ΕΡΓΑ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΣΕ ΓΕΩΡΓΙΑ ΚΑΙ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΤΟΥΣ ΒΑΣΕΙ ΤΗΣ ΚΕΙΜΕΝΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ. Γ. Μπουραζάνης και Π.

ΕΡΓΑ ΠΟΥ ΑΦΟΡΟΥΝ ΣΕ ΓΕΩΡΓΙΑ ΚΑΙ ΚΤΗΝΟΤΡΟΦΙΑ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΚΑΤΑΤΑΞΗ ΤΟΥΣ ΒΑΣΕΙ ΤΗΣ ΚΕΙΜΕΝΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ. Γ. Μπουραζάνης και Π. Κερκίδης 1 Περιφέρεια Πελοποννήσου, Περιφερειακή Ενότητα Λακωνίας, Δ/νση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής, 2 ο χλμ. ΕΟ Σπάρτης-Γυθείου, 23100 Σπάρτη 2 Γεωπονικό Πανεπιστήμιο Αθηνών, Τμήμα Αξιοποίησης Φυσικών Πόρων και Γεωργικής Μηχανικής, Εργαστήριο Γεωργικής Υδραυλικής, Ι. Οδός 75, 18500 Αθήνα Email: gbourazanis@windtools.gr ΠΕΡΙΛΗΨΗ Στην παρούσα εργασία εξετάζεται το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο με το οποίο κατατάσσονται έργα και δραστηριότητες που αφορούν στη γεωργία και κτηνοτροφία σε περιβαλλοντικές κατηγορίες. Απόρροια αυτής της κατάταξης είναι η ύπαρξη συγκεκριμένων νομοθετημένων απαιτήσεων σε επίπεδο μελετών αλλά και αδειοδοτήσεων. Κατόπιν αυτής της γενικής περιγραφής συζητείται το εάν και κατά πόσο η με αριθμό 1958/12 (ΦΕΚ 21 Β/13-1-2012) Κοινή Υπουργική Απόφαση με την οποία κατατάσσονται δημόσια και ιδιωτικά έργα και δραστηριότητες σε κατηγορίες και υποκατηγορίες, σύμφωνα με το Άρθρο 1 παράγραφος 4 του Νόμου 4014/21.09.2011 (Φ.Ε.Κ. Α 209/2011) όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει, είναι συμβατή με τα προβλεπόμενα σχετικά με την περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων και δραστηριοτήτων σύμφωνα με τον ανωτέρω νόμο. Με άλλα λόγια εξετάζεται εάν για τη συγκεκριμένη ΚΥΑ υπάρχει εξουσιοδότηση από το Νόμο κατ εντολή του οποίου εξεδόθη. Περαιτέρω σε ότι αφορά στις περιβαλλοντικές κατηγορίες και στη κατάταξη σε αυτές των ιδιωτικών και δημόσιων έργων και δραστηριοτήτων που αφορούν στη γεωργία και στην κτηνοτροφία, αναζητούνται και επισημαίνονται έργα και δραστηριότητες που κατά τη γνώμη μας έχουν καταταχθεί σε λάθος κατηγορία ή έχουν εξαιρεθεί όχι κατ εντολή του νομοθέτη και σε κάθε περίπτωση χωρίς να υπάρχει επιστημονική τεκμηρίωση για αυτό. Περαιτέρω με βάση την υφιστάμενη κατάσταση και επίδραση των έργων και δραστηριοτήτων της γεωργίας που έχουν εξαιρεθεί από την κατηγοριοποίηση αυτή τεκμηριώνεται αν καλώς ή κακώς έχει συμβεί αυτό, απολογιστικά, βάσει των καταγεγραμμένων επιπτώσεων στο περιβάλλον. Εξετάζεται εάν υφίστανται άλλα παράλληλα νομοθετήματα περιβαλλοντικού περιεχομένου που αφορούν στη γεωργία και κτηνοτροφία και ποια η ισχύς αυτών, έναντι της ισχύος του κύριου περιβαλλοντικού νομοθετικού πλαισίου. Τέλος, προτείνονται παρεμβάσειςτροποποιήσεις του συγκεκριμένου νομοθετήματος προς την κατεύθυνση της ορθολογικότερης κατάταξης των έργων, με