Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 9 Ιουνίου 2017 (OR. en) 10188/17 AGRI 325 AGRIFIN 58 FIN 361 ΔΙΑΒΙΒΑΣΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Αποστολέας: Αποδέκτης: Αριθ. εγγρ. Επιτρ.: Θέμα: Για τον Γενικό Γραμματέα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο κ. Jordi AYET PUIGARNAU, Διευθυντής κ. Jeppe TRANHOLM-MIKKELSEN, Γενικός Γραμματέας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης COM(2017) 317 final ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ για τις δαπάνες του ΕΓΤΕ Σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης αριθ. 4-5/2017 Διαβιβάζεται συνημμένως στις αντιπροσωπίες το έγγραφο - COM(2017) 317 final. συνημμ.: COM(2017) 317 final 10188/17 μκ DGB 1B EL
ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 7.6.2017 COM(2017) 317 final ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ ΚΑΙ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ για τις δαπάνες του ΕΓΤΕ Σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης αριθ. 4-5/2017 EL EL
ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ TOC ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1: ΠΡΟΣΩΡΙΝΗ ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗ ΤΩΝ ΠΙΣΤΩΣΕΩΝ ΤΟΥ ΕΓΤΕ ΕΩΣ ΤΙΣ 31/3/2017 2
1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η παρούσα έκθεση παρέχει επικαιροποίηση σχετικά με την εκτέλεση του προϋπολογισμού του 2017 για το Ευρωπαϊκό Γεωργικό Ταμείο Εγγυήσεων (ΕΓΤΕ), για την περίοδο από 16 Οκτωβρίου 2016 έως 31 Μαρτίου 2017. Στον πίνακα του παραρτήματος συγκρίνεται το πραγματικό επίπεδο εκτέλεσης του προϋπολογισμού με την προβλεπόμενη πορεία των δαπανών του συστήματος έγκαιρης προειδοποίησης (ΣΕΠ) που συστάθηκε σύμφωνα με το άρθρο 28 του κανονισμού (EΕ) αριθ. 1306/2013. Σύντομες παρατηρήσεις για ορισμένα άρθρα του προϋπολογισμού, που παρουσιάζουν τις σημαντικότερες διαφορές μεταξύ του πραγματικού και του αναμενόμενου βαθμού εκτέλεσης του προϋπολογισμού 2017 ακολουθούν κατωτέρω. 2. ΈΣΟΔΑ ΕΙΔΙΚΟΥ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΕΓΤΕ Για το 2017, με βάση τις διατάξεις του άρθρου 43 του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 1306/2013, τα έσοδα που προέρχονται από δημοσιονομικές διορθώσεις στο πλαίσιο αποφάσεων λογιστικής εκκαθάρισης και εκκαθάρισης ως προς τη συμμόρφωση, καθώς και από παρατυπίες θεωρούνται έσοδα ειδικού προορισμού που διατίθενται για τη χρηματοδότηση των δαπανών του ΕΓΤΕ. Σύμφωνα με τις διατάξεις αυτές, τα έσοδα ειδικού προορισμού μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη χρηματοδότηση οποιωνδήποτε δαπανών του ΕΓΤΕ. Εάν ένα μέρος των εν λόγω εσόδων δεν χρησιμοποιηθεί στη διάρκεια του οικονομικού έτους, τότε το ποσό αυτό μεταφέρεται αυτόματα