Η Ελληνική Οικονομία ως μια Μικρή Ανοικτή Οικονομία Μακροοικονομικές Εξελίξεις 1950-2012 Καθ. Γ. Αλογοσκούφης, Διεθνής Οικονομική, 2013 1
Κύριες Μεταπολεµικές Εξελίξεις στην Ελληνική Οικονοµία Δεκαετίες 1950-1960 περίοδοι υψηλής ανάπτυξης και χαμηλού πληθωρισμού. Αρχές της δεκαετίας του 1970 έκρηξη του πληθωρισμού. Πρώτη μεταπολεμική ύφεση το 1974. Επιβράδυνση οικονομικής ανάπτυξης. Δεκαετία του 1980 περίοδος χαμηλής ανάπτυξης, υψηλού πληθωρισμού, μεγάλων δημοσιονομικών ανισορροπιών. Δεκαετία 1990, περίοδος ονομαστικής σύγκλισης. Δεκαετία 2000, περίοδος υψηλής ανάπτυξης, χαμηλού πληθωρισμού, μεγάλων εξωτερικών ανισορροπίων. Από τα τέλη του 2008 ύφεση που εξελίχθηκε σε ΚΡΙΣΗ Καθ. Γ. Αλογοσκούφης, Διεθνής Οικονομική, 2013 2
Κατά Κεφαλήν ΑΕΠ της Ελλάδος και των ΗΠΑ, 1913-2008 11.00$ 10.50$ 10.00$ 9.50$ 9.00$ 8.50$ 8.00$ 7.50$ 7.00$ 6.50$ 6.00$ 1913$ 1915$ 1917$ 1919$ 1921$ 1923$ 1925$ 1927$ 1929$ 1931$ 1933$ 1935$ 1937$ 1939$ 1941$ 1943$ 1945$ 1947$ 1949$ 1951$ 1953$ 1955$ 1957$ 1959$ 1961$ 1963$ 1965$ 1967$ 1969$ 1971$ 1973$ 1975$ 1977$ 1979$ 1981$ 1983$ 1985$ 1987$ 1989$ 1991$ 1993$ 1995$ 1997$ 1999$ 2001$ 2003$ 2005$ 2007$ ΑΕΠ$κατά$κεφαλήν$Ελλάδος$ ΑΕΠ$κατά$κεφαλήν$ΗΠΑ$ Καθ. Γ. Αλογοσκούφης, Διεθνής Οικονομική, 2013 3
Κατά Κεφαλήν ΑΕΠ της Ελλάδος προς ΗΠΑ 1951-2010 70# 65# 60# 55# 50# 45# 40# 35# 30# 25# 20# 1951#1953#1955#1957#1959#1961#1963#1965#1967#1969#1971#1973#1975#1977#1979#1981#1983#1985#1987#1989#1991#1993#1995#1997#1999#2001#2003#2005#2007#2009# Κατά#Κεφαλήν#ΑΕΠ#Ελλάδος#(%#κατά#κεφαλήν#ΑΕΠ#ΗΠΑ)# Καθ. Γ. Αλογοσκούφης, Διεθνής Οικονομική, 2013 4
Ρυθµός Μεγέθυνσης ΑΕΠ 1950-2012 15.0%& 10.0%& 5.0%& 0.0%& 1950&1952&1954&1956&1958&1960&1962&1964&1966&1968&1970&1972&1974&1976&1978&1980&1982&1984&1986&1988&1990&1992&1994&1996&1998&2000&2002&2004&2006&2008&2010&2012&!5.0%&!10.0%& Ρυθμός&Μεγέθυνσης&ΑΕΠ& Καθ. Γ. Αλογοσκούφης, Διεθνής Οικονομική, 2013 5
Ρυθµός Πληθωρισµού 1956-2012 30.0%& 25.0%& 20.0%& 15.0%& 10.0%& 5.0%& 0.0%& 1956&1958&1960&1962&1964&1966&1968&1970&1972&1974&1976&1978&1980&1982&1984&1986&1988&1990&1992&1994&1996&1998&2000&2002&2004&2006&2008&2010&2012&!5.0%& Πληθωρισμός&Ελλάδος& Καθ. Γ. Αλογοσκούφης, Διεθνής Οικονομική, 2013 6
