Πρόγραμμα Αγωγής Υγείας Τζήκου Βασιλική Αθηναίου Ζωή
ΕΤΗΣΙΑ ΕΚΘΕΣΗ 2 ο ΝΗΠΙΑΓΩΓΕΙΟ ΚΕΡΑΤΣΙΝΙΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2005/2006 ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΝΗΠΙΑΓΩΓΟΣ: Τζήκου Βασιλική ΣΥΜΜΕΤΕΧΟΥΣΑ ΝΗΠΙΑΓΩΓΟΣ: Αθηναίου Ζωή ΑΡΙΘΜΟΣ ΜΑΘΗΤΩΝ:48 ΤΙΤΛΟΣ: «Η κοινωνική υπευθυνότητα μέσα από την παράδοση του χθες και την καταναλωτική αγωγή του σήμερα» ΔΙΑΡΚΕΙΑ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ:7μήνες Θεματικές ενότητες που θα βοηθήσουν στην υλοποίηση του προγράμματος Εγώ και οι άλλοι Υγεία και διατροφή Περιβάλλον:ζώα, φυτά, κατανάλωση και ανακύκλωση Ήθη και έθιμα Τα παιχνίδια του χθες και του σήμερα ΣΚΟΠΟΣ Να ωριμάσουν τα νήπια κοινωνικά μέσα από τη συνεργασία και το παιχνίδι με τους άλλους, να αποκτήσουν υπευθυνότητα με την επαφή τους με το φυσικό, κοινωνικό, πολιτιστικό περιβάλλον, την παράδοση, τα ήθη και τα έθιμα του τόπου μας και άλλων λαών. Να γίνουν μαθητές και γονείς υπεύθυνοι καταναλωτές, να αγοράζουν προϊόντα με βάσει τις ανάγκες τους ελέγχοντας την ποιότητα των υλικών και τον τρόπο παρασκευής. ΕΠΙΜΕΡΟΥΣ ΣΤOΧΟΙ Να εργαστούν σε ομάδες και να νιώσουν την χαρά της συνεργασίας αλλά και την προσφορά στον άλλο Να αναπτύξουν τις ικανότητές τους Να πλουτίσουν το λεξιλόγιό τους Να παίξουν, να χαρούν, να διασκεδάσουν και να εκτονωθούν
Να ενισχυθεί η πολιτιστική και κοινωνική τους ταυτότητα Να ανακαλύψουν πως η χαρά βρίσκεται και στα απλά πράγματα Να αποκτήσουν σεβασμό στο περιβάλλον Να αναπτύξουν κριτική σκέψη και να αναπτύξουν άμυνες απέναντι σε μια καταναλωτική κοινωνία Προσωπικός στόχος: η ολόπλευρη ανάπτυξη των νηπίων, η επίτευξη του σκοπού και των επιμέρους στόχων καθώς και η οργάνωση κατάλληλων δραστηριοτήτων για να κρατηθεί αμείωτο το ενδιαφέρον των μαθητών ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ Μέθοδος project Παραδοσιακή μέθοδος με παρατήρηση εικόνων Βιωματική- καλλιτεχνική- ψυχοκινητική προσέγγιση Συνεργατική μέθοδος με παιχνίδια ρόλων μέσα από τα οποία βίωσαν την παράδοση Προβολή CD και DVD Φωτογράφηση δραστηριοτήτων ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΕΣ ΜΕ ΑΤΟΜΑ ΚΑΙ ΜΕ ΦΟΡΕΙΣ: Γονείς μαθητών Συλλόγους γονέων των συστεγαζόμενων Δημοτικών Σχολείων Φορείς της Τοπικής Αυτοδιοίκησης Επαγγελματίες της περιοχής ΠΕΔΙΑ ΣΥΝΔΕΣΗΣ ΜΕ ΤΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ Διαθεματική προσέγγιση με όλα τα γνωστικά αντικείμενα ΓΛΩΣΣΑ: τα νήπια συμμετείχαν σε συζητήσεις, περιέγραψαν και κατέγραψαν τα αποτελέσματα πειραμάτων, έμαθαν τα λόγια τραγουδιών για την αναβίωση εθίμων, έμαθαν λαχνίσματα, παροιμίες απομνημόνευσαν ρόλους, έμαθαν και έγραψαν ποιήματα, βοήθησαν στη συγγραφή παραμυθιών, έγραψαν ευχές κάρτες, διαβάσαμε μύθους και παραμύθια ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ: έκαναν αντιστοιχήσεις, ταξινομήσεις, μέτρησαν και υπολόγισαν ποσότητες για την εκτέλεση απλών συνταγών, έμαθαν τα γεωμετρικά σχήματα, έμαθαν και έγραψαν τους αριθμούς.
ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ: θρησκευτική ζωή. έμαθαν και αναβίωσαν έθιμα που σχετίζονται με τη ΦΥΣΙΚΗ: παρατήρησαν την εξέλιξη των σπόρων σε φυτά και τους παράγοντες που επηρεάζουν την ανάπτυξή τους, έκαναν μείξη υλικών και παρατήρησαν τις μεταβολές εκτελώντας κάποιες συνταγές. ΙΣΤΟΡΙΑ: ήρθαν σε επαφή με αντικείμενα του χθες, γνώρισαν, κατασκεύασαν και έπαιξαν παιχνίδια παλιά. ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ: εκφράστηκαν με ατομικές και ομαδικές χειροτεχνίες με απλά και «άχρηστα» υλικά, ζύμωσαν, έπαιξαν κουκλοθέατρο με κούκλες που κατασκεύασαν τα ίδια, συμμετείχαν σε δρώμενα και θεατρικές παραστάσεις, έπαιξαν μουσική, χόρεψαν, τραγούδησαν, χάρηκαν και διασκέδασαν. ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ: Έμαθαν και αναβίωσαν έθιμα από την κοινωνική ζωή του τόπου μας, έμαθαν και υιοθέτησαν κανόνες συμπεριφοράς, ένιωσαν πόσο σημαντικό είναι να συνεργάζεσαι, τι θα πει φιλία, σεβασμός αλλά και φροντίδα για τον εαυτό τους, τους άλλους, το περιβάλλον ΠΟΡΕΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Α ΦΑΣΗ Προβληματισμός: ταυτότητες «Εγώ και οι άλλοι», η πρώτη θεματική ενότητα στο Νηπιαγωγείο και «η πρώτη βουτιά των νηπίων στην κοινωνία» με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Τα νήπια πρέπει να δηλώσουν την ταυτότητά τους, να γνωρίσουν τους άλλους, να συνυπάρξουν αρμονικά, να βάλλουν και να δεχτούν κανόνες,να αναλάβουν ευθύνες και να πάρουν αποφάσεις για θέματα που αφορούν τα ίδια, τους άλλους, το περιβάλλον. Έτσι ξεκίνησε το πρόγραμμα με πρώτη δραστηριότητα την κατασκευή ταυτοτήτων που μας βοήθησαν όταν οι γνώμες στην τάξη ήταν διαφορετικές παίρνοντας μαθήματα δημοκρατίας. ΠΛΑΝΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Αρχικά μοιράστηκε η παρακάτω ανακοίνωση κάλεσμα στους γονείς. ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ Αγαπητοί γονείς, σας γνωρίζουμε ότι το Νηπιαγωγείο μας συμμετέχει στο πρόγραμμα Αγωγής Υγείας με θέμα:
«Η κοινωνική υπευθυνότητα μέσα από την παράδοση του χθες και την κατανάλωση του σήμερα» «ΤΑ ΠΑΙΔΙΑ ΠΑΙΖΕΙ» έλεγαν οι αρχαίοι Έλληνες κι εμείς στο Νηπιαγωγείο αυτό το κάνουμε πράξη. Παίζουμε και μέσα από το παιχνίδι μαθαίνουμε. Από το ΕΓΩ πάμε στο ΕΜΕΙΣ. Συνεργασία, σεβασμός, άμιλλα, υπευθυνότητα, χαρά, διασκέδαση, δημιουργία, εκτόνωση και χίλια δυο ακόμα είναι τα οφέλη του παιχνιδιού που μπορεί να πει κανείς κι εμείς στο Νηπιαγωγείο μαζί με τα παιδιά το πήραμε απόφαση ν ασχοληθούμε σοβαρά με το ΠΑΙΧΝΙΔΙ, να μάθουμε και να παίξουμε παιχνίδια του χθες, να κατασκευάσουμε παιχνίδια με απλά και άχρηστα υλικά, ίσως και να χαρίσουμε κάποια και σε παιδιά που δεν έχουν. Το παιχνίδι θα είναι το όχημα για να επιτύχουμε όσα με λίγα λόγια λέει ο τίτλος του προγράμματος. Σας περιμένουμε την Δευτέρα.