στο επόμενο οικονομικό έτος 1. Στον προϋπολογισμό 2017 του ΕΓΤΕ περιλαμβάνονται: οι πλέον πρόσφατες εκτιμήσεις της Επιτροπής σχετικά με τις ανάγκες χρηματοδότησης για μέτρα παρέμβασης στην αγορά και για άμεσες ενισχύσεις, οι εκτιμήσεις των εσόδων ειδικού προορισμού προς είσπραξη κατά τη διάρκεια του οικονομικού έτους, και το εκ μεταφοράς υπόλοιπο των εσόδων ειδικού προορισμού που παρέμεινε διαθέσιμο από το προηγούμενο οικονομικό έτος. Στην πρότασή της για το ύψος των πιστώσεων του προϋπολογισμού 2017 του ΕΓΤΕ, η Επιτροπή έλαβε υπόψη τα συνολικά αναμενόμενα έσοδα ειδικού προορισμού και ζήτησε για τον προϋπολογισμό του 2017 ύψος πιστώσεων υπολογιζόμενο με αφαίρεση των κατ εκτίμηση εσόδων ειδικού προορισμού από τις εκτιμώμενες ανάγκες. Η αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή ενέκρινε τον προϋπολογισμό του 1 Το άρθρο 14 του κανονισμού (ΕΕ, Ευρατόμ) αριθ. 966/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με τους δημοσιονομικούς κανόνες που εφαρμόζονται στον γενικό προϋπολογισμό της Ένωσης ορίζει ότι τα εσωτερικά έσοδα ειδικού προορισμού μεταφέρονται για ένα μόνον έτος. Ως εκ τούτου, για λόγους χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, τα εν λόγω έσοδα ειδικού προορισμού χρησιμοποιούνται γενικά πριν από τις εγκριθείσες πιστώσεις του σχετικού άρθρου του προϋπολογισμού. 3
ΕΓΤΕ, του οποίου οι πιστώσεις περιλαμβάνουν τα αναμενόμενα έσοδα ειδικού προορισμού. Κατά την κατάρτιση του προϋπολογισμού για το 2017, βάσει των εκτιμήσεων της Επιτροπής τα διαθέσιμα έσοδα ειδικού προορισμού ανέρχονταν σε 2 732 εκατ. EUR και περιλαμβάνουν: τα έσοδα ειδικού προορισμού που αναμένεται να προκύψουν στη διάρκεια του οικονομικού έτους 2017, τα οποία υπολογίστηκαν κατ εκτίμηση σε 1 430 εκατ. EUR (1 278 εκατ. EUR από διορθώσεις εκκαθάρισης ως προς τη συμμόρφωση και 152 εκατ. EUR από παρατυπίες) τα έσοδα ειδικού προορισμού που πρόκειται να μεταφερθούν από το 2016 στο 2017, τα οποία υπολογίστηκαν κατ εκτίμηση σε 1 302 εκατ. EUR. Η Επιτροπή διέθεσε το εκτιμηθέν ποσό εσόδων ειδικού προορισμού των 2 732 εκατ. EUR στα ακόλουθα καθεστώτα: 400 εκατ. EUR διατέθηκαν στα επιχειρησιακά ταμεία των οργανώσεων παραγωγών στον τομέα των οπωροκηπευτικών, και 2 332 εκατ. EUR στο καθεστώς βασικής ενίσχυσης. Το άθροισμα των εγκριθεισών πιστώσεων και των εσόδων ειδικού προορισμού των εν λόγω καθεστώτων αντιστοιχεί σε: 855 εκατ. EUR για τα επιχειρησιακά ταμεία των οργανώσεων παραγωγών στον τομέα των οπωροκηπευτικών, και 17 628 εκατ. EUR για το καθεστώς βασικής ενίσχυσης. Στο παράρτημα, στο οποίο παρουσιάζεται η προσωρινή εκτέλεση του προϋπολογισμού 2017 για την περίοδο έως τις 31 Μαρτίου 2017, στα αριθμητικά στοιχεία των πιστώσεων του προϋπολογισμού σε επίπεδο άρθρου για τα