P7_TA(2010)0352 ράση της ΕΕ στον τοµέα της πετρελαϊκής έρευνας και εξόρυξης στην Ευρώπη Ψήφισµα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 7ης Οκτωβρίου 2010 σχετικά µε τη δράση της ΕΕ στον τοµέα της πετρελαϊκής έρευνας και εξόρυξης στην Ευρώπη Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, έχοντας υπόψη το άρθρο 11 και το άρθρο 191 της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έχοντας υπόψη τη σύµβαση του ΟΗΕ για τη βιολογική ποικιλότητα, έχοντας υπόψη το δίκτυο Natura 2000, το οποίο θεσπίστηκε µε την οδηγία 92/43/ΕΟΚ του Συµβουλίου, της 21ης Μαΐου 1992, για τη διατήρηση των φυσικών οικοτόπων καθώς και της άγριας πανίδας και χλωρίδας (οδηγία για τους οικότοπους) 1 και την οδηγία 2008/56/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου της 17ης Ιουνίου 2008, περί θεσπίσεως πλαισίου για κοινοτική δράση στο πεδίο της πολιτικής για το θαλάσσιο περιβάλλον (οδηγία για τη θαλάσσια στρατηγική) 2, η οποία αποτελεί το βασικό µέσο προστασίας της ευρωπαϊκής θαλάσσιας βιοποικιλότητας, έχοντας υπόψη τους στόχους και τις απαιτήσεις για την επίτευξη ευνοϊκών και καλών περιβαλλοντικών συνθηκών στα ευρωπαϊκά παράκτια και θαλάσσια ύδατα, όπως ορίζονται στην οδηγία 2000/60/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου της 23ης Οκτωβρίου 2000 για τη δηµιουργία κανονιστικού πλαισίου για µέτρα της Κοινότητας στον τοµέα της πολιτικής για τα εσωτερικά ύδατα (οδηγία-πλαίσιο για τα ύδατα) 3 και στην οδηγία - πλαίσιο για τη θαλάσσια στρατηγική, έχοντας υπόψη το σχέδιο δράσης της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα 4, έχοντας υπόψη την πετρελαιοκηλίδα που δηµιουργήθηκε από την εξέδρα άντλησης πετρελαίου Deepwater Horizon στον Κόλπο του Μεξικού, έχοντας υπόψη τις εξέδρες άντλησης πετρελαίου που βρίσκονται στα ύδατα της ΕΕ, έχοντας υπόψη τις ερωτήσεις της 7ης Σεπτεµβρίου 2010 προς το Συµβούλιο και την Επιτροπή σχετικά µε τις επιπτώσεις που θα έχει η πετρελαιοκηλίδα της Deepwater Horizon στην ΕΕ και σε ό,τι αφορά τη δράση της ΕΕ στον τοµέα της πετρελαϊκής έρευνας και εξόρυξης στην ΕΕ (O-0122/2010 B7-0470/2010, O-0123/2010 B7-0551/2010), έχοντας υπόψη το άρθρο 115, παράγραφος 5, και το άρθρο 110, παράγραφος 2, του Κανονισµού, 1 2 3 4 ΕΕ L 206, 22.7.1992, σ. 7. ΕΕ L 164, 25.6.2008, σ. 19. ΕΕ L 327, 22.12.2000, σ. 1. SEC(2006)0607 και (2006)0621.