να ανταλλάξουμε απόψεις και να μιλήσουμε διεξοδικά για το πρόγραμμα. Η δική σας συμμετοχή είναι για μας πολύτιμη. *Παρακαλούμε πολύ τη ΔΕΥΤΕΡΑ το πρωί το κάθε παιδί να φέρει στο Νηπιαγωγείο το αγαπημένο του παιχνίδι και το μεσημέρι φεύγοντας θα το πάρει και πάλι στο σπίτι του. Σας ευχαριστούμε Οι Νηπιαγωγοί Στη συνέχεια ακολούθησαν: Συγκέντρωση γονέων και ενημέρωση γονέων για το πρόγραμμα Χωρισμός των μαθητών σε ομάδες Οργάνωση του χώρου του Νηπιαγωγείου για την υποδοχή, έκθεση και την ταξινόμηση του υλικού -μετατροπή του μπακάλικου σε παλαιοπωλείο Συγκέντρωση φωτογραφικού, έντυπου και εποπτικού υλικό με την βοήθεια των γονέων των νηπίων Γνωριμία με επαγγελματίες της περιοχής και επισκέψεις στον χώρο εργασίας. Β ΦΑΣΗ ΔΙΕΞΑΓΩΓΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ Στην Θεματική ενότητα «ΕΓΩ ΚΑΙ ΟΙ ΑΛΛΟΙ» για την ενίσχυση της κοινωνικής υπευθυνότητας και για να αντιληφθούν τα νήπια πως
αποτελούν ενεργό μέλος της ομάδας και κατ επέκταση της κοινωνίας, έχουν καθήκοντα, υποχρεώσεις αλλά και δικαιώματα υλοποιήσαμε τις παρακάτω δραστηριότητες Κατασκευή ταυτοτήτων Πίνακες καθηκόντων- κανόνες ευθύνης για την εύρυθμη λειτουργία στην αίθουσα και τον αύλειο χώρο Η βαλίτσα με τους καλούς τρόπους Συμμετοχή στην έκθεση ζωγραφικής με θέμα «Ζωγραφίζω γιατί σε νοιάζομαι» στα πλαίσια της ημερίδας «Αισθάνομαι, δημιουργώ, εκφράζομαι σε ένα κόσμο που όλοι είμαστε διαφορετικοί» Συγγραφή και εικονογράφηση του παραμυθιού «Ο Σκιαχτρίνος είναι.μαύρος», το οποίο και βραβεύτηκε στον διαγωνισμό παιδικού παραμυθιού που διοργάνωσε ο Δήμος Κερατσινίου με θέμα τον ρατσισμό και την αποδοχή της διαφορετικότητας Στην Θεματική ενότητα ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΤΡΟΦΗ οι δραστηριότητες έγιναν με στόχο να βοηθήσουν τα παιδιά να καταλάβουν α) πως όσα φθάνουν στο τραπέζι τους κάποια άλλα μέλη της κοινωνίας εργάστηκαν γι αυτό, β) η διατροφή σχετίζεται με την παράδοση, αποτελεί πολιτιστική κληρονομιά, ενισχύει τους δεσμούς σε μια κοινωνία και γ)πως η υγεία είναι άρρηκτα συνδεδεμένη με τη διατροφή τους μια και είναι δική τους ευθύνη τα είδη διατροφής που επιλέγουν. Υγιεινό δεκατιανό είδη που επιτρέπει το ΥΠ.Ε.Π.