οπωροκηπευτικά και τις αποσυνδεδεμένες άμεσες ενισχύσεις δεν έχουν ληφθεί υπόψη τα προαναφερθέντα έσοδα ειδικού προορισμού. Αντιστοιχούν σε εγκριθέντα κονδύλια για τα εν λόγω άρθρα που ανέρχονται σε 661,5 εκατ. EUR και 33 191,8 εκατ. EUR, αντιστοίχως. Αφού περιληφθούν τα έσοδα ειδικού προορισμού στα άρθρα αυτά, οι συνολικές προβλεπόμενες πιστώσεις στον προϋπολογισμό 2017 ανέρχονται σε 1 061,5 εκατ. EUR για τα οπωροκηπευτικά και σε 35 523,8 εκατ. EUR για τις αποσυνδεδεμένες άμεσες ενισχύσεις. 3. ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΣΧΕΤΙΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΠΡΟΣΩΡΙΝΗ ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ 2017 ΓΙΑ ΤΟ ΕΓΤΕ 4
3.1. Μέτρα που αφορούν την αγορά Οι πιστώσεις που απορροφήθηκαν για παρεμβάσεις στις αγορές γεωργικών προϊόντων ήταν υψηλότερες από ό,τι αναμενόταν, κατά 73,0 εκατ. EUR. Εάν ληφθούν υπόψη τα έσοδα ειδικού προορισμού ύψους 400 εκατ. EUR που προορίζονται για το σχέδιο κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών, το αποτέλεσμα είναι περιορισμένη υστέρηση εκτέλεσης ύψους 39,6 εκατ. EUR ως προς την εκτιμώμενη πορεία των δαπανών. 3.1.1. Οπωροκηπευτικά (+ 59,5 εκατομμύρια ευρώ) Η υπέρβαση ύψους 59,5 εκατ. EUR σε σχέση με την αναμενόμενη πορεία των δαπανών παύει να υφίσταται όταν ληφθούν υπόψη τα έσοδα ειδικού προορισμού για τον τομέα αυτόν, οπότε προκύπτει απόκλιση 53,1 εκατ. EUR (βλ. την υποσημείωση (*) στο παράρτημα). Ωστόσο, τα επίπεδα δαπανών είναι σύμφωνα με εκείνα των προηγούμενων ετών για το σχέδιο κατανάλωσης φρούτων και λαχανικών στα σχολεία και για την ενίσχυση των οργανώσεων παραγωγών. Η μικρή απόκλιση από την αναμενόμενη πορεία των δαπανών δεν προκαλεί έκπληξη, δεδομένου ότι οι ενισχύσεις σε ομάδες παραγωγών καταργούνται σταδιακά και ο ρυθμός απορρόφησης των πιστώσεων του προϋπολογισμού για τα υπό εξέλιξη έκτακτα μέτρα δεν μπορεί να εκτιμηθεί με αξιοπιστία. 3.1.2. Προϊόντα του αμπελοοινικού τομέα (+ 27,8 εκατ. EUR) Για τα προγράμματα στήριξης του αμπελοοινικού τομέα, τα κράτη μέλη επιτάχυναν τον ρυθμό εκτέλεσης κατά τους τελευταίους δύο μήνες, ιδίως για την προώθηση, την αναδιάρθρωση και τη μετατροπή των αμπελώνων και για τα επενδυτικά μέτρα. 3.1.3. Γάλα και γαλακτοκομικά προϊόντα ( 24,9 εκατ. EUR) Ένας σημαντικός παράγοντας για το επίπεδο υλοποίησης του παρόντος άρθρου είναι η εκτέλεση της έκτακτης ενίσχυσης προσαρμογής στους τομείς της κτηνοτροφίας 2. Πιστώσεις ύψους 350 εκατ. EUR για το εν λόγω καθεστώς ενισχύσεων έχει εγγραφεί στον προϋπολογισμό στη θέση 05 02 12 99 Άλλα μέτρα (γάλα και γαλακτοκομικά προϊόντα). Ωστόσο, δεδομένου ότι τα κράτη μέλη μπορούν να χορηγούν την ενίσχυση στους παραγωγούς σε όλους τους τομείς της κτηνοτροφίας, η απορρόφηση των πιστώσεων σε αυτό το άρθρο είναι χαμηλότερη από αυτή που είχε προϋπολογιστεί. Όσον αφορά την απορρόφηση για το προαναφερθέν καθεστώς, καθώς και για το πρόγραμμα μείωσης της παραγωγής γάλακτος (ύψους 150 εκατ. EUR), σύμφωνα με την αναμενόμενη πορεία απορρόφησης, οι δαπάνες θα κατανεμηθούν ομοιόμορφα κατά την περίοδο επιλεξιμότητας έως τις 30 Σεπτεμβρίου 2017. 