A. λαµβάνοντας υπόψη ότι, µετά την πετρελαιοκηλίδα της Deepwater Horizon στον Κόλπο του Μεξικού, είναι επιτακτική ανάγκη για την ΕΕ και τα κράτη µέλη της να εξετάσουν επειγόντως όλες της πτυχές της πετρελαϊκής έρευνας και εξόρυξης στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στη συνέχεια να λάβουν όλα τα απαραίτητα µέτρα για να εµποδίσουν την επανάληψη µιας τέτοιας οικολογικής καταστροφής στα ύδατα της ΕΕ, Β. λαµβάνοντας υπόψη ότι τα υψηλότερα επίπεδα προφύλαξης, περιβαλλοντικής προστασίας και ασφάλειας των πετρελαϊκών δραστηριοτήτων στην Ευρώπη αποτελούν αρχές εξέχουσας σηµασίας, στις οποίες θα πρέπει να στηρίζεται όλη η δράση της ΕΕ στον συγκεκριµένο τοµέα, Γ. λαµβάνοντας υπόψη ότι οι περισσότερες δραστηριότητες πετρελαϊκής γεώτρησης και έρευνας διεξάγονται στη Βόρειο Θάλασσα,. λαµβάνοντας υπόψη ότι τα ύδατα της ΕΕ συνορεύουν επίσης µε χώρες που δεν είναι µέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, για τις οποίες η νοµοθεσία της ΕΕ δεν απαιτεί συµµόρφωση µε τις σχετικές διατάξεις που διέπουν την ευθύνη και την αποκατάσταση των ζηµιών, Ε. λαµβάνοντας υπόψη ότι καταβάλλονται προσπάθειες για επέκταση της πετρελαϊκής γεώτρησης και έρευνας σε βαθύτερα και πιο απόµακρα τµήµατα της θάλασσας, που ενέχουν περισσότερους κινδύνους όσον αφορά τις δραστηριότητες διαχείρισης και παρακολούθησης, 1. εκφράζει την αλληλεγγύη του προς τα θύµατα της καταστροφικής πετρελαιοκηλίδας της Deepwater Horizon και ζητεί από την ΕΕ να παράσχει τεχνικές συµβουλές και βοήθεια για την αντιµετώπιση της καταστροφής αυτής 2. αναγνωρίζει ότι η παραγωγή στη Ευρώπη πετρελαίου και φυσικού αερίου στην ανοικτή θάλασσα µπορεί να συµβάλει σηµαντικά στην ασφάλεια εφοδιασµού στην ΕΕ καθώς και στις καλές επιδόσεις του κλάδου στον τοµέα της ασφάλειας 3. αναγνωρίζει την επείγουσα ανάγκη να εγκριθεί κοινό ευρωπαϊκό, διασυνοριακό σύστηµα πρόληψης και αντιµετώπισης της πετρελαιοκηλίδας 4. καλεί επειγόντως την Επιτροπή να υποβάλει στα τέλη του έτους έκθεση εκτίµησης του επιπέδου ρύπανσης του περιβάλλοντος και της κατάστασης στον Κόλπο του Μεξικού από βιολογικής πλευράς 5. καλεί την Επιτροπή να παρακολουθεί στενά τα αποτελέσµατα των ερευνών των αρχών των ΗΠΑ µε στόχο να διαπιστωθούν οι ανθρώπινοι, φυσικοί και τεχνολογικοί παράγοντες που οδήγησαν στην καταστροφή στον Κόλπο του Μεξικού, έτσι ώστε να αντληθούν όλα τα απαραίτητα συµπεράσµατα για να εµποδιστεί η επανεµφάνιση τέτοιων φαινοµένων σε θαλάσσιες πετρελαϊκές εξέδρες στα θαλάσσια και παράκτια ύδατα της ΕΕ 6. καλεί την Επιτροπή να αναπτύξει αυστηρές πολιτικές πρόληψης των ατυχηµάτων για τις εξέδρες άντλησης πετρελαίου σε ολόκληρη την ΕΕ και να επεκτείνει το πεδίο εφαρµογής
