Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών Εργαστήριο Ενσύρματης Τηλεπικοινωνίας ΨΗΦΙΑΚΗ ΛΟΓΙΚΗ ΣΧΕΔΙΑΣΗ Μάθημα 8: Σύγχρονα ακολουθιακά κυκλώµατα (µέρος Α ) Διδάσκων: Καθηγητής Ν. Φακωτάκης
Κυκλώµατα οδηγούµενα από ρολόι Ψηφιακή τεχνική Συνδυαστικά στοιχεία Στοιχεία µνήµης 1 ψηφίου JK flip-flop: απλούστερη υλοποίηση
Σύγχρονο ακολουθιακό κύκλωµα
Σύγχρονο ακολουθιακό κύκλωµα υο είσοδοι Χ και Π Μια έξοδος Ζ JK flip-flops σε διάταξη master/slave 4 δυνατές καταστάσεις ΑΒ=00,01,10,11
οµικό διάγραµµα, πίνακας καταστάσεων και χάρτης Karnaugh
Πίνακας καταστάσεων
ιάγραµµακαταστάσεων
Γεννήτρια για το σήµα εισόδου Ζ
Χρονικό διάγραµµα του κυκλώµατος
Ηδιαδικασία σχεδιασµού
Βήµα 1: Καθορισµός του προβλήµατος Είναι ουσιαστικό για το σχεδιαστή να έχει λεπτοµερή γνώση των χαρακτηριστικών του κυκλώµατος που πρέπει να σχεδιαστεί. Σε πρώτο στάδιο αυτή η γνώση θα αποτελείται από την λεκτική διατύπωση του προβλήµατος και, ειδικότερα, λεπτοµέρειες για τις υπάρχουσες εισόδους και τις απαιτούµενες εξόδους.
Βήµα 1: Καθορισµός του προβλήµατος Αυτές οι πληροφορίες φαίνονται καλύτερα σ ένα δοµικό διάγραµµα και αν είναι αναγκαίο µε χρονικά διαγράµµατα των κυµατοµορφών εισόδου και εξόδου.
Βήµα 1: Καθορισµός του προβλήµατος Η διατύπωση του προβλήµατος µε τελείως αόριστους όρους είναι ένα δύσκολο έργο που µπορεί να απαιτήσει αρκετές συζητήσεις µεταξύ σχεδιαστή και πελάτη. Αν οι αοριστίες αυτές δεν επιλυθούν στη φάση αυτή, το έργο του σχεδιασµού θα συνεχιστεί, θα γίνει µια υλοποίηση του κυκλώµατος η οποία δεν θα ικανοποιεί τις απαιτήσεις του πελάτη και θα οδηγήσει σε αναγκαία επιστροφή από το βήµα 5 στο 1. Στην πράξη ίσως να απαιτηθούν αρκετές επαναλήψεις του σχεδιασµού µέχρι να ικανοποιηθούν οι προδιαγραφές του πελάτη.
Βήµα 2: Το διάγραµµα εσωτερικών καταστάσεων Στο στάδιο αυτό η λεκτική διατύπωση του προβλήµατος θα πρέπει να εκφραστεί µε όρους εσωτερικών καταστάσεων του κυκλώµατος. εν υπάρχουν κανόνες για την κατασκευή των διαγραµµάτων εσωτερικών καταστάσεων και η ικανότητα σχεδιασµού µπορεί µόνο να αποκτηθεί µε πείρα.
Βήµα 2: Το διάγραµµα εσωτερικών καταστάσεων Για παράδειγµα, ο µη έµπειρος σχεδιαστής είναι σχεδόν βέβαιο, ότι σε πρώτη φάση, δεν θα φτιάξει το διάγραµµα εσωτερικών καταστάσεων. Για να κατασκευαστεί το διάγραµµα εσωτερικών καταστάσεων του προβλήµατος, θα πρέπει να δοθεί στο σχεδιαστή η παρακάτω λεκτική διατύπωση:
Βήµα 2: Το διάγραµµα εσωτερικών καταστάσεων Ένα λογικό κύκλωµα παίρνει δυαδικές πληροφορίες, σειριακά στη γραµµή Χ, που συγχρονίζεται µε ένα εξωτερικό σήµα ρολογιού. Εξετάζονται από το λογικό κύκλωµα µη-επικαλυπτόµενες σειρές των τριών διαδοχικών δυαδικών ψηφίων και αν ανιχνευτούν οι συνδυασµοί 010,011 και 111, σαν έξοδος θα εµφανιστεί στη γραµµή Ζ το 1.
