THE ECONOMIST ΟΜΙΛΙΑ NICOLA GIAMMARIOLI MISSION CHIEF FOR GREECE, EUROPEAN STABILITY MECHANISM (ESM) TO THE 21 st ROUNDTABLE WITH THE GOVERNMENT OF GREECE EUROPE UNRAVELLING GREECE UNTANGLING TEΤΑΡΤΗ 28 ΙΟΥΝΙΟΥ 2017 1
THE ECONOMIST ΟΜΙΛΙΑ NICOLA GIAMMARIOLI MISSION CHIEF FOR GREECE, EUROPEAN STABILITY MECHANISM (ESM) TO THE 21 st ROUNDTABLE WITH THE GOVERNMENT OF GREECE EUROPE UNRAVELLING GREECE UNTANGLING ΤΕΤΑΡΤΗ 28 ΙΟΥΝΙΟΥ 2017 Ευχαριστώ πάρα πολύ για την πρόσκληση στη στρογγυλή τράπεζα, για την ευκαιρία που μου δίνετε να εκφράσω τη θέση του ESM, τι πιστεύουμε και ποια είναι τα επόμενα βήματα που πρέπει να γίνουν. Κατά πρώτον, να δώσω συγχαρητήρια στους διοργανωτές για την επιλογή του υπότιτλου αυτού του πάνελ: «Reforms reforms reforms Μεταρρυθμίσεις μεταρρυθμίσεις μεταρρυθμίσεις», πραγματικά αυτό πρέπει να βρίσκεται στο κέντρο οποιασδήποτε συζήτησης. Οι μεταρρυθμίσεις είναι η ημερήσια διάταξη, είναι απαραίτητες για να επιτύχουμε τον πραγματικό στόχο. Ποιος είναι ο πραγματικός στόχος, μιλώντας πάντα για την Ελλάδα; Ανάπτυξη, ανάπτυξη, ανάπτυξη! Ο ESM πάντα υπογράμμιζε ότι οι μεταρρυθμίσεις πρέπει να βρίσκονται στο κέντρο των πάντων. Είναι η προϋπόθεση για την ανάπτυξη και η 2
ανάπτυξη είναι το κομβικό στοιχείο, θα έλεγα το κύριο στοιχείο για να υποστηριχθεί αυτή η βιώσιμη ανάπτυξη. Τους τελευταίους μήνες, όλοι οι θεσμοί, τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, οι φορείς χάραξης πολιτικής επικεντρώθηκαν πολύ στη μείωση του χρέους. Νομίζω ότι πρέπει να επικεντρωθούμε πλέον στην ανάπτυξη. Σε αυτό το σημείο πρέπει να δώσουμε συγχαρητήρια στις ελληνικές αρχές και στον ελληνικό λαό για την ολοκλήρωση της 2ης αξιολόγησης, με όλα τα προαπαιτούμενα, όπως αναφέρθηκε ήδη. Αυτό είναι ένα εξαιρετικά θετικό βήμα και θα προετοιμάσει το έδαφος για την εκταμίευση από τον ESM στις επόμενες εβδομάδες. Όμως και πάλι υπάρχει δουλειά που πρέπει να γίνει. Νομίζω ότι τα κείμενα του προγράμματος που δημοσιεύτηκαν ήδη, το συμπλήρωμα του μνημονίου κατανόησης και άλλα έγγραφα δείχνουν πώς θα πρέπει να κινηθούμε μέχρι το τέλος του προγράμματος. Όπως είπαν ο Francesco και ο Declan, έχουμε ένα πολύ καλό πλαίσιο για τη διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Τώρα έφτασε η ώρα να μειώσουμε τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια. Η Ελλάδα δημιούργησε, θέσπισε μια ανεξάρτητη αρχή και πρέπει τώρα να αρχίσει να εισπράττει φόρους, να καταπολεμήσει τη φοροδιαφυγή και την απάτη. Ιδιωτικοποιήσεις. Έχει δημιουργηθεί το ταμείο ιδιωτικοποιήσεων, πρέπει να αρχίσει να λειτουργεί, να γίνονται ιδιωτικοποιήσεις για να εξάγεται αξία από τις ελληνικές επιχειρήσεις. Και παράλληλα με αυτή την πορεία, υπάρχουν κι άλλα