στόχευση πάντα τη μικρότερη δυνατή γραφειοκρατική επιβάρυνση, αλλά και τη διατήρηση του περιβάλλοντος, που είναι και το επιδιωκόμενο. Λέξεις Κλειδιά: Εγγειοβελτιωτικά έργα, περιβαλλοντική νομοθεσία, περιβαλλοντική κατάταξη, γεωργία, κτηνοτροφία, περιβάλλον 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Με το νόμο 1650/86 (ΦΕΚ 160 Α/16-10-1986) και το παράγωγο αυτού νομοθετικό πλαίσιο, ουσιαστικά η Ελλάδα για πρώτη φορά έθεσε τις βάσεις για τη διάκριση των έργων δημόσιων και ιδιωτικών, επί τη βάση των επιπτώσεων αυτών στο περιβάλλον. Με το Ν. 4014/11 (ΦΕΚ 209 Α/21-9-2011) έγινε τροποποίηση του ανωτέρω νόμου θέτοντας σε νέες βάσεις την περιβαλλοντική αδειοδότηση στην Ελλάδα, απλουστεύοντας διαδικασίες,

μειώνοντας το γραφειοκρατικό βάρος και επιταχύνοντας έτσι το χρόνο που απαιτείται για την έναρξη μίας δραστηριότητας, χωρίς, σύμφωνα πάντα με την αιτιολογική έκθεση του νόμου, να γίνεται έκπτωση στην περιβαλλοντική προστασία. Η πρώτη μεγάλη αλλαγή του 4014/11 όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει είναι η κατηγοριοποίηση των ιδιωτικών και δημόσιων έργων σε διαφορετικές κατηγορίες, έναντι αυτών του 1650/86 κάθε μία εκ των οποίων απαιτεί και διαφορετικές περιβαλλοντικές διατυπώσεις. Στο άρθρο 1 λοιπόν προβλέπονται τρεις περιβαλλοντικές κατηγορίες «Η πρώτη κατηγορία (Α) περιλαμβάνει τα έργα και τις δραστηριότητες τα οποία ενδέχεται να προκαλέσουν σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και για τα οποία απαιτείται η διεξαγωγή Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΜΠΕ) προκειμένου να επιβάλλονται ειδικοί όροι και περιορισμοί για την προστασία του περιβάλλοντος σχετικά με το συγκεκριμένο έργο ή δραστηριότητα, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στα άρθρα 2, 3 και 4 του παρόντος. Τα έργα και οι δραστηριότητες της κατηγορίας Α κατατάσσονται: α) σε αυτά που ενδέχεται να προκαλέσουν πολύ σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και αποτελούν την υποκατηγορία Α1 και β) σε αυτά που ενδέχεται να προκαλέσουν σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον και αποτελούν την υποκατηγορία Α2. Η δεύτερη κατηγορία (Β) περιλαμβάνει έργα και δραστηριότητες τα οποία χαρακτηρίζονται από τοπικές και μη σημαντικές μόνο επιπτώσεις στο περιβάλλον και υπόκεινται σε γενικές προδιαγραφές, όρους και περιορισμούς που τίθενται για την προστασία του περιβάλλοντος, σύμφωνα με τη διαδικασία που προβλέπεται στο άρθρο 8. Η κατάταξη των έργων και δραστηριοτήτων γίνεται βάσει των σχετικών κριτηρίων του Παραρτήματος Ι.» Ανατρέχοντας στο παράρτημα Ι διαπιστώνεται ότι τα κριτήρια βάσει των οποίων πρέπει να γίνει η κατηγοριοποίηση των έργων και δραστηριοτήτων είναι: «1. Τα χαρακτηριστικά του έργου ή της δραστηριότητας και ιδιαίτερα: α) το είδος και το μέγεθος του έργου ή της δραστηριότητας, β) η συσσώρευση και αλληλεπίδραση με άλλα έργα, γ) η χρήση των φυσικών πόρων, δ) η παραγωγή αποβλήτων, ε) η ρύπανση και οι οχλήσεις, στ) ο κίνδυνος σοβαρού ατυχήματος, ιδίως ως προς χρησιμοποιούμενες ουσίες ή τεχνολογίες. 