Παιχνίδια Επικοινωνίασ για το Μάκθμα τθσ Μουςικισ και όχι μόνο ΒΑΘΜΙΔΑ 1 (και αρχές της 2) Μια ςυλλογι από μουςικά παιχνίδια που προτείνουν διάφοροι μουςικοπαιδαγωγοί και από το βιβλίο «Μουςικι» (Αϋ και Βϋ τάξθσ) του Υπουργείου Ραιδείασ και Θρθςκευμάτων Ελλάδασ (2009) Παιχνίδι 1α: «Χορεφοντασ φιλεφουμε» (Γνωριμία- Ονόματα- Κίνθςθ) Βάηουμε μουςικι τθσ επιλογισ μασ και ηθτάμε από τα παιδιά να ςκορπιςτοφν ςτθν τάξθ αυτοςχεδιάηοντασ με κινιςεισ ςτον ρυκμό τθσ μουςικισ. Πταν ςταματάμε τθ μουςικι, κάκε παιδί κα πρζπει να γίνεται ηευγάρι με ζνα άλλο παιδί και πλθςιάηοντάσ το να ψικυρίηει ςτο αυτί του το όνομά του. Θ δραςτθριότθτα επαναλαμβάνεται, ζτςι ϊςτε όλα τα παιδιά να ςυςτθκοφν με το όνομά τουσ ςτουσ ςυμμακθτζσ τουσ. Παιχνίδι 1β: «Η κζςθ δεξιά μου είναι αδειανι» (Γνωριμία- Ονόματα) «Αποφαςίηουμε να γνωριςτοφμε καλφτερα, για να γίνουμε φίλοι». Αφινουμε ςτον κφκλο δεξιά μασ μια άδεια κζςθ και τραγουδάμε ρυκμικά: Η κζςθ δεξιά μου είναι αδειανι! Έλα,..., να κάτςουμε μαηί! (καλοφμε ςυγκεκριμζνο παιδί προςφωνϊντασ το με το όνομά του). Το παιδί ςθκϊνεται και κάκεται ςτθν κενι κζςθ. Μ αυτόν τον τρόπο δθμιουργείται μια νζα κενι κζςθ ςτον κφκλο. Το παιδί που ζχει ςτα δεξιά του τθν κενι κζςθ επαναλαμβάνει τα λόγια τθσ ρυκμικισ πρόςκλθςθσ και ζτςι όλα τα παιδιά αλλάηουν κζςεισ και γνωρίηονται μεταξφ τουσ. Παιχνίδι 1γ: «Νζοι φίλοι» (Γνωριμία, κίνθςθ, επικοινωνία) Με τθ ςυνοδεία θχογραφθμζνθσ (ι και ηωντανισ) μουςικισ, τα παιδιά χορεφουν ελεφκερα ςτο χϊρο. Ρροςπακοφν να χορζψουν με όςα περιςςότερα παιδιά μποροφν και να μάκουν το όνομά τουσ πριν να τελειϊςει θ μουςικι. Χρθςιμοποιιςτε μουςικζσ από διάφορα είδθ, ςτυλ και πολιτιςμοφσ. Παιχνίδι 1δ: «Ονόματα και μοτίβα» (Γνωριμία-Δθμιουργικότθταακουςτικι μνιμθ) Κάκε παιδί ςτον κφκλο λζει το όνομά του και το ςυνοδεφει με μια κίνθςθ ι ζνα ρυκμικό μοτίβο ι και τα δφο.