Ποσοστό Ανεργίας 1960-2012 30.0%$ 25.0%$ 20.0%$ 15.0%$ 10.0%$ 5.0%$ 0.0%$ 1960$ 1961$ 1962$ 1963$ 1964$ 1965$ 1966$ 1967$ 1968$ 1969$ 1970$ 1971$ 1972$ 1973$ 1974$ 1975$ 1976$ 1977$ 1978$ 1979$ 1980$ 1981$ 1982$ 1983$ 1984$ 1985$ 1986$ 1987$ 1988$ 1989$ 1990$ 1991$ 1992$ 1993$ 1994$ 1995$ 1996$ 1997$ 1998$ 1999$ 2000$ 2001$ 2002$ 2003$ 2004$ 2005$ 2006$ 2007$ 2008$ 2009$ 2010$ 2011$ 2012$ Ποσοστό$Ανεργίας$της$Ελλάδος$ Καθ. Γ. Αλογοσκούφης, Διεθνής Οικονομική, 2013 7
Ποσοστό Ανεργίας και Πληθωρισµού 1960-2012 30.0%& 25.0%& 20.0%& 15.0%& 10.0%& 5.0%& 0.0%& 1960& 1961& 1962& 1963& 1964& 1965& 1966& 1967& 1968& 1969& 1970& 1971& 1972& 1973& 1974& 1975& 1976& 1977& 1978& 1979& 1980& 1981& 1982& 1983& 1984& 1985& 1986& 1987& 1988& 1989& 1990& 1991& 1992& 1993& 1994& 1995& 1996& 1997& 1998& 1999& 2000& 2001& 2002& 2003& 2004& 2005& 2006& 2007& 2008& 2009& 2010& 2011& 2012&!5.0%& Ποσοστό&Ανεργίας&της&Ελλάδος& Ποσοστό&Πληθωρισμού&Ελλάδος& Καθ. Γ. Αλογοσκούφης, Διεθνής Οικονομική, 2013 8
Αυξήσεις Μισθών και Πληθωρισµός 1961-2012 30.00%& 25.00%& 20.00%& 15.00%& 10.00%& 5.00%& 0.00%& 1961& 1962& 1963& 1964& 1965& 1966& 1967& 1968& 1969& 1970& 1971& 1972& 1973& 1974& 1975& 1976& 1977& 1978& 1979& 1980& 1981& 1982& 1983& 1984& 1985& 1986& 1987& 1988& 1989& 1990& 1991& 1992& 1993& 1994& 1995& 1996& 1997& 1998& 1999& 2000& 2001& 2002& 2003& 2004& 2005& 2006& 2007& 2008& 2009& 2010& 2011& 2012&!5.00%&!10.00%& Ποσοστό&Αύξησης&Ονομαστικών&Αποδοχών& Ποσοστό&Πληθωρισμού& Καθ. Γ. Αλογοσκούφης, Διεθνής Οικονομική, 2013 9
Αυξήσεις Πραγµατικών Μισθών 1961-2012 15.00%' 10.00%' 5.00%' 0.00%' 1961' 1962' 1963' 1964' 1965' 1966' 1967' 1968' 1969' 1970' 1971' 1972' 1973' 1974' 1975' 1976' 1977' 1978' 1979' 1980' 1981' 1982' 1983' 1984' 1985' 1986' 1987' 1988' 1989' 1990' 1991' 1992' 1993' 1994' 1995' 1996' 1997' 1998' 1999' 2000' 2001' 2002' 2003' 2004' 2005' 2006' 2007' 2008' 2009' 2010' 2011' 2012'!5.00%'!10.00%'!15.00%' Ποσοστό'Αύξησης'Πραγματικών'Αποδοχών' Καθ. Γ. Αλογοσκούφης, Διεθνής Οικονομική, 2013 10
Ποσοστό Πληθωρισµού και Επιτόκια 1957-2012 35.00%& 30.00%& 25.00%& 20.00%& 15.00%& 10.00%& 5.00%& 0.00%& 1957& 1959& 1961& 1963& 1965& 1967& 1969& 1971& 1973& 1975& 1977& 1979& 1981& 1983& 1985& 1987& 1989& 1991& 1993& 1995& 1997& 1999& 2001& 2003& 2005& 2007& 2009& 2011&!5.00%& Πληθωρισμός& Ονομαστικό&Επιτόκιο&Χορηγήσεων&(Κεφάλαιο&Κίνησης)& Καθ. Γ. Αλογοσκούφης, Διεθνής Οικονομική, 2013 11