2. Η περιβαλλοντική ευαισθησία των γεωργαφικών περιοχών που ενδέχεται να θιγούν από το έργο ή δραστηρότητα, ιδίως ως προς: α) την υπάρχουσα χρήση γης με έμφαση στα θεσμοθετημένα σχέδια χωροταξικής οργάνωσης (όπως Ρυθμιστικά Σχέδια, ΓΠΣ, ΣΧΟΟΑΠ, όρια οικισμών), β) τον σχετικό πλούτο, την ποιότητα και την αναγεννητική ικανότητα των φυσικών πόρων της περιοχής, στις παράκτιες περιοχές, στις ορεινές και δασικές περιοχές, στις περιοχές που έχουν ενταχθεί στο Σύστημα Προστατευόμενων Περιοχών του νόμου Προστασία της Βιοποικιλότητας (ν. 3937/2011, Α 60/31.3.2011), όπως ισχύει, σε περιοχές στις οποίες καταστρατηγούνται ήδη τα πρότυπα για την ποιότητα του περιβάλλοντος που καθορίζει η νομοθεσία σε πυκνοκατοικημένες περιοχές και σε τοπία ιστορικής, πολιτιστικής ή αρχαιολογικής σημασίας. 3. Τα χαρακτηριστικά των ενδεχομένων σημαντικών επιπτώσεων του έργου ή δραστηριότητας, οι οποίες εξετάζονται σε συνάρτηση με κριτήρια που καθορίζονται ανωτέρω στα σημεία αα και αβ, ιδίως ως προς: α) την έκταση των επιπτώσεων (γεωγραφική περιοχή και μέγεθος του θιγομένου πληθυσμού), β) το διασυνοριακό χαρακτήρα των επιπτώσεων, γ) το μέγεθος και την πολυπλοκότητα των επιπτώσεων, την πιθανότητα των επιπτώσεων,

δ) τη διάρκεια, τη συχνότητα και την αναστρεψιμότητα των επιπτώσεων.» Σύμφωνα με το Άρθρο 8 παράγραφος 1 του Ν. 4014/11, τα έργα που εντάσσονται στην κατηγορία Β υπόκεινται σε Πρότυπες Περιβαλλοντικές Δεσμεύσεις (ΠΠΔ), δηλαδή σε ενυπόγραφη από το δεσμεύοντα τη δραστηριότητα αποδοχή νομοθετημένου κειμένου (ΥΑ ή ΚΥΑ), ότι θα τηρήσει συγκεκριμένες προδιαγραφές και θα διαφυλάξει με συγκεκριμένους τρόπους το περιβάλλον, ανάλογα το είδος της δραστηριότητας. Οι ΠΠΔ έχουν θέση υπευθύνου δηλώσεως. Κατ εντολή ή αλλιώς κατ εξουσιοδότηση του άρθρου 1 του Ν. 4014/11, εκδόθηκε η υπ αριθμ. 1958/12 (ΦΕΚ 21 Β/13-1-2012) Υπουργική απόφαση (ΥΑ), με την οποία κατατάσσονται τα δημόσια και ιδιωτικά έργα σε κατηγορίες και υποκατηγορίες. Συγκεκριμένα, όπως ορίζει το άρθρο 5 της ανωτέρω ΥΑ, τα έργα και οι δραστηριότητες κατατάσσονται σε 10 ομάδες, οι οποίες αντιστοιχίζονται με τα 12 παραρτήματα της ΥΑ. Η περιγραφή και η ένταξη των ομάδων των έργων και δραστηριοτήτων στις κατηγορίες που ορίζει το άρθρο 1 του Ν 4014/11 (Α (Α1, Α2) και Β) περιγράφονται στα παραρτήματα της ανωτέρω ΥΑ. Επίσης το ίδιο άρθρο συμπληρώθηκε με την έκδοση της υπ αριθμ. 