Θ. στο κυλικείο Ημέρα φρούτου Γνωριμία παραδοσιακών προϊόντων και επιλογή όσων προάγουν την υγεία Το καλάθι με παραδοσιακά αρτοσκευάσματα από γονέα αρτοποιό Δεκατιανό με ελιές φτιαγμένες από τα ίδια τα παιδιά και διάφορα είδη ψωμιού. Χριστουγεννιάτικο και πασχαλινό καλάθι Ανάγνωση παραμυθιών, ακρόαση μουσικών CD & προβολή DVD σχετικά τη διατροφή Η Λίτσα Πασχαλίτσα, παραμύθι από τα παιδιά με τη μέθοδο αντικατάστασης λέξεων με εικόνες. Στην Θεματική ενότητα ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ οι παρακάτω δραστηριότητες στοχεύουν στο να αντιληφθούν τα παιδιά πως α)ο σεβασμός στο περιβάλλον, η φροντίδα και η προστασία είναι κοινωνική ευθύνη και β) με τις διάφορες
κατασκευές να αντιληφθούν τη διαφορετική χρήση των υλικών νιώθοντας τη χαρά της δημιουργίας Δημιουργία φυτωρίου στην τάξη και στον κήποκαταγραφή και διεξαγωγή συμπερασμάτων Κατασκευή σκιάχτρων Σιτάρι-ψωμί, συγγραφή και εικονογράφηση ποιήματος Ελαιογραφίες- ζωγραφική με τον καρπό της ελιάς Βάψιμο ζυμαρικών με γκοφρέ χαρτιά, που περίσσεψαν στα σπίτια των νηπίων και τα έφεραν οι γονείς τους για να χρησιμοποιηθούν σε χειροτεχνίες Ημερολόγιο για την τάξη με ζυμαρικά, αποξηραμένα φρούτα και αλμυροζύμαρο Μάσκες και κούκλες για κουκλοθέατρο (η κουκουβάγια Μελένια, κυκλικοί χιονάνθρωποι, τετραγωνούληδες, καλτσόκουκλες ) Ζώα- έντομα από μπουκάλια και άλλα άχρηστα υλικά (πεταλούδες, μέλισσες, πασχαλίτσες, ελάφι, χελώνα, λαγουδίνα, παπαγάλοι και άλλα πουλιά,
ταύρος, δράκος, φίδι, ποντίκι, αράχνες ) Μουσικά όργανα μαράκες με μπουκάλια πλαστικά και μεταλλικά κουτιά - βροχή από χάρτινους σωλήνες και ρολά χαρτιών κουζίνας Κούκλες μαρότες- Μάγισσα και ο Φράπας- από εφημερίδες και χρησιμοποιημένο χαρτί κουζίνας Το καλάθι της Άνοιξης Γιορτή λήξης με θέμα την προστασία του περιβάλλοντος σε συνεργασία με την ΣΤ Τάξη του 2 ου Δημοτικού Σχολείου Κερατσινίου.
Στην Θεματική ενότητα ΗΘΗ ΚΑΙ ΕΘΙΜΑ οι δραστηριότητες θα βοηθήσουν τα παιδιά να γνωρίσουν την πολιτιστική τους κληρονομιά μέσα από την εμπλοκή και συμμετοχή γονιών και άλλων συγγενικών προσώπων και να αντιληφθούν πως αυτά αποτελούν τα μέλη της κοινωνίας που θα συνεχίσουν την παράδοση. Πολυσπόρια, έθιμο για την σπορά Χριστόψωμο από τη γιαγιά Νίτσα Σπερνοβασίλη στο χώρο του σχολείου Στολισμός Χριστουγεννιάτικου δέντρου με αρμυροκουλούρες
Κάλαντα Χριστουγένων- Πρωτοχρονιάς από διάφορα μέρη της Ελλάδας το έθιμο δώρων: Άγιος Βασίλης στην Ελλάδα - Μάγισσα Μπεφάνα στην Ιταλία Χριστουγεννιάτικη γιορτή με θέμα από την λαϊκή παράδοση και τους μύθους για τους καλικάντζαρους Αποκριάτικη γιορτή- γαϊτανάκι Σαρακοστή με αλμυροζύμαρο Το έθιμο του Λάζαρου Πασχαλινό καλάθι γεμισμένο με πριονίδι Βάψιμο αυγών για το Πάσχα Λαμπροκούλουρα από την Κάρπαθο με την βοήθεια της κυρίας Ευγενίας Καρανικόλα Περπερούνα ή dodola, έθιμο για την ξηρασία Καλαθάκια με λουλούδια για την γιορτή της μητέρας Στην Θεματική ενότητα ΤΑ ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ ΤΟΥ ΧΘΕΣ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΗΜΕΡΑ μέσα από δραστηριότητες τα νήπια θα γνωρίσουν και θα παίξουν τα παιχνίδια που έπαιζαν οι γονείς τους, θα δουν την εξέλιξη κάποιων απ αυτά, θα αντιληφθούν πως η χαρά στο παιχνίδι δεν βρίσκεται στο ακριβό και πολυδιαφημιζόμενο και ίσως αυτό βοηθήσει στον περιορισμό της κατανάλωσης. Το αγαπημένο μου παιχνίδι
Το σεντούκι με τα παιχνίδια του χθες: μπάλες πάνινες (γάτα και ποντίκι), βώλοι. Λαλίτσα, σφεντόνα, τα τσιγκάκια του χθες και οι τάπες σήμερα, κούκλες από μαλλί πλεξίματος, σβούρες, γιογιό, αργαλειός, κεραμυδάκια, ξυλίκια, φυσοκάλαμο Ομαδικά παιχνίδια: Γύρω- γύρω όλοι, η μικρή Ελένη, Δεν περνάς κυρά Μαρία, περνά- περνά η μέλισσα, η τυφλόμυγα, το δαχτυλίδι, παιχνίδια με λάστιχο και σχοινάκι, το χαλασμένο τηλέφωνο, τα κεραμίδια, το κορόιδο, τα μήλα, τα αγάλματα, ο ρολογάς, το μαντήλι, το αλάτι ψιλό, οι ουρές, λύκε-λύκε.. Λαχνίσματα: Α μπε μπα μπλομ, άκατα μάκατα, ένα δύο τρία, τρία μπαλόνια στoν αέρα, έχω ένα αυτοκίνητο ΔΙΑΔΟΣΗ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΩΝ 1. Δημοσίευση στον περιοδικό τύπο 2. Συμμετοχή με έκθεση υλικού στη γιορτή των προγραμμάτων Αγωγής Υγείας στο γήπεδο Άρσης Βαρών στη Νίκαια 3. παρουσίαση με ppt στον ίδιο χώρο ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Στο τέλος του προγράμματος η συζήτηση με τους γονείς των μαθητών έδειξε πως το πρόγραμμα σημείωσε επιτυχία και εξέφρασαν και τη χαρά
τους για τη συμμετοχή και των ιδίων σ αυτό. Εμείς οι Νηπιαγωγοί διαπιστώσαμε πως ο σκοπός και οι στόχοι που είχαμε θέσει αρχικά επιτεύχθηκαν κατά την υλοποίηση του προγράμματος, κρατήσαμε το ενδιαφέρον των μαθητών καθ όλη τη χρονική διάρκεια και μπορούμε να πούμε όπως θα πουν και τα παιδιά στην γιορτή λήξης του σχολικού έτους «Περάσαμε καλά όλη τη χρονιά έγινε το σχολειό μας εργαστήριο σωστό παίξαμε πολλά παιχνίδια παλιά μάθαμε πως η χαρά είναι σε πράγματα απλά φίλοι γινήκαμε καλοί ο κόσμος μας κι η γη μας είναι υπόθεση κοινή» ΤΕΛΙΚΑ ΠΡΟΪΟΝΤΑ Ο Σκιαχτρίνος είναι..μαύρος, παραμύθι Η Λίτσα η Παχαλίτσα, παραμύθι Χριστουγενιάτικη γιορτή Γιορτή λήξης CD με φωτογραφικό υλικό του προγράμματος 2 DVD την χριστουγεννιάτικη και τη γιορτή λήξης ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ Ο Μικρός Ηθοποιός, Ιφιγένεια Γιαννοπούλου- εκδόσεις Βασιλειά Ας παίξουμε πάλι, Μαρούλα Κλιάφα- Ζωή Βλάση, εκδόσεις Κέδρος Παράθυρο στην εκπαίδευση, περιοδικό Σύγχρονο Νηπιαγωγείο, περιοδικό Ανθολόγια Νηπιαγωγείου & Δημοτικού Ελληνική μυθολογία Ευγένιος Τριβιζάς Υγεία και διατροφή/ Πανεπιστήμιο Κρήτης Οι συμβουλές του μικρού λύκου <<CD>>