Πραγµατικό Επιτόκιο Χορηγήσεων 1957-2012 20.00%& 15.00%& 10.00%& 5.00%& 0.00%& 1957&1959&1961&1963&1965&1967&1969&1971&1973&1975&1977&1979&1981&1983&1985&1987&1989&1991&1993&1995&1997&1999&2001&2003&2005&2007&2009&2011&!5.00%&!10.00%&!15.00%&!20.00%& Πραγματικό&Επιτόκιο&Χορηγήσεων&(Κεφάλαιο&Κίνησης)& Καθ. Γ. Αλογοσκούφης, Διεθνής Οικονομική, 2013 12
Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών % ΑΕΠ, 1960-2012 5.00%& 0.00%& 1960& 1961& 1962& 1963& 1964& 1965& 1966& 1967& 1968& 1969& 1970& 1971& 1972& 1973& 1974& 1975& 1976& 1977& 1978& 1979& 1980& 1981& 1982& 1983& 1984& 1985& 1986& 1987& 1988& 1989& 1990& 1991& 1992& 1993& 1994& 1995& 1996& 1997& 1998& 1999& 2000& 2001& 2002& 2003& 2004& 2005& 2006& 2007& 2008& 2009& 2010& 2011& 2012&!5.00%&!10.00%&!15.00%&!20.00%& Ισοζύγιο&Τρεχουσών&Συναλλαγών&(%&ΑΕΠ)& Καθ. Γ. Αλογοσκούφης, Διεθνής Οικονομική, 2013 13
Σταθµισµένη Πραγµατική Ισοτιµία Ελλάδος 1980-2012 110.000% 105.000% 100.000% 95.000% 90.000% 85.000% 80.000% 75.000% 70.000% 65.000% 1980%1981%1982%1983%1984%1985%1986%1987%1988%1989%1990%1991%1992%1993%1994%1995%1996%1997%1998%1999%2000%2001%2002%2003%2004%2005%2006%2007%2008%2009%2010%2011%2012% Σταθμισμένη%Πραγματική%Ισοτιμία,%Τιμές%Καταναλωτού% Σταθμισμένη%Πραγματική%Ισοτιμία,%Μοναδιαίο%Κόστος%Εργασίας% Καθ. Γ. Αλογοσκούφης, Διεθνής Οικονομική, 2013 14
Ποσοστό Υποτίµησης και Πληθωρισµός 1971-2011 25.0%& 20.0%& 15.0%& 10.0%& 5.0%& 0.0%& 1971& 1972& 1973& 1974& 1975& 1976& 1977& 1978& 1979& 1980& 1981& 1982& 1983& 1984& 1985& 1986& 1987& 1988& 1989& 1990& 1991& 1992& 1993& 1994& 1995& 1996& 1997& 1998& 1999& 2000& 2001& 2002& 2003& 2004& 2005& 2006& 2007& 2008& 2009& 2010& 2011&!5.0%&!10.0%& Διαφορά&Πληθωρισμού&Ελλάδος&Χωρών&ΟΟΣΑ& Ποσοστό&Υποτίμησης&Νομίσματος& Καθ. Γ. Αλογοσκούφης, Διεθνής Οικονομική, 2013 15
Η Αύξηση του Δηµοσίου Χρέους 1975-2009 120.00%$ 100.00%$ 80.00%$ 60.00%$ 40.00%$ 20.00%$ 0.00%$ 1975$ 1976$ 1977$ 1978$ 1979$ 1980$ 1981$ 1982$ 1983$ 1984$ 1985$ 1986$ 1987$ 1988$ 1989$ 1990$ 1991$ 1992$ 1993$ Χρέος$Γενικής$Κυβέρνησης$(%$ΑΕΠ)$Ελλάδα$ 1994$ 1995$ 1996$ 1997$ 1998$ 1999$ 2000$ 2001$ 2002$ 2003$ 2004$ 2005$ 2006$ 2007$ 2008$ 2009$ Χρέος$Γενικής$Κυβέρνησης$(%$ΑΕΠ)$Ευρωζώνη$ Καθ. Γ. Αλογοσκούφης, Διεθνής Οικονομική, 2013 16