20741/12 (ΦΕΚ 1565 Β/8-5-2012) ΥΑ κατά το εξής: «Τα έργα και δραστηριότητες που δεν συμπεριλαμβάνονται στην παρούσα απόφαση, όπως αυτή ισχύει, απαλλάσσονται από τη διαδικασία περιβαλλοντικής αδειοδότησης και λήψης Πρότυπων Περιβαλλοντικών Δεσμεύσεων με την επιφύλαξη των διατάξεων της παραγράφου 6 του άρθρου 1 του ν. 4014/2011» 2. ΣΥΖΗΤΗΣΗ Ξεκινώντας από το άρθρο 1 του 4014/11, όπου ορίζονται οι κατηγορίες στις οποίες πρέπει να ενταχθούν οι όποιες δραστηριότητες και τα όποια έργα, διαπιστώνεται ότι η πρόβλεψη-εντολή του νομοθέτη είναι οι κατηγορίες Α (Α1, Α2) και Β. Στην κατ εντολή του ανωτέρω νόμου εκδοθείσα ΥΑ (1958/12), διαπιστώνεται η δημιουργία και μίας επιπλέον κατηγορίας, η οποία είναι εκτός κάθε περιβαλλοντικής διατύπωσης και δέσμευσης. Σε ότι αφορά στα έργα και τις δραστηριότητες που αφορούν στο γεωργικό τομέα η κατηγορία αυτή προέκυψε θέτοντας αυθαίρετα κάτω όρια. Υπενθυμίζεται ότι στην κατηγορία Β εντάσσονται δραστηριότητες, οι οποίες χαρακτηρίζονται από τοπικές και μη σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον. Αυτό και μόνο μπορεί να κάνει κάποιον να διερωτηθεί πώς περιγράφονται οι δραστηριότητες που είναι εκτός της κατηγοριοποίησης του νόμου, δηλαδή κάτω από τα αυθαίρετα όρια που τέθηκαν στη Β κατηγορία και με ποια από τα κριτήρια του παραρτήματος Ι του 4014/11 εντάχθηκαν εκεί. Πέραν όμως αυτού, με ποιο δικαίωμα έρχεται μία ΥΑ (20741/12) και προσθέτει άλλη μία κατηγορία που δεν προβλέπει ο Ν. 4014/11, δηλαδή με ποια εξουσιοδότηση ο Υπουργός δημιουργεί άλλη μία κατηγορία έργων και δραστηριοτήτων, την οποία μάλιστα την απαλλάσσει από τη διαδικασία της περιβαλλοντικής αδειοδότησης, ενώ ο εξουσιοδοτών νόμος δεν το προβλέπει. Από αυτό και μόνο συνάγεται το συμπέρασμα ότι δεν υφίσταται εξουσιοδότηση από το Ν. 4014/11 για την κατηγοριοποίηση, όπως αυτή κατεγράφη μέσω της ΥΑ 1958/12 όπως τροποποιήθηκε με την 20741/12 όμοιά της. Πέραν του ανωτέρω, υπάρχουν και μία σειρά στοιχείων που τεκμηριώνουν τη λανθασμένη κατηγοριοποίηση Συγκεκριμένα: 1. Στην ΥΑ 1958/12 όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει και ειδικότερα στο Παράρτημα ΙΙ, Ομάδα 2 η, α/α 9, με τίτλο «αρδευτικά και (από)στραγγιστικά έργα, έργα αγροτικού αναδασμού και συναφή έργα», ως κάτω όριο στην κατηγορία Β τίθενται τα 500 στρέμματα εκτός περιοχών Natura και τα 50 στρ εντός τέτοιων περιοχών. Το συγκεκριμένο πεδίο υπονοεί, ότι εγγειοβελτιωτικό έργο εκτάσεως κάτω των 500 στρ δεν απαιτεί καμία περιβαλλοντική δέσμευση, διότι κατά το πνεύμα του νόμου 4014/11 άρθρο 1 δεν δημιουργεί τοπικές και μη σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον

(ελάχιστη απαίτηση για να ενταχθεί στη Β κατηγορία). Συνεπώς το ΥΠΕΚΑ μέσω της συγκεκριμένης ΥΑ, διατυπώνει τον κανόνα ότι η άρδευση 500 στρ γης (η 50 στρ εντός Natura) δεν δημιουργεί κανένα τοπικό μη σημαντικό πρόβλημα. Εκ παραλλήλου το ΥΠΕΚΑ νομοθετώντας αναγνωρίζει: μέσω της ΚΥΑ 161690/1335/1997 (ΦΕΚ Β 519/25-6-1997) με την οποία η Ελλάδα εναρμονίστηκε στην οδηγία 91/676/ΕΟΚ «προστασία των υδάτων από τη νιτρορρύπανση γεωργικής προέλευσης» προβλήματα νιτρορρύπανσης