3.1.4. Χοίρειο κρέας, αυγά, πουλερικά, προϊόντα μελισσοκομίας και λοιπά ζωικά προϊόντα (+ 11,9 εκατ. EUR) Η υπεραπορρόφηση σε σύγκριση με την αναμενόμενη πορεία προκύπτει κυρίως από την έκτακτη ενίσχυση προσαρμογής που αναφέρεται στο σημείο 3.1.3 ανωτέρω, σύμφωνα με το οποίο οι δαπάνες για τις αντίστοιχες ενισχύσεις στον τομέα του 2 Γάλα και γαλακτοκομικά προϊόντα, καθώς και βόειο, χοίρειο και αιγοπρόβειο κρέας 5
χοιρείου κρέατος δηλώνονται στο παρόν άρθρο, ενώ το συνολικό ποσό των πιστώσεων του προϋπολογισμού εγγράφεται στο άρθρο 05 02 12 Γάλα και γαλακτοκομικά προϊόντα. Προκύπτει υπέρβαση εκτέλεσης των εγκεκριμένων πιστώσεων για το άρθρο αυτό, η οποία καλύπτεται με μεταφορές πιστώσεων από το άρθρο 05 02 12 του προϋπολογισμού. 3.2. Άμεσες ενισχύσεις Οι πιστώσεις που απορροφήθηκαν για άμεσες ενισχύσεις σε σύγκριση με την αναμενόμενη πορεία απορρόφησης ήταν χαμηλότερες κατά 1 466,3 εκατ. EUR. Εάν ληφθούν υπόψη τα έσοδα ειδικού προορισμού του εν λόγω κεφαλαίου του προϋπολογισμού (βλ. επίσης σημείο 2 ανωτέρω), παρατηρείται υστέρηση εκτέλεσης ύψους περίπου 3,5 δισ. EUR. Θα πρέπει, ωστόσο, να σημειωθεί ότι η απορρόφηση 30,7 δισ. EUR έως τις 31 Μαρτίου 2017 αποτελεί, πράγματι, σημαντική βελτίωση σε σύγκριση με την απορρόφηση 24,4 δισ. EUR κατά την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους, το οποίο ήταν το πρώτο έτος εφαρμογής των καθεστώτων άμεσων ενισχύσεων που συμφωνήθηκαν στο πλαίσιο της μεταρρύθμισης της ΚΓΠ του 2013. Για διάφορα καθεστώτα, η εκτέλεση των άμεσων ενισχύσεων έχει σαφώς βελτιωθεί σε σύγκριση με την κατάσταση που επικρατούσε κατά το ίδιο χρονικό διάστημα το οικονομικό έτος 2016. 3.2.1. Αποσυνδεδεμένες άμεσες ενισχύσεις (- 1 937,8 εκατ. EUR) Οι δαπάνες σε σχέση με τις πιστώσεις που έχουν εγγραφεί στον προϋπολογισμό δεν είναι πλήρως ενδεικτικές εδώ, λόγω των εσόδων ειδικού προορισμού του καθεστώτος βασικής ενίσχυσης (βλέπε επίσης σημείο 2 ανωτέρω). Λαμβανομένων υπόψη των εσόδων ειδικού προορισμού, οι πληρωμές είναι χαμηλότερες κατά 3 990,8 εκατ. EUR σε σχέση με την αναμενόμενη πορεία εκτέλεσης (βλ. την υποσημείωση (*) στο παράρτημα), η οποία ωστόσο είναι αισθητά καλύτερη από ό,τι κατά την αντίστοιχη χρονική στιγμή του οικονομικού έτους 2016 (διαφορά 9 641,7 εκατ. EUR). Η Επιτροπή εξετάζει σε μηνιαία βάση τα επίπεδα εκτέλεσης των κρατών μελών και τις προβλέψεις δαπανών. Κατά την παρούσα χρονική στιγμή, η απόκλιση θεωρείται προσωρινή και η καθυστέρηση στην εκτέλεση των αποσυνδεδεμένων άμεσων ενισχύσεων αναμένεται ότι θα περιοριστεί πριν από το τέλος του οικονομικού έτους. 