Δηµοσιονοµικά Ελλείµµατα 1975-2009 20.00%& 15.00%& 10.00%& 5.00%& 0.00%&!5.00%&!10.00%& 1975& 1976& 1977& 1978& 1979& 1980& 1981& 1982& 1983& 1984& 1985& 1986& 1987& 1988& 1989& Ελλειμμα&Γενικής&Κυβέρνησης&(%&του&ΑΕΠ)& 1990& 1991& 1992& 1993& 1994& 1995& 1996& 1997& 1998& 1999& 2000& 2001& 2002& 2003& 2004& 2005& 2006& 2007& Πρωτογενές&Ελλειμμα&Γενικής&Κυβέρνησης&(%&του&ΑΕΠ)& 2008& 2009& Καθ. Γ. Αλογοσκούφης, Διεθνής Οικονομική, 2013 17
Πρωτογενείς Δαπάνες και Εσοδα Γενικής Κυβέρνησης, 1975-2009 50.00%% 45.00%% 40.00%% 35.00%% 30.00%% 25.00%% 20.00%% 1975% 1976% 1977% 1978% Εσοδα%Γενικής%Κυβέρνησης%(%%ΑΕΠ)% 1979% 1980% 1981% 1982% 1983% 1984% 1985% 1986% 1987% 1988% 1989% 1990% 1991% 1992% 1993% 1994% 1995% 1996% 1997% 1998% 1999% 2000% 2001% 2002% 2003% 2004% 2005% 2006% Πρωτογενείς%Δαπάνες%Γενικής%Κυβέρνησης%(%%ΑΕΠ)% 2007% 2008% 2009% Καθ. Γ. Αλογοσκούφης, Διεθνής Οικονομική, 2013 18
Μεγέθυνση ΑΕΠ Ελλάδος & Ευρωζώνης, 1975-2009 8.00%& 6.00%& 4.00%& 2.00%& 0.00%&!2.00%&!4.00%&!6.00%& 1975& 1976& 1977& 1978& 1979& 1980& 1981& 1982& 1983& 1984& 1985& 1986& 1987& 1988& 1989& 1990& 1991& 1992& Ποσοστό&Μεγέθυνσης&ΑΕΠ,&Ελλάδα& Ποσοστό&Μεγέθυνσης&ΑΕΠ,&Ευρωζώνη& 1993& 1994& 1995& 1996& 1997& 1998& 1999& 2000& 2001& 2002& 2003& 2004& 2005& 2006& 2007& 2008& 2009& Καθ. Γ. Αλογοσκούφης, Διεθνής Οικονομική, 2013 19
Spread 10ετούς Οµολόγου Ιαν. 2001 µε Μαρ. 2013 30.00%$ 25.00%$ 20.00%$ 15.00%$ 10.00%$ 5.00%$ 0.00%$ 2001.01$ 2001.03$ 2001.05$ 2001.07$ 2001.09$ 2001.11$ 2002.01$ 2002.03$ 2002.05$ 2002.07$ 2002.09$ 2002.11$ 2003.01$ 2003.03$ 2003.05$ 2003.07$ 2003.09$ 2003.11$ 2004.01$ 2004.03$ 2004.05$ 2004.07$ 2004.09$ 2004.11$ 2005.01$ 2005.03$ 2005.05$ 2005.07$ 2005.09$ 2005.11$ 2006.01$ 2006.03$ 2006.05$ 2006.07$ 2006.09$ 2006.11$ 2007.01$ 2007.03$ 2007.05$ 2007.07$ 2007.09$ 2007.11$ 2008.01$ 2008.03$ 2008.05$ 2008.07$ 2008.09$ 2008.11$ 2009.01$ 2009.03$ 2009.05$ 2009.07$ 2009.09$ 2009.11$ 2010.01$ 2010.03$ 2010.05$ 2010.07$ 2010.09$ 2010.11$ 2011.01$ 2011.03$ 2011.05$ 2011.07$ 2011.09$ 2011.11$ 2012.01$ 2012.03$ 2012.05$ 2012.07$ 2012.09$ 2012.11$ 2013.01$ 2013.03$ Spread$10ετούς$Ομολόγου$ Καθ. Γ. Αλογοσκούφης, Διεθνής Οικονομική, 2013 20