γεωργικής προέλευσης. Συγκεκριμένα με την ΚΥΑ 19652/1906/1999 (ΦΕΚ Β 1575/5-8-1999) όπως τροποποιήθηκε και συμπληρώθηκε από τις 20419/2522/18-9-2001 (ΦΕΚ 1212 Β/14-9-2001), 248381/1400/Ε103 (ΦΕΚ 1132 Β/6-6-2008), 106253/10 (ΦΕΚ 1843 Β/24-11-2010) και 190126/17-4-13 (ΦΕΚ 983 Β/23-4-2013) όμοιές της, κεταγράφησαν περιοχές εντός του Ελληνικού χώρου με προβλήματα νιτρορρύπανσης γεωργικής προέλευσης, όπου η καλλιεργούμενη-αρδευόμενη γη (μία από τις δύο πηγές νιτρορρύπανσης) είναι κατά πολύ μικρότερη των 500 στρ (μέσος κλήρος) που θέτει η νομοθεσία Συγκεκριμένα η μέση έκταση της γεωργικής εκμετάλλευσης σε επίπεδο Ελλάδας είναι 41,5 στρ. Περαιτέρω από αυτές τις καλλιεργούμενες εκτάσεις περίπου το 48% αρδεύονται με ιδιωτικά ή συλλογικά αρδευτικά δίκτυα. Μέσω της ΚΥΑ 146896/17-10-2014 (ΦΕΚ 2878 Β/27-10-2014) όπως έχει τροποποιηθεί με την 101123/15 (ΦΕΚ 1435 Β/10-07-2015) όμοιά της, στα πλαίσια αδειοδότησης χρήσεων νερού, θέτει όρια απόληψης νερού για άρδευση βασιζόμενα σε πραγματικές ανάγκες των αρδευόμενων καλλιεργειών, εννοώντας ευθέως ότι από τα όρια αυτά και επάνω υπάρχει σπατάλη και ζημίωση του περιβάλλοντος, πάντα σε συνδυασμό με τα διαχειριστικά σχέδια που έχουν εκπονηθεί ανά υδρολογική λεκάνη. Ακολουθούν χάρτες που εμφανίζουν τις ζώνες νιτρορρύπανση και υφαλμύρωσης, ως αποτέλεσμα σπατάλης του αρδευτικού ύδατος για άρδευση, εκμεταλλεύσεων που υπολείπονται των 500 στρ (ή 50 στρ εντός Natura) Σχήμα 1 Ζώνες νιτρορρύπανσης στον Ελλαδικό χώρο Σχήμα 2 Ζώνες υφαλμύρωσης στον Ελλαδικό χώρο με τα αίτια εμφάνισης του φαινομένου (πηγή ΥΠΑΑΤ) 2. Στην ΥΑ 1958/12 όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει και ειδικότερα στο Παράρτημα ΙΙ, Ομάδα 2 η, α/α 7, με τίτλο «Αγωγοί μεταφοράς νερού κάθε είδους και χρήσης όπως κλειστοί αγωγοί μεταφοράς νερού (συμπεριλαμβανομένου και του θερμού) ή

αποχέτευσης ακαθάρτων ή ομβρίων, διώρυγες, τάφροι, σήραγγες μεταφοράς υδάτων κ.λ.π.», παρατήρηση ε, διαπιστώνεται ότι τα ανωτέρας τάξης αρδευτικά και (από)στραγγιστικά δίκτυα (πρωτεύον και δευτερεύον δίκτυο) αξιολογούνται ότι πρέπει να εξετασθούν περιβαλλοντικά, ενώ το κατώτερης τάξης αρδευτικό δίκτυο (δίκτυο διανομής) εντός αρδευτικής μονάδος όχι, ασχέτως μήκους. 3. Στην ΥΑ 1958/12 όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει και ειδικότερα στο Παράρτημα ΙΙ, Ομάδα 2 η, α/α 12, με τίτλο «έργα τεχνητού εμπλουτισμού υπογείων υδάτων» κατατάσσονται όλα τα έργα από την κατηγορία Β μέχρι και την Α1, ανάλογα με την ποιότητα του νερού και την παροχή. Την ίδια στιγμή, η άρδευση 500 στρεμμάτων, δηλαδή έκταση κατά πολύ περισσότερη από τον μέσο Ελληνικό κλήρο, που είναι η κύρια αιτία της υφαλμύρωσης, δεν κατατάσσεται σε καμία περιβαλλοντική κατηγορία. Από τα ανωτέρω καταλήγουμε ότι για ένα έργο που αποτελείται από έναν αγωγό προσαγωγής μήκους 2.000 m, ο οποίος θα παροχετεύσει κατά την αρδευτική περίοδο νερό σε μία αρδευτική μονάδα 499 στρ, εντατικής καλλιέργειας (π.