της οδηγίας Σεβέζο ΙΙ 1 στις εξέδρες άντλησης πετρελαίου 7. καλεί ειδικότερα την Επιτροπή να επανεξετάσει την ικανότητα άµεσης αντίδρασης της ΕΕ σε ατυχήµατα που συµβαίνουν σε θαλάσσιες εγκαταστάσεις και να αναπτύξει ένα ευρωπαϊκό σχέδιο δράσης σε συνεργασία µε τα κράτη µέλη σηµειώνει ότι πρέπει να αποδοθεί ιδιαίτερη προσοχή στην Αρκτική λόγω του εύθραυστου χαρακτήρα της και της σηµασίας της για την άµβλυνση των συνεπειών της κλιµατικής αλλαγής σηµειώνει επίσης ότι πρέπει να ληφθούν υπόψη οι περιοχές της Μεσογείου, της Βαλτικής και της Βόρειας Θάλασσας 8. χαιρετίζει την απόφαση της Επιτροπής να υποβάλει τις δραστηριότητες πετρελαϊκής γεώτρησης στα ύδατα της ΕΕ σε τεστ αντοχής την καλεί επίσης να εντοπίσει οιαδήποτε κενά και αδυναµίες στο νοµοθετικό πλαίσιο σε επίπεδο ΕΕ και να θέσει την ανάλυσή της στη διάθεση του Κοινοβουλίου το συντοµότερο δυνατόν 9. καλεί ειδικότερα την Επιτροπή να επανεξετάσει την ισχύουσα νοµοθεσία βάσει της οποίας οι κάτοχοι αδειών εκµετάλλευσης πετρελαίου στη θάλασσα µπορούν να προβούν στη χρηµατοδοτική εκµίσθωση των εγκαταστάσεών τους σε τρίτους, έτσι ώστε η ευθύνη για ζηµίες στην ανθρώπινη ζωή και στο περιβάλλον, οι οποίες προκαλούνται από ατυχήµατα και καταστροφές σε θαλάσσιες εξέδρες άντλησης πετρελαίου, να µπορεί ευκολότερα να στοιχειοθετηθεί στο πλαίσιο των επακόλουθων αστικών νοµικών διαδικασιών 10. ζητεί από την Επιτροπή, αφού επανεξετάσει το νοµοθετικό πλαίσιο, να υποβάλει όσο το δυνατόν συντοµότερα στο Κοινοβούλιο τις νοµοθετικές προτάσεις τις οποίες θα κρίνει αναγκαίες για να αντιµετωπισθούν οι εντοπισθείσες αδυναµίες στο νοµοθετικό καθεστώς - όπως για παράδειγµα στην οδηγία περί περιβαλλοντικής ευθύνης 2, στην οδηγία Seveso ΙΙ και σε άλλες ευρωπαϊκές νοµοθετικές πράξεις - που εφαρµόζεται στον τοµέα της έρευνας και εξόρυξης πετρελαίου και σε άλλες µορφές εκµετάλλευσης του θαλάσσιου πυθµένα στην ΕΕ 11. θεωρεί ότι η υφιστάµενη νοµοθεσία περί περιβαλλοντικής ευθύνης περιέχει ορισµένα σοβαρά κενά στο πλαίσιο αυτό και, κατά συνέπεια, καλεί την Επιτροπή να εξετάσει το ενδεχόµενο αναθεώρησης του περιεχοµένου και επέκτασης του πεδίου εφαρµογής της ισχύουσας νοµοθεσίας της ΕΕ (συµπεριλαµβανοµένης της οδηγίας περί περιβαλλοντικής ευθύνης, της οδηγίας Seveso II και καθώς και των µέτρων που περιλαµβάνουν τις δέσµες Έρικα και Τρίτη έσµη Ασφάλειας στη Θάλασσα) και/ή το ενδεχόµενο εκπόνησης νέας νοµοθεσίας στην περίπτωση που χρειάζεται, ώστε να λαµβάνονται υπόψη όλοι οι κίνδυνοι της εκµετάλλευσης στη θάλασσα και να ενισχυθούν οι κανόνες περί ευθύνης στην περίπτωση πετρελαϊκών ατυχηµάτων 12. επισηµαίνει την απουσία αντισταθµιστικού ταµείου για την περίπτωση πετρελαϊκών καταστροφών και καλεί την Επιτροπή να συµπεριλάβει διατάξεις υποχρεωτικής χρηµατοδοτικής ασφάλειας στην οδηγία για την περιβαλλοντική ευθύνη 1 2 Οδηγία 2003/105/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου, της 16ης εκεµβρίου 2003, για τροποποίηση της οδηγίας 96/82/ΕΚ του Συµβουλίου για την αντιµετώπιση των κινδύνων µεγάλων ατυχηµάτων σχετιζόµενων µε επικίνδυνες ουσίες (ΕΕ L 345, 31.12.2003, σ. 97). Οδηγία 2004/35/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου, της 21ης Απριλίου 2004, σχετικά µε την περιβαλλοντική ευθύνη όσον αφορά την πρόληψη και την αποκατάσταση περιβαλλοντικής ζηµίας (ΕΕ L 143, 30.4.2004, σ. 56).