Παραλλαγι για μεγαλφτερα παιδιά: 2, 3 ι 4 παιδιά φτιάχνουν ζνα οςτινάτο με τα ονόματά τουσ. Τα επόμενα παιδιά ςτον κφκλο πρζπει να τουσ μιμθκοφν. Το παιχνίδι αυτό μπορεί να παιχτεί και με τρόπο παρόμοιο με το παιχνίδι μνιμθσ «Ριγα ςτθν πόλθ και αγόραςα» (όπου τα παιδιά ζνα ζνα προςκζτουν λζξεισ, το επόμενο παιδί πρζπει να κυμθκεί όλεσ τισ λζξεισ των προθγοφμενων). Στο μουςικό παιχνίδι, το επόμενο παιδί ςτον κφκλο πρζπει να μιμθκεί τθν κίνθςθ των προθγοφμενων. Παιχνίδι 1ε: «Μάντεψε ποιοσ»- Πόςο καλά γνωρίηεισ τουσ φίλουσ ςου; (Παίηουμε με τθ χροιά τθσ φωνισ) Τα παιδιά κάκονται ςε κφκλο και κλείνουν τα μάτια τουσ. Ακουμπάμε ζνα παιδί ελαφρά ςτον ϊμο. Το παιδί ςθκϊνεται, κάνει αργά δυο γφρουσ ζξω από τον κφκλο (Μποροφμε να χρθςιμοποιιςουμε και θχογραφθμζνθ μουςικι. Πταν θ μουςικι ςταματιςει το παιδί που παίηει ςταματά) ςτζκεται πίςω από ζνα παιδί και του λζει ρυκμικά αλλάηοντασ τθ φωνι του: «Μάντεψε ποιοσ; Ροιοσ να είμαι ποιοσ;» Το παιδί που κάκεται ςτον κφκλο πρζπει να μαντζψει ποιοσ/ποια του είπε τα λόγια. Τον/τθν αλλάηει ςτο παιχνίδι. Παιχνίδι 1η: «Σι μ αρζςει» (Γνωριμία, ρυκμόσ, ρυκμόσ λόγου) Κακόμαςτε ςε κφκλο. Ο δάςκαλοσ δίνει ζνα ρυκμικό μοτίβο (απλό για τισ μικρζσ θλικίεσ) το οποίο τα παιδιά παίηουν με παλαμάκια, ι ςτα πόδια κλπ. Κρατάμε ςτακερό το τζμπο. Το κάκε παιδί λζει το όνομά του και ζνα φαγθτό που του αρζςει χωρίσ να χάςει το ρυκμό (π.χ. «Με λζνε Μαίρθ και μ αρζςει το ψθτό»). Παιχνίδι 1θ: «Ονόματα και όργανα» (Γνωριμία, ςτακερόσ ρυκμόσ, μοίραςμα οργάνων, ονόματα οργάνων) Τα παιδιά ςε κφκλο. Μουςικά όργανα ςτθ μζςθ του κφκλου (να μεταφζρονται εφκολα να είναι ελαφριά και να μποροφν τα παιδιά να τα κρατιςουν όντασ ςτθν όρκια κζςθ. Ο εμψυχωτισ δίνει ζναν ςτακερό παλμό ο οποίοσ ςυνοδεφεται από κίνθςθ (δεξιά, αριςτερά ςτθν ίδια κζςθ ςτον κφκλο). Πλοι παίηουν παλαμάκια. Στθ ςυνζχεια μπορεί να αλλάξει το ρυκμικό μοτίβο μζςα ςτον παλμό (π.χ. ). Τα παιδιά ακολουκοφν το μοτίβο παίηοντασ παλαμάκια και κτφπθμα ςτουσ μθροφσ. Ζνα παιδί μπαίνει με ρυκμό ςτθ μζςθ του κφκλου και λζει «Με λζνε Νίκθ και παίρνω το τφμπανο». Γυρίηει πίςω ςτον κφκλο και αγγίηει το επόμενο παιδί που περπατά προσ το κζντρο ρυκμικά και κάνει το ίδιο. Παιχνίδι 1κ: Σραγουδάμε «γεια» Καλοφμε τα παιδιά να ςχθματίςουν κφκλο και τραγουδάμε μελωδικά το «γεια ςου». Ηθτάμε από τα παιδιά να το επαναλάβουν ωσ απάντθςθ. Εναλλακτικά, τραγουδάμε με διαφορετικό τονικό φψοσ και τα παιδιά απαντοφν ανάλογα. Στθ ςυνζχεια προτρζπουμε τα παιδιά να ςκεφτοφν τον χαιρετιςμό ςε άλλεσ γλϊςςεσ που γνωρίηουν και να τον τραγουδιςουν μελωδικά (Βλ. Μουςικζσ ερωτιςεισ και απαντιςεισ-καλοςωρίςματα ςτο Εκπαιδευτικό Υλικό-«Ζμφαςθ ςτθν Εκτζλεςθ»).
