ΙΑΛΕΞΗ 8-ΘΕΩΡΙΑ Αποσβέσεις Μέθοδοι Απόσβεσης Επιχορηγήσεις Επενδύσεων
Τιείναιη Απόσβεση; Η µείωση της αξίας των παγίων Γιατί µειώνεται η Αξία των Παγίων; Χρονική φθορά Λειτουργική φθορά Οικονοµική απαξίωση
Τιείναι η Απόσβεση (Λογιστική Έννοια); Ηχρονική κατανοµή του ιστορικού κόστους του παγίου στη διάρκεια της ωφέλιµης ζωής Γιατί διενεργούµε Απόσβεση; Αρχή συσχετισµού εσόδων εξόδων Λογαριασµοί 10.99,11.99, 12.99, 13.99,14.99, 16.99
ΤρόποιΛογιστικής Απεικόνισης της Απόσβεσης Κατά τον άµεσο τρόπο µε ηµερολογιακή εγγραφή δείχνουµε αµέσως τη µείωση της αξίας του λ/σµού του παγίου πιστώνοντας το λ/σµό αυτόν και χρεώνοντας το λ/σµό «αποσβέσεις» Κατά τον έµµεσο τρόποαντί να πιστώσουµε αµέσως το σχετικό λ/σµό του παγίου, πιστώνουµε στη θέση του έναν αντίθετο λ/σµό (π.χ. Αποσβεσθέντα µηχανήµατα 12.99.00)
ΤρόποιΛογιστικής Απεικόνισης της Απόσβεσης Οέµµεσος τρόπος είναι επιστηµονικά ορθότερος και ακολουθείται υποχρεωτικά και στην πράξη. Με αυτόν τον τρόπο, ο αντίθετος λ/σµός του παγίου πρέπει να φέρεται στον ισολογισµό αφαιρετικά κάτω από τον κύριο του λ/σµό, όπως συµβαίνει µε κάθε αντίθετο λ/σµό Ε ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΣ Π 12.Μηχανήµατα 800.000 12.99ΑποσβεσθένταΜηχ. 200.000 600.000
Παράδειγµα Επιχείρησητην 1.1.2002 αγόρασε ένα µηχάνηµα αξίας 1.000.000,00 ευρώ το οποίο χρησιµοποιεί από 1.7.2002 για την παραγωγή έτοιµων προϊόντων(αποσβένεται µε συντελεστή 15%). Η απώλεια της αξίας του µηχανήµατος λόγω της χρησιµοποίησης του αποτυπώνεται ως εξής : x Απόσβεση(έξοδα)(66) π χ Μηχανήµατα(12) π (1) 75.000 1.000.000 75.000 (1) (1) : 1.000.000χ 15%χ 6/12 =75000
Επίσης, το ανω λογιστικό γεγονός θα καταχωρηθεί στα λογιστικά βιβλία της επιχείρησης µε την εξής ηµερολογ. εγγραφή. 31/12/2002 Κωδικός Λογαριασµός Χρέωση Πίστωση 66 Αποσβέσεις Παγίων στοιχείων ενσωµατωµένες στο λειτουρ. κόστος 66.02 Αποσβέσεις µηχανηµάτων-τεχνικών εγκατ. -λοιπού µηχανολ. εξοπλισµού 66.02.00 Αποσβέσεις µηχανηµάτων 66.02.00.00 Μηχάνηµα Α 75.000
Κωδικός Λογαριασµός Χρέωση Πίστωση 12 Μηχανήµατα-Τεχν. Εγκαταστάσεις 12.99 Αποσβεσµένα µηχανήµατα-τεχνικές εγκατ. λοιπός µηχανολογ. Εξοπλισµός 12.99.00 Αποσβεσµένα µηχανήµατα 12.99.00.00Μηχάνηµα Α 75.000 Επίσης, µε τα άνω λογιστικά γεγονότα (αγορά και ετήσιες αποσβέσεις) θα πρέπει να ενηµερωθεί το Μητρώο Παγίων.
Πότεδιενεργούµε Απόσβεση; Κυριότητα παγίου Αξία παγίου να µπορεί να αποδειχθεί αντικειµενικά Περιορισµένη διάρκεια παγίου αλλά µεγαλύτερη του έτους
ενδιενεργείται απόσβεση Leasing Υπεραξία εσωτερικώς δηµιουργούµενη Οικόπεδα
ΚατηγορίεςΑποσβέσεων Τακτικές > Ενσωµατωµένες στο λειτουργικό κόστος οργανικά έξοδα (λογαριασµοί 66). Π.χ Αν από το πάγιο αυτό παράγεται έργο. Πρόσθετες > Μη ενσωµατωµένες στο λειτουργικό κόστος ανόργανα έξοδα (λογαριασµοί 85) Π.χ Αν το πάγιο παραµένει σε αδράνεια.