3.2.2. Άλλες άμεσες ενισχύσεις (+ 471,5 εκατ. EUR) Το τρέχον επίπεδο εκτέλεσης, που είναι υψηλότερο από την αναμενόμενη πορεία απορρόφησης, οφείλεται κυρίως στην επιτάχυνση της υλοποίησης των μέτρων προαιρετικής συνδεδεμένης στήριξης από διάφορα κράτη μέλη, καθώς και στην καταβολή σημαντικού ποσού για το βαμβάκι από ένα κράτος μέλος. 6
4. ΕΚΤΕΛΕΣΗ ΤΟΥ ΛΟΓΑΡΙΑΣΜΟΥ ΕΣΟΔΩΝ ΕΙΔΙΚΟΥ ΠΡΟΟΡΙΣΜΟΥ ΤΟΥ ΕΓΤΕ Ο πίνακας του παραρτήματος δείχνει ότι συγκεντρώθηκαν έσοδα ειδικού προορισμού ύψους 626,5 εκατ. EUR στο τέλος Μαρτίου 2017. Συγκεκριμένα: τα έσοδα από διορθώσεις στο πλαίσιο αποφάσεων λογιστικής εκκαθάρισης και εκκαθάρισης ως προς τη συμμόρφωση ανήλθαν σε 560,8 εκατ. EUR, ενώ αναμένονται επιπλέον ποσά μέχρι τη λήξη του οικονομικού έτους τα έσοδα από παρατυπίες ανήλθαν σε 63,4 εκατ. EUR, ενώ αναμένονται επίσης επιπλέον ποσά μέχρι το τέλος του οικονομικού έτους, και ορισμένα από τα εναπομένοντα έσοδα από την εισφορά επί του γάλακτος αντιστοιχούν σε 2,3 εκατ. EUR. Το ποσό των εσόδων ειδικού προορισμού που μεταφέρθηκε από το 2016 στο 2017 ανέρχεται σε 1 304 εκατ. EUR. Ως αποτέλεσμα, το συνολικό ποσό των εσόδων ειδικού προορισμού που ήταν διαθέσιμο στις 31 Μαρτίου 2017 για τη χρηματοδότηση των δαπανών του ΕΓΤΕ ανερχόταν σε 1 930,5 εκατ. EUR, ενώ αναμένεται να εισπραχθούν επιπλέον ποσά κατά τη διάρκεια του οικονομικού έτους. 5. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Η προσωρινή εκτέλεση των πιστώσεων του προϋπολογισμού 2017 του ΕΓΤΕ για την περίοδο έως τις 31 Μαρτίου 2017 δείχνει ότι οι μηνιαίες επιστροφές στα κράτη μέλη είναι χαμηλότερες κατά 1 409,2 εκατ. EUR από την υπολογισθείσα πορεία απορρόφησης. Εντούτοις, η διαφορά μεταξύ τους έχει μειωθεί αισθητά σε σύγκριση με την κατάσταση στις 31 Ιανουαρίου 2017. Ποσό εσόδων ειδικού προορισμού ύψους 1 930,5 εκατ. EUR είναι ήδη διαθέσιμο και αναμένεται να εισπραχθούν επιπλέον ποσά κατά τη διάρκεια του οικονομικού έτους. Κατά την παρούσα χρονική στιγμή, η Επιτροπή αναμένει ότι ο ρυθμός απορρόφησης των πιστώσεων για δαπάνες που συνδέονται με την αγορά και για άμεσες ενισχύσεις θα επιταχυνθεί κατά τους προσεχείς μήνες, ιδίως για ορισμένα κράτη μέλη, και ότι όλες οι άμεσες ενισχύσεις θα εκτελεστούν όπως αναμενόταν αρχικά όταν καταρτίστηκε ο προϋπολογισμός του 2017. Επιπλέον, η Επιτροπή θεωρεί ότι το ποσό των εσόδων ειδικού προορισμού το οποίο θα είναι διαθέσιμο μέχρι το τέλος του έτους θα επαρκέσει για να καλύψει τη χρηματοδότηση τόσο των επιχειρησιακών ταμείων των οργανώσεων παραγωγών στον τομέα των οπωροκηπευτικών όσο και του καθεστώτος βασικής ενίσχυσης. 7