Παιχνίδι 2: Γνωριμία με τα μζλθ τθσ ομάδασ με παιχνιδοτράγουδολάχνιςμα Ακοφμε και τραγουδάμε το τραγοφδι Ο Καρακατςάνθσ (λάχνιςμα). Ραροτρφνουμε τα παιδιά να τραγουδιςουν μαηί μασ. Με τθ δεφτερθ ι τθν τρίτθ επανάλθψθ τα περιςςότερα είναι ςε κζςθ να ακολουκιςουν. Επιςθμαίνουμε ςτα παιδιά ότι πρζπει να τραγουδάνε ςωςτά, να αρκρϊνουν ςωςτά τισ λζξεισ και να μθ φωνάηουν. Ρρζπει να κάκονται με ίςια πλάτθ, για να ςτθρίηεται καλά το ςϊμα τουσ. Ενκαρρφνουμε τα παιδιά να τραγουδάνε μόνα τουσ. Εξθγοφμε πϊσ «τα βγάηουμε» (δθλαδι τθ διαδικαςία του λαχνίςματοσ). Τα παιδιά, μζχρι να καταλάβουν τθ δραςτθριότθτα, τα ζχουμε όλα ςε κφκλο. Στθ ςυνζχεια όμωσ βγάηουμε ζνα κάκε φορά παιδί από τον κφκλο για να τραγουδιςει μόνο του. Το παιδί που «τα βγάηει» ακουμπά τα άλλα απαλά ςτο κεφάλι. Επιμζνουμε ςτο να χωρίηουν ςωςτά τα παιδιά τισ ςυλλαβζσ και να «μοιράηουν» ςωςτά το τραγοφδι. («Ο Καρακατςάνθσ»: ςελ. 118, Βιβλίο Δαςκάλου Α & Β Τάξθσ, «Μουςικι»- Ραιδαγωγικό Ινςτιτοφτο Ελλάδοσ) Παιχνίδι 3: Παιχνίδια με τα ονόματα ςτον κφκλο- Φτιάχνουμε κφκλο Καλοφμε τα παιδιά να ςχθματίςουν κφκλο. Ρροτρζπουμε ζνα ζνα να πει το όνομά του με διαφορετικό τρόπο: ψικυριςτά, δυνατά, κυμωμζνα, γελαςτά, ςυλλαβιςτά. Το παιχνίδι κα επαναλθφκεί με μια παραλλαγι: κάκε παιδί κα ζχει τθ δυνατότθτα να αυτοςχεδιάςει φωνθτικά, με οποιονδιποτε τρόπο, με το όνομα κάποιου ςυμμακθτι του. Ραίηουμε με τα ονόματά μασ: αυτοςχεδιάηουμε προφζροντασ τα ονόματά μασ ςε γριγορθ και αργι ταχφτθτα. Βριςκόμαςτε ξανά ςε κφκλο. Μακαίνουμε ςτα παιδιά να τον ανοίγουν και να τον κλείνουν, με ρυκμό. Τα παιδιά ςυνικωσ βιάηονται και κάποια χαλοφν τον κφκλο τρζχοντασ. Επιμζνουμε λοιπόν ςτο να ςυντονίςουμε όλοι μαηί τα βιματά μασ. Μποροφμε να χρθςιμοποιιςουμε και θχογραφθμζνθ μουςικι, αλλά είναι καλφτερα τα παιδιά να ανοίγουν και να κλείνουν τον κφκλο τραγουδϊντασ φράςεισ ενόσ τραγουδιοφ που ζχουμε ιδθ διδάξει (π.χ. Ο Καρακατςάνθσ). Ηθτάμε από τα παιδιά να περπατοφν ςε κφκλο και να αλλάηουν τθ φορά τθσ πορείασ τουσ ςφμφωνα με τισ οδθγίεσ μασ. Πταν τα παιδιά υπακοφουν με άνεςθ ςτθν εντολι τθσ αλλαγισ, περνάμε ςτθν επόμενθ δραςτθριότθτα: περπατάμε μζςα και ζξω ςτον κφκλο, κλείνοντασ και ανοίγοντάσ τον. Ρροςζχουμε να ζχουν όλα τα παιδιά τον ίδιο βθματιςμό ςτον ρυκμό τουσ και διορκϊνουμε τουσ «βιαςτικοφσ».