πράγματα που πρέπει να γίνουν. Όπως γνωρίζετε, ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας, ο ESM, είναι ο μεγαλύτερος πιστωτής της Ελλάδας. Μετά την επόμενη εκταμίευση, θα έχουμε δώσει 180 δις στην Ελλάδα, άρα πάνω από το μισό του δημοσίου χρέους της. Δεν μπορώ να αποφύγω το θέμα της μείωσης του χρέους ως θέμα συζήτησης, αν και πρέπει να επικεντρωθούμε στις μεταρρυθμίσεις. Μιλώντας για τη μείωση του χρέους, πρέπει να ξεκινήσουμε από το τι έχει γίνει ήδη στο παρελθόν. Το 2012 έγινε μια μεγάλη πρώτη προσπάθεια για τη μείωση του χρέους, έγινε μια μείωση του χρέους τόσο του ιδιωτικού όσο και 3
του δημόσιου τομέα, και αυτό δημιούργησε, δημιουργεί και θα δημιουργεί οφέλη για την Ελλάδα. Πρόσφατα, στις 15 Ιουνίου δημοσιεύσαμε κατά τη διάρκεια της Συνόδου των Υπουργών την ετήσια έκθεσή μας και υπολογίσαμε ότι το 2012 έγινε αυτή η μείωση του χρέους και η εξοικονόμηση για τον ελληνικό προϋπολογισμό ήταν περίπου 10 δις τον χρόνο, δηλαδή, περίπου 6% του ΑΕΠ κάθε χρόνο, βάσει των μειώσεων των επιτοκίων και των άλλων ρυθμίσεων που έκανε ο ESM. Πέρσι στο ίδιο πάνελ συζητούσαμε για το αποτέλεσμα του Eurogroup του Μαΐου του 2016, για έναν νέο κύκλο μείωσης του χρέους, μέσω μεσοπρόθεσμων και μακροπρόθεσμών μέτρων. Μπορώ λοιπόν σήμερα να σας πω ότι τα βραχυπρόθεσμα μέτρα υλοποιήθηκαν από τον ESM δεν είδα τα Μέσα να το αναφέρουν πάρα πολύ αυτό, και αυτό θα δημιουργήσει περίπου 20% εξοικονόμηση του βάρους για τον ελληνικό προϋπολογισμό. Σε ό,τι αφορά τα μεσοπρόθεσμα μέσα, υπάρχουν τέσσερα. Τα τρία εξειδικεύτηκαν ήδη στο προηγούμενο Eurogroup στις 15 Ιουνίου και, όπως θυμάται ίσως ο Declan, τώρα έχουμε τη δυνατότητα επέκτασης της ωρίμανσης των δανείων του ESM, ενώ υπάρχει και μια καινοτομία η οποία επίσης δεν υπογραμμίστηκε: ήταν η δυνατότητα του reprofiling των δανείων του ESM. Επιπλέον αυτών, το Eurogroup δεσμεύτηκε και πάλι σε λήψη μακροπρόθεσμων μέτρων για το χρέος. Άρα είναι εδώ το Eurogroup για να δώσει περαιτέρω δυνατότητα μείωσης του χρέους. Όλα αυτά υπογραμμίζουν τη δέσμευση από την πλευρά της Ευρώπης απέναντι στην Ελλάδα, προκειμένου να κρατήσουμε την Ελλάδα στην οικογένεια και να της επιτρέψουμε να ξαναβγεί στις αγορές. Επαναλαμβάνω, όμως, για να έχει και πάλι πρόσβαση στις αγορές, και αυτό θεωρούμε ότι μπορεί να γίνει μέσα στους επόμενους μήνες, η Ελλάδα πρέπει να επικεντρωθεί σε ένα πρόγραμμα το οποίο θα υλοποιεί και θα έχει την ιδιοκτησία του. Είμαστε καθ οδόν. Ναι, έχουν γίνει πολλά, αλλά έχουμε και πολλά να κάνουμε ακόμη. 4
Επιτρέψτε μου να κλείσω λέγοντας ότι προτεραιότητες για την Ελλάδα είναι οι εξής τρεις: μεταρρυθμίσεις μεταρρυθμίσεις μεταρρυθμίσεις, όπως λέει και ο υπότιτλος του πάνελ. Ευχαριστώ πάρα πολύ. 5