Μεγέθυνση ΑΕΠ Ελλάδος & Ευρωζώνης, Πριν και Μετά την Κρίση, 2006-2014 8.00%& 6.00%& 4.00%& 2.00%& 0.00%& 2006& 2007& 2008& 2009& 2010& 2011& 2012& 2013& 2014&!2.00%&!4.00%&!6.00%&!8.00%& Ποσοστό&Μεγέθυνσης&ΑΕΠ&Ελλάδας& Ποσοστό&Μεγέθυνσης&ΑΕΠ&Ευρωζώνης& Καθ. Γ. Αλογοσκούφης, Διεθνής Οικονομική, 2013 21
Ποσοστό Ανεργίας Ελλάδος & Ευρωζώνης, Πριν και Μετά την Κρίση, 2006-2014 30.00%$ 25.00%$ 20.00%$ 15.00%$ 10.00%$ 5.00%$ 0.00%$ 2006$ 2007$ 2008$ 2009$ 2010$ 2011$ 2012$ 2013$ 2014$ Ποσοστό$Ανεργίας$Ελλάδας$ Ποσοστό$Ανεργίας$Ευρωζώνης$ Καθ. Γ. Αλογοσκούφης, Διεθνής Οικονομική, 2013 22
Πληθωρισµός Ελλάδος & Ευρωζώνης, Πριν και Μετά την Κρίση, 2006-2014 5.00%& 4.00%& 3.00%& 2.00%& 1.00%& 0.00%& 2006& 2007& 2008& 2009& 2010& 2011& 2012& 2013& 2014&!1.00%&!2.00%& Ποσοστό&Πληθωρισμού&Ελλάδας& Ποσοστό&Πληθωρισμού&Ευρωζώνης& Καθ. Γ. Αλογοσκούφης, Διεθνής Οικονομική, 2013 23
Αυξήσεις Μισθών Ελλάδος & Ευρωζώνης, Πριν και Μετά την Κρίση, 2006-2014 6.00%& 4.00%& 2.00%& 0.00%& 2006& 2007& 2008& 2009& 2010& 2011& 2012& 2013& 2014&!2.00%&!4.00%&!6.00%&!8.00%& Ποσοστό&Αύξησης&Μισθών&Ελλάδας& Ποσοστό&Αύξησης&Μισθών&Ευρωζώνης& Καθ. Γ. Αλογοσκούφης, Διεθνής Οικονομική, 2013 24
5.00%& Ισοζύγιο Τρεχουσών Συναλλαγών Ελλάδος & Ευρωζώνης, Πριν και Μετά την Κρίση, 2006-2014 0.00%& 2006& 2007& 2008& 2009& 2010& 2011& 2012& 2013& 2014&!5.00%&!10.00%&!15.00%&!20.00%& Ισοζύγιο&Τρεχουσών&Συναλλαγών&Ελλάδας& Ισοζύγιο&Τρεχουσών&Συναλλαγών&Ευρωζώνης& Καθ. Γ. Αλογοσκούφης, Διεθνής Οικονομική, 2013 25
200.00%$ Χρέος Γενικής Κυβέρνησης Ελλάδος & Ευρωζώνης, Πριν και Μετά την Κρίση, 2006-2014 180.00%$ 160.00%$ 140.00%$ 120.00%$ 100.00%$ 80.00%$ 60.00%$ 40.00%$ 20.00%$ 0.00%$ 2006$ 2007$ 2008$ 2009$ 2010$ 2011$ 2012$ 2013$ 2014$ Χρέος$Γενικής$Κυβέρνησης$Ελλάδας$ Χρέος$Γενικής$Κυβέρνησης$Ευρωζώνης$ Καθ. Γ. Αλογοσκούφης, Διεθνής Οικονομική, 2013 26
0.00%' Ισοζύγιο Γενικής Κυβέρνησης Ελλάδος & Ευρωζώνης, Πριν και Μετά την Κρίση, 2006-2014 2006' 2007' 2008' 2009' 2010' 2011' 2012' 2013' 2014'!2.00%'!4.00%'!6.00%'!8.00%'!10.00%'!12.00%'!14.00%'!16.00%'!18.00%' Ισοζύγιο'Γενικής'Κυβέρνησης'Ελλάδας' Ισοζύγιο'Γενικής'Κυβέρνησης'Ευρωζώνης' Καθ. Γ. Αλογοσκούφης, Διεθνής Οικονομική, 2013 27