13. καλεί επειγόντως την Επιτροπή να χαµηλώσει το όριο προσδιορισµού της βλάβης στο πλαίσιο της οδηγίας για την περιβαλλοντική ευθύνη και να συµπεριλάβει στο πεδίο εφαρµογής της τις βλάβες που προκαλούνται στα θαλάσσια ύδατα 14. καλεί την Επιτροπή, στο πλαίσιο της τρέχουσας αναθεώρησης της οδηγίας για την εκτίµηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΕΠΕ) 1, να εξασφαλίσει ότι όλες οι δραστηριότητες στο θαλάσσιο πυθµένα θα υπόκεινται υποχρεωτικά σε αξιολόγηση, ότι η ποιότητα των ΕΠΕ θα είναι εγγυηµένη και ότι οι υπερεπικίνδυνες δραστηριότητες όπως η γεώτρηση στον πυθµένα δεν θα επιτρέπονται στην περίπτωση που η ΕΠΕ δείξει ότι οι κίνδυνοι δεν είναι δυνατόν να αντιµετωπιστούν ικανοποιητικά 15. θεωρεί επιπλέον ότι κάθε νοµοθετική πρόταση πρέπει να διασφαλίσει ένα ολοκληρωµένο νοµικό πλαίσιο το οποίο: να εµποδίζει κατά το δυνατόν τις δυνητικά επικίνδυνες δραστηριότητες, οι οποίες διεξάγονται στον θαλάσσιο πυθµένα, να προκαλούν ζηµιές στο θαλάσσιο και παράκτιο περιβάλλον, να εγγυάται ότι η πλήρης ευθύνη για όλες τις ζηµίες που προκαλούν τέτοιες δραστηριότητες θα βαρύνει τον ρυπαίνοντα, περιλαµβανοµένης της ζηµίας στο έγγειο και θαλάσσιο περιβάλλον καθώς και στο κλίµα συνολικά να διασφαλίζει την προστασία της ευρωπαϊκής βιοποικιλότητας στο θαλάσσιο και παράκτιο περιβάλλον να ληφθεί µέριµνα ώστε, πριν από το σχεδιασµό κάθε οικονοµικής δραστηριότητας, ανεξάρτητοι εµπειρογνώµονες να προβαίνουν σε αξιολόγηση των επιπτώσεων στο περιβάλλον 16. καλεί την Επιτροπή να υποβάλει νοµοθετικές προτάσεις προκειµένου να εξασφαλιστεί η ενιαία εφαρµογή υψηλών προδιαγραφών ασφαλείας σε όλες τις εξέδρες άντλησης πετρελαίου της ΕΕ και όλες τις δραστηριότητες γεώτρησης που διεξάγουν η ΕΕ και τρίτες χώρες από τον Ατλαντικό έως τη Μαύρη Θάλασσα καλεί την Επιτροπή και τα κράτη µέλη να συνεργασθούν µε τον ιεθνή Οργανισµό Θαλάσσης (OMI), για την ενίσχυση των διεθνών κανόνων και προτύπων ασφάλειας και ελέγχου 17. ζητεί από την Επιτροπή να µελετήσει τη θέσπιση ενός αποτελεσµατικού συστήµατος παρακολούθησης που να επιτρέπει τον «έλεγχο των ελεγχόντων» και ζητεί να ενισχυθούν το ταχύτερο δυνατόν οι µέθοδοι επίβλεψης και οι ελάχιστοι υποχρεωτικοί κανόνες ασφαλείας 18. καλεί την Επιτροπή να εξασφαλίσει ότι όλες οι διατάξεις των οδηγιών για την εκτίµηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων, τη στρατηγική περιβαλλοντική εκτίµησης 2 και τους οικότοπους που σχετίζονται µε την εκτίµηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων των εξεδρών άντλησης πετρελαίου θα εφαρµόζονται κατά τρόπο ενιαίο σε όλα τα κράτη µέλη 1 2 Οδηγία 85/337/ΕΟΚ, όπως τροποποιήθηκε. Οδηγία 2001/42/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συµβουλίου, της 27ης Ιουνίου 2001, σχετικά µε την εκτίµηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων ορισµένων σχεδίων και προγραµµάτων (ΕΕ L 197, 21.7.2001, σ. 30).
