοψίες που τελικά συγκρίθηκαν με τα ενδοσκοπικά ευρήματα. Η συμφωνία ελέγχθηκε με το δείκτη k (interrater agreement). Η στατιστική σημαντικότητα καθορίστηκε στο επίπεδο p<0,05. Αποτελέσματα: 00/45 συνεχόμενοι ασθενείς (5Γ/49Α, 2-74 ετών, μο 49 έτη) συμπεριελήφθησαν στη μελέτη. Με βάση το ΑΠΣ διαπιστώθηκε: Ελικοβακτηριδιακή γαστρίτιδα σε 5 ασθενείς (35%), αυτοάνοση σε 5 (5%), μη ειδική ανενεργός γαστρίτιδα σε 32 (32%). Αντίθετα με βάση το ΝΒΙ, γαστρίτιδα συνολικά διαπιστώθηκε σε 57 ασθενείς (57%). Τα ποσοστά διάγνωσης γαστρίτιδας μεταξύ των δύο μεθόδων διέφεραν σε στατιστικά σημαντικό βαθμό (x 2 26,3, p<0,000). Η συμφωνία μεταξύ των δύο μεθόδων για τη διάγνωση ελικοβακτηριδιακής γαστρίτιδας ήταν μετρίως ικανοποιητική (k=0,5). Η ευαισθησία, ειδικότητα, θετική και αρνητική προγνωστική αξία για την αναγνώριση ελικοβακτηριδιακής γαστρίτιδας με μόνη τη χρήση του ΝΒΙ ήταν 94,4%, 62,9%, 59,6%, 95%, αντίστοιχα. 86

ΕΠΙΛΕΓΜΕΝÅÓ ÁÍÁÊÏÉÍÙÓÅÉÓ ÅËËÇÍÙÍ ÅÑÅÕÍÇÔÙÍ Συμπεράσματα: Η μέθοδος ΝΒΙ εμφανίζει χαμηλή ειδικότητα και θετική προγνωστική αξία για την παρουσία γαστρίτιδας από ΕΠ, η ασφαλής διάγνωση της οποίας απαιτεί ιστολογική τεκμηρίωση. Παρά ταύτα η απουσία χαρακτηριστικών μοτίβων γαστρίτιδας στη NBI απεικόνιση μπορεί με ακρίβεια να αποκλείσει την ύπαρξη ΕΠ στο γαστρικό βλεννογόνο. 87

ΕΠΙΛEΓΜΕΝÅÓ ÁÍÁÊÏÉÍÙÓÅÉÓ ÅËËÇÍÙÍ ÅÑÅÕÍÇÔÙÍ ΕΙΝΑΙ Η ΠΑΡΟΥΣΙΑ ΤΟΥ HELICOBACTER PYLORI ΣΤΗ ΣΤΟΜΑΤΙΚΗ ΚΟΙΛΟΤΗΤΑ ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ ΧΡΟΝΙΑ ΠΕΡΙΟΔΟΝΤΙΤΙΔΑ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑΣ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΓΙΑ ΓΑΣΤΡΙΚΗ ΛΟΙΜΩΞΗ; Γ. Παπακίτσος, Α. Καψάλη, Θ. Παπακίτσου 2 Αναισθησιολογικό Τμήμα, Γενικό Νοσοκομείο Άρτας, 2 Κλινικοεργαστηριακός Τομέας, Γενικό Νοσοκομείο Μεσολογγίου Εισαγωγή: Το Helicobacter pylori (H. pylori) θεωρείται ένας παθογόνος μικροοργανισμός υπεύθυνος για εμφάνιση γαστρίτιδας και πεπτικών ελκών και παράγοντας κινδύνου για γαστρικά νεοπλάσματα και MALT λεμφώματα. Σκοπός: Η συσχέτιση της παρουσίας του H. pylori στην οδοντική πλάκα ασθενών με ή χωρίς χρόνια περιοδοντίτιδα με γαστρική λοίμωξη. Υλικό-Μέθοδος: 83 ασθενείς με δυσπεπτικά ενοχλήματα, 48 άντρες και 35 γυναίκες, μέσης ηλικίας 49±2 χρονών, χωρίστηκαν σε δυο ομάδες, στην ομάδα Α (64 ασθενείς με χρόνια περιοδοντίτιδα) και στην ομάδα Β (9 ασθενείς χωρίς περιοδοντίτιδα). Μια αποστειρωμένη περιοδοντική μήλη τοποθετήθηκε για 20 εντός των περιοδοντικών θυλάκων των ούλων και τα δείγματα που συγκεντρώθηκαν υποβλήθηκαν σε PCR για την απομόνωση του H. pylori της οδοντικής πλάκας. Η χλωρίδα του στομάχου εξετάστηκε με το C (3) Urea Breath Test (UBT). Αποτελέσματα: 73% των ασθενών είχαν δείγματα οδοντικής πλάκας θετικά στο H. pylori και περισσότεροι από 45% θετικό στο στόμαχο. Οι ασθενείς της ομάδας Α είχαν σημαντικά υψηλότερο ποσοστό εμφάνισης H. pylori στην οδοντική πλάκα (82% έναντι 4%, P<0,05) και στο στόμαχο (63% έναντι 36%, P <0,05) σε σύγκριση με την ομάδα Β. Επιπλέον, 77% των ασθενών της ομάδας Α, έναντι μόνο 3% της ομάδας Β εμφάνισαν θετικό H. pylori και στην οδοντική πλάκα και στο στόμαχο. Συμπεράσματα: Οι ασθενείς με χρόνια περιοδοντίτιδα, που χαρακτηρίζει φτωχή στοματική υγιεινή και χαμηλό βιοτικό επίπεδο, έχουν μεγαλύτερη πιθανότητα εμφάνισης του H. pylori στην οδοντική πλάκα και στο στόμαχο. Τα ευρήματα αυτά συνάδουν με το ό,τι η στοματική κοιλότητα μπορεί να γίνει μια αποθήκη για το H. pylori και δυνητικά μια πηγή για μετάδοση και επαναλοίμωξη. 88

ΕΠΙΛΕΓΜΕΝÅÓ ÁÍÁÊÏÉÍÙÓÅÉÓ ÅËËÇÍÙÍ ÅÑÅÕÍÇÔÙÍ Η ΛΟΙΜΩΞΗ ΑΠΟ ΕΛΙΚΟΒΑΚΤΗΡΙΔΙΟ ΤΟΥ ΠΥΛΩΡΟΥ ΔΕΝ ΑΠΟΤΕΛΕΙ ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟ ΠΑΡΑΓΟΝΤΑ ΚΙΝΔΥΝΟΥ ΓΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΟΣΤΕΟΠΟΡΩΣΗΣ ΣΕ ΕΜΜΗΝΟΠΑΥΣΙΑΚΕΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ K. Παπαμιχαήλ, Γ. Παπαϊωάννου, 2 A. Πολυμέρης, 2 E. Kάργα, 2 Γ. Mάντζαρης A Γαστρεντερολογική Κλινική, ΓΝΑ «Ο Ευαγγελισμός», 2 Β Ενδοκρινολογικό Τμήμα, ΓΝΑ «Αλεξάνδρα» Εισαγωγή: Οι κυτταροκίνες επηρεάζουν τον οστικό μεταβολισμό (ΟΜ) διαδραματίζοντας σημαντικό ρόλο στην παθογένεια σκελετικών διαταραχών όπως είναι η οστεοπόρωση που αφορά περίπου στο 30% των εμμηνοπαυσιακών γυναικών. Η λοίμωξη με το Ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού (Επ), μέσω της αύξησης των επιπέδων των φλεγμονωδών κυτταροκινών είναι δυνατό να οδηγήσει σε διαταραχή του ΟΜ και μείωση της οστικής πυκνότητας (OΠ), αν και τα μέχρι τώρα δεδομένα της βιβλιογραφίας είναι αντικρουόμενα. Σκοπός: Η συσχέτιση της λοίμωξης με Επ με την ανάπτυξη οστεοπόρωσης σε εμμηνοπαυσιακές γυναίκες. Υλικό-Μέθοδοι: Μελετήσαμε 44 οστεοπορωτικές (Ομάδα A), σύμφωνα με τα κριτήρια του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας-WHO, εμμηνοπαυσιακές γυναίκες μέσου όρου (ΜΟ) ηλικίας 58,87±9, έτη και 50 εμμηνοπαυσιακές γυναίκες παρόμοιας ηλικίας ΜΟ 56,9±9,45 έτη χωρίς οστεοπόρωση που χρησιμοποιήθηκαν ως ομάδα ελέγχου (Ομάδα B). Σε όλες έγινε λεπτομερής λήψη του ιστορικού, πλήρης κλινική εξέταση, ενώ προσδιορίστηκαν με Elisa τα επίπεδα των IgG αντισωμάτων έναντι του Επ, η ΟΠ στην οσφυϊκή μοίρα της σπονδυλικής στήλης (ΟΜΣΣ) και στο ισχίο με τη μέθοδο DΕXA καθώς και οι δείκτες του ΟΜ όπως ασβέστιο (Ca), φωσφόρος (P), παραθορμόνη (PTH), 25OHD3, οστεοκαλσίνη (ΒGP), ALP οστών (balp) στον ορό αλλά και τα Ν-τελικά πεπτίδια κολλαγόνου στα ούρα (UNtx). Αποτελέσματα: Αντισώματα IgG έναντι του Επ ανιχνεύτηκαν στο 6,8% των ασθενών της ομάδας Α και στο 63,3% της ομάδας Β (p>0,05). Οι οστεοπορωτικοί ασθενείς και τα άτομα της ομάδας ελέγχου δεν είχαν στατιστικώς σημαντικές διαφορές ως προς το κάπνισμα, την παρουσία δυσπεπτικών ενοχλημάτων αλλά και των επιπέδων των IgG έναντι του Επ (4,93±3,47 vs 4,37±2,96, p>0,05). Επιπλέον δεν υπήρχαν στατιστικώς σημαντικές διαφορές σχετικά με την OΠ και τους δείκτες του ΟΜ όπως Ca, P, PTH, 25OHD3, BGP, balp και UNtx μεταξύ των θετικών και αρνητικών ως προς το Επ οστεοπορωτικών ασθενών. Συμπεράσματα: Η λοίμωξη με Επ δεν φαίνεται να αποτελεί ανεξάρτητο παράγοντα κινδύνου για οστεοπόρωση στις ελληνίδες μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες. 89