χ. οπωροκηπευτικά), με χορήγηση του λιπάσματος μέσω υδρολίπανσης και θέση αυτής της έκτασης δίπλα σε υδατόρεμα μονίμου ροής και κατά τους χειμερινούς μήνες σε δίκτυο γεωτρήσεων εμπλουτισμού με παροχή 100.000 m 3 /έτος, προβλήματα περιβαλλοντικά κατά την κείμενη νομοθεσία μπορεί να προκαλέσει μόνο η κατασκευή του αγωγού μεταφοράς και τα έργα εμπλουτισμού. Οι επιπτώσεις των αρδευτικών έργων είναι (Αντωνόπουλος, 2006): Άμεσες επιπτώσεις στους υδατικούς πόρους, επηρεάζοντας ποσοτικά και ποιοτικά τα επιφανειακά και υπόγεια νερά. Άμεσες επιπτώσεις στα εδάφη, επηρεάζοντας την ποιότητα τους (με πιθανή ρύπανση) και την ποσότητα τους (με τη διάβρωση). Άμεσες επιπτώσεις στη βιοποικιλότητα και το τοπίο, με την αντικατάσταση γηγενών οργανισμών με άλλους και με την επίδραση στην ποικιλότητα και τη σύνθεση του τοπίου. Δευτερεύουσες επιπτώσεις που εμφανίζονται από την εντατικοποίηση της γεωργικής παραγωγής που επιτυγχάνεται με την άρδευση, όπως η αύξηση της χρήσης λιπασμάτων και φυτοφαρμάκων Υπό το πρίσμα αυτό δεν μπορεί να απομονώνονται τμήματα δικτύου ή δραστηριότητες, που δεν πρέπει να ακολουθούν περιβαλλοντικές διατυπώσεις και που μάλιστα η εμπειρία αλλά και η επιστήμη τεκμηριώνουν, ότι είναι αυτά που επιδρούν περισσότερο στο περιβάλλον. Πρέπει, σε ότι αφορά στην αρδευόμενη γεωργία και περιβαλλοντικά να επιβεβαιωθεί το ρηθέν κατά τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τροφίμων (Savva A., 2002): «As irrigation development aims at agricultural production the engineering works should be designed for this purpose. The objective is not the conveyance of water but the irrigation of crops. Thus the engineering approaches used should be considered as part of a broader system (irrigated crop production) for which the designed scheme will be constructed to serve» 4. Σε ότι αφορά στην κτηνοτροφία θα γίνει αναφορά σε μία και μόνο κατηγορία καθ όσον παρόμοια ισχύουν και για όλες τις άλλες. Στην ΥΑ 1958/12 (ΦΕΚ 21 Β/13-1-2012) όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει και ειδικότερα στο Παράρτημα VII, Ομάδα 7 η, α/α 4, με τίτλο «Εγκαταστάσεις εκτροφής χοιρομητέρων (με τα παράγωγά τους μέχρι βάρους 30 kg)» τίθενται εκτός περιβαλλοντικής κατάταξης, ως μη προξενώντας τοπικές μη σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον, όσες μονάδες έχουν 15 χοιρομητέρες με τα παράγωγά τους. Ο πληθυσμός αυτός παράγει ετησίως 126 kg αζώτου (World-Health- Organization, 1982), ή από 274.02 έως 1161,58 kg αζώτου (Παυλοστάθης & Κυρίτσης, 1980), ποσότητες που σαφώς παράγουν τοπικές και μη σημαντικές επιπτώσεις. Να σημειωθεί και η οσμή που δεν έχει αποτιμηθεί στο παρόν. Τα αυτά συμπεράσματα μπορούν να εξαχθούν και για τις λοιπές κατηγορίες της παρούσας ομάδας.