19. θεωρεί ότι η εντολή του Ευρωπαϊκού Οργανισµού για την Ασφάλεια στη Θάλασσα (EMSA) θα πρέπει να διευρυνθεί από τα σκάφη και στις εγκαταστάσεις ανοικτής θαλάσσης ζητεί τα νέα αυτά καθήκοντα που θα παραχωρηθούν στον EMSA να αντικατοπτρίζονται τόσο στον προϋπολογισµό του όσο και στο προσωπικό του 20. καλεί την Επιτροπή να δηµοσιεύει ετήσια έκθεση, εκπονούµενη σε συνεργασία µε τις αρχές των κρατών µελών και µε ανεξάρτητους εµπειρογνώµονες, η οποία να αξιολογεί την τεχνική ασφάλεια των εγκαταστάσεων και των θαλάσσιων εξεδρών άντλησης πετρελαίου που λειτουργούν στα θαλάσσια και παράκτια ύδατα της ΕΕ 21. πιστεύει ότι έχει εξέχουσα σηµασία να εξετάσει η Επιτροπή όλα τα οικονοµικά θέµατα και τα ζητήµατα ευθύνης που συνδέονται µε την θαλάσσια πετρελαϊκή έρευνα στην ΕΕ, µε στόχο, εάν καταστεί απαραίτητο, να θεσπιστεί µια υποχρεωτική ασφάλιση σε επίπεδο ΕΕ ή οιοδήποτε άλλο µέσο, όπως η δηµιουργία ενός ειδικού ευρωπαϊκού ταµείου που θα συντηρείται από υποχρεωτικές συνεισφορές των φορέων εκµετάλλευσης των θαλάσσιων εγκαταστάσεων θεωρεί ότι κάθε µέσο αυτού του είδους θα πρέπει να λαµβάνει πλήρως υπόψη την ευθύνη των φορέων αυτών, να διασφαλίζει ότι οι φορείς εκµετάλλευσης διαθέτουν επαρκή ασφάλιση ή άλλες οικονοµικές εγγυήσεις που να τους επιτρέπουν να προβαίνουν στις αναγκαίες αποκαταστάσεις και αποζηµιώσεις σε περιπτώσεις περιβαλλοντικής ζηµίας, και να προβλέπουν πρόσθετες χρηµατοδοτικές εγγυήσεις, για παράδειγµα σε µορφή ταµείου, για ενέργειες αποκατάστασης και αποζηµίωσης, όταν οι οικονοµικές εγγυήσεις των φορέων εκµετάλλευσης δεν είναι επαρκείς 22. ζητεί από την Επιτροπή να εξετάσει ιδιαίτερα τη δηµιουργία υποχρεωτικών καθεστώτων ασφάλισης σε επίπεδο ΕΕ, τα οποία θα έχουν ως στόχο να αποζηµιώνουν τις επιχειρήσεις που πλήττονται σε περίπτωση πετρελαιοκηλίδας 23. ζητεί από την Επιτροπή να εξετάσει την αποξήλωση υπαρχουσών υποδοµών γεωτρήσεων, λαµβάνοντας δεόντως υπόψη της τις ισχύουσες διεθνείς και εθνικές κανονιστικές ρυθµίσεις σε αυτόν τον τοµέα, και να διευκρινίσει, εάν είναι απαραίτητο και µέσω νοµοθεσίας, την ευθύνη των φορέων εκµετάλλευσης να διασφαλίζουν την ασφαλή αποσυναρµολόγηση αυτών των υποδοµών και τη στοιχειοθέτηση της ευθύνης τους σε περιπτώσεις περιβαλλοντικών ζηµιών οι οποίες οφείλονται στην αποξήλωση των υποδοµών ανοικτής θαλάσσης και των οποιωνδήποτε περιβαλλοντικών ζηµιών προκύψουν από µια εγκατάσταση ανοικτής θαλάσσης ή γεώτρησης µετά την αποξήλωσή της 24. καλεί την Επιτροπή να θεσπίσει αυστηρό και υποχρεωτικό πλαίσιο σχετικά µε την αποκάλυψη περιβαλλοντικών, κοινωνικών και διαχειριστικών πρακτικών εταιρειών, και να εξετάσει το ενδεχόµενο λήψης µέτρων για την ενίσχυση της δέσµευσης των θεσµικών επενδυτών µε εταιρείες όσον αφορά τους επενδυτικούς κινδύνους που συνεπάγονται οι κατακριτέες από περιβαλλοντικής πλευράς πρακτικές 25. επισηµαίνει την έκθεση της βρετανικής Υπηρεσίας Υγείας και Ασφάλειας σχετικά µε τις συνθήκες εργασίας στη Βόρεια Θάλασσα που δείχνει ότι τα ποσοστά θανάσιµων και σοβαρών ατυχηµάτων διπλασιάστηκαν κατά το παρελθόν έτος καλεί την Επιτροπή να διερευνήσει αυτές τις κατηγορίες και να προβεί σε ενέργειες προκειµένου να εξασφαλισθούν υψηλά επίπεδα υγείας και ασφαλείας για το προσωπικό που εργάζεται σε γεωτρήσεις στην ανοικτή θάλασσα 26. καλεί την Επιτροπή να διαδραµατίσει ενεργό ρόλο προκειµένου να εξασφαλισθεί ότι η
δραστηριότητα των τρίτων χωρών και η εφαρµογή προγραµµάτων άντλησης πετρελαίου θα τηρούν όσο το δυνατόν περισσότερο τους αυστηρούς περιβαλλοντικούς κανόνες και να προβλέψει ειδικούς µηχανισµούς αντιστάθµισης των ενδεχόµενων ζηµιών από πετρελαϊκές εκµεταλλεύσεις τρίτων χωρών στην ανοικτή θάλασσα στα σύνορα της ΕΕ 27. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισµα στο Συµβούλιο, την Επιτροπή και τις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών µελών.