Βήµα 2: Το διάγραµµα εσωτερικών καταστάσεων Ηέξοδος θα λαµβάνει χώρα κατά τη διάρκεια του τρίτου ψηφίου της σειράς των χαρακτήρων εισόδου και θα έχει µια χρονική διάρκεια ίση µε εκείνη του παλµού του ρολογιού. Για οποιοδήποτε άλλο συνδυασµό των τριών δυαδικών ψηφίων η έξοδος Ζ θα είναι 0.
ιάγραµµα εσωτερικών καταστάσεων ενός ανιχνευτή συνδυασµών
Βήµα 3: Μείωση καταστάσεων Όσο περισσότερες καταστάσεις υπάρχουν στο διάγραµµα εσωτερικών καταστάσεων τόσο περισσότερο υλικό (hardware) απαιτείται για την κυκλωµατική υλοποίηση του προβλήµατος. Για το λόγο αυτό ένα από τα ενδιαφέροντα του σχεδιαστή είναι η µείωση του αριθµού των καταστάσεων (state reduction) όσο αυτό είναι δυνατόν.
Βήµα 3: Μείωση καταστάσεων Η µείωση καταστάσεων µπορεί να γίνει συστηµατικά µε την βοήθεια ενός πίνακα καταστάσεων και µε την χρήση των κανόνων ενοποίησης του Caldwell.
α) πίνακας καταστάσεων β) µειωµένος πίνακας γ) ελαχιστοποιηµένος πίνακας
Με βάση την διαδικασία ενοποίησης του Caldwell ο πίνακας καταστάσεων (α) µπορεί να αναχθεί σε αυτόν του (β) ό οποίος έχει ακόµα δυο σειρές, αυτές που επιγράφονται σαν S1 και S2, που µπορούν να ενοποιηθούν για να σχηµατίσουν την κατάσταση S12
Εποµένως ο πίνακας (β) µπορεί να απλοποιηθεί σε αυτόν του σχήµατος (γ). Το ελάχιστοποιηµένο διάγραµµα καταστάσεων το οποίο µπορεί τώρα να κατασκευαστεί από τον πίνακα αυτό φαίνεται στο σχήµα που ακολουθεί.
ιάγραµµα καταστάσεων ανιχνευτή συνδυασµών
Βήµα 4: εξαγωγή κυκλωµατικών εξισώσεων Αφού εκτιµηθεί το ελαχιστοποιηµένο διάγραµµα καταστάσεων, το επόµενο βήµα για το σχεδιαστή είναι να προσδιορίσει τις δευτερεύουσες µεταβλητές των διαφόρων καταστάσεων. Οαριθµός των δευτερευουσών µεταβλητών που απαιτούνται για να οριστεί µια κατάσταση εξαρτάται από το συνολικό αριθµό των καταστάσεων του διαγράµµατος.
Βήµα 4: εξαγωγή κυκλωµατικών εξισώσεων Για παράδειγµα, υπάρχουν τέσσερις καταστάσεις στο προηγούµενο σχήµα και εποµένως απαιτούνται δύο δευτερεύουσες µεταβλητές, για να οριστεί κάθε κατάσταση µε µοναδικό τρόπο.
Βήµα 4: εξαγωγή κυκλωµατικών εξισώσεων Ένας προσδιορισµός των δευτερευουσών µεταβλητών φαίνεται στο προηγούµενο σχήµα. Προφανώς, υπάρχουν και άλλοι δυνατοί προσδιορισµοί των µεταβλητών αυτών και εποµένως, υπάρχουν διάφορα ισοδύναµα κυκλώµατα για το ίδιο πρόβληµα, µερικά από τα οποία µπορεί να είναι απλούστερα από άλλα. Όµως, σπάνια αξίζει να αναζητηθεί η καλύτερη λύση γιατί αυτό αποτελεί µια χρονοβόρα εργασία.
Βήµα 4: εξαγωγή κυκλωµατικών εξισώσεων Ο αριθµός των δευτερευουσών µεταβλητών που χρειάζονται για να οριστεί µια κατάσταση σχετίζεται µε τον αριθµό των flip flops που πρέπει να χρησιµοποιηθούν για την υλοποίηση του κυκλώµατος.
Πίνακας καταστάσεων για την εκτίµηση των εισόδων J,K ενός ανιχνευτή συνδυασµών
Χάρτες Karnaugh
Βήµα 5: Υλοποίηση Τώρα είναι απλή η κυκλωµατική υλοποίηση µε την χρήση των εξισώσεων που αναπτύχθηκαν στο βήµα 4. Σε αυτή την περίπτωση η κυκλωµατική υλοποίηση θα είναι
Εργαστήριο Ενσύρµατης Τηλεπικοινωνίας Artificial Intelligence Group http://www.wcl.ee.upatras.gr