Ορολογία Ωφέλιµη Ζωή (Ω.Ζ.):προβλεπόµενο διάστηµα ζωής Υπολειµµατική Αξία (Υπ.Α.):αξία πώλησης στο τέλος της ωφέλιµης ζωής Αποσβεστέα Αξία (Απ.Α.):Κόστος Κτήσεως-Υπ.Α. Αναπόσβεστη αξία (Αν.Α.): Απ.Α Συνολικές Αποσβέσεις
ΜέθοδοιΑποσβέσεων 1. Σταθερή Μέθοδος 2. Φθίνουσα Μέθοδος 4. Μέθοδος της Λειτουργικής Έντασης
1. Σταθερή Μέθοδος Μείωση της αξίας (απόσβεση) ίδια για όλα τα έτη της Ω.Ζ. Ποσό ετήσιας = Αξία κτήσεως Υπολ. Αξία απόσβεσης Ωφέλιµη διάρκεια ζωής (Ω.Ζ) ή Αποσβεστέα Αξία (Απ.Α) / Ωφέλιµη διάρκεια ζωής (Ω.Ζ)
ΣταθερήΜέθοδος Παράδειγµα 1: Για µηχάνηµα αξίας κτήσεως 10.500 ευρώ ωφέλιµης διάρκειας ζωής πέντε (5) έτη και υπολειµµατικής αξίας στο τέλος του πέµπτου έτους 500ευρώ. Ετήσιες αποσβ.=(10.500-500): 5= 2.000
2.Φθίνουσα Μέθοδος Βάσειτων µεθόδων της φθίνουσας απόσβεσης, οι αποσβέσεις είναι µεγαλύτερες τις πρώτες χρήσεις και µειώνονται µε την πάροδο του χρόνου. Οι βασικές µέθοδοι φθίνουσας απόσβεσης είναι: 2α. Σταθερό ποσοστό επί µειούµενης αναπόσβεστης αξίας 2β. Μέθοδος του αθροίσµατος των ετών της Ω.Ζ Υπόλοιπα έτη λειτουργίας Συντελ. ετήσιας απόσβ.= Άθροισµα ετών ν(ν+1):2
2α.Σταθερό ποσοστό επί µειούµενης αναπόσβεστης αξίας Η άνω µέθοδος υιοθετήθηκε, σε ευρεία έννοια, από το φορολογικό νόµο. Πιο συγκεκριµένα το άρθρο 13 του 299/20Ο3 αναφέρει ότι οι βιοµηχανίες, βιοτεχνίες, µεταλλεία και λατοµεία µπορούν να αποσβέσουν όλα τα καινούρια µηχανήµατα που αγοράζουν κάθε χρήση είτε µε τη σταθερή είτε µε τη φθίνουσα µέθοδο απόσβεση, η οποία εφαρµόζεται ως εξής: α) Για τον υπολογισµό των τακτικών αποσβέσεων µε τη φθίνουσα µέθοδο τα ποσοστά των αποσβέσεων που προβλέπονται για τη σταθερή µέθοδο τριπλασιάζονται. β) Οι άνω συντελεστές υπολογίζονται επί του εκάστοτε αναπόσβεστου υπολοίπου. γ) Όταν η αναπόσβεστη αξία µετά την αφαίρεση των αποσβέσεων της χρήσεως, γίνει µικρότερη από το 10% της αξίας κτήσεως τότε ολόκληρο το αναπόσβεστο υπόλοιπο µεταφέρεται στα έξοδα της χρήσης της απόσβεσης.
Παράδειγµα 1 2α.Σταθερό ποσοστό επί µειούµενης αναπόσβεστης αξίας Βιοµηχανία αγόρασε την 1.1.2003 ένα καινούριο µηχάνηµα παραγωγής ετοίµων προϊόντων αξίας ευρώ 100.000,00 (ο συντελεστής απόσβεσης µε τη σταθερή µέθοδο είναι 15%). Η βιοµηχανία αποφάσισε να αποσβέσει την αξία κτήσεως του άνω µηχανήµατος µε τη φθίνουσα µέθοδο ως εξής: Αναπόσβεστη Ετήσιες Έτος αξία % Αποσβέσεις 2003 100.000 45 45.000 2004 55.000 45 24.750 2005 30.250 45 13.613 2006 16.637 45 16.637
Παράδειγµα 2 2α.Σταθερό ποσοστό επί µειούµενης αναπόσβεστης αξίας Επιχείρηση αγόρασε την 1.1.2005 ένα καινούριο µηχάνηµα παραγωγής ετοίµων προϊόντων αξίας 150.000,00 ευρώ υπολειµµατικής αξίας 10.000 ευρώ και διάρκεια ζωής 5 έτη. Η επιχείρηση αποφάσισε να αποσβέσει την αξία κτήσεως του άνω µηχανήµατος µε τη φθίνουσα µέθοδο (σταθερό ποσοστό επί µειούµενης αναπόσβεστης αξίας) ως εξής: α = συντελεστής απόσβεσης
Συνέχεια Παράδειγµα 2 2α.Σταθερό ποσοστό επί µειούµενης αναπόσβεστης αξίας. Αναπόσβεστη Ετήσιες Έτος αξία % Αποσβέσεις 2005 150.000 41,82 62.730 2006 87.270(#) 41,82 36.496 2007 50.774 41,82 21.234 2008 29.540 41,82 12.354 2009 17.187 41,82 7.186 (#) 150.000-62.730