5. Επιπλέον όλων των ανωτέρω πρέπει να αναφερθεί ότι το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο δεν εξετάζει τη συνεργηστικότητα των δραστηριοτήτων, που τίθενται εκτός και κάτω της Β κατηγορίας. Συγκεκριμένα, αριθμός παραγωγών που αρδεύουν έκταση αθροιστικά μεγαλύτερη των 500 στρ., από διαφορετικές υδροληψίες, δεν υπόκεινται σε καμία περιβαλλοντική δέσμευση. Επίσης αριθμός γειτονικών κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων με 15 χοιρομητέρες με τα παράγωγά τους, συνεχίζουν κατά το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο να μην παράγουν τοπικές και μη σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον, τη στιγμή που η συντήρηση 1 m αγροτικού δρόμου κατατάσσεται στην κατηγορία Β (Ομάδα 1 η α/α 9) παράγοντας συνεπώς τοπικές μη σημαντικές επιπτώσεις στο περιβάλλον. 3. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Στην παρούσα εργασία έγινε προσπάθεια να αναδειχθεί ότι η ΥΑ 1958/12 (ΦΕΚ 21 Β/13-1-2012) δεν έχει εξουσιοδότηση δυνάμει του άρθρου 1 του Ν. 4014/11 (ΦΕΚ 209 Α/21-9-2011) να εξαιρέσει από την περιβαλλοντική κατηγοριοποίηση των ιδιωτικών και δημόσιων έργων κάποια από αυτά. Πέραν αυτού, με παραδείγματα έγινε προσπάθεια να αναδεχθούν τα λάθη που αφορούν στην περιβαλλοντική κατηγοριοποίηση των έργων και δραστηριοτήτων του γεωργικού τομέα. Με δεδομένο ότι η Β κατηγορία, το μόνο που απαιτεί από τον δεσμεύοντα τη δραστηριότητα, είναι η ενυπόγραφη αποδοχή προς τήρηση των νομοθετημένων κατά περίπτωση ΠΠΔ, εκτιμούμε ότι δεν είναι βάρος η ένταξη όλων των δραστηριοτήτων στη Β κατηγορία. Πρότασή μας αποτελεί η κατάργηση των κάτω ορίων της Β κατηγορίας όλων των δραστηριοτήτων του γεωργικού τομέα και η ενυπόγραφη δέσμευση των παραγωγών στα πλαίσια των ΠΠΔ. 5. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Savva A., F. K. (2002). Irrigation manual Vol II module 7. Herare: FAO. World-Health-Organization. (1982). Rapid Assesment of Sources of Air, Water and Land Pollution. Geneva: WHO offset Publications. Αντωνόπουλος, Β. (2006). Περιβαλλοντικές Επιπτώσεις των Εγγειοβελτιωτικών Έργων. Στο Γ. Τσακίρης, Υδραυλικά Έργα Σχεδιασμός & Διαχείριση Τομός ΙΙ: Εγγειοβελτιωτικά Έργα (σ. 719). Αθήνα: Συμμετρία. Παυλοστάθης, Σ., & Κυρίτσης, Σ. (1980). Ζωικά Απορρίμματα. Διαχείριση, Χρησιμοποίηση, Προστασία Περιβάλλοντος. Αθήνα: Υπουργείο Γεωργίας και Ανωτάτη Γεωπονική Σχολή Αθηνών. Οδηγία του Συμβουλίου της 12ης Δεκεμβρίου 1991 για την προστασία των υδάτων από τη νιτρορρύπανση γεωργικής προέλευσης (91/676/ΕΟΚ) (ΕΕ L 375 της 31.12.1991,σ. 1) Ν. 1650/86 (ΦΕΚ 160/Α/16-10-86) «Για την προστασία του περιβάλλοντος» N. 4014 (ΦΕΚ 209 Α/21-9-2011) «Περιβαλλοντική αδειοδότηση έργων και δραστηριοτήτων, ρύθμιση αυθαιρέτων σε συνάρτηση με δημιουργία περιβαλλοντικού ισοζυγίου και άλλες διατάξεις αρμοδιότητας Υπουργείου Περιβάλλοντος» ΚΥΑ υπ αριθμ. 16190/1335/97 (ΦΕΚ 519 Β'/25-6-1997) : «Μέτρα και όροι για την προστασία των νερών από τη νιτρορύπανση γεωργικής προέλευσης» ΚΥΑ υπ αριθμ. 19652/1906/99 (ΦΕΚ Β 1575/5-8-1999) :Προσδιορισμός των νερών που υφίστανται, νιτρορρύπανση γεωργικής προέλευσης - Κατάλογος ευπρόσβλητων ζωνών, σύμφωνα με τις παρ. 1 και 2 αντίστοιχα του άρθ. 4 της υπ'αριθμ. 16190/1335/97 κοινής Υπουργικής Απόφασης Μέτρα και όροι για την προστασία των