Παιχνίδι 4: Γνωριμία με το ςϊμα μασ- Γνωριμία με τα παιδιά τθσ ομάδασ μασ Ακοφμε θχογραφθμζνθ μουςικι με ζντονο ρυκμό ι παίηουμε εμείσ κάποιο μελωδικό μουςικό όργανο. Τα παιδιά κινοφνται ελεφκερα ςτον χϊρο. Κάποια ςτιγμι ςταματάμε απότομα τθ μουςικι και προτρζπουμε τα παιδιά να ακουμπιςουν τθν πλάτθ τουσ ςτθν πλάτθ ενόσ άλλου παιδιοφ. Κάκε φορά που δίνουμε εντολι να ςταματιςει θ μουςικι, προτρζπουμε τα παιδιά να ενϊςουν διαφορετικά μζλθ του ςϊματόσ τουσ: να ακουμπιςουν το μζτωπο του άλλου, να ενϊςουν τα μικρά τουσ δαχτυλάκια, να ςτακοφν γόνατο με γόνατο, να ενϊςουν τισ μφτεσ τουσ, τισ παλάμεσ τουσ κ.ο.κ. Με τον ίδιο τρόπο παίηουμε ςε ομάδα: όταν ςταματιςει θ μουςικι ενϊνουμε όλοι ζνα μζλοσ του ςϊματοσ μασ (το ζνα πόδι, το ζνα χζρι, το μικρό δακτυλάκι κλπ) Παιχνίδι 5: Αίςκθςθ τθσ ετερότθτασ- Εγϊ και τα άλλα παιδιά («Ποιοσ μασ λείπει;») Καλοφμε τα παιδιά να ςχθματίςουν κφκλο. Βάηουμε μουςικι ςε γριγορο ρυκμό και τα προτρζπουμε να κινθκοφν ελεφκερα ςτον χϊρο. Ηθτάμε από τα παιδιά, μόλισ ςταματιςουμε τθ μουςικι, να ςταματιςουν κι εκείνα και να κλείςουν τα μάτια τουσ. Επιλζγουμε ζνα παιδί το οποίο καλφπτουμε με ζνα μεγάλο κομμάτι φφαςμα ι το κρφβουμε κάτω από τθν ζδρα και ςτθ ςυνζχεια ηθτάμε από τα υπόλοιπα παιδιά να αναρωτθκοφν: «Ροιοσ μασ λείπει;» Το παιχνίδι ςυνεχίηεται με τθν επιλογι μερικϊν παιδιϊν ακόμθ. Παιχνίδι 6: Ο μάγοσ (Μζλθ του ςϊματοσ- Εναλλαγζσ τθσ ταχφτθτασ) Βάηουμε μουςικι. Τα παιδιά κινοφνται ελεφκερα ςτον χϊρο ςφμφωνα με τον ρυκμό τθσ μουςικισ. Ζνα ι δφο παιδιά κρατοφν ςτο χζρι τουσ ζνα ραβδάκι και γίνονται «μάγοι». Κάκε φορά που ςταματά θ μουςικι, όλα τα παιδιά μζνουν ακίνθτα, μζχρι ο «μάγοσ» να αγγίξει με το ραβδί κάποιο ςθμείο του ςϊματόσ τουσ. Τότε το παιδί κινεί το μζλοσ του ςϊματοσ που άγγιξε ο «μάγοσ» μζχρι να ξαναρχίςει θ μουςικι (αν ο «μάγοσ» αγγίξει το παιδί με επαναλαμβανόμενεσ γριγορεσ κινιςεισ, τότε αυτό κουνά με ανάλογο ρυκμό το μζλοσ του ςϊματόσ του. Πταν ο «μάγοσ» αγγίξει το παιδί αργά και με μία μόνο κίνθςθ, τότε αυτό κουνά αργά το μζλοσ του ςϊματόσ του). Επίςθσ, ο «μάγοσ» μπορεί να αγγίξει το παιδί με επιταχυνόμενο ρυκμό ι με επιβράδυνςθ. Το άγγιγμα του «μάγου» κα πρζπει να γίνεται με αργζσ κινιςεισ, για να ανταποκρικεί το παιδί ςτο αργό τζμπο, αλλά και με γριγορεσ κινιςεισ για το γριγορο τζμπο. Παιχνίδι 7: ε ηευγάρια με ρυκμό (τζταρτα και όγδοα) Ραίηουμε τζταρτα ( ) και όγδοα ( ). Ηθτάμε από τα παιδιά ςτο άκουςμα των τετάρτων να περπατοφν μόνα τουσ ςτον χϊρο, ενϊ ςτο άκουςμα των ογδόων να γίνονται ηευγάρια. Στθ ςυνζχεια τα παιδιά χωρίηονται ςε δφο αντικριςτζσ ομάδεσ. Θ Αϋ ομάδα κάνει κινιςεισ (κάκε παιδί αυτόνομα), ενϊ θ Βϋ ομάδα παίηει τον ρόλο του κακρζφτθ. Μόλισ χτυπιςουμε το ντζφι, κάκε παιδί πρζπει να κάνει ζνα βιμα δεξιά, και ζτςι ςχθματίηονται διαφορετικά ηευγάρια. Πταν τα παιδιά αλλάηουν ομάδα, αντιςτρζφονται και οι ρόλοι.
Παιχνίδι 8: Πεσ το ςτθν πλάτθ μου (με τζταρτα και όγδοα) Χωρίηουμε τθν τάξθ ςε δφο ομάδεσ και μοιράηουμε ςτθ μία ομάδα κόκκινεσ και ςτθν άλλθ πράςινεσ χαρτοπετςζτεσ. Ρροτρζπουμε τα παιδιά να κινθκοφν ελεφκερα ςτον ρυκμό τθσ μουςικισ που ζχουμε επιλζξει. Τα ενθμερϊνουμε ότι, όταν ςταματιςει θ μουςικι, τθ ςτιγμι τθσ παφςθσ, πρζπει να ςχθματίςουν ηευγάρια ανάλογα με το χρϊμα τθσ χαρτοπετςζτασ που ζχουν, αυτοςχεδιάηοντασ ρυκμικά το ζνα παιδί ςτθν πλάτθ του άλλου. Το παιδί που «δζχεται» τον ρυκμικό αυτοςχεδιαςμό κα πρζπει να τον επαναλάβει λεκτικά με Τα ( ) και με Τι τι ( ). Παιχνίδι 9: Ακολουκοφμε πολλαπλζσ οδθγίεσ («Σρενάκι» με τζταρτα και όγδοα) Καλοφμε τα παιδιά να ςχθματίςουν κφκλο. «Βγάηουμε» με λάχνιςμα ζνα παιδί, που αναγνωρίηεται ωσ ο οδθγόσ. Στθ ςυνζχεια τα παιδιά, το ζνα πίςω από το άλλο, ςχθματίηουν τρενάκι. Ηθτάμε από τον οδθγό να μπει επικεφαλισ και ςτθν εντολι μασ «πά με» (Τι τι, ), τα υπόλοιπα παιδιά ακολουκοφν τον οδθγό ςε κατευκφνςεισ που εκείνοσ επιλζγει. Ενθμερϊνουμε τον οδθγό ότι, όταν τραγουδιςουμε ι παίξουμε ςε μελωδικό όργανο ςολ μι ι προφζρουμε τθ λζξθ «πί ςω»( Τι τι, ), εκείνοσ κα πρζπει να επιςτρζψει τα παιδιά ςε κφκλο. Πταν χτυπιςει όμωσ το τφμπανο, ο οδθγόσ κα πρζπει να αγγίξει ςτθν πλάτθ ζνα άλλο παιδί, το οποίο κα γίνει ο επόμενοσ οδθγόσ τθσ ομάδασ. Ραίηουμε γριγορα και ζντονα ρυκμικά μοτίβα ςτο τφμπανο. Τα παιδιά κα πρζπει να υπακοφουν ςτισ εναλλαγζσ τετάρτων-ογδόων και να κινοφνται ανάλογα. Πταν το τφμπανο ςταματιςει, τα παιδιά ακινθτοποιοφνται και με παντομίμα υποδφονται ζναν ρόλο που ζχουν φανταςτεί (π.χ. μάγειρασ, τροχονόμοσ, μουςικόσ, πριγκίπιςςα, νεράιδα κ.ά.). Παιχνίδι 10: Νιϊκω τθν ζνταςθ του ιχου (crescendo-diminuendo) Καλοφμε τα παιδιά να ςτακοφν ςε μια άκρθ τθσ αίκουςασ με κλειςτά μάτια. Ξεκινάμε να βαδίηουμε από τθν άλλθ άκρθ τθσ αίκουςασ προσ το μζροσ τουσ, και πάλι πίςω. Κάκε φορά που φτάνουμε κοντά ςτα παιδιά, εκείνα πρζπει να το αντιλθφκοφν και να χτυπιςουν τα χζρια τουσ μία φορά. Θ δραςτθριότθτα κα πρζπει να επαναλθφκεί αρκετζσ φορζσ. Κατόπιν ςυηθτάμε με τα παιδιά για τθν ακουςτικι εντφπωςθ που τουσ δθμιοφργθςαν τα βιματα (τθν αυξομείωςθ τθσ ζνταςισ τουσ). Επαναλαμβάνουμε τθ δραςτθριότθτα και με μουςικά όργανα. Παιχνίδι 11: υντονίηομαι με τουσ άλλουσ (υντονιςμόσ λόγου και κίνθςθσ) (Μζςα: Σακουλάκια με ςπόρουσ ι άλλο υλικό- bean bags) Ραίηουμε παιχνίδια με ςακουλάκια που περιζχουν ςπόρουσ (διδαςκαλία: Ν. Ατζςογλου). Μοιράηουμε ςτα παιδιά ςακουλάκια και τα προτρζπουμε να περπατοφν ελεφκερα ςτον χϊρο κάκε παιδί κρατάει το ςακουλάκι του ςτθν ανοιχτι του παλάμθ.
Λζμε όλοι μαηί: Το ςακοφλι μου ςτο χζρι, περπατώ προςεκτικά, μθ με ςπρώξεισ, μθ μ αγγίξεισ και μου πζςει ξαφνι-κά! Στθν τελευταία ςυλλαβι τθσ λζξθσ «ξαφνικά» πρζπει όλα μαηί να πετάξουν το ςακουλάκι τουσ κάτω. Σκοπόσ μασ είναι ο ςυντονιςμόσ των κινιςεων με τον τονιςμό του λόγου. Λζμε πολλζσ φορζσ τθ ρίμα, ϊςτε τα παιδιά να ςυνθκίςουν το τζμπο. Τθ λζμε μια φορά δυνατά και μια φορά ςιγά. Στο τζλοσ πρζπει κάκε φορά να πζφτουν όλα μαηί τα ςακουλάκια κάτω. Για να μθν κουραςτοφν τα παιδιά από τισ επαναλιψεισ, προτείνουμε παραλλαγζσ τθσ κζςθσ του ςακουλιοφ. Για παράδειγμα, βάηουμε το ςακοφλι ςτον ϊμο, ςτθν πλάτθ, ςτο πόδι, ςτον λαιμό. Ηθτάμε από τα παιδιά να αφιςουν τα ςακουλάκια ςτο πάτωμα και να απομακρυνκοφν. Λζμε όλοι μαηί: Το ςακοφλι για να φτάςω, περπατώ προςεκτικά, πότε βιματα μεγάλα, πότε βιματα μι-κρά! Στθ δεφτερθ ςυλλαβι τθσ λζξθσ «μικρά» πρζπει όλα τα παιδιά μαηί να πατοφν το ςακουλάκι. Εννοείται ότι πρζπει όλοι να ςυγχρονιςτοφν ϊςτε να περπατοφν ςτον ίδιο ρυκμό και να πατιςουν το ςακουλάκι τθν ίδια ςτιγμι. Παιχνίδι 12: υντονίηομαι-υγκεντρϊνομαι-δίνω και παίρνω με ρυκμό («Σο προβατάκι») (Μζςα: Κουδοφνα, κουδουνάκι ι αγκόγκο, λοφτρινο προβατάκι ι μαλακό μπαλάκι) Ποιοσ ζχει το προβατάκι;. Φζρνουμε ςτθν τάξθ ζνα λοφτρινο προβατάκι ι ζνα μπαλάκι και προτρζπουμε τα παιδιά να φανταςτοφν ότι είναι ζνα προβατάκι. Τα παιδιά κάκονται ςε κφκλο και το «προβατάκι» περνά από χζρι ςε χζρι πίςω από τθν πλάτθ των παιδιϊν ςφμφωνα με τον ρυκμό τθσ μουςικισ. Ζνα παιδί κάκεται ςτθ μζςθ του κφκλου και παρακολουκεί τα άλλα παιδιά, κακϊσ περνοφν το «προβατάκι» από χζρι ςε χζρι. Πταν χτυπιςουμε το κουδουνάκι, τα παιδιά ςταματοφν αμζςωσ να μετακινοφν το «προβατάκι».
Το παιδί που είναι ςτθ μζςθ πρζπει να βρει «ποιοσ» κρατά το «προβατάκι». Αν θ απάντθςι του είναι ςωςτι, κάκεται ςτον κφκλο, ενϊ το παιδί που κρατοφςε το «προβατάκι» ζρχεται ςτθ μζςθ. Παιχνίδι 13: Παίηω με τθ χροιά- κυμάμαι και ακολουκϊ «μουςικζσ» οδθγίεσ («Βρεσ το δϊρο») Βρεσ το δώρο! Τα παιδιά κάκονται ςε κφκλο κρατϊντασ από ζνα όργανο. Δζνουμε τα μάτια ενόσ παιδιοφ με ζνα μαντίλι και τοποκετοφμε ζνα κουτάκι ςε ζνα ςθμείο του χϊρου εντόσ του κφκλου (για να είναι πιο ενδιαφζρον το παιχνίδι τοποκετοφμε «εμπόδια» ςτο χϊρο τα οποία δεν πρζπει να ακουμπιςει το παιδί που παίηει, π.χ. καρζκλα, μαξιλάρι, βιβλίο κλπ). Το παιδί με τα κλειςτά μάτια προςπακεί να βρει το δϊρο, κακϊσ τα υπόλοιπα παιδιά το κακοδθγοφν παίηοντασ τα όργανα. Ζχουμε από πριν ςυμφωνιςει ότι, όταν ακοφει τρίγωνο κα πθγαίνει μπροςτά, όταν ακοφει μαράκα κα πθγαίνει πίςω, όταν ακοφει τφμπανο, κα πθγαίνει αριςτερά και, όταν ακοφει ντζφι κα πθγαίνει δεξιά. Κάκε φορά κα κάνει τόςα βιματα όςοι και οι ιχοι κάκε οργάνου. Βοθκάμε τα παιδιά(ςιωπθρά) να κακοδθγιςουν ςωςτά τον παίκτθ. Παιχνίδι 14: Μιμοφμαι με ακρίβεια («Κακρζφτθσ» με κίνθςθ) Παίηουμε μαγικό κακρζφτθ; Χωρίηουμε τα παιδιά ςε ηευγάρια, τα οποία ςτζκονται αντικριςτά. Ζνα παιδί από κάκε ηευγάρι ορίηεται «αρχθγόσ». Βάηουμε μουςικι τθσ επιλογισ μασ. Ο «αρχθγόσ» κάκε ηευγαριοφ κινείται ςτον ρυκμό τθσ μουςικισ, αυτοςχεδιάηοντασ πότε με αυκόρμθτεσ ι τυχαίεσ κινιςεισ και πότε με ςυγκεκριμζνεσ (π.χ. χτζνιςμα, βοφρτςιςμα δοντιϊν κτλ.). Το δεφτερο παιδί κάκε ηευγαριοφ πρζπει να κάνει ακριβϊσ τισ ίδιεσ κινιςεισ, ςαν να είναι το είδωλό του ςτον κακρζφτθ. Στθ ςυνζχεια οι ρόλοι «αρχθγοφ» και «μιμθτι-ειδϊλου» αντιςτρζφονται. Παιχνίδι 15: Ακουςτικι μνιμθ (υγκεντρϊνομαι-ακολουκϊ οδθγίεσςυντονίηομαι με τουσ άλλουσ) Ηθτάμε από τα παιδιά να κακίςουν ςε κφκλο και, ενόςω εμείσ κρατάμε ςτακερό παλμό τετάρτου με το τφμπανό μασ, οι μακθτζσ, ζνασ ζνασ, ξεκινοφν, αριςτερόςτροφα από εμάσ, να παίηουν το ρυκμικό μοτίβο που αποφαςίηουμε από πριν ότι τουσ αναλογεί: π.χ. αγόρια, κορίτςια. Θ δραςτθριότθτα μπορεί να επαναλθφκεί με παραλλαγζσ, ςφμφωνα με τισ προτάςεισ των παιδιϊν. Για παράδειγμα, χτυπάμε ζνα παλαμάκι και παφςθ για κάκε παιδί με ακλθτικά παποφτςια, δφο παλαμάκια και παφςθ για κάκε παιδί με ακλθτικι φόρμα. Παιχνίδι 16: «Ηχϊ» (Ακουςτικι μνιμθ) Ηθτιςτε από τα παιδιά να επαναλάβουν ρυκμικά και μελωδικά μοτίβα αυξανόμενου βακμοφ δυςκολίασ με το ςϊμα και τθ φωνι τουσ μετά από εςάσ. Χρθςιμοποιιςτε τθ δυναμικι (piano, forte, crescendo, diminuendo), το τζμπο (αργό, γριγορο) και αλλαγζσ ςτθν ταχφτθτα (αργά, γριγορα, accelerando, ralletando) και ςτθν εκφραςτικι (κοφτοί ι «δεμζνοι» ιχοι). Σιγουρευτείτε ότι ανάμεςα ςτο μοτίβο που δίνετε και ςτθν «θχϊ» υπάρχει παφςθ.
Παιχνίδι 17: «Ο άιμον λζει» (Ακουςτικι μνιμθ) Είναι μια μουςικι παραλλαγι του γνωςτοφ παιχνιδιοφ. Ηθτιςτε από τα παιδιά να επαναλάβουν τα ρυκμικά μοτίβα που παίηετε. Ορίςτε από τθν αρχι ζνα «απαγορευμζνο» μοτίβο. Αν τα παιδιά ακοφςουν το απαγορευμζνο μοτίβο τότε ΔΕΝ πρζπει να το επαναλάβουν. Πποιοσ το επαναλαμβάνει χάνει, αν κζλετε να κάνετε το παιχνίδι πιο ανταγωνιςτικό. Παιχνίδι 18: Μουςικό τθλζφωνο [Pass-a-sound] (Περάςμα ιχου ςτον κφκλο- υντονιςμόσ- Μίμθςθ) Δϊςτε ζνα ςτακερό παλμό ςτθν ομάδα (τα παιδιά το κτυποφν με το πίςω μζροσ του πζλματοσ ςτο πάτωμα). Αρχίςτε με ζνα παλαμάκι (τζταρτο) και «δϊςτε» το ςτο παιδί που κάκεται δεξιά ςασ. Αυτόσ/θ το δίνει ςτον επόμενο κ.ο.κ. Επιμζνετε τα παιδιά να αντιγράφουν τθ δυναμικι και τθν ταχφτθτα που δίνετε εςείσ. Αν δυςκολεφονται ηθτιςτε από ζνα παιδί που μπορεί να κρατά ςτακερό ρυκμό, να είναι «το ρολόι ςασ» και να παίηει τον παλμό ςτο τφμπανο. Ο ιχοσ πρζπει να ζρκει ςε ςασ από το ζνα παιδί ςτο άλλο όπωσ τον δϊςατε. Συνεχίςτε με 2 παλαμάκια (2 όγδοα) και ζπειτα με απλά ι πιο ςφνκετα ρυκμικά μοτίβα. Παραλλαγι: Συμφωνιςτε με τα παιδιά ότι αν κλείςετε το μάτι ι κάνετε νεφμα ςε κάποιον αυτόσ δικαιοφται να αλλάξει το μοτίβο-μινυμα και οι υπόλοιποι ςυνεχίηουν με το νζο μοτίβο. Παιχνίδι 19: Δυναμικι παφςθ (Αυτοζλεγχοσ- ιωπι) Συμφωνιςτε με τα παιδιά να πείτε δυνατά μια ςυγκεκριμζνθ λζξθ (κατά προτίμθςθ μια αςτεία ι ενδιαφζρουςα λζξθ) και ςτθ ςυνζχεια κάντε απόλυτθ θςυχία για 10 χρόνουσ (10 δευτερόλεπτα αν μπορείτε). Παιχνίδι 20: Περιμζνω τθ ςειρά μου- υγκεντρϊνομαι-υντονίηομαι- Μιμοφμαι- Παίηω ςτα κρουςτά και μακαίνω να τα ονομάηω «Σι ωραίο τφμπανο» ( Ζνα τραγοφδι για τθ γνωριμία με τα μεμβρανόφωνα (τφμπανο, ταμπουρίνο κλπ) και άλλα όργανα. Καλλιεργεί επίςθσ τον εςτιαςμό τθσ προςοχισ και τθν αίςκθςθ τθσ ςειράσ.) Τα παιδιά κάκονται ςτον κφκλο κρατϊντασ μαλακοφσ επικρουςτιρεσ. (Αν κάκονται ςτο πάτωμα μποροφν να κτυποφν τον παλμό του τραγουδιοφ μζχρι να ζρκει θ ςειρά τουσ να παίξουν.) Ο δάςκαλοσ κρατϊντασ το όργανο τραγουδά τθ μελωδία γυρίηοντασ γφρω γφρω
ςτον κφκλο. Στο «μπουμ μπουμ μπουμ» κάκε παιδί παίηει με τθ ςειρά (1 ι 3 κτφπουσ). Για τον εςτιαςμό τθσ προςοχισ: Στο «μπουμ» ο δάςκαλοσ κινείται και ςταματά μπροςτά από διαφορετικά παιδιά κάκε φορά. Τα παιδιά πρζπει να είναι ζτοιμα να παίξουν όταν ο δάςκαλοσ ζρκει μπροςτά τουσ. ΣΙ ΩΡΑΙΟ ΣΤΜΠΑΝΟ! Μελωδία: Τι ωραίο τύμπανο («ντέφι» ή άλλο) Τύμπανο, τύμπανο Τι ωραίο τύμπανο Μπουμ μπουμ μπουμ Παραλλαγι: Απαλά (Δυνατά, γριγορα, αργά, κυμωμζνα, χαρωπά κλπ) παίξε το τύμπανο Το τύμπανο το τύμπανο Απαλά παίξε το τύμπανο Μπουμ μπουμ μπουμ