2β. Μέθοδος του αθροίσµατος των ετών της Ω.Ζ Παράδειγµα 1: Επιχείρηση αγόρασε την 1.1.2005 ένα µηχάνηµα παραγωγής ετοίµων προϊόντων αξίας κτήσεως 70.000,00 ευρώ υπολειµµατικής αξίας µηδέν και διάρκειας ωφέλιµης ζωής ν=4 έτη. Η επιχείρηση αποφάσισε να αποσβέσει την αξία κτήσεως του άνω µηχανήµατος µε τη µέθοδο του αθροίσµατος των αριθµών των ετών λειτουργίας. Συντελ. ετήσιας απόσβ.= Υπόλοιπα έτη λειτουργίας Άθροισµα ετών ν(ν+1):2
2β. Μέθοδος του αθροίσµατος των ετών της Ω.Ζ Έτη Συντελεστής Αποσβεστέα Αποσβέσεις Αναπόσβεστη απόσβεσης Αξία Αξία 2005(1) 4/10 70.000(*) 28.000 42.000 2006(2) 3/10 70.000 21.000 21.000 2007(3) 2/10 70.000 14.000 7.000 2008(4) 1/10 70.000 7.000 0 Σύνολο 70.000 ν=4 έτη ν(ν+1):2 =4(4+1):2= 10 έτη (*) Αποσβεστέα Αξία = Αξία κτήσης Υπολειµµατική Αξία= = 70.000-0 = 70.000
3. Μέθοδος της Λειτουργικής Έντασης Η µέθοδος αυτή εφαρµόζεται κύρια σε πάγια στοιχεία που έχουν σχέση µε την παραγωγή. Η παρακολούθηση της απαξίωσης των στοιχείων της περιουσίας γίνεται µε βάση στοιχεία όπως οι συνολικές µονάδες παραγωγής ή οι συνολικές ώρες λειτουργίας είτε συνδυασµός και των δύο µέχρι να εξαντληθεί η ωφέλιµη διάρκεια ζωής του πάγιου την οποία έχουµε προϋπολογίσει.
3. Μέθοδος της Λειτουργικής Έντασης Μείωσητης αξίας (απόσβεση) µεγαλύτερη από χρόνο σε χρόνο Όσο πιο εντατικά χρησιµοποιείται ένα πάγιο τόσο µεγαλύτερη η µείωση της αξίας του (απόσβεση) Ποσό απόσβεσης = (Απ.Α./Ω.Ζ.)*Μ Αποσβεστέα Αξία(Απ.Α)= Κόστος Κτήσης(Κ.Κ) Υπολειµµατική Αξία(Υπ.Α) Ω.Ζ. σε ώρες, χιλιόµετρα, κλπ Μ = Μονάδες Παραχθέντος Έργου
Παράδειγµα 1 1. Ω.Ζ. Μηχανήµατος = 30.000 ώρες λειτουργία Κ.Κ.=340.000 Υπ.Α.=40.000 ώρες λειτουργίας 2ης χρήσης = 3.000 2. Ω.Ζ. αυτοκινήτου = 280.000 χιλιόµετρα Κ.Κ.=29.000 Υπ.Α.=1.000 διανυθέντα χιλιόµετρα 2ης χρήσης = 40.000
ΛΥΣΗ Απόσβεση µηχ. = [(340.000-40.000)/30.000]*3.000 = 30.000 Απόσβεση αυτ. = [(29.000-1.000)/280.000]*40.000 = 4.000
Τιορίζει ο Νόµος; Υποχρεωτική διενέργεια αποσβέσεων Σταθερή µέθοδος µε συντελεστές που προβλέπουν τα Π.. 100/98 και Π.. 299/2003 (π.χ. Ξενοδοχιακά κτήρια 3-6%) Φθίνουσα µέθοδος για συγκεκριµένες κατηγορίες παγίων (καινούργια µηχανήµατα και τεχνολογικό εξοπλισµό παραγωγής που αποκτούν από 1/1/98 οι βιοµηχανικές, βιοτεχνικές, µεταλλευτικές και λατοµικές επιχειρήσεις)
Υποτίµηση Οριστική Μείωση Αξίας: > Πώληση > Καταστροφή, Κατεδάφιση Προσωρινή Μείωση Αξίας Κατά Πρόβλεψη: > Αναγκαστική απαλλοτρίωση > Τεχνολογική απαξίωση
Προσοχή! Μετά την αναπροσαρµογή παγίων η ετήσια απόσβεση υπολογίζεται στην αναπροσαρµοσµένη αξία Μετά την υποτίµηση κατά πρόβλεψη η ετήσια απόσβεση υπολογίζεται στην αρχική τιµή κτήσης
ΕπιχορηγήσειςΕπενδύσεων Οι εισπραττόµενες επιδοτήσειςεπιχορηγήσεις για την πραγµατοποίηση πάγιων επενδύσεων καταχωρούνται στα Ίδια Κεφάλαια Οι παραπάνω εισπραττόµενες επιδοτήσεις-επιχορηγήσεις αποσβένονται ανάλογα µε το επιχορηγηθέν πάγιο