νερών από τη νιτρορρύπανση γεωργικής προέλευσης (Β519). Τροποποίηση των άρθ. 3, 4,5 και 8 της απόφασης αυτής. ΚΥΑ υπ αριθμ. οικ. 20419/2522/01 (ΦΕΚ Β 1212/18-9-2001) Συμπλήρωση της οικ. 19652/1906/1999 κοινής Υπουργικής Απόφασης με θέμα «Προσδιορισμός των νερών που υφίστανται νιτρορρύπανση γεωργικής προέλευσης - Κατάλογος ευπρόσβλητων ζωνών, σύμφωνα με τις παραγράφους 1 και 2 αντίστοιχα του άρθρου 4 της υπ αριθ. 16190/1335/ 1997 κοινής Υπουργικής απόφασης (Β 519)... αυτής» (Β 1575). ΚΥΑ υπ αριθμ. :Η.Π. 24838/1400/Ε103/08 (ΦΕΚ 1132 Β/19-6-2008) : Τροποποίηση του άρθρου 2 (παραγ. Β) της υπ' αριθμ. 19652/1906/1999 κοινής υπουργικής απόφασης «Προσδιορισμός των νερών που υφίστανται νιτρορύπανση γεωργικής προέλευσης- Κατάλογος ευπρόσβλητων ζωνών, σύμφωνα με τις παραγράφους 1 και 2 αντίστοιχα του άρθρου 4 της υπ' αριθμ. 16190/1335/1997 κοινής υπουργικής απόφασης...αυτής» (Β' 1575), όπως ισχύει. ΚΥΑ υπ αριθμ. οικ: 106253/10 (ΦΕΚ 1843 Β/24-11-2010) : Συμπλήρωση της οικ. 19652/1906/1999 κοινής υπουργικής απόφασης με θέμα Προσδιορισμός των νερών που υφίστανται νιτρορύπανση γεωργικής προέλευσης Κατάλογος ευπρόσβλητων ζωνών, σύμφωνα με τις παραγράφους 1 και 2 αντίστοιχα του άρθρου 4 της υπ αριθμ. 16190/1335/1997 κοινής υπουργικής απόφασης (Β 519), όπως αυτή τροποποιήθηκε και ισχύει. ΚΥΑ υπ αριθμ. οικ. 190126/13 (ΦΕΚ 983 Β/23-4-2013): Τροποποίηση του άρθρου 2 της 19652/1906/1999 κοινής υπουργικής απόφασης «Προσδιορισμός των νερών που υφίστανται νιτρορύπανση γεωργικής προέλευσης Κατάλογος ευπρόσβλητων ζωνών, σύμφωνα με τις παραγράφους 1 και 2 αντίστοιχα του άρθρου 4 της υπ αριθμ. 16190/1335/1997 κοινής υπουργικής απόφασης» (Β 519), όπως αυτή τροποποιήθηκε και ισχύει. ΚΥΑ υπ αριθμ. οικ.146896/14 (ΦΕΚ 2878 Β/27-10-2014-Διορθ.σφαλμ. Στο ΦΕΚ 3142 Β/21-11-14) : Κατηγορίες αδειών χρήσης και εκτέλεσης έργων αξιοποίησης των υδάτων. Διαδικασία και όροι έκδοσης των αδειών, περιεχόμενο και διάρκεια ισχύος τους και άλλες συναφείς διατάξεις. ΚΥΑ υπ αριθμ. οικ.101123/15 (ΦΕΚ 1435 Β/10-07-2015) : Τροποποίηση της υπ αριθμ. 146896/2014 κοινής υπουργικής απόφασης «Κατηγορίες αδειών χρήσης και εκτέλεσης έργων αξιοποίησης των υδάτων. Διαδικασία και όροι έκδοσης των αδειών, περιεχόμενο και διάρκεια ισχύος τους και άλλες συναφείς διατάξεις» (Β 2878), όπως διορθώθηκε με το ΦΕΚ (Β 3142)». ΥΑ υπ αριθμ. 1958/12 (ΦΕΚ 21 Β/13-1-2012) : «Κατάταξη δημόσιων και ιδιωτικών έργων και δραστηριοτήτων σε κατηγορίες και υποκατηγορίες σύμφωνα με το Άρθρο 1 παράγραφος 4 του Ν. 4014/21.09.2011 (Φ.Ε.Κ. Α 209/2011)». ΥΑ υπ αριθμ. 20741/12 (ΦΕΚ 1565 Β/8-5-2012) : «Τροποποίηση της 1958/13-1-2012 απόφασης του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής «Κατάταξη δημόσιων και ιδιωτικών έργων και δραστηριοτήτων σε κατηγορίες και υποκατηγορίες σύμφωνα με το άρθρο 1 παράγραφος 4 του Ν. 4014/21.09